Een visioen van vrede

Kerstviering medewerkers van de bisdomcurie

Donder­dag 21 de­cem­ber was de kerst­vie­ring voor de mede­wer­kers van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam in De Tilten­berg in Vo­ge­len­zang waar de kantoren van het bisdom zijn. Tijdens en na de vie­ring in de kapel, namen we afscheid van twee ge­waar­deerde mede­wer­kers.

Petra Vermeer en Jacqueline van Berkel hebben vele jaren voor het bisdom gewerkt. Petra werd na de vie­ring, tij­dens de receptie, op gees­tige wijze toe­ge­spro­ken door deken Eric Fennis, die vele jaren met Petra heeft samen­ge­werkt. Jacqueline werd toe­ge­spro­ken door Bart Putter en door mij.

Tijdens de vie­ring in de kapel zongen - het intussen traditie - Sorelle, een kwartet van dames, verbon­den met de koor­school en de zang in de basiliek in Am­ster­dam. De zang werd afgewisseld met een lezing en gebe­den, een ope­nings­woord van de via­ris-generaal en een toe­spraak van mij, die hier­on­der groten­deels is na te lezen.

Laten we mensen van verbin­ding zijn

Kerst­vie­ring mede­wer­kers bisdom

Het is goed dat we samen deze kerst­vie­ring hebben, het is een mooie gelegen­heid om met elkaar even stil te staan bij het afgelopen jaar, elkaar een zalig en gezegend kerst­feest te wensen en ook iets te delen van het mooie doel waar we samen voor staan: de bood­schap van het evan­ge­lie in deze tijd onder de mensen te brengen en hen uit te nodigen om samen kerk te zijn. Dit is voor mij ook een gelegen­heid om jullie heel harte­lijk te danken voor jullie inzet!

Afscheid van Petra Vermeer

We nemen vandaag ook afscheid van Petra Vermeer, die ik bij­zon­der dank­baar ben want zij heeft in de afgelopen jaren, sinds ik hulp­bis­schop en later bis­schop van het bisdom werd, ook veel voor mij gedaan: de organi­sa­tie van alle afspraken en vormsels bij­voor­beeld, de verle­ning van allerlei toestem­mingen en vol­machten om sacra­menten te bedienen en andere corres­pon­dentie, naast na­tuur­lijk de taken die Petra voor Samen Kerk, het Offi­cia­laat en andere afdelingen van het bisdom vervulde. Op deze plaats alvast veel dank, Petra! We zullen daar straks nog uit­ge­brei­der bij stil staan.

Afscheid Jacqueline van Berkel

Ook Jacqueline van Berkel neemt afscheid, wat heel be­grij­pe­lijk is, maar daarom niet min­der jammer. De huishou­de­lijke voor­zie­ningen, het bij­hou­den van het gebouw en alle ruimtes zijn zaken waar we mis­schien weleens te ge­mak­ke­lijk aan voorbij gaan, maar ze zijn fun­da­men­teel; zo gauw het niet wordt bijge­hou­den, krijgen we er aan­dacht voor, we zien wat er mis is, vaak te weinig wat goed gedaan is. Ik wil je dan ook vandaag van harte danken voor je inzet gedurende zovele jaren en voor de geest waarin je dat altijd hebt gedaan. Ook bij jouw afscheid zal straks nog wor­den stil gestaan.

Nieuwe collega's

Onlangs hebben we ook afscheid beno­men van br. Leo Paauw, die bijna vijf­tig jaar lang de bezoekers van zieke en emeritus pries­ters en diakens heeft ge­coör­di­neerd. Hij heeft die taak nu over­ge­dragen aan diaken Han Hartog. We hebben dit jaar ook afscheid geno­men van Anneke van Assema wegens pensione­ring. Ik ben blij dat zij voor deze gelegen­heid weer bij ons is! Er zijn nieuwe collega’s bij­ge­ko­men, waarbij ik mis­schien toch even Jasperine en de zusters Maria Rosa, Jacinta en Crescentia mag noemen, die veel voor mij doen (zon­der af te doen aan de waar­de­ring voor de andere nieuwe collega's). De vica­ris generaal heeft in zijn ope­nings­woord ieder al passend welkom geheten.

