Arsacal
button
button
button
button


Roomsch socioloog - Sociale bisschop

Erik Sengers schrijft biografie van bisschop Joannes Aengenent

Nieuws - gepubliceerd: donderdag, 30 juni 2016 - 771 woorden

Donder­dag 29 juni werd in de Tilten­berg een mid­dag-symposium gehou­den, geor­ga­ni­seerd door het Centrum voor de Sociale leer van de Kerk (CSLK) van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam, ter ere van de de pas ver­sche­nen publi­ca­tie van dr. Erik Sengers over de sociale bis­schop Joannes Aengenent.

Onder de aanwe­zigen Kar­di­naal Adrianus Simonis, Apos­to­lisch Nuntius Aldo Cavalli, emeritus hulp­bis­schop Jan de Kok, achterneven en -nichten van bis­schop Aengenent.

Het was het hoog­feest van de apos­te­len Petrus en Paulus, een bete­ke­nis­volle dag in het leven van Aegenent omdat hij op die dag te horen kreeg dat hij tot bis­schop was benoemd. Op een ander hoog­feest, dat van de heilige Johannes de Doper, patroon­hei­lige van Aengenent, was Erik Sengers gepro­mo­veerd op dit werk, dat door de theo­lo­gische facul­teit van de Tilburgse Uni­ver­si­teit als proef­schrift is aanvaard (promotor prof. dr. Paul van Geest).

Het pro­gram­ma van de mid­dag zag er als volgt uit:

  • Victor Scheffers: pre­sen­ta­tie
  • Rudi te Velde: Neotho­misme als cultuurkri­tiek voor poli­tiek, economie en samen­le­ving
  • Ellie Smole­naars: Normatieve socio­lo­gie of hoe de samen­le­ving zou kunnen zijn
  • Radek Ruhlmann: katho­lie­ke sociale leer en het mondiale kapitalisme

Daarna kreeg ik het eerste exemplaar van de biografie overhan­digd van fami­lie­le­den van bis­schop Aegenent, waarop ik heb gerea­geerd met on­der­staan­de toe­spraak.

 

Roomsch socioloog - Sociale bis­schop

Joannes Aengenent als ideoloog en be­stuur­der van de katho­lie­ke sociale bewe­ging 1873-1935

Aller­eerst wil ik diaken dr. Erik Sengers van harte gelukwensen met zijn tweede pro­mo­tie. Het speet me erg dat ik die pro­mo­tie niet bij kon wonen omdat die Sint Jans­dag ook de dag van mijn verhui­zing moest zijn.

Tilten­berg

Het is bij­zon­der en mooi dat deze pre­sen­ta­tie hier in De Tilten­berg plaats­vindt, een locatie die van bij­zon­dere bete­ke­nis is voor het leven van degene die het on­der­werp is van dit proef­schrift: bis­schop Joannes Aengenent. Het gebouw waarin wij verkeren was immers het door hem ingewijde moe­derhuis van de Vrouwen van Nazareth waar­mee door bis­schop Aengenent de Graal­be­we­ging werd verbon­den, waaraan het jeugd­werk onder meisjes in heel het bisdom werd toe­ver­trouwd. Ook was hier tot voor kort het groot-semi­na­rie van het bisdom geves­tigd, dat de rechtsop­vol­ger van het semi­na­rie Warmond is, waar Aengenent tot aan zijn bis­schops­wij­ding hoog­le­raar voor filo­so­fie en socio­lo­gie was.

Gelukkig

Om ver­schil­lende redenen ben ik bij­zon­der gelukkig met het ver­schij­nen van dit bij­zon­dere werk.
Na­tuur­lijk verheugt het mij dat er een biografie verschijnt van een van de bis­schop­pen van Haar­lem en dan nog wel van iemand die - hoewel hij slechts zeven jaar bis­schop was, van 1928-1935 - binnen en buiten de katho­lie­ke kerk een grote bete­ke­nis heeft gehad.
Aengenent was nauw betrokken bij vele ini­tia­tie­ven in ons bisdom die tot op heden vruchten dragen, zoals de bouw en inwij­ding van de genade­ka­pel en het Juliana­kloos­ter in Heiloo, de her­stich­ting van de abdij van Egmond en de start van het Sint Lioba­kloos­ter

Socioloog

De bete­ke­nis van Aengenent als socioloog en sociale bis­schop wordt in de disser­ta­tie van Sengers terecht uit­voerig be­spro­ken. Het beeld dat tot op heden bestond van een meer ‘progressieve’ Poels en Ariëns tegen­over een eer­der behou­dende Aegenent is dui­de­lijk ge­nu­an­ceerd. Het is van belang dat de publi­ca­ties over die beide grote katho­lie­ke sociale voor­vech­ters nu een waar­dig pendant hebben gekregen in dit werk over Aengenent.

merites

De lijn van Aengenent is hel­der: als socioloog, als adviseur en als be­stuur­der baseert hij zich steeds dui­de­lijk op de katho­lie­ke sociale leer zoals die zich sinds de En­cy­cliek Rerum Novarum (1891) van paus Leo XIII heeft ont­wik­keld. In die zin heeft hij zich altijd als rooms-katho­liek socioloog ge­pre­sen­teerd. Dr. Erik Sengers heeft de centrale denk­beel­den en de merites van de ge­schrif­ten van Aengenent met name op gebied van socio­lo­gie en psycho­lo­gie, alsmede diens bemoeienis met tal van sociale kwesties hel­der in het licht gesteld en er met waar­de­ring over ge­schre­ven.

Rehabili­ta­tie

De disser­ta­tie van Sengers is daarom ook een rehabili­ta­tie te noemen van Aegenent die vanuit de socio­lo­giege­schie­de­nis eigen­lijk te weinig erken­ning en waar­de­ring heeft ondervon­den. Het is op de eerste plaats door deze invals­hoek dat dit werk veel meer is dan een een­vou­dige levens­be­schrij­ving of anekdo­tische biografie en terecht als proef­schrift is aanvaard.

Wie volgt?

Graag wil ik daarom mijn felici­ta­ties en dank uit­spre­ken aan het adres van deze twee­vou­dige doctor, vergezeld van de wens dat dit boek veel lezers mag vin­den en vrucht zal dragen.
En ik zou zeggen: goed voor­beeld doet goed volgen. Er zijn er meer onder de Haar­lemse bis­schop­pen die om hun bete­ke­nis wel een biografie verdienen! Wie volgt?

 

 

Dr. Erik Sengers, ROOMSCH SOCIOLOOG - SOCIALE BISSCHOP Joannes Aengenent als ideoloog en be­stuur­der van de katho­lie­ke sociale bewe­ging 1873-1935,ver­sche­nen bij uit­ge­ve­rij Verloren in Hilversum (www.verloren.nl)

Terug