Zoeken

Woensdag 20 november was ik voor een vrij kort bezoek bij het onderwijsfestival van Verus, de vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs.

Een greep uit mijn agenda.

Vrijdagmiddag 21 juni nam Edith Hooge met een mooie bijeenkomst afscheid als voorzitter van de Onderwijsraad. Zij voerde met de NKSR en mij als bisschop-referent voor het onderwijs (en natuurlijk met vele andere betrokkenen) onder meer de gesprekken over art. 23 van de Grondwet, die leidden tot de informerende notitie Onderwijsvrijheid én Overheidszorg (2019) van de Onderwijsraad.

Woensdag 13 maart bezocht ik de Sint Jozefschool aan de Kalfjeslaan in Amsterdam. De school viert het 150-jarig bestaan en is daarmee waarschijnlijk de oudste basisschool van Amsterdam.

Woensdag 24 januari was het Officium Educationis bijeen, de vergadering van bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs, Bij die gelegenheid hebben we afscheid genomen van Diederik Wienen die is opgevolgd door diaken Wim Balk.

Maandag 8 en dinsdag 9 januari was ik kort in Rome voor verschillende besprekingen rond het Katholiek Onderwijs en de Constantijnse orde. Ook hebben we voorbereidingen getroffen voor een bedevaart vanuit de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam.

In het kader van de Week van het Katholiek Onderwijs 2023 biedt de NKSR in samenwerking met de Vastenactie ook dit jaar weer mooi les- en inspiratiemateriaal aan voor de advents- en kerstperiode.

Dinsdag 28 november hadden mgr. Gerard de Korte en ik een ontmoeting met CNV Commissie identiteit. We spraken over het onderwijs en aspecten van de sociale leer van de kerk. Veel interessante thema's kwamen aan bod.

Diaken Wim Balk is de nieuwe bisschoppelijk gedelegeerde voor basisonderwijs en Pabo's. Op Vrijdagmorgen 10 november vond in het bisschopshuis het overleg plaats waarin drs. Diederik Wienen zijn taken als gedelegeerde overdroeg.

Op 6 september vond in Utrecht de eerste vergadering van het nieuwe seizoen van het Officium Educationis plaats. We namen na afloop afscheid van drs. Liesbeth Stalmeier, die namens het bisdom Rotterdam Bisschoppelijk Gedelegeerde voor het Onderwijs was.

In het kader van de Week van het katholiek Onderwijs 2022 biedt de NKSR in samenwerking met de Vastenactie ook dit jaar weer mooi les- en inspiratiemateriaal aan voor de advents- en kerstperiode.

Op 25 januari 2022, feestdag van de bekering van de heilige apostel Paulus, werd een document (Instructie) gepubliceerd over ‘De identiteit van de katholieke school’. Daarvan is nu de Nederlandse vertaling verschenen

Het lesmateriaal voor de Week van het Katholiek 2021 staat online en is vanaf nu te downloaden via www.vastenactie.nl/lesmateriaal en www.nksr.nl. Van 13 tot en met 17 december 2021 vieren wij de Week van het Katholiek Onderwijs.

Vorige week heb ik al bericht van de korte reis die de voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR), drs. Titus Frankemölle en ik naar Rome maakte voor verschillende besprekingen. Nu zijn ook de foto’s beschikbaar van de audiëntie met paus Franciscus die we bij die gelegenheid hebben gehad, in het kader van de Algemene Audiëntie.

Woensdag 22 september waren drs. Titus Frankemölle, voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) en ik bij de algemene audiëntie van paus Franciscus. Daarna waren we voor een overleg op de Congregatie voor de Katholieke Opvoeding waar we werden ontvangen door de prefect kardinaal Giuseppe Versaldi en de ondersecretaris pater Friedrich Bechina.

Onderwijsvrijheid is een kwetsbaar recht. De basis ervan is een subsidiaire visie op de opbouw van de maatschappij die mensen het recht geeft hun leven zelf in te richten, naar hun eigen inzichten, binnen de grenzen van de publieke orde.