Aan hen en allen die mis­schien al weer iets lan­ger ook nieuw be­gon­nen zijn: een zeer harte­lijk welkom!

We gedenken de over­le­de­nen

Ver­schil­lende mede­wer­kers hebben een dier­baar iemand moeten missen in het afgelopen jaar, naar hen en hun dier­ba­ren gan mijn gedachten en gebe­den uit. Hier wil ik enkele over­le­de­nen memoreren die voor de kerk in ons bisdom van belang zijn geweest.
Maar aller­eerst na­tuur­lijk: Gisteren is mgr. Harrie Smeets overle­den, de oud-bis­schop van Roermond. Hij heeft een lange strijd gestre­den en zijn leven steeds weer in Gods han­den gelegd. Moge hij nu in vrede rusten!
Onder de mensen die ons dit jaar ont­val­len zijn, gedenken we ver­der ver­schil­lende overle­den pries­ters van ons bisdom, emeritus-paus Bene­dic­tus XVI en onze oud-nuntius mgr. Francois Bacqué, bij wiens uit­vaart ik aanwe­zig kon zijn omdat ik toen toevallig in Rome was. Mogen zij en al onze dier­ba­re over­le­de­nen in vrede rusten.

Mooie vruchten in ons bisdom

In een jaar gebeurt er heel veel in ons bisdom. Er zijn mooie stappen gezet op het gebied van Familie en gezinspas­to­raal met regel­ma­tige gezins­da­gen in bijna alle de­ke­na­ten, het jon­ge­ren­pas­to­raat heeft een bij­zon­der en vrucht­baar jaar gehad met een prach­tige tocht naar de Wereld­jon­ge­ren­da­gen in Lissabon met een groep van hon­derd jon­ge­ren uit ons bisdom. Zojuist hoorde ik dat er 29 jon­ge­ren naar Fulda gaan, ko­men­de maand, voor een jon­ge­renreis in het teken van de missio­naire vor­ming. De Caritas heeft een be­lang­rijke slag gemaakt onder meer in de publi­ca­tie van berichten over Caritas op onze bisdom­web­site, op Facebook en in een eigen deel op de web­si­te van de bis­schop­pen­con­fe­ren­tie Rkkerk.nl. Onder de Caritas-ac­ti­vi­teiten was de cursus Taking care+ waarvoor ik de cer­ti­fi­ca­ten mocht uitreiken. Wat kerkop­bouw betreft: we moesten Marius van der Knaap missen, dat gat is nog niet helemaal opgevuld; we hebben de actie “Houdt de kerken open” in de ka­the­draal gehad, waaruit vooral naar voren kwam dat mensen meer betrokken willen zijn bij het maken van plannen rond fusies en kerk­slui­tingen. Rond dat thema is er veel emotie onder mensen, al ziet men meestal wel dat er iets moet gebeuren. We had­den zelf al wel ge­con­sta­teerd dat de processen rond fusies en kerk­slui­tingen vaak niet zo goed gaan in de pa­ro­chies en we willen daarom nu erva­ring gaan opdoen met een be­ge­lei­ding vanuit het bureau Xpand. Die be­ge­lei­ding betreft vooral de com­mu­ni­ca­tie, de consul­ta­tie van de pa­ro­chi­anen en de in­te­gra­tie van de pa­ro­chie­ge­meen­schappen die moeten gaan samen­wer­ken. Deze processen vormen geen ge­mak­ke­lijke taak! Daar kan ook wie moet zorgen voor een ordenende be­ge­lei­ding op vooral finan­cieel gebied, van meepraten!

Een mooi en bij­zon­der moment waren de pries­ter­wij­ding van Wim Zürlohe en de diaken­wij­ding van twee per­ma­nent diakens en van twee diakens die we komend jaar hopen tot pries­ter te wij­den.

