Beproevingen: kom er sterker uit...

TV Mis in de Haarlemse kathedraal

De eerste zon­dag van de veer­tig­da­gen­tijd heb ik in de goed bezette Haar­lemse ka­the­draal gevierd. De heilige Mis werd uitgezon­den op de TV, dus 's morgens heel vroeg was een KRO-team al aanwe­zig om alles voor te berei­den. Het ka­the­drale koor onder lei­ding van Magistra cantus Sanne Nieuwen­huij­sen met dr. Ton van Eck aan het orgel zong onder meer de Missa O quam gloriosum van T. da Victoria.

Inlei­ding

welkom

Harte­lijk welkom, mensen thuis
en mensen hier
in deze ka­the­drale basiliek van sint Bavo.
Fijn dat U hier bent, fijn dat U kijkt
op de eerste zon­dag van de veer­tig­da­gen­tijd,
de vas­ten­tijd.
Het is een tijd van be­zin­ning.
We wor­den uit­ge­no­digd
tot sober­heid en ver­die­ping,
tot een nieuw begin.
Jezus zelf is hierin voor­ge­gaan,
veer­tig dagen lang,
zo horen we vandaag.

Verge­ving

Zonder bereid­heid tot ver­ge­ving
komt er geen nieuw begin,
we moeten er naar blijven streven
om elkan­der te ver­ge­ven,
wat vaak niet ge­mak­ke­lijk is
en we moeten blijven zien
dat wij zelf ook zwakke mensen zijn
die steeds opnieuw
ver­ge­ving nodig hebben.

Daarom beginnen we iedere vie­ring
met de erken­ning van onze zwak­heid en zonde.

Homilie

Beproefd in de woes­tijn

Jezus wordt op de proef gesteld, bekoord.
Dat gebeurde in de woes­tijn,
een eenzame, verlaten plaats.
Zo’n woes­tijn is een plaats
waar men­se­lijke steun
zoals contacten met andere mensen
en de gewone geriefe­lijk­heid van het leven
weg­val­len
en geld en goed
hun bete­ke­nis verliezen.
De woes­tijn is een plaats
waar een mens
op zich­zelf wordt terug geworpen
en op zijn contact met God.
Het is een plaats van leegte en stilte.

Op weg naar het beloofde land

De woes­tijn bij­voor­beeld,
waar de Joden door­heen trokken
op weg naar het beloofde land,
was de gees­te­lij­ke plaats
waar zij God leer­den kennen
én waar zij voor grote beko­ringen kwamen te staan.
Het is de plaats waar zij de tien gebo­den kregen
én de plaats waar zij een gou­den kalf fabri­ceer­den
om dat te aanbid­den
in plaats van de ware God.
Ook zagen zij het vaak niet meer zitten
op hun tocht door de woes­tijn,
vooral niet als er gebrek was aan voedsel en drank.
Vaste men­se­lijke zeker­he­den waren weg gevallen,
zij trokken voort, moesten leren ver­trouwen op God...

Gees­te­lij­ke strijd

Ook bij Jezus is dat zo.
Wilde dieren en engelen,
de satan en de heilige Geest
ontmoette Hij daar in de woes­tijn.
Het is een gees­te­lij­ke strijd,
waar Jezus sterker uit­komt.

Verlei­ding

Nu zijn er ook in het gewone, alle­daag­se leven
verlei­dingen en beko­ringen.
Reclame is op verlei­ding gebaseerd.
En of het nu Starwars is of een mooie jurk,
Olympische spelen, voetbal of een concert:
allerlei zaken oefenen aantrek­kings­kracht uit
op mensen
en die krijgen zin om er iets mee te doen:
om te kopen, te spelen, te kijken.
Meestal staan we er niet eens bij stil
dat we wor­den verleid;
alles lijkt van­zelf­spre­kend:
als we het geld hebben,
schaffen we het gewoon aan.

Ineens is alles niet zo zeker meer...

Maar er zijn momenten
dat we zelf in een soort woes­tijn terecht komen,
als we iets hef­tigs meemaken bij­voor­beeld,
als dingen of mensen waarop we had­den gebouwd,
zomaar blijken weg te vallen:
ge­zond­heid, een dier­ba­re naaste, een baan, noem maar op,
onze zeker­he­den blijken dan ineens
niet zo zeker meer...
Dat gebeurt ons allemaal wel een keer.
Ineens wordt alles anders.
En we voelen ons anders
dan wanneer we gaan als een speer.
Dat is een schok en tege­lijk een kans:
de satan zit daar in én de heilige Geest,
de wilde dieren én de engelen zijn daarbij.
We wor­den beproefd.

Een uit­daging...

Het roept vragen op:
Wat gebeurt me en waarom is dit?
Het is ook een uit­daging,
hoe ga ik hier mee om?
Som­mi­ge mensen raken in een put
als zo iets gebeurt,
andere mensen zijn er gees­te­lijk door gegroeid,
hun leven heeft een nieuwe bete­ke­nis gekregen:
God en de naaste kwamen meer in het vizier,
uit­ein­delijk werd alles mooier en rijker.
Ook wij kunnen daar beter en sterker uit­ko­men,
uit zo’n woes­tijn­pe­rio­de in ons leven..
We kijken dan anders tegen verlei­dingen aan,
bepaalde zaken krijgen meer glans
en som­mi­ge zaken in ons leven
wor­den dan juist min­der be­lang­rijk.

Jezus' leven

Jezus’ leven stond in dienst van de naaste
en van de hemelse Vader.
Het was een mooi en bete­ke­nis­vol leven:
Hij heeft ons gered en verlost
door Zijn leven te geven..
Wat Hij deed was niet op Hemzelf gericht.

De basis voor dat leven in dienst van de ander
werd in de woes­tijn gelegd.

Onze weg door de woes­tijn

Wij zijn op Aswoens­dag
onze “woes­tijn­pe­rio­de” be­gon­nen,
want de veer­tig­daag­se vas­ten­tijd is een reis,
een weg door de woes­tijn
om onbe­lang­rijke dingen - het mate­rië­le -
min­der be­lang­rijk voor ons te laten wor­den.
Ie­der­een kan haar of zijn eigen keuzes maken,
maar alles wat voor ons verlei­ding en beko­ring is
willen we wat meer op afstand hou­den,
de stilte en de leegte van de woes­tijn
wat meer tot ons toelaten
en we willen God ont­moe­ten,
die de bron,
de zin
en het doel
van ons leven is.