Hoewel er dit jaar veel anders was en nog steeds is, kunnen we op de advents- en kersttijd de klok gelukkig gelijkzetten. Daarom hebben we, zoals u van ons gewend bent, gezorgd voor les- en inspiratiemateriaal voor deze sterke tijd. We hebben daarbij rekening gehouden met de digitale aard van het onderwijs dit jaar, dus ook online is het materiaal goed te gebruiken.

Graag wil ik langs deze weg alle mensen bedanken die op welke manier ook me hun felicitaties en hartelijke wensen hebben overgebracht bij mijn aantreden als bisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Deze eerste week heb ik onder meer een eerste brief aan alle gelovigen van ons bisdom gestuurd, die U ook via deze website kunt lezen. En de eerste benoemingen zijn gedaan: dr. Bart Putter werd vicaris-generaal, dr. André van den Hout werd bisschoppelijk vicaris en kanselier.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Johannes Willibrordus Maria Hendriks wordt geboren te Leidschendam op 17 november 1954 in een katholieke familie als zoon van Wim en Nelly Hendriks-Van Heiningen († 2022). Zijn vader († 2013) is tuinder en veilingbestuurder. Hij volgt het klein-seminarie (later: diocesaan college) Leeuwenhorst te Noordwijkerhout, waaraan hij in 1973 eindexamen gymnasium α doet. Daarna studeert hij aan Katholieke Theologische Hogeschool te Amsterdam, waar hij de propedeuse doet, en aan het Groot-seminarie Rolduc te Kerkrade, waar hij zijn priesterlijke vorming voltooit. Aansluitend doet hij zijn pastorale jaar in de St. Petrusparochie te Leiden.

Zondag 29 september viert de kerk de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen. Deze dag die als sinds 1914 wordt gehouden, heeft door paus Franciscus een belangrijke stimulans gekregen. De paus zelf zal op deze dag een speciale heilige Mis vieren op het Sint Pietersplein.

Woensdag 18 september vond in het Sint Janslyceum van Den Bosch de studiedag van de NKSR (Nederlandse katholieke Schoolraad) over burgerschapsvorming plaats, waaraan ik een bijdrage heb gegeven.

De Onderwijsraad verkent welke betekenis de vrijheid van onderwijs heeft in onze tijd. Door de focus op een probleem bij enkele Islamitische scholen, komt die vrijheid weer onder druk te staan. De Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) heeft een bijdrage geformuleerd aan de verkenning van de Onderwijsraad.

Met regelmaat komen de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs bijeen in het "officium educationis". Ook woensdag 22 mei was het zover. In goede sfeer werd gesproken over onder meer de Week van het Katholiek Onderwijs, die in het najaar wordt gehouden, en de studiedag van de NKSR over burgerschapsvorming die op 18 september wordt gehouden.

Op woensdag 3 april was de jaarlijkse ontmoetings- en inspiratiedag van de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (VKLO) in de Thomas More hogeschool in Rotterdam. Na de Algemene Leden Vergadering heb ik samen met de voorzitter, Taeke van de Akker, afspraken getekend rond de verstrekking van de Akte van Bekwaamheid.

De afgelopen week was voor mij heel gevarieerd en ik geef daar graag een klein overzicht van...

De schokkende aanslagen in Nieuw Zeeland doen ons weer realiseren: haat en wraak zijn geen goed antwoord. Maar wat dan wel? Iedere vijf jaar komen vertegenwoordigers van het Europees katholiek onderwijs bijeen. Dit keer in Brussel. Wat kan katholiek onderwijs betekenen in een cultuur die steeds verder van het christendom af staat? Een oproep tot dialoog.

Deze week is de week van het katholiek onderwijs. Het is een week waarin we stil staan bij het belang van goed katholiek onderwijs en alle mensen in Nederland danken die zich willen inzetten voor de katholieke school. Het is voor parochies een goede gelegenheid om contact te leggen met de katholieke school.

Deze week had ik niet zoveel gelegenheid om berichtjes te plaatsen, daarom nu maar een terugblik op wat ik de afgelopen week heb meegemaakt.

