“Ga door met je leven”: Is er licht na de tunnel?

Pasen

Op Paas­zon­dag heb ik de heilige Eucha­ris­tie gevierd in de paro­chie­kerk van Nieuw Vennep, waarbij het Mitswa rit­misch koor heeft gezongen. Daarna was ik voor de Eucha­ris­tie en de maal­tijd met de mensen van de straat bij de zusters Mis­sio­na­rissen van de Naasten­liefde (zusters van Moeder Teresa). Daar hebben we de vier medezusters her­dacht die onlangs in Jemen van­wege hun geloof op gruwe­lijke wijze door IS zijn vermoord.

Het was fees­te­lijk in Nieuw Vennep met de mooie zang, de groep mis­die­naars en vele gelo­vi­gen. Ook de Paas­wake was druk bezocht geweest.

De zusters ver­tel­den me dat niet alle berichten over de aan­slag op de zusters in Jemen in de media kloppen. De overste die inder­daad niet ontdekt werd stond achter een deur, maar niet in een koelcel, zoals wordt ver­teld. De zusters in Am­ster­dam hebben op het horen van het bericht 24 uur aanbid­ding gedaan om te bid­den voor de daders en uit eer­her­stel.

Homilie

Durf je geloven?
Durf je ver­trouwen?

De angst niet laten heersen

Dat was deze week
op wel heel bij­zon­dere wijze
een thema
dat ons allen bezig hield:
de gruwe­lijke aan­slagen in Brussel
brachten een shock te weeg
en staatshoof­den en rege­rings­lei­ders
riepen op om nu niet de angst te laten heersen
en onze vrij­heid en levens­wij­ze op te geven,
vaak met de toevoe­ging:
als we dat doen,
hebben zij gewonnen.

Trauma

Toch laat de erva­ring van zo’n vre­se­lijke aan­slag
zeker bij de mensen die hebben mee­ge­maakt
een trauma na of tenminste een indruk
waardoor zij nog lang die angst zullen voelen
dat er wat kan gebeuren.
Niet dat het zo uitzon­der­lijk is
wat er in Brussel of in Parijs is gebeurd.
Jaar­lijks vin­den er we­reld­wijd
meer dan vijf­hon­derd aan­slagen plaats.
Bijna iedere dag zijn er ergens één of meer
ter­ro­ris­tische aan­slagen.
Het is dus niet uitzon­der­lijk,
het is alleen dich­ter­bij
en daarom ervaren wij dit anders.

De wereld staat stil

Dat is eigen­lijk met alles zo in het leven:
er over­lij­den dage­lijks vele mensen,
onder hen zijn na­tuur­lijk ook jon­gere mensen,
slacht­of­fers van ziektes, ongelukken en aan­slagen,
maar het raakt ons nooit zo
als wanneer het iemand betreft
die ons zeer na staat.
Op dat moment voel je het verdriet
en staat de wereld stil,
is alles ver­der onbe­lang­rijk.

Hoe dich­ter­bij het komt,
hoe meer het ons inner­lijk beroert.
Maar het verdriet om iemand raakt ons het meest
wanneer er een sterke band
van liefde en ver­trouwen is
met die persoon.

"Ga door met je leven"

Op zo’n moment komt de vraag naar voren:
is er alleen het gat van de angst en het verdriet
of is er dan iets meer?
Na­tuur­lijk kunnen we zeggen
- zoals premier Rutte en andere rege­rings­lei­ders dat doen -:
‘Ga door met je leven,
geef je vrij­heid niet op’.
Maar als dat het hele verhaal is,
heeft het meer met het weg­stop­pen te maken
van je angst en je verdriet.
Zeg die woor­den maar liever niet
tegen iemand die het moei­lijk heeft,
want die persoon zal dan denken
dat hij of zij niet serieus geno­men wordt.
We moeten er altijd ook door­heen,
door dat verdriet, door de angst.
Dat is een strijd, een moei­lijke weg.
Het be­lang­rijk­ste daarbij is eigen­lijk:
Heb je per­spec­tief?
Ook al zit je in een tunnel,
zie je aan het einde licht?
Of geloof je tenminste dat er licht is
aan het einde van die tunnel?

