Arsacal
button
button
button
button


Op weg naar Rome...

Overweging Preek - gepubliceerd: donderdag, 30 april 2015 - 796 woorden
Op weg naar Rome...
(foto: Foto's in de Dom: Joost Hinfelaar)

Op don­der­dag 30 april ver­trok­ken de bussen met bede­vaart­gan­gers uit het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam in alle vroegte naar Rome. Ik moest om 6.30 uur bij station Am­ster­dam Amstel zijn!

Een be­lang­rijke eerste grote stop was Speyer waar we de heilige Mis vier­den in de Kaiserdom. In deze kerk heeft ook de heilige Bernardus van Clairvaux nog gepreekt en hij zou daar voor het eerst de laatste zin aan het Salve Regina hebben toe­ge­voegd: “O cle­mens, o pia, o dulcis virgo Maria”. De legende zegt dat hij bij iedere aanroe­ping van Maria een grote sprong rich­ting altaar maakte, ter her­in­ne­ring waaraan gedenk­ste­nen in het plaveisel zijn geplaatst! De stad Speyer is mooi en we had­den nade Mis nog een uur om wat te bekijken. Daarna gingen we ver­der naar Ulm waar we om ongeveer 19.15 uur aankwamen bij het hotel.

Tijdens de Mis heb ik de volgende homilie gehou­den:

Homilie

Broe­ders en zusters,
Op onze eerste etappe
van de bede­vaart naar Rome,
zijn we aangeland in één van de meest
bete­ke­nis­volle ka­the­dralen van Europa.

Wie is de baas: keizer of paus?

Door de Duitse keizer Konrad II
in 1025 be­gon­nen,
is dit de grootste Romaanse kerk
ter wereld!
En dat terwijl het stadje toenter­tijd
nau­we­lijks vijf­hon­derd inwoners telde.
Maar dit is een kerk die nauw verbon­den is
met het Duitse Keizerrijk
- het heilige Roomse rijk der Duitse natie -
en zij werd gebouwd in een tijd
dat de keizer Heinrich IV dui­de­lijk wilde maken
dat hij­zelf zeggen­schap had in het ker­ke­lijk leven.
Die keizer liet zelfs een deel van de kerk
die zijn groot­va­der was be­gon­nen te bouwen.
afbreken om het geheel nog groter en imposanter
te maken!
Het is de tijd van de investituurstrijd
en het is dezelfde keizer die uit­ein­delijk
berouw­vol de gang naar Canossa moest maken,
waar de paus zich toen bevond
om daar geknield in de sneeuw
de paus om ver­ge­ving te vragen.

Kruis­tochten

Dit is ook de kerk
waar een kleine eeuw later,
in het jaar 1146
de heilige Bernardus van Clairvaux
de kruis­tocht kwam preken.
Het was een situatie
die wij nu goed kunnen herkennen.
Delen van het hui­dige Syrië en Turkije
wer­den onder de voet gelopen,
de chris­te­nen wer­den vermoord,
de bevol­king van hele ste­den werd afgeslacht
of in slavernij weg gevoerd,
waar­on­der vele Armeniërs
en de gebie­den wer­den ge-isla­miseerd.
Bernardus trok toen Europa rond
om overal te prediken
en op te roepen tot de kruis­tocht
om iets voor de chris­te­nen in die lan­den te doen.
Ie­der­een in Europa had een grote bewon­dering
voor de monnik, theoloog en predi­kant
die Bernardus was
en velen wer­den en­thou­siast.
Maar niet de Duitse keizer!
Daarom trok Bernardus naar Duits­land.
In de­cem­ber 1146 kwam de keizer
hier het kerst­feest vieren
met de groten van zijn rijk.
Bernardus kwam iedere dag preken,
maar de keizer bleef afkerig van het ini­tia­tief.
Totdat op één van de dagen na kerst­mis
Bernardus tij­dens de preek
de keizer­lijke banier vastnam
en die de keizer in zijn han­den drukte
met de beroemd gewor­den woor­den
“God wil het, vooruit”.
Toen gaf de keizer zich gewonnen.

Fran­cis­cus

Zeker, over de kruis­tochten
zijn de nodige negatieve dingen te ver­tellen.
De oor­spron­ke­lijke gedachte
om mensen in nood, medechris­te­nen
te hulp te komen,
was goed en mooi
en velen waren bezield
door edele en chris­te­lijke gedachten.
Maar de uit­wer­king van die gedachte
is niet altijd zo mooi geweest
en in de kruis­tochten
vin­den we zeker niet één op één
het ant­woord op de situatie van nu.
We moeten geen haat en ver­deeld­heid stichten,
proberen met diplo­ma­tieke mid­de­len,
met eco­no­mische en juri­dische sancties
druk uit te oefenen
opdat vrede, vrij­heid en recht
wor­den bevor­derd en her­steld.
En mensen mogen zich ook verde­digen
tegen gewapende terreur.
Tege­lijk moeten we ook
het voor­beeld van de heilige Fran­cis­cus van Assisi
niet vergeten:
hij was zes­tien jaar eer­der al
naar Egypte gegaan
om mee te trekken met de kruisvaar­ders
en vreed­zaam te strij­den,
met het woord.
Voor de Sultan getuigde hij
van Jezus Christus.
Hij wilde de Sultan tot Christus bekeren,
zo nodig als marte­laar sterven
en vrede stichten.
De Sultan was onder de indruk,
gaf Fran­cis­cus een mooi geschenk,
maar de oorlog kon daar­mee
niet wor­den gestopt....

Geef vrede, Heer!

Met deze ge­schie­de­nis voor ogen
in deze bij­zon­dere kerk,
kruis­punt van de weg van Europa
door de ge­schie­de­nis,
mogen wij bid­den,
dat wij mensen van vrede mogen zijn,
gericht op het bevor­de­ren van een­heid,
ge­meen­schap en ver­zoe­ning,
maar tege­lijk ook mensen
die opkomen voor recht­vaar­dig­heid,
die zwakken, on­schul­digen verde­digen.
Want als on­schul­dige mensen
voor onze ogen wor­den vermoord,
is het geen optie om te zwijgen
en aan de kant te blijven staan.
Wij zijn op weg naar Rome
en eigen­lijk zijn wij altijd op weg:
ons leven is een reis.
Het is een reis vol weder­waar­dig­he­den,
zoals de ge­schie­de­nis van Europa,
maar ook met een behou­den aan­komst,
onder de lei­ding van Jezus onze grote Gids
en van Maria,
“O cle­mens, o pia, o dulcis Virgo Maria”
O goe­der­tieren, o liefde­volle, o zoete maagd Maria.
Amen.


Fotoserie

Klik op een foto voor een uitvergroting.
Terug