Zoeken

Maandag 8 en dinsdag 9 januari was ik kort in Rome voor verschillende besprekingen rond het Katholiek Onderwijs en de Constantijnse orde. Ook hebben we voorbereidingen getroffen voor een bedevaart vanuit de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam.

Over de rol van de kerk en de katholieken in de tweede wereldoorlog zijn weinig gedocumenteerde publicaties verschenen. Dat heeft er toe geleid dat velen meenden dat het katholieke verzet niet veel voorstelde. Dat beeld klopt niet. En een nieuwe publicatie: "Zielzorg en verzet. Het RK bisdom Haarlem tijdens de tweede wereldoorlog" van Gerard J. van Veen laat dat duidelijk zien. Het boek werd gepresenteerd in een mooie bijeenkomst, aansluitend aan de dekensvergadering van het bisdom Haarlem-Amsterdam.

Zaterdag 8 juli vierden de zusters Urulinen van Bergen dat hun Congregatie 125 jaar geleden werd opgericht. Honderden zusters hebben zich met name voor het katholiek onderwijs ingezet in heel het oude bisdom Haarlem, dat de provincies Noord- en Zuid-Holland en een groot deel van Zeeland omvatten. Nu zijn er nog zeventien zusters.

De continentale fase van het synodaal proces is afgesloten. In oktober zal in Rome de eerste Synode over synodaliteit plaats vinden. Wat wordt er eigenlijk onder Synodaliteit verstaan, wat zijn er de kenmerken van? In februari heb ik over dit thema een lezing gehouden aan de Sant Pacià universiteit in Barcelona. Hieronder vindt U die lezing in een Nederlandse vertaling.

Maandag 26 september vond na een lange Corona-onderbreking weer een gesprek plaats van bisschoppen met vertegenwoordigers van politieke partijen, dit keer het CDA. Zij ontmoetten elkaar op het Partijbureau van het CDA in Den Haag. Over welke onderwerpen spraken zij?

Het lesmateriaal voor de Week van het Katholiek 2021 staat online en is vanaf nu te downloaden via www.vastenactie.nl/lesmateriaal en www.nksr.nl. Van 13 tot en met 17 december 2021 vieren wij de Week van het Katholiek Onderwijs.

Woensdag 22 september waren drs. Titus Frankemölle, voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) en ik bij de algemene audiëntie van paus Franciscus. Daarna waren we voor een overleg op de Congregatie voor de Katholieke Opvoeding waar we werden ontvangen door de prefect kardinaal Giuseppe Versaldi en de ondersecretaris pater Friedrich Bechina.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Zaterdag 29 februari kwamen de catechisten bijeen in het bisschopshuis bij de kathedraal in Haarlem. Het was voor mij een goede gelegenheid om te luisteren naar hun ervaringen, ons te bezinnen op de roeping tot catechist en te bespreken hoe we de taak en de roeping van de catechist meer onder de aandacht kunnen brengen bij de priesters en diakens, in de opleiding en natuur bij mogelijke kandidaten!

Woensdagmiddag 30 oktober waren Bisschoppelijk gedelegeerde drs. Diederik Wienen en ik in 't Veld voor een ontmoeting met de PLG-identiteit van SARKON. De SARKON-scholen bestaan uit zeventien rooms-katholieke en twee interconfessionele scholen in de kop van Noord-Holland. Een plezierig en goed gesprek over de identiteit van katholiek onderwijs.

Zaterdag 26 oktober opende radio Maria een tweede studio in het Diocesaan heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo in aanwezigheid van de verantwoordelijke voor Europa, Raffaele Galati. Ik was erbij aanwezig voor de viering van de Eucharistie en de inwijding. Na de viering van de Eucharistie in de grote bedevaartkapel, onthulde Raffaele Galati het bord bij de ingang van het Gastenhuis waar de studio is gevestigd. Daar werd ook het zegengebed uitgesproken, waarna de studio zelf werd gezegend.

