Zoeken

Op het feest van Christus Koning wordt tegenwoordig wereldwijd de jongerendag gevierd in de katholieke kerk. In het bisdom Haarlem-Amsterdam was dit keer de Eucharistieviering in de Dionysiuskerk van Heerhugowaard en het jongerenprogramma daarna in De Noord. De Mis was heel speciaal, dat maak je niet gauw mee... Zijn koningschap was niet van deze wereld, hoe zit het met ons koningschap?

Zaterdag 2 november was de katholieke jongerendag in Ede. Zo'n 700 jongeren vulden de zaal om te luisteren naar de muziek van de KJD-band, naar pater Esko Kissboat over de noodzaak van het gebed - "Gebed is als ademen" - en samen de Eucharistie te vieren.

De situatie in de wereld maakt velen bezorgd; ook ik maak me zorgen. Tot nu toe lijkt de inzet van politieke leiders gericht op het bestrijden van de tegenstander in de hoop die uit te kunnen schakelen. Wat zij daarmee denken te bereiken, weet ik niet, het is een illusie. Paus Franciscus is een roepende in de woestijn, helaas. Zijn oproepen tot dialoog en onderhandelingen vinden niet het gehoor dat die mijns inziens verdienen.

Vrijdag 25 oktober was ik in het Diocesaan Missionair seminarie Redemptoris Mater voor de jaargesprekken met de seminaristen. Ook hebben we samen de Eucharistie gevierd en de maaltijd gebruikt. Er zijn vier nieuwe semianristen in dit huis (en een njieuwe semianrist in het seminarie in Heiloo).

Op 24 oktober 2024 heeft paus Franciscus zijn vierde Encycliek gepubliceerd: "Dilexit"nos" (Hij heeft ons liefgehad) over de menselijke en Goddelijke liefde van het hart van Jezus Christus. Deze prachtige tekst helpt ons niet alleen om te denken aan de onmetelijke liefde voor ons van Jezus zelf, maar ook om voor ogen te houden hoe belangrijk het is - juist in onze tijd - om te leven en te handelen vanuit het hart.

De afbeelding van Maria als Vrouwe van alle Volkeren is opvallend. Maria wordt afgebeeld met haar handen in een gevend gebaar geopend naar wie de afbeelding bekijkt. Dat is nog niet vreemd of bijzonder. Er zijn vele verschillende afbeeldingen die Maria zo weergeven. Maar waarom is het kruis hier toegevoegd? Waarom staat Maria hier voor het kruis?

In het weekend van 7-8 september vond de voorbereiding op de investituur plaats van de nieuwe leden van de Constantijnse Orde. Naast een geestelijk en vormend aspect had het weekend ook de bedoeling dat de nieuwe leden elkaar en de orde beter leerden kennen. Hun missie is: getuigen en dienen. Daarover hield ik de conferentie waarvan U hier de tekst kunt lezen.

Zondag 1 september mocht ik het nieuwe seizoen openen van RK Vrouwen die in de plebanie/bisschopshuis in Haarlem bijeen komen. Dit keer ging het over de betekenis en achtergrond van samen kerk-zijn en wat dat betekent voor ons bisdom.

Op donderdag 11 juli heeft het Dicasterie voor de Geloofsleer het negatieve oordeel over de vermeende verschijningen en openbaringen die verbonden waren met de devotie tot de Vrouwe van alle volkeren nogmaals bevestigd. Ten aanzien van de verering van Maria als Vrouwe van alle volkeren geldt dan ook dat we ons strikt houden aan afspraken die daarover met het Dicasterie voor de Geloofsleer in 2020 zijn gemaakt. Ik roep iedereen op dat te (blijven) doen.

Op zaterdag 8 juni vond in Heiloo de gebedsdag plaats ter ere van Maria, onder de titel van "Vrouwe van alle volkeren". Paus Franciscus heeft Maria verschillende keren Vrouwe en Moeder van alle volkeren genoemd, want deze aanroeping sluit aan bij de laatste Encycliek van de paus. Een mooie en drukbezochte dag was het in Heiloo, met een programma van gebed, Eucharistie, aanbidding en verdieping. Een klein verslag...

Op zondag 5 mei, bevrijdingsdag en zesde zondag van Pasen, waren we voor een feestelijke Eucharistieviering bijeen in de kerk van de Friezen (officieel: SS. Michele e Magno). Deze dagen staan we bijzonder stil bij verbondenheid en vriendschap. Bevrijdingsdag nodigt ons uit om "Fratelli tutti" te zijn! Een verslag van deze bijzondere dag.