125 jaar ka­the­draal

In ok­to­ber vier­den we het 125-jarig bestaan van de Ka­the­draal. De ka­the­draal is sinds - ik denk - 2007 helemaal gerestaureerd. Er zijn nog steeds een paar zaken die moeten wor­den afgerond, zoals het ver­lich­tings­plan. Maar het geld is nu op en dat leidde helaas tot een langdurig uitstel van som­mi­ge werk­zaam­he­den, zoals het schil­der­werk, wat helaas erns­tige effecten heeft. Ik heb begrepen dat het schil­der­werk nu gelukkig van start zal gaan, maar het zal door het uitstel wel uit­ge­brei­der en kost­baar­der wor­den. Ik wil graag alles eraan doen om de ka­the­draal niet alleen te behou­den maar ook tot een levend centrum te maken van ons bisdom. Ik ben blij dat de nieuwe voor­zit­ter van de Stich­ting ka­the­drale basiliek, dhr. Hugo Reumkens en de ple­baan die er ook nog maar kort is, de fondsen­wer­ving gaan aanpakken. Ik hoop dat die succes­vol zal zijn en veel mensen en fondsen willen bijdragen om dit in ons land unieke monu­ment te laten stralen. Ter gelegen­heid van het 125-jarig bestaan is een mooi boek ver­sche­nen over de rijke en bij­zon­dere symboliek van de ka­the­draal, dat is ver­zorgd door diaken Philip Weijers.

Bij­zon­dere bezoeken

Een bij­zon­der moment was ook het bezoek aan ons bisdom van aarts­bis­schop Paul Gallagher, de - zeg maar - minister van bui­ten­landse zaken van paus Fran­cis­cus. Het bootje dat ter beschik­king was gesteld en waar­mee hij door de grachten werd gevaren, kwam bijna in aanva­ring met het bootje van de nieuwe voor­zit­ter van de tweede kamer, die zich toen ook in de grachten van Am­ster­dam bevond!

En een groep Chinese bis­schop­pen is op bezoek geweest in het kader van een voor­be­rei­dingsweek op een congres dat volgend jaar zal plaats­vin­den en waar ik ook bij betrokken ben. De contacten met deze bis­schop­pen zijn door de zeer bij­zon­dere situaties waarin de kerk in China zich bevindt, be­lang­rijk.

Geko­men om te verbin­den

Op en rond het Kerst­feest zingen we van vrede, we herhalen daar­mee het gezang van de engelen rond de geboorte van onze Heer Jezus Christus. Het beeld van de geboorte van het Kind van Beth­le­hem is een beeld van vrede omdat Hij geko­men is om te verbin­den: hemel en aarde wor­den door Hem verbon­den door de verlos­sing die Hij heeft gebracht, ook mensen van goede wil wor­den met elkaar verbon­den om tot inzet te komen voor vrede en recht­vaar­dig­heid, armen en rijken, her­ders en wijzen komen naar het Kind van Beth­le­hem.

Een nieuw begin voor het H. Land

Juist daar waar Christus geboren is, ontbreekt die vrede zozeer. Beth­le­hem is nu Pales­tijns gebied, daar werd de Jood Jezus geboren. De scene van de geboorte straalt harmonie uit, vrede en geluk. Zal het ooit moge­lijk zijn voor de volkeren in dat gebied om een nieuw begin te maken en elkaar de hand te reiken? Ik wil daar zeker voor blijven bid­den!

Kunnen wij verbin­ders zijn?

Een nieuw begin... elkaar de hand reiken... vrede zoeken en harmonie: het is een opdracht voor ieder van ons en een missie die niet ge­mak­ke­lijk is. Uit­ein­de­lijk komt het erop neer te doen wat Jezus zelf heeft voor­ge­daan en wat Hij ons als opdracht heeft meege­ge­ven: je vijan­den ver­ge­ven.

Ook wij kunnen soms geneigd zijn onze eigen positie dui­de­lijk te markeren, die stevig neer te zetten, scheids­lij­nen te trekken. Toch zal het er uit­ein­delijk op aan­ko­men of wij ook mensen van verbin­ding kunnen zijn, of we mensen kunnen verbin­den met de hemel en met elkaar...of we zijn voor­be­reid op de totale harmonie die de hemel zal zijn en of we van dat visioen op aarde al iets kunnen rea­li­se­ren.

Ik wens het ons allen van harte toe: een zalig en gezegend Kerst­feest!