Geleidelijk verandert het perspectief.... Blijf zoeken!
Openbaring des Heren (Driekoningen)
Voor het hoogfeest van de Openbaring des Heren (Drie Koningen in de volksmond) was ik in de parochies van Wieringen en Wieringermeer: op zaterdagavond in het intieme kerkje van Hippolytushoef waar het Oeverse koor zong (uit Den Oever dus) en zondag in Middenmeer waar het dames en herenkoor zong. Maar er is ook een jongerenkoor en een soort Middenkoor.
In beide parochies is past. I. Tilma als priester werkzaam. Na afloop van de H. Mis kon ik de parochianen ontmoeten bij “het achtste sacrament”..., de koffie en iets meer horen over de inzet van de vrijwilligers en de geschiedenis van de kerkgebouwen en de parochies op het voormalig eiland Wieringen en in de polder. Het is me (weer) goed bevallen!
Homilie
Vandaag is de kerststal compleet,
de laatste bezoekers zijn binnen:
wijzen uit het oosten zijn het,
die de ster van de pasgeboren koning hebben gezien.
Over de ster van Bethlehem
zijn vele boeken geschreven en onderzoeken gedaan:
na de geboorte van Jezus
is 76 dagen lang een supernova zichtbaar was,
die waarschijnlijk de ster is geweest
die wijzen uit het oosten, uit Perzië
hebben gevolgd.
Wie waren die drie koningen eigenlijk?
Dat het koningen zouden zijn geweest
staat niet in het evangelie.
Die gedachte is pas later ontstaan
omdat in het Oude Testament staat
dat koningen Hem geschenken brengen (Ps. 72,10).
Dat men dacht dat het er drie waren
komt vast doordat er drie geschenken zijn.
De drie namen voor de wijzen
Balthasar, Melchior en Kaspar
zijn er ook pas later bij gekomen.
(rond 300, vgl. M. Hesemann, Maria von Nazareth, Geschichte. Archáologie. Legenden (Sankt Ulrich Verlag, Augsburg, 2011), pp. 156-172)
De wijzen uit het oosten
zijn mogelijk Perzische volgelingen geweest
van een zekere Zarathoestra
die al vele eeuwen voor Christus
voorspellingen over de geboorte van een Messias
had gedaan.
Maar eigenlijk zijn al die historische details
voor ons minder belangrijk geworden
en valt onze aandacht op de geestelijke weg
die deze wijzen zijn gegaan.
Ze zijn nieuwsgierig, ze zoeken en vragen,
zo komen ze verder
en bereiken het Kind in Bethlehem.
Zo’n geestelijke weg
hebben wij eigenlijk allemaal wel te gaan.
En een ster die ons de weg wijst,
dat kennen wij ook:
het woord en het voorbeeld van Jezus
en van allerlei andere personen
die voor ons een inspiratie en voorbeeld zijn.
En terwijl de reis van ons leven verder gaat,
merken we misschien
dat we er lichamelijk niet op vooruit gaan,
maar we doen wel nieuwe inzichten op,
we groeien in ons mens-zijn,
we komen tot verdieping
en een zekere levenswijsheid.
Wat is het goed als je af en toe
even stil kunt staan, rust en tijd kunt nemen
om alles wat er is gebeurd en gezegd
eens goed te overwegen
en te zien waar je nu staat
en hoe je gaat
en waarheen je weg zal moeten leiden.
In het kerstverhaal horen we dat
over Maria, de moeder van Jezus.
Zij zegt niet zo veel,
maar “Zij bewaarde alles in haar hart
en overwoog het bij zichzelf” (Lc. 2, 16-21).
En op deze dag
worden we uitgenodigd
om te blijven zoeken
net als die wijzen uit het oosten.
Ik weet niet meer precies
van wie de uitspraak was,
maar iemand heeft ooit eens gezegd:
“Als je zegt dat je het gevonden hebt,
dan heb je slecht gezocht”.
In zekere zin is dat waar:
heel ons leven is een zoektocht,
dat houdt eigenlijk nooit op,
dat stopt pas
wanneer we onze laatste adem
hebben uitgeblazen
en dan... ja dan zullen we zien,
dan is onze zoektocht ten einde,
want dan hebben we Hem gevonden
en net als die wijzen zullen we mogen binnengaan
en vervuld worden van overgrote vreugde.
Als we wat ouder worden
maken we ons over sommige dingen
niet meer zo druk
die we vroeger heel belangrijk vonden.
Ik zag het aan mijn eigen vader
die vorig jaar overleden is:
de laatste jaren
verloor hij zijn interesse in sommige dingen,
terwijl andere dingen juist belangrijk werden
de laatste tijd werd hij geleidelijk vromer;
op het einde bleven er maar een paar zaken over
die hij echt belangrijk vond:
zijn vrouw, zijn gezin,
harmonie en liefde voor elkaar
en de hemel.
Ik was eens ooit aan het ziekbed
van een groot voetballiefhebber;
zijn hele leven was geweest:
voetbal voor en na.
Toen werd de finale voor de wereldbeker gespeeld.
Zijn vrouw had met veel moeite
als verrassing een TV bij zijn bed laten plaatsen.
Maar hij had geen interesse meer en geen fut...
Toen heeft ze ‘m maar weer uit gedaan.
Zo vergaat het ons mensen:
naarmate het leven vordert
en het doel van onze levensreis dichtbij komt,
hebben heel veel andere dingen hun glans verloren
en zullen we over vele zaken
onze schouders ophalen:
waarom zou ik me daar nog boos of druk over maken?
Ze zijn niet zo belangrijk meer,
wat telt het nog als je voor de eeuwigheid staat?
Zestig, zeventig jaar geleden,
werd het geloof als vanzelfsprekend
van generatie op generatie werd doorgegeven.
Dat is nu niet meer zo.
Je kunt veel goeds, moois en waars meegeven,
maar uiteindelijk zal iedere mens toch zelf
die zoektocht aan moeten gaan,
en zelf ontdekken wat de waarde
van het leven is
en wat het geloof en God daarin voor rol kunnen spelen.
Voor jongeren zijn de wereldjongerendagen
daar vaak belangrijk in geweest,
of een bedevaart naar Lourdes of Taizé,
een bezoek aan een klooster,
een tocht naar Santiago
of een zoektocht op het internet
naar antwoorden op vragen.
Wie even afstand neemt,
op tocht gaat en op zoek
zal die ster kunnen vinden,
die een richting wijst.
Dus doe als de wijzen:
Ga op weg en zoek!
Zoek wat blijft,
zoek wat waarde houdt!
Zoek het echte goud!
En uiteindelijk is dat:
zoek de Heer!
Geleidelijk zal dan het perspectief veranderen,
zal die ster die ons leidt
helderder gaan stralen,
zullen we neerknielen bij dat Kind
en het onze geschenken geven:
ons goud, onze wierook, onze mirre, dat is:
dat goede woord dat je gesproken hebt,
dat kaarsje wat je opsteekt,
die hand die je toesteekt,
de liefde waarmee je aan anderen denkt
en je dierbare doden in gebed gedenkt
en hoe je heel je leven
in vertrouwen in Gods handen legt.
Moge die ster
ons geleiden
in dit nieuwe jaar!
Amen.