In het Adelbertcollege in Wassenaar werd op donderdag 20 september door de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) een studiemiddag gehouden over het thema ‘Interculturele dialoog in het onderwijs’. Schoolleiders zijn er vaak verlegen mee, want: hoever moet je gaan op een katholieke school? Dat gaat ook over allerlei praktische zaken, van douchen tot kerstmis vieren.

Op donderdag 20 september houdt de Nederlandse Katholiek Schoolraad (NKSR) een studiemiddag over interculturele dialoog.

De erkenningsprocedure als katholieke scholen is tot voor kort voor de Nederlandse katholieke Schoolraad (NKSR) en de bisschoppen verricht door de juristen en mede­werkers van de Vereniging van katholiek Onderwijs (VKO) die enkele jaren geleden met de protestantse besturen­raad gefuseerd is tot Verus. Nu daar verandering in gekomen is, was het op woensdag 23 mei zover dat de voorzitter van de NKSR en ik hen hartelijk konden bedanken voor het vele werk.

Op het videokanaal ‘Katholiek Leven’ van de Nederlandse Bisschoppenconferentie zijn korte filmpjes te vinden over allerlei onderwerpen. Zo zijn er onlangs fimpjes geplaatst met vader abt Mathijsen van Egmond en de voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR), diaken drs. Titus Frankemölle. Deze zondag was ik aan de beurt in de Sint Bavo, waar je je ook kon laten knippen en scheren voor de restauratie.

Op woensdag 8 november vond de jaarlijkse identiteitsdag voor het katholiek onderwijs plaats in Driebergen. Deze dag wordt door Verus georganiseerd. Bij die gelegenheid wordt een prijs ‘In de kijker’ uitgereikt voor bijzondere identiteitsprojecten, die dit jaar naar De Duinsprong in Drunen en Stichting Convent PO in Twente ging.

Woerden, 14 september 2017. Cees Akerboom heeft afscheid genomen als voorzitter van Sint Bonaventura en dus was het nu ook zover dat hij afscheid nam als lid van het algemeen bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR), waarin hij namens die organisatie zitting had.

Twee bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs beginnen hun taak in het bisdom Haarlem-Amsterdam: past. Jacques Quadvlieg (voortgezet onderwijs) en drs. Diederik Wienen (basisonderwijs, PABO's en NKSR). Beiden zullen hun taak naast andere taken vervullen. Hieronder de brief waarmee zij aan scholen en parochies zijn voorgesteld.

Vlak voor het begin van de Meimaand, kreeg ik op 29 april, door samensteller Liesbeth van Gool, het pas verschenen inspiratieboekje “Maria, moeder van ons allemaal” overhandigd, met “gedachten, gedichten en verhalen van mensen over hun Maria”.

Op 21 maart waren de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs in Zwolle bijeen voor hun vergadering en zij schoven aansluitend aan bij de ontmoetings- en inspiratiedag van de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (VKLO), bij welke gelegenheid ik onderstaande lezing heb gehouden.

De Sint Jan in Den Bosch was op zondag 11 december (zondag ‘Gaudete’) getuige van een bijzonder gebeuren: de Brabantse scholenvereniging Onze Middelbaar Onderwijs (OMO) vierde het honderdjarig bestaan met een speciale Eucharistieviering en een bijeenkomst in het Jheronimus Bosch Art Center. Die bijeenkomst leidde tot een opmerkelijk tafereel.

Van 7 t/m 11 november wordt de Week van het katholiek Onderwijs gevierd met als thema ‘hoop’. Materialen voor deze week zijn te downloaden via de website van de Nederlandse katholieke SchoolRaad. Op woensdag 9 november hield Verus in Driebergen de jaarlijkse identiteitsdag katholiek onderwijs rond hetzelfde thema: veerkracht en hoop.