De erva­ring van de apos­te­len

Dit alles is precies de erva­ring
en dit zijn de vragen
die de apos­te­len had­den
toen Jezus, hun vriend en Heer,
ge­krui­sigd was.
Die kruisi­ging van Jezus
was als een ter­ro­ris­tische aan­slag:
Jezus werd gezien als een godslaste­raar
die zich niet voegde
in het patroon van de Fari­zeeën en Schrift­ge­leer­den.
Hij werd on­schul­dig
op gruwe­lijke wijze ter dood gebracht
en de apos­te­len moesten vrezen
dat het daar­mee niet ten einde was,
ook zij­zelf liepen gevaar.
Dat zou wat later dui­de­lijk blijken
want al spoe­dig na Pasen
braken de eerste christen­ver­vol­gingen uit.

Flauwekul, beuzel­praat

En dan komt het bericht
dat de steen van het graf
was weg­gerold
en dat Jezus uit dat graf
verdwenen was.
Na­tuur­lijk had Jezus
tij­dens Zijn aardse leven
herhaal­de­lijk
over Zijn sterven en verrijzen ge­spro­ken
en toch zijn de reacties bij de leer­lin­gen
heel, heel erg gemengd:
de meesten kunnen niet geloven
dat Hij is opgestaan, dat Jezus leeft.
De vrouwen gaan naar het graf
en weten niet wat ze ervan moeten denken.
En na de eerste ver­schij­ningen
aan Maria Magdalena en de vrouwen
von­den de apos­te­len hun verhalen flauwekul,
ze kunnen er niet in geloven,
zij blijven alles in twijfel trekken,
zij blijven steken in een trieste stem­ming
en in angst voor de moor­de­naars van hun Heer.
Alleen Johannes, de jongste apostel,
die tegen Jezus’ borst had geleund
bij het laatste avondmaal
en die onder het kruis had gestaan
toen Jezus stierf,
hij trad het graf van Jezus binnen,
zag de zweetdoek en de zwach­tels
en hij geloofde in dat grote won­der:
de ver­rij­ze­nis van de Heer.

Wonderen?

Wij kunnen ons dat goed voor­stel­len,
want ook nu hebben heel veel mensen
moeite om in won­de­ren te geloven.
Als er een won­der gebeurt,
denken wij:
er zal wel een na­tuur­lijke ver­kla­ring zijn
en zelfs de moge­lijk­heid
dat er een won­der gebeurt
is vaak volle­dig uit onze horizon verdwenen.
Het onder­zoek “God in Neder­land”
dat twee weken gele­den is ge­pu­bli­ceerd,
heeft nog eens dui­de­lijk laten zien
dat God en de moge­lijk­heid van een won­der
steeds ver­der af komen staan van de Neder­lan­ders.
Toch is dat uit­ein­delijk de kern van het geloof:
durf je geloven
dat het won­der kan gebeuren?
En durf je dus ver­trouwen?
Geloof je dat je uit­ein­delijk geborgen bent?
Geloof je in de goede afloop?
Of is het leven op aarde
een afgang, een ondergang,
dood en bederf?

Het laatste woord zal vrede zijn

We vieren op Pasen
dat Jezus leeft,
dat Hij de dood heeft overwonnen,
ook onze dood.
Dat het laatste woord
een woord van vrede zal zijn,
dat we niet voor de ondergang en het bederf
geschapen zijn,
maar voor het licht, voor de heer­lijk­heid;
al zijn het allemaal mensenwoor­den
voor iets wat geen pen kan be­schrij­ven,
wat door geen men­se­lijk woord
goed kan wor­den uitgedrukt,
ze geven het besef weer
dat we allemaal kleine mensen zijn,
kin­de­ren
die uit­ein­delijk veilig zijn
door de zorg van de hemelse Vader.
Ook dat zijn mensenwoor­den,
maar beter kunnen wij het niet zeggen.

Opti­mist

Wie in Pasen gelooft,
gelooft dus in toe­komst, in uit­zicht,
in leven dat de dood overwint,
en in eeuwig leven voor ons mensen,
ook al kunnen wij veel ervan niet goed begrijpen.
Dat Paasgeloof
neemt het verdriet en de angst niet weg
- we moeten er toch door heen -
maar het geeft ons uit­zicht, per­spec­tief
en ver­trouwen
ook op die momenten
dat ons leven in die donkere tunnel zit.
Aan het einde is er licht.
Een christen is dus opti­mist:
het komt uit­ein­delijk goed!

“Heer, maak sterk ons geloof,
zo wankel en zo zwak
door twijfels en moei­lijk­he­den heen”.

Zalig Pasen!

Amen.