Paus geeft biechtbevoegdheden aan priesters
Aan het einde van het jaar van barmhartigheid
Paus Franciscus heeft aan het einde van het jaar van de barmhartigheid alle priesters blijvend de bevoegdheid verleend om degenen die abortus hebben gepleegd te absolveren en aan de gelovigen die bij een priester van de Broederschap van Pius X biechten om daar geldig en geoorloofd de absolutie te ontvangen van hun zonden “tot er nieuwe bepalingen terzake” komen.
Aan het einde van het jaar van de barmhartigheid heeft paus Franciscus de Apostolische Brief Misericordia et Misera (20 november 2016) gepubliceerd. In nr. 12 van dit schrijven worden deze bevoegdheden aan de priesters verleend.
Abortus
Enkele woorden nog ter verduidelijking: de paus schrijft niet dat hij deze bevoegdheden aan biechtvaders geeft. Dat is op zich enigszins opmerkelijk: een priester moet een speciale biechtfaculteit krijgen van de Ordinaris (bisschop, vicaris) van het bisdom waar hij is ‘geïncardineerd’ (d.w.z. als priester toe behoort) of woont (cc. 966 en c. 967 par.2 van het kerkelijk wetboek, de Codex Iuris Canonici) waarna hij die bevoegdheid in principe overal ter wereld mag uitoefenen. Een priester die geen biechtbevoegdheid heeft, kan echter redenen hebben om toch in te gaan op een verzoek van iemand die wil biechten; dan is de absolutie geldig (vgl. c. 144). De paus heeft nu de bevoegdheid om van abortus te ontslaan, gegeven aan alle priesters, ook dus aan priesters die geen biechtbevoegdheid hebben maar om een goede reden toch ingaan op het verzoek van een gelovige.
Excommunicatie?
Aan het plegen van abortus is een excommunicatie verbonden (c. 1398). Dat wordt door de paus niet uitdrukkelijk genoemd. De paus heeft het alleen over ‘absolveren’, bevrijden van de zonde. Bevrijd worden van de excommunicatie is een voorwaarde om de absolutie te kunnen ontvangen en bevrijd te worden van de zonde. Daarom zit in de woorden van de paus dus impliciet de bevoegdheid voor alle priesters om van de excommunicatie te ontslaan.
Overal
Een priester kan dus van abortus ontslaan en deze bevoegdheid in principe overal ter wereld uitoefenen (tenzij een plaatselijke bisschop of vicaris hem dat in een bijzonder geval zou verbieden (c. 967 par. 2), maar dat zal niet gauw gebeuren).
De paus beklemtoont nog eens zowel de ernst van de zonde van abortus als de noodzaak om degenen die abortus hebben gedaan met liefde tegemoet te treden: er is geen zonde die niet door de barmhartigheid van God vernietigd kan worden!
Pius X
De Broederschap van de H. Pius X, die door Aartsbisschop Marcel Lefèbvre is gesticht, maar later in een situatie van verwijdering is geraakt door de wijding van bisschoppen buiten de paus om, is in gesprek met Rome om de eenheid te herstellen. De paus schrijft nu dat hij vertrouwen heeft in de goede wil van de priesters van deze Broederschap zodat men de volledige ‘communio’ in de Kerk kan herstellen en dat hij daarom verleent dat de gelovigen bij deze priesters geldig en geoorloofd de heilige absolutie kunnen ontvangen.
Niet kwetsen
De paus heeft zijn woorden zeer zorgvuldig gekozen om niemand te kwetsen. Hij spreekt niet van ‘schisma en hij verleent ook niet direct biechtverlof aan deze priesters, maar in feite geeft hij iets aan de gelovigen: namelijk de bevoegdheid om geldig en geoorloofd van deze priesters de absolutie te ontvangen.