Op dinsdag 2 april is de post-synodale apostolische exhortatie Christus vivit! (Christus leeft!) verschenen, bedoeld om jonge mensen “te herinneren aan bepaalde overtuigingen die uit ons geloof voortkomen en om jullie te bemoedigen om te groeien in heiligheid en inzet voor jouw persoonlijke roeping”. Het document wordt ook tot heel de kerk gericht, omdat heel de kerk betrokken is: jongerenpastoraal als synodaal proces.

De schokkende aanslagen in Nieuw Zeeland doen ons weer realiseren: haat en wraak zijn geen goed antwoord. Maar wat dan wel? Iedere vijf jaar komen vertegenwoordigers van het Europees katholiek onderwijs bijeen. Dit keer in Brussel. Wat kan katholiek onderwijs betekenen in een cultuur die steeds verder van het christendom af staat? Een oproep tot dialoog.

Deze week had ik niet zoveel gelegenheid om berichtjes te plaatsen, daarom nu maar een terugblik op wat ik de afgelopen week heb meegemaakt.

Je zou het misschien niet zeggen maar armoede is een probleem in Nederland, ook op school: één op de negen kinderen leeft op of onder de armoedegrens. Die armoede is vaak verborgen, dus voor leraren is het een uitdaging om die te traceren. De Verus identiteitsdag ging hierover en op die dag heb ik de bezinning gehouden die hieronder wordt weergegeven.

Op donderdag 20 september houdt de Nederlandse Katholiek Schoolraad (NKSR) een studiemiddag over interculturele dialoog.

De erkenningsprocedure als katholieke scholen is tot voor kort voor de Nederlandse katholieke Schoolraad (NKSR) en de bisschoppen verricht door de juristen en mede­werkers van de Vereniging van katholiek Onderwijs (VKO) die enkele jaren geleden met de protestantse besturen­raad gefuseerd is tot Verus. Nu daar verandering in gekomen is, was het op woensdag 23 mei zover dat de voorzitter van de NKSR en ik hen hartelijk konden bedanken voor het vele werk.

Twee bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs beginnen hun taak in het bisdom Haarlem-Amsterdam: past. Jacques Quadvlieg (voortgezet onderwijs) en drs. Diederik Wienen (basisonderwijs, PABO's en NKSR). Beiden zullen hun taak naast andere taken vervullen. Hieronder de brief waarmee zij aan scholen en parochies zijn voorgesteld.

Donderdag 6 april was ik in Woerden bij de lancering van een community voor wie als ouders betrokken zijn bij katholieke scholen. Dit project vanuit Verus wil het gesprek tussen school en ouders stimuleren want dat is belangrijk voor katholiek onderwijs.

Op 21 maart waren de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs in Zwolle bijeen voor hun vergadering en zij schoven aansluitend aan bij de ontmoetings- en inspiratiedag van de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (VKLO), bij welke gelegenheid ik onderstaande lezing heb gehouden.

Op maandag 20 februari bezochten we met een afvaardiging van de bisschoppen het Europees parlement en Europese instellingen. Zien we toekomst in Europa?

De Sint Jan in Den Bosch was op zondag 11 december (zondag ‘Gaudete’) getuige van een bijzonder gebeuren: de Brabantse scholenvereniging Onze Middelbaar Onderwijs (OMO) vierde het honderdjarig bestaan met een speciale Eucharistieviering en een bijeenkomst in het Jheronimus Bosch Art Center. Die bijeenkomst leidde tot een opmerkelijk tafereel.

Op maandag 18 april werd in het Haarlemse bisschopshuis in kleine kring afscheid genomen van mr. drs. Th. E.M. (Dick) Wijte als waarnemend voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. Hij had deze functie sinds mei 2008 vervuld. Bij deze gelegenheid kreeg de heer Wijte als dank voor zijn vele verdiensten voor het onderwijs de Bavopenning uitgereikt. Daarbij heb ik gesproken over het belang van confessioneel onderwijs in deze tijd.

´De Week van het katholiek onderwijs moeten jullie erin houden,´ zegt een directeur van een basisschool. ´Het is voor katholieke scholen een laagdrempelige manier om hun identiteit zichtbaar te maken. Bovendien komt het er niet bij, maar kunnen we het goed inpassen in het lopende programma.´ ‘We zijn het hele jaar een katholieke school, maar het biedt je een goed aanknopingspunt om dat te benadrukken’, zegt ook een docente godsdienst/levensbeschouwing van een middelbare school.

