Er is ook nog zoveel goeds en moois...

Allerheiligen in de Sint Nicolaasbasiliek

Aller­hei­ligen, 1 no­vem­ber, heb ik in de Sint Nicolaas­basi­liek gevierd, waar in een goedgevulde kerk met prach­tige zang dit hoog­feest om 12.30 uur werd gevierd. Aller­hei­ligen is een blik op de hemel in een tijd waarin er veel mis is op onze planeet...

Is er nog hoop?

ALLERHEILIGEN Basiliek Am­ster­dam

Down

Heel wat mensen voelen zich weleens een beetje “down” door alles wat via de ver­schil­lende media op ons afkomt, door alle berichten over de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten en ook als dat ker­ke­lijk nieuws betreft.

Wat een wereld...

We leven mee met al die families die in angst verkeren omdat hun dier­ba­ren zijn ont­voerd, gevangen gezet of wellicht zijn gedood. We denken in ons gebed aan de velen die hun naasten moeten missen omdat die zijn om­ge­ko­men. Moge er een einde komen aan terreur en oorlog en voor Israël en Palestina een recht­vaar­dige en duurzame vrede moge­lijk wor­den. Als je al dit nieuws hoort, vraag je je soms af: is er nog hoop?

En de kri­tiek op de kerk?

Op een heel ander niveau liggen kri­tische berichten over onze kerk. Vaak gaan die berichten over alles wat er mis is en wat er anders moet in de kerk: dat vele mensen daarover schrijven, spreken, denken, is op zich posi­tief omdat het uitingen zijn van be­trok­ken­heid: ik ben dank­baar voor alle mensen die meeleven met kerk en geloof; dis­cus­sie is beter dan de stilte van het graf.

Maar ook die dis­cus­sies maken mensen soms onzeker. Dat hoeft eigen­lijk niet, want het gaat erom te on­der­schei­den wat de weg is van Jezus Christus en wat de geloofs­schat is die Hij ons heeft meege­ge­ven en wat kwaad of ver­keerd is moet wor­den uitgezuiverd. Die onder­schei­ding vin­den we als we inner­lijk stil zijn voor de Heer, als we onze eigen verlangens los kunnen laten, om oprecht te kunnen zeggen: “Heer, wat wilt U dat ik doe?”

De aan­dacht gaat uit naar wat er mis is

Na­tuur­lijk wordt onze aan­dacht getrokken naar alles wat er mis is in de wereld en in de kerk: de vre­se­lijke oorlogen waarin altijd weer de ‘gewone' bur­gers de tra­gische slacht­of­fers zijn, ter­ro­ris­tische aan­slagen, natuur­rampen, de klimaat­ver­an­de­ring en ga zo maar door... En toch is er meer, dan dat alleen.

Een dag voor het goede en mooie

Slechte dingen en slechte mensen krijgen veel aan­dacht. Maar bij alles wat er mis is en wat onze aan­dacht trekt, bij alles ook waarin mensen gezon­digd hebben, bij alles wat zo rampzalig is, wat ons vaak pijn doet en verdrie­tig maakt, wordt op EEN dag in het jaar onze bij­zon­dere aan­dacht gevraagd voor al het mooie, het goede en schone dat er óók is, voor het ver­trouwen in de Heer van de ge­schie­de­nis die alles ten goede zal lei­den, een dag ook voor al die mensen die wél goed bezig zijn geweest, die deze wereld een stukje mooier hebben gemaakt, stralen­der, vreedzamer, gelo­vi­ger, hoop­voller, liefde­voller.

Een goede strijd

Die dag is vandaag: het hoog­feest van Aller­hei­ligen. We gedenken vandaag al die mensen die goed en heilig hebben geleefd, we staan vandaag stil bij alle heiligen, waarbij we niet moeten denken aan zoete­lijke heiligen­beel­den op een sokkel, maar aan de vaak niet ge­mak­ke­lijke en rauwe wer­ke­lijk­heid: tal­loze mensen hebben in hun leven en in deze wereld de goede strijd gestre­den, zij zijn onder vaak zware en moei­lijke omstan­dig­he­den op­ge­ko­men voor wat waar is en goed, recht­vaar­dig, gelovig en eer­lijk, ook toen dat niet voor de hand lag. Het was niet ge­mak­ke­lijk, ze had­den ont­moe­digd kunnen raken, maar dat is niet gebeurd en ze zijn dóórge­gaan.

Zij hebben het gedaan

Zo iemand was die man die niet wilde dienst nemen in het leger van Hitler al moest hij dat met de dood bekopen, zo iemand was ook die vrouw die heel haar leven voor de armste mensen gaf in de sloppenwijken, zo was even­eens die vrouw die sterk bleef in haar geloof, ook toen haar vele be­proe­vingen overkwamen en haar kin­de­ren één voor één stierven, zo was die man die melaatsen ver­zorgde met gevaar voor eigen leven en inder­daad zelf besmet werd; en zo zijn er vele, tal­loze anderen geweest. Zij hebben de wereld een beetje mooier gemaakt en goede zaadjes geplant.

Heiligen die we hebben gekend

Wellicht hebben we zelf heiligen mee­ge­maakt: mensen die ons hebben geïnspireerd, die een voor­beeld voor ons waren of zijn en die we vandaag willen gedenken. Het zijn de mensen die niet zijn mee­ge­gaan in de waan van de dag, niet zijn opge­gaan in heb­zucht, lust of zelfbeklag, niet voor zich­zelf hebben geleefd maar voor God en hun naaste; hun leven werd ge­ken­merkt door een keuze voor recht en waar­heid, voor wat goed is en nobel. En ze gingen dóór!

Zalig­spre­kingen

In het evan­ge­lie hoor­den we de zalig­spre­kingen. Zalig wor­den daar mensen genoemd niet omdat ze alles bezaten wat fijn is en pret­tig naar men­se­lijke maatstaven, maar omdat hun leven goed was, barm­har­tig, zuiver, vrede bevor­de­rend, een leven voor ge­rech­tig­heid, enzo­voorts.

Leef van je lijntje...

Daarom is deze dag tege­lijk een ant­woord aan ons, een soort aanspo­ring van hoe je met al dat kwaad, al die ellende waarover we horen, kunt omgaan. Laat je niet opslokken door al dat kwaad, die vre­se­lijke gebeur­te­nissen waar we dag in dag uit mee wor­den gecon­fron­teerd, maar hef je ogen en je hart naar omhoog, naar die menigte van heiligen die je is voor­ge­gaan. Laat je door hen bemoe­digen.

Leef van je lijntje met God en laat je niet in de put praten. Laten geloof, hoop en liefde de leidraad in je leven zijn met het ver­trouwen dat God alles zal voltooien...
Dan wandel je door dit leven samen met alle heiligen die je zijn voor­ge­gaan...