Zoeken

Zaterdagochtend 6 januari vond in de kathedraal van Roermond de uitvaart plaats van bisschop Harrie Smeets, die na een lang ziekbed op 20 december was overleden. Velen deden hem uitgeleide, een lange stoet van bisschoppen, priesters, diakens.seminaristen, vertegenwoordigers van deRidderorde van het Heilig Graf, de Orde van Malta en de Constantijnse orde en van de schutterijen vergezelden het lichaam van de overleden bisschop naar de Kathedraal.

Op de eerste decemberdag was ik op bezoek bij de oudste priester van ons bisdom, priester gewijd in 1955: pastoor Jan Willems, die in Blaricum woont.

Woensdagmiddag 7 juni was ik bij de slotmiddag van het kapittel van de zusters van de Voorzienighied, één van de diocesane congregaties van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Die middag werden de algemeen overste en de algemene |raad gekozen, tezamen bestaande uit vier zusters. Na het geslaagde keuzekapittel vierden we de Eucharistie maar eerst bracht ik nog een bezoek aan de begraafplaats van de zusters, waar trouwens ook twee bisschoppen begraven zijn.

Op de vierde zondag van de Advent was ik in Monnickendam. Twee kern-vrijwilligers kregen daar na de Eucharistieviering de pauselijke onderscheiding ‘Pro Ecclesia et Pontifice’ uitgereikt: de heren Harry Cappendijk en Henk van Bavel. In de heilige Mis stonden we stil bij sint Jozef en wat je ervaart als je gepasseerd wordt, niet erkend en niet gewaardeerd.

Vrijdagavond 16 september was ik in de Maria van Jessekerk van de Sint Ursulaparochie voor de avondwake voor de overleden pastoor en oud-vicaris-generaal, mgr. Dick Verbakel.

Vrijdagmiddag 27 mei werd in Heiloo de permanente tentoonstelling "Zorg uit handen" over leven, werken en inspiratie van de Julianazusters geopend door burgemeester Mascha ten Bruggencate van Heiloo en mij. Jacobine Geel gaf een mooi openingswoord met een introductie in het leven en de spiritualiteit van de Julianazusters. En er waren meer sprekers... Wat is er eigenlijk te zien?

Na een kort bezoek aan het Jeanette Noëlhuis van de Catholic Worker-beweging, was ik in de St. Urbanuskerk van Duivendrecht voor de Mis van Allerzielen. Daar werden de dierbare overledenen herdacht: ruim 130 namen werden voorgelezen en lichtjes werden voor hen ontstoken in de vorm van een hart, want zij zijn wel uit het oog, maar niet uit ons hart.

Zondag 4 juli was ik voor de Eucharistieviering in de Vredeskerk in Amsterdam, waar ze ook kunnen merken dat het kerkelijk leven weer op gang komt. Natuurlijk hopen we dat het steeds die kant mag opgaan naar meer vrijheid. In het evangelie (Mc. 6, 1-6) hoorden we de mensen van Jezus' vaderstad negatief en lelijk over Hem praten. Roddel en kwaadsprekerij... dat gebeurt nog steeds... En er was een vraag naar die Canadese internaten.

In de nacht van dinsdag op woensdag 20 januari is pater Gerard Wilkens s.j. in het Radboud UMC overleden. Hij was jarenlang een geliefde spirituaal van het Sint Bonifatiusinstituut en leidde de jaarlijkse retraite voor diakens en priesters. Ook was hij betrokken bij tal van initiatieven in katholiek Nederland. (Toegevoegd: Na mijn gedenkwoord volgt een In Memoriam dat een neef van pater Wilkens heeft geschreven).

Allerzielen is de dag waarop we al onze overleden dierbaren gedenken en voor hen bidden. Velen brengen een bezoekje aan de begraafplaats en komen naar de kerk voor de viering van de Eucharistie.

Donderdag 10 september hebben we afscheid genomen van Adrianus Johannes Kardinaal Simonis, die vele jaren bisschop van Rotterdam en vervolgens aartsbisschop van Utrecht was. Er mocht maar een beperkt aantal mensen in de Utrechtse kathedraal de uitvaart bijwonen, maar de plechtigheid werd door KRO-NCRV uitgezonden op de landelijke televisie, zodat iedereen die toch heeft kunnen volgen.

Op zaterdag 4 april hebben we pastoor-deken Ton Cassee uitgeleide gedaan in de H. Laurentiuskerk van Heemskerk, nadat er de avond tevoren een Avondwake was geweest in de Mariakerk naast de pastorie waar deken Cassee woonde. Alles vond plaats onder de Corona-regels, dus met maximaal 30 personen, allen op afstand van elkaar. Toch waren het intieme vieringen en vele mensen leefden mee via de lokale TV.