Van 9 t/m 13 november 2015 heeft voor de tweede keer de Week van het katholiek onderwijs plaats. Het thema is ‘Kiezen voor elkaar’. Wat betekent een waarde als solidariteit voor de vormgeving van goed onderwijs? Het lesmateriaal voor deze week wordt binnenkort naar de scholen gestuurd.

De lesbrieven “Feest vieren!” voor de week van het katholiek onderwijs (van 6-10 oktober) zijn naar alle katholieke scholen verzonden. De lesbrieven ondersteunen het thema van deze week die dit jaar voor de eerste keer wordt gehouden. Het thema sluit aan bij dat van de kinderboekenweek, die in diezelfde week valt. Afgelopen woensdag kwamen de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs bij elkaar voor hun eerste vergadering van het nieuwe schooljaar.

Op woensdag 3 september organiseerde de stichting Mijnplein, die 22 scholen voor primair onderwijs in Salland bestuurt, een avond over krimp en identiteit in het PKN-kerkje in het centrum van Heino. Mw. Petra van Haren, voorzitter van de Algemene Vereniging Schoolleiders, de hr. Ger de Vos, bestuurder COG Drenthe en ikzelf lichtten het thema toe vanuit verschillende invalshoeken. Hieronder vindt U de lezing die ik op deze avond heb gehouden.

Van 6 t/m 10 oktober wordt de week van het katholiek onderwijs gehouden, een initiatief van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. In dit kader is lesbrief ‘Feest vieren’ gemaakt. Het thema sluit aan bij het motto ‘Feest!’ van de Kinder­boeken­week, die in dezelfde periode zal plaats­vinden. Zo kunnen scholen beide evenementen met elkaar verbinden.

Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op 23 mei j.l. een lange brief (19 pagina’s) geschreven aan de tweede kamer met voor­gestelde maat­regelen in verband met de leerlingen­daling in primair en voortgezet onderwijs. Hij meent dat die leer­lingen­daling om ‘een stevige aanpak’ vraagt en dat hij zo’n aanpak in zijn brief met de juiste prikkels onder­steunt. Hij toont zich daarbij - mijns inziens - een typische vertegen­woordiger van een heel bepaalde onderwijs­opvatting, die ik niet deel.

Het is geen eenvoudige opdracht om in onze ‘geseculariseerde’ context godsdienst / levens­beschouwing te geven op school. Wat aan de orde komt, moet nu eenmaal in een bepaald kader staan waardoor de leerling, kind, jongere, er iets mee kan en hij of zij er iets van mee kan nemen in de eigen levens­bagage. Daarover ging een interview dat ik onlangs geleden heb gegeven aan Taco Visser van het Tijdschrift voor levens­beschouwing en educatie Narthex.

Tijdens de "SAKSdag" - een feestelijke bijeenkomst van alle leraren die werkzaam zijn binnen de scholen van de bloeiende Stichting Alkmaarse Katholieke Scholen (SAKS) op 28 september, mocht ik in het bijzijn van zo'n 350 leraren een pauselijke onderscheiding uitreiken aan mr. G. Botman die onder meer ruim twintig jaar bestuursvoorzitter is geweest en intussen is opgevolgd door mw. Helma van der Hoorn.

De Codex Iuris Canonici  is bij verschijnen “het laatste conciliedocument” genoemd, omdat dit wetboek de leer van het tweede Vaticaans concilie heeft “vertaald” naar de praktische regelingen. Het concilie heeft de sacramentaliteit van de Kerk beklemtoond en bevestigd dat door de sacramenten een deelname wordt geschonken aan de zending van Christus en de kerk. Het kerkelijk wetboek heeft op allerlei terreinen van het kerkelijk leven de band tussen het ontvangen sacrament (doopsel, vormsel, wijding) en de uit te oefenen bevoegdheid onderstreept en versterkt, zodat meer tot zijn recht is gekomen dat de kerkelijke taken worden uitgeoefend uit kracht van de sacramenten die men heeft ontvangen.