Op maandag 18 april werd in het Haarlemse bisschopshuis in kleine kring afscheid genomen van mr. drs. Th. E.M. (Dick) Wijte als waarnemend voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. Hij had deze functie sinds mei 2008 vervuld. Bij deze gelegenheid kreeg de heer Wijte als dank voor zijn vele verdiensten voor het onderwijs de Bavopenning uitgereikt. Daarbij heb ik gesproken over het belang van confessioneel onderwijs in deze tijd.

Met algemene stemmen is diaken Titus Frankemölle op dinsdag 22 maart tijdens de Algemene Ledenvergadering in Woerden gekozen tot nieuwe voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR).

Hoe kunnen katholieke ouders meer betrokken zijn bij het onderwijs? Deze vraag stond centraal tijdens een brainstormsessie, die zaterdagochtend 12 maart in het Haarlemse bisschopshuis werd gehouden.

´De Week van het katholiek onderwijs moeten jullie erin houden,´ zegt een directeur van een basisschool. ´Het is voor katholieke scholen een laagdrempelige manier om hun identiteit zichtbaar te maken. Bovendien komt het er niet bij, maar kunnen we het goed inpassen in het lopende programma.´ ‘We zijn het hele jaar een katholieke school, maar het biedt je een goed aanknopingspunt om dat te benadrukken’, zegt ook een docente godsdienst/levensbeschouwing van een middelbare school.

Deze week vieren we voor de tweede keer de Week van het Katholiek Onderwijs. We vieren onder andere dat we ons sterk maken voor dit onderwijs, dat zoveel kinderen en jongeren een goede basis geeft. Zoals een directeur van een basisschool eens zei: ‘We zijn daar trots op! En het idee dat niet alleen wij, maar ook andere scholen in Nederland in dezelfde week daarbij stilstaan, geeft een gevoel van verbondenheid.’

Het is een soort mini College Tour op de vroege vrijdagochtend van 9 oktober. Bisschop Jan Liesen van Breda beantwoordt de vragen van 5 VWO-leerlingen van het Cambreur College in Dongen onder leiding van hun docent levensbeschouwing Peter Kuipers. De twee ontmoetingen vinden plaats als onderdeel van een lessenreeks over het thema ‘Secularisatie en Geloof’ en in het kader van de Week van het katholiek onderwijs (meer info: www.nksr.nl) .

Drs. J.D.J.T. (Diederik) Wienen is door de bisschoppenconferentie benoemd in het bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR). Samen met drs. Liesbeth Stalmeier, bisschoppelijk gedelegeerde voor het onderwijs in het bisdom Rotterdam maakt hij namens de bisschoppen deel uit van dit bestuur.

Van 9 t/m 13 november 2015 heeft voor de tweede keer de Week van het katholiek onderwijs plaats. Het thema is ‘Kiezen voor elkaar’. Wat betekent een waarde als solidariteit voor de vormgeving van goed onderwijs? Het lesmateriaal voor deze week wordt binnenkort naar de scholen gestuurd.

Iedere twee maanden komt het 'Officum educationis' bijeen, de vergadering van bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs. Hoe belangrijk hun werk ook is, het staat door teruglopende financiën nogal onder druk. Dinsdag 16 juni namen we afscheid van twee gedelegeerden die maar gedeeltelijk worden vervangen.

Vlak voor kerstmis heeft de Nederlandse Katholieke Schoolraad het Magazine Week van het katholiek Onderwijs gepubliceerd. Eerder al bleek uit een door de NKSR gehouden enquete dat veel scholen hebben meegedaan met de Week van het Katholiek Onderwijs die van 6-10 oktober voor het eerst werd gehouden. Dat is natuurlijk verheugend. In het Magazine wordt terug geblikt op de Week met verhalen uit allerlei scholen.

Op dinsdag 28 oktober kwamen de leden van de Nedelrnadse Katholieke Schoolraad in Utrecht bijeen in het gebouw van de ‘neutrale’ Algemene Onderwijsbond (AOB). Vroeger zou dat vloeken in de Kerk zijn geweest, maar sinds een flink aantal jaren is de katholieke bond ‘Sint Bonaventura’ een zelfstandig onderdeel van de AOB. De leden hoorden met instemming een eerste verslag van het verloop van de Week van het Katholiek Onderwijs.