Voor de bisschoppenvergadering van 10 maart zijn antwoorden voorbereid op veelgestelde vragen rond het omgaan met de crisis die door het Coronavirus is ontstaan. Deze tekst is daarna bijgewerkt en (met een kleine aanpassingen en uitbreidingen) publiceren we die hier in de laatste versie van dit document.

Maandag 17 juni was ik bij de begrafenis van oud deken Leo Timmermans, die bijna 90 jaar oud, is overleden na ruim 62 jaar priester te zijn geweest van ons bisdom, waarvan de laatste tien jaar van zijn werkzaam leven als deken van Haarlem.

Op de avond van Dodenherdenking was ik bij het monument naast de kathedraal aan de Westergracht in Haarlem. Een waardige herdenking, georganiseerd door een klein comité; ik stond ervan te kijken dat er zoveel mensen de moeite hadden genomen om hier de twee minuten stilte met elkaar mee te maken.

Zaterdag 29 december hebben we in de parochiekerk van Tuitjenhorn afscheid genomen van pastoor Jan Berkhout in een mooi verzorgde Eucharistieviering. Veel mensen waren daarbij aanwezig uit heel de levensgeschiedenis van deze priester, wiens naam natuurlijk voor velen allereerst verbonden is met de nieuwjaarsramp in Volendam.

Op zondag 18 november hebben we Werelddag van de Armen gevierd. Paus Franciscus heeft dit als een jaar­lijks te vieren dag vastgesteld en er waren in ons bisdom allerlei activiteiten in dit kader. Zo was er op deze zon­dagavond in Schalkwijk een uitvoering van De Omzie­ners, waar ik bij aanwezig was.

Allerzielen: een dag die bijna niemand onberoerd laat. Wie heeft er geen dierbaren om op deze dag te gedenken? In Haarlem deden we dat bijna feestelijk op de katholieke begraafplaats Sint Barbara die 125 jaar bestond.

De Raad voor Economische Aangelegenheden (REA) van het bisdom Haarlem-Amsterdam gaat ieder jaar een dag op 'kerkenpad': enkele plaatsen in het bisdom worden bezocht waar werkzaamheden plaatsvinden waar de REA bij betrokken is (geweest). Dit jaar waren de doelen Halfweg en Alkmaar.

Op woensdag 22 maart was ik ’s avonds in de St. Dionysiusparochie in Heerhugowaard waar ik een lezing heb gehouden over het lijden, dat voor ons mensen ergens een ondoorgrondelijk mysterie blijft. Toch heb ik geprobeerd er iets over te zeggen.

Op zaterdag 23 januari heb ik de uitvaart bijgewoond van dr. Nelly Stienstra, die op 18 januari nogal onverwacht is overleden. Rector Norbert Schnell was de celebrant en hield een mooie homilie over het evangelie van de domme en de wijze maagden die met olie hun lampen brandend moesten houden om de bruidegom op te wachten.

Op maandag 6 juli heb ik de priester Albert (Ab) van der Hoek begraven op begraafplaats Westerveld in het graf van zijn ouders. Hij was een priester met een bijzondere geschiedenis en dat kwam bij zijn begrafenis tot uiting.

Het overkomt iedere mens: lijden behoort bij het leven en soms wordt het leven overheerst door dat lijden. Het is een grote beproeving, ook van het geloof van mensen. In het programma “Adieu God?” is regelmatig te horen dat mensen zijn “afgehaakt”, kerk en geloof vaarwel hebben gezegd omdat zij niet kunnen geloven dat er een (goede) God bestaat terwijl er zoveel lijden is. Sommigen van de mensen die daar werden geïnterviewd hadden zelf iets meegemaakt dat zij onbegrijpelijk vonden en onverteerbaar: waarom was hun dit overkomen als er een God bestaat?

In het afgelopen jaar herdachten we dat honderd jaar geleden de eerste wereldoorlog begon. Wie de vele oorlogsbegrafplaatsen uit die tijd bezoekt, raakt nu nog onder de indruk van de enorme aantallen mensen die gesneuveld, gedood zijn. De Franse president Francois Hollande stelde op 11 november j.l. een monument open op de nationale begraafplaats van Notre Dame de Lorette.

Zaterdag 23 november hebben we de overleden bisschop mgr. dr. Joseph Frans Lescrauwaet MSC naar zijn laatste rustplaats begeleid vanuit de Kathedrale basiliek van Sint Jan in Den Bosch. Voor de plechtige uitvaart was er gelegenheid afscheid te nemen in de kapel van het Sint Janscentrum, waar de overleden bisschop lag opgebaard (zie foto). In een lange stoet van ridders en edelvrouwen van het H. Graf, van diakens, priesters en bisschoppen (er waren er - meen ik - tien aanwezig), aangevoerd door...