In de ochtend van 4 mei werden het koor van de Sint Nicolaasbasiliek en een afvaardiging uit Amsterdam in audiëntie ontvangen door paus Franciscus. Verslag van een mooie ervaring!

Het stond donderdagochtend 2 mei al in de regionale dagbladen: deze dag vertrekken we met een groep uit Amsterdam naar Rome, waar we de doden herdenken, de bevrijdingsdag vieren en bijzondere aandacht vragen voor meer verbondenheid onder alle mensen: "Fratelli tutti", we zijn allemaal broeders en zusters.

Iedere mens, onafhankelijk van zijn afkomst, ras, beperking, geslacht bezit een onvervreemdbare waardigheid, want die mens is geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. Deze centrale boodschap van de christelijke antropologie wordt herhaald, uitgewerkt en onderstreept door de nieuwe Verlaring van het Dicasterie voor de geloofsleer.

De Evensong en Nieuwjaarsreceptie van het bisdom Haarlem-Amsterdam en het Militair Ordinariaat vond ook dit jaar plaats in de Sint Nicolaasbasiliek en het ernaast gelegen hotel. Het was opnieuw een mooi en feestelijk gebeuren, waar veel mensen aan deelnamen. Tijdens de Evensong stonden we stil bij de vraag wat het respect voor de menselijke waardigheid betekent als we het fundamenteel oneens zijn met andere mensen.

Dinsdag 28 november hadden mgr. Gerard de Korte en ik een ontmoeting met CNV Commissie identiteit. We spraken over het onderwijs en aspecten van de sociale leer van de kerk. Veel interessante thema's kwamen aan bod.

Het thema van de wereldjongerendag van 2023 was "Wees verheugd in de hoop"(Rom. 12,12). Dat klinkt gemakkelijk maar wat kun je doen als je last hebt van depressieve gevoelens?

De verkiezingen van de leden van de tweede kamer komen er aan, op 22 november is het zover. Daar wil ik U wel iets over schrijven. Nee, ik ga U geen stemadvies geven. Maar wel wil ik aandacht vragen voor de waarden die we als kerk vanuit de katholieke sociale leer belangrijk vinden. In de sociale leer staan de mens - iedere mens - en diens onschendbare waardigheid centraal. Die mens als sociaal persoon, verbonden met anderen, vormt de basis van de samenleving.

Zondag 22 oktober was ik voor de Mis bij de conviventie van de Neocatechumenale weg.

Zondagavond 15 oktober was ik bij de vrouwengroep van de kathedraal voor ontmoeting en een lezing over de visie van de H. paus Johannes Paulus II op de vrouw in de kerk. Het was een heel geschikte dag daarvoor, want 15 oktober is de feestdag van de heilige kerklerares en kloosterhervormster Teresa van Avila.

Woensdag 4 oktober, feestdag van Sint Franciscus, werd in Rome de nieuwe Exhortatie van paus Franciscus over het klimaat gepresenteerd en in het Benedictushof in Egmond werden twee nieuwe boeken over en rond de kerstal ten doop gehouden. Dat had allemaal alles met de heilige Franciscus te maken.

Donderdag 3 augustus was de catechese met bisschop Van den Hende en het welkom aan de paus.

Tijdens de gebedsdag van de Vrouwe en Moeder van alle volkeren die dit jaar in het heiligdom van O.L. Vrouw ter Nood in Heiloo werd gehouden, heb ik een lezing gegeven over Maria als Middelares. Die lezing is hieronder weer gegeven.

De continentale fase van het synodaal proces is afgesloten. In oktober zal in Rome de eerste Synode over synodaliteit plaats vinden. Wat wordt er eigenlijk onder Synodaliteit verstaan, wat zijn er de kenmerken van? In februari heb ik over dit thema een lezing gehouden aan de Sant Pacià universiteit in Barcelona. Hieronder vindt U die lezing in een Nederlandse vertaling.

Deze Paaszondag bereikte mij het bericht van het overlijden van Huub Oosterhuis. Twee jaar geleden mocht ik hem een bemoedigende brief van paus Franciscus overhandigen. Bij die gelegenheid en ook daarna bleek mij de verbondenheid van Huub Oosterhuis met paus Franciscus wiens Encyclieken en Exhortaties hij met veel positieve belangstelling las. Mogen hij in vrede rusten!

Precies één jaar na het begin van de oorlog tegen Oekraïne hield het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk (CSLK) een symposium over "Van oorlog naar vrede". Aan het einde daarvan heb ik de toespraak gehouden die U hieronder vindt over het thema van dit symposium. Het is de vraag die ons wel moet bezig houden: hoe moet het verder, daar in Oekraïne? Toen kwam nog een bijzonder moment: de uitreiking van de Bavopenning aan prof. dr. Fred van Iersel.

