Hoort de dood bij je leven?
Eerste zondag van de Advent A
"Hij komt op het uur waarop je het niet verwacht". zo was op de eerste zondag van de Advent (jaar A) in het evangelie te horen. Maakt dat perspectief deel uit van je leven? En hoe dan? We stonden er in de homilie bij stil tijdens de Eucharistieviering in de kathedraal.
Het Mannenkoor zong Gregoriaanse gezangen en de Missa primi toni van G.M. Asola. Dirigente was Laine Tabora, organist was titulair organist dr. Ton van Eck. De fraaie zang en heel de Eucharistieviering zijn nog te volgen op Kathedraal TV.
Homilie
WAT IS JE PERSPECTIEF?
EERSTE ZONDAG VAN DE ADVENT A kathedraal
Onverwacht...
Dat er onverwacht in de wereld
allerlei dingen gebeuren met grote gevolgen,
daaraan zijn we intussen al bijna gewend geraakt.
Corona en Oekraïne
hebben ons leven veranderd,
evenals migratie en asielaanvragen
en alle klimaatproblemen.
We zijn er al bijna aan gewend geraakt
dat er situaties ontstaan in de wereld
die hun impact hebben op ons leven,
zoals er soms ook ineens
iets in ons eigen leven kan veranderen
dat alles anders maakt:
overlijden, ziekte, verhuizing, geboorte
en zo meer.
Eindtijd
Dat maakt dat we ons allemaal
wel iets kunnen voorstellen
bij de woorden van Jezus
die het in het evangelie heeft
over de eindtijd en de komst van de Mensenzoon
als een situatie die onverwacht intreedt.
Jezus verwijst daarbij naar een natuurverschijnsel,
de zondvloed, het water dat de aarde bedekte,
in de tijden van Noach en zijn ark.
Er kan zomaar ineens iets gebeuren
waardoor alles anders wordt.
We weten niet wat de dag van morgen ons brengt.
Realiteit
Als we het goed maken en heel tevreden zijn
met onze levenssituatie,
is dat iets waar we niet zo graag aan denken;
als alles moeilijk lijkt, misschien zelfs uitzichtloos,
dat is het wél mooi om eraan te denken
dat er toch plotseling een verandering kan komen.
Maar of het een aangename gedachte is of juist niet,
het is een realiteit
dat ons bestaan onzeker is
en we niet kunnen voorspellen
hoe onze toekomst eruit zal zien.
Spreken over de dood
Ooit, toen ik pastoor was,
kwam ik bij een stervende man
die op geen enkele manier
onder ogen wilde zien dat hij stervende was
en die daar niet over wilde praten.
Hij probeerde dus zijn ogen te sluiten
voor de situatie waarin hij verkeerde
en voor het verdere verloop van zijn ziekte.
Tegelijk was hij duidelijk niet in vrede
en ook voor zijn vrouw maakte die blokkade
alles wel extra moeilijk.
Er was geen gesprek over mogelijk,
laat staan een echt afscheid.
Andere mensen daarentegen,
waaronder ook mijn eigen ouders,
spraken juist heel gemakkelijk en open
over hun eigen dood,
niet op een dramatische manier,
maar gewoon als een normaal perspectief;
ook dat hoorde erbij, hoorde bij het leven
en het maakte mogelijk
dat er door de kinderen eigenlijk al lang
veel verwerkt was van het verlies
voordat dat inderdaad gebeurde
en ze moesten worden gemist.
Betrek het erbij
Wat Jezus ons vandaag aanbeveelt
door te spreken over de komst van de Mensenzoon
als een onverwacht gebeuren,
is juist dit:
betrek je sterfelijkheid in je leven,
ook de aardse dood hoort daarbij;
dat realisme van de vergankelijkheid der dingen
en van ons eigen aards bestaan,
helpt ons om reëel te leven:
zoveel is vergankelijk en voorbijgaand,
het leven kent precariteit,
dat wil zeggen:
het biedt niet zoveel zekerheden,
we weten nu eenmaal niet
wat de dag van morgen ons brengt;
we weten alleen dat de dag komt
dat we worden opgeroepen
en - zoals de heilsoldaten dat geloof ik zeggen -
worden bevorderd tot heerlijkheid,
want dat is bij alles ons perspectief:
niets is blijvend van het aardse,
maar onze kern, ons wezen, onze ziel
is dat wel
en zal door de poort van de dood
vervulling en voltooiing mogen smaken.
En we zullen eens worden herschapen
als de schepping wordt voltooid.
En al kunnen we het hoe en wat
niet allemaal begrijpen,
omdat het te groot voor ons is
en het ons menselijk denkkader te boven gaat,
dat is ons christelijk perspectief,
ons hoopvol uitzicht.
Perspectief
Wie leeft met dit perspectief,
heeft een ander leven
dan wanneer dat ontbreekt.
De waarde van het aardse wordt gerelativeerd
als je vertrouwt dat het mooiste nog moet komen.
Black Friday, het WK in Qatar en materie
worden iets minder belangrijk
en je houdt bij alles hoop en verwachting,
omdat het perspectief
niet zonder goede toekomst is.
We zijn hier niet toevallig,
we hebben een doel meegekregen
en we zijn bestemd voor iets moois.
Je koffertje
Dat is het wat de Heer ons op deze dag
aan het begin van het nieuwe liturgische,
kerkelijk jaar,
aan beveelt:
“Wees bereid”, houd je koffertje gepakt,
“Wees bereid omdat de Mensenzoon komt
op het uur waarop je het niet verwacht”.
Wie die komst verwacht
- al weet je niet wanneer -,
hoeft niet te schrikken.
Dat is Advent:
Zie uit naar de komst van de Heer!