Dinsdag 7 oktober bracht ik een bezoek aan de koorschool Sint Bavo vanwege de week voor het katholiek onderwijs, die op deze dag van start ging.Omdat het ook de kinderboekenweek was bestond een van de activiteiten daar: voorlezen (zie foto). Van het bezoek aan deze bijzondere school is een You Tube fimpje gemaakt door Ivar Lingen in opdracht van VKO en NKSR.

Aanstaande maandag 6 oktober begint de week van het katholiek onderwijs. Dit is een initiatief van de leden­vergadering van de Nederlandse Katholieke School­raad, waarin school­besturen, onderwijs­gevenden, school­leiders, ouders en anderen bij het onderwijs betrokkenen, vertegen­woordigd zijn. Scholen zijn van te voren uitge­nodigd om tijdens deze week uitdruk­ke­lijker aandacht te besteden aan hun katholieke identiteit en aan het thema “Feest vieren”, waarover een speciale lesbrief is uitgegeven.

Van 6 t/m 10 oktober wordt de week van het katholiek onderwijs gehouden, een initiatief van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. In dit kader is lesbrief ‘Feest vieren’ gemaakt. Het thema sluit aan bij het motto ‘Feest!’ van de Kinder­boeken­week, die in dezelfde periode zal plaats­vinden. Zo kunnen scholen beide evenementen met elkaar verbinden.

In 2010 verscheen het rapport ‘School en kerk verbinden’ van de commissie Van der Donk. Deze door de Nederlandse Katholieke Schoolraad en de Bisschoppen­conferentie ingestelde verkennings­commissie kwam met een aantal aanbevelingen om de katholieke school en de kerk meer bij elkaar te betrekken en het Algemeen Reglement voor het Katholiek Onderwijs (ARKO) te herzien.

Op maandag 3 juni was het bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad in Brussel voor een ontmoeting met de vertegenwoordigers van de verschillende diensten van het Vlaams Secretariaat voor het Katholiek Onderwijs in Brussel. Natuurlijk werden de problemen besproken waar het katholiek onderwijs in België en Nederland op stuit en werd stilgestaan bij de eigen visie op onderwijs en opvoeding en de katholieke identiteit van het onderwijs. Ik was daarbij aanwezig als bisschop-referent voor het onderwijs en lid van het dagelijks bestuur van de NKSR.

Maandag 13 mei was ik als bisschop referent voor het onderwijs bijeen met de bisschoppelijk gedelegeerden, het “officium educationis”. Tijdens deze bijeenkomst moesten we afscheid nemen van drs. Clara Roes die deze zomer haar werkzaamheden als gedelegeerde in het bisdom Den Bosch zal beëindigen.

De bisschoppenconferentie heeft mij gevraagd referent voor het onderwijs te zijn. Dat wil zeggen dat ik namens de Nederlandse bisschoppen contact houd met het (katholiek) onderwijs. Dit is een taak die wel veel tijd vraagt maar ook allerlei kansen biedt.

Op 26 maart nam mgr. E. de Jong met een receptie bij de NKSR in Woerden (zie foto), afscheid als bisschop-referent van het katholiek onderwijs, een taak die hij ruim tien jaar heeft vervuld. Er werd met veel waardering over hem gesproken en het blijkt me steeds weer dat hij veel contacten op dit terrein heeft onderhouden. Nu is het aan mij om dat stokje van hem over te nemen. Ik weet niet of ik erin zal slagen daar evenveel tijd aan te geven, maar ik zie dat het veel goeds heeft teweeg gebracht.

Afgelopen maandag heb ik de vergadering van de programmaraad van het IKO (Instituut Katholiek Onderwijs) bijgewoond, een kenniscentrum opgezet door de besturenbonden van het basisonderwijs en gevestigd aan de Radbouduniversiteit in Nijmegen. Bij die gelegenheid werd ook afscheid genomen van mgr. E. de Jong...