"Adieu aan Benedictus XVI, nederige werker in de wijngaard van de Heer" met deze woorden maakte het Vaticaan vanmorgen bekend dat emeritus paus Benedictus XVI op oudejaarsmorgen om 9.34 uur op 95 jarige leeftijd naar het huis van de Vader is overgegaan. Het is met dankbaarheid dat ik denk aan wat hij als theoloog, als herder, prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer en paus voor de Kerk heeft betekend. Om 19.00 uur wordt vanavond (31 december 2022) een heilige Mis gevierd in de kathedraal tot intentie van de overleden emeritus-paus. Aansluitend aan het Angelus luidde de doodsklok van de de kathedrale basiliek voor paus Benedictus op deze oudejaarsdag.

Vrijdagmiddag 21 oktober vond een bijzonder gebeuren plaats in de kathedraal: nieuwe kunstwerken van Jan Toorop en Gijs Frieling werden feestelijk in gebruik genomen. Drie grote motoren achter de restauratie van de kathedraal kregen hoge kerkelijke onderscheidingen. Burgemeester drs. Jos Wienen was bij dit feestelijk gebeuren aanwezig.

Maandag 26 september vond na een lange Corona-onderbreking weer een gesprek plaats van bisschoppen met vertegenwoordigers van politieke partijen, dit keer het CDA. Zij ontmoetten elkaar op het Partijbureau van het CDA in Den Haag. Over welke onderwerpen spraken zij?

Zaterdag 17 september was de Inspiratiedag Caritas in Heiloo, waarvoor bijzonder de PCI’s (Parochiële caritas instellingen) waren uitgenodigd. Het was voor het eerst weer dat deze dag sinds de Corona-pandemie kon worden gehouden. Noden zijn er genoeg: de toenemende armoede in onze samenleving, de migranten en vluchtelingencrisis, de stikstofcrisis en de zorg voor klimaat en milieu... Maar hoe krijgen we Caritas meer op de kaart?

Zaterdag 28 mei werd in Amsterdam de Gebedsdag gevierd ter ere van de Vrouwe van Alle Volkeren. Die dag was nog in digitale vorm,maar dat had ook voordelen. Velen waren verbonden met de kapel in Amsterdam en in tien talen werden de verschillende bijdragen vertaald. Maar waarom deze devotie?

Het is een jaar geleden dat ik in Amsterdam een bezoek heb gebracht aan Huub Oosterhuis. Het was een plezierige en hartelijke ontmoeting. Ik mocht hem een speciale attentie brengen: een brief van zijn oud-ordegenoot paus Franciscus.

Op Nieuwjaarsdag wensen we elkaar een goed, voorspoedig, gezond, gelukkig jaar toe: "Zalig Nieuwjaar"! Deze eerste dag biedt ook alle aanleiding om elkaar vreugde en vrede toe te wensen. Een nieuwjaarsboodschap.

De vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs Verus hield op woensdag 3 november haar jaarlijkse identiteitsdag in Driebergen, rond de publicatie "De school als bouwplaats" van Erik Borgman. Op deze dag heb ik ook een bijdrage gegeven. Is bijzonder onderwijs, is onderwijsvrijheid een "stinkende reliek uit het verleden"?

Maandagochtend 11 oktober kwamen de deelnemers aan de oecumenische pelgrimstocht voor klimaatgerechtigheid in Haarlem aan. Daar werden ze ontvangen bij Stem in de Stad, dat een thuis biedt aan mensen die op straat leven. Ik was er om de deelnemers te begroeten en te zegenen, in Hoofddorp hadden zij eerder al een ontmoeting gehad met mgr. Gerard de Korte.

Zaterdag 25 september vond in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam de bijeenkomst van ons bisdom plaats voor de Werelddag voor Migranten en Vluchtelingen onder het thema "Naar een steeds groter 'wij'", dat paus Franciscus dit jaar aan deze dag heeft meegegeven. Hoe gaan we met vluchtelingen en migranten om? De paus heeft daar vier sleutelwoorden voor gegeven.

Zondag 5 september bracht ik een bezoek aan de Goede Herderparochie in de sint Pancratiuskerk in Castricum. Na de Eucharistieviering was er volop gelegenheid de parochianen te ontmoeten, ook de jongsten.

Paus Franciscus heeft bij Motu Proprio Antiquum Ministerium van 10 mei 2021 het dienstwerk van Catechist ingesteld voor de gehele Kerk. Een liturgische ritus voor de aanstelling volgt nog. Helemaal nieuw is dit zeker niet en in het bisdom Haarlem-Amsterdam kennen we sinds 2004 Catechisten met een (liturgische) zegening en zