Is alles liefde?

30e zondag door het jaar in O.L. Vrouw Hemelvaart, Heemstede

Op zon­dag 26 ok­to­ber was ik in de Onze Lieve Vrouw Hemel­vaart­paro­chie in Heem­ste­de. Tijdens de Eucha­ris­tie­vie­ring heb ik daar e volgende homilie gehou­den, naar aan­lei­ding van het evan­ge­lie waarin Jezus leert dat het voor­naam­ste gebod de liefde is, de liefde tot God en de liefde tot de naasten.

Homilie

Na­tuur­lijk is het niet zo moei­lijk
iemand lief te hebben, te beminnen,
die je toch al heel erg leuk en aar­dig vindt.
Maar tegen­over iemand die er niet zo leuk meer uitziet,
die je niet zo sympathiek vindt,
met wie je het een beetje hebt gehad,
kan het knap las­tig zijn je afkeer te ver­bergen.

Niet alles is liefde

Niet alles is liefde,
we leven in een wereld
waarin haat en geweld de boven­toon voeren.
Relaties gaan stuk,
mensen hebben niet altijd de beste be­doe­lin­gen,
soms zijn ze in de greep van afgunst, jaloezie,
staan ze elkaar naar het leven,
en voor geld en macht gaan zij heel ver.
Nee, niet alles is liefde.

Ook niet alles wat als liefde wordt verkocht,
niet alles waar een hartje bij staat
is wer­ke­lijk liefde
en niet iedere jongen die een meisje zegt
“Ik houd van jou”,
heeft haar wer­ke­lijk lief.
Soms is het zelfs vrouwen­handel,
heb­zucht of begeerte
wat onder de dek­man­tel van liefde wordt verkocht.
Nee, niet alles is liefde.

Maar de liefde is wel alles,
dat horen we vandaag uit de mond van Jezus zelf:
het voor­naam­ste gebod is de liefde,
de liefde tot God
en de liefde tot je naaste, je mede­mens.
Alles wat we moeten doen
en alles wat ons beloofd is,
Wet en Profeten,
hangt vast aan het gebod van de liefde.

Wat is liefde?

Maar wat is dan die liefde
die alles is?
De ware liefde is niet ons gevoel
en zeker niet de roze wolk
waarop we ons soms bevin­den.
Ons gevoel is onbesten­dig,
soms voelen we ons de ene dag gewel­dig
en volgt de dag erna ineens een dip.

Het is niet dat je recht hebt op geluk,
recht op een relatie,
recht op harte­lijk­heid
en alles wat fijn en goed is,
tenminste niet hier, op deze wereld.
Als dat de liefde was,
had het grootste deel van de mens­heid
het wel heel erg slecht getroffen
en zelfs in onze samen­le­ving
zijn heel veel mensen niet gelukkig.
Ook geld en goed, succes en roem
kunnen ons niet de liefde geven
die gelukkig maakt.
Robin Williams had dat allemaal
en pleegde toch zelfmoord.

God is liefde

God is liefde, zegt de bijbel,
en ook: dat niemand groter liefde heeft
dan wie zijn leven
voor zijn vrien­den geeft.

God is liefde
omdat Hij ons geluk voor ogen heeft
en mens gewor­den is,
in Jezus is komen staan
naast mensen
en voor ons Zijn leven heeft gegeven.
Het was Gods ant­woord
op de zonde en het kwaad
dat mensen deden.
Toen de maat van het kwaad
goed vol was,
ant­woordde God met een daad van liefde
door een mens te wor­den, een mis­da­diger, een ver­wor­pene
en Zijn leven te geven.

Dat was onze verlos­sing,
het is een geheim van liefde.

Dat iemand zoveel van je houdt,
dat hij je alles geeft
en alles voor je over heeft,
welwillend is en goed,
dat je hem kunt ver­trouwen,
dat hij er altijd voor je is,
dat is liefde,
dat is God.

Liefde heeft altijd te maken met
iets over hebben voor een ander,
geven,
welwillend zijn,
kwaad met goed be­ant­woor­den
en zo een spiraal van haat en kwaad door­bre­ken.
Dat heeft Jezus Christus gedaan
en dat is onze opdracht:
liefde voor God
en liefde voor onze naaste
is de kern van goed-mens zijn
en de kern van christen-zijn.

Haat ombuigen naar liefde

In de grote wereld van de Jihad-strij­ders
en in de kleine wereld
van ons gezin, van de mensen met wie wij leven,
ook van die persoon die ons net iets heeft aan­ge­daan,
overal is de opdracht
haat om te buigen naar liefde.
Overal waar mensen een gebrek aan liefde
be­ant­woor­den met een nog groter gebrek aan liefde
- bij­voor­beeld om een lesje te leren -
blijft er bitter­heid achter
en die bitter­heid leidt tot nieuw geweld.
Zelfs als er geweld moet wor­den toegepast
- zoals nu in de strijd tegen IS -,
moet er niet ongepro­por­tio­neerd
gehandeld wor­den uit blinde haat,
want haat zaait nieuwe haat.
Als je vader of moe­der je hard straft
en je hebt nooit gevoeld of gemerkt
dat je ouders van je hiel­den,
laat de straf bitter­heid achter.
Als we van binnen weten
dat onze ouders veel van ons hou­den,
is zelfs een straf wel uit te hou­den:
uit­ein­delijk zit daar de liefde achter.

Niet alles is liefde,
maar liefde is alles.

Liefde tot God staat voorop

Jezus nodigt ons vandaag uit
om de kern van het chris­te­lijk geloof te beleven:
de liefde tot God
en de liefde tot de naaste.
De liefde tot God
staat voorop:
dat is het eerste gebod.
Waarom is dat?

Als ons per­spec­tief alleen de aarde
en het leven hier op aarde is,
dan blijft de liefde beperkt:
je zou geen liefde willen geven
die niet in dat per­spec­tief past.
Je zou niet goed je leven
voor een ander kunnen geven
als er dan geen liefde meer zou zijn,
maar alleen een diep zwart gat, de dood.
Maar wie God liefheeft en ver­trouwt
dat God je opvangt en je thuis brengt
als je dood gaat,
die kan zelfs goed zijn leven geven
voor een goede zaak.

Zoals bij­voor­beeld pater Damiaan dat deed:
hij ging melaatsen verplegen
toen er geen genees­mid­del tegen melaats­heid was,
terwijl het een heel besmette­lijke ziekte betrof.
Zoals het nu toch ook heel dapper is
als iemand afreist naar Afrika
om Ebola-pa­tiën­ten te ver­zorgen
met gevaar voor zijn eigen leven.
Dat kun je alleen als je idealen hebt,
als je liefde hebt,
een liefde die ver­der gaat
dan de grenzen van dit leven.

Die liefde zo breed, zo diep,
voor God en de naaste
maakt ons leven en onze wereld
waarde­vol en mooi.
Ja, niet alles is liefde,
maar liefde is alles!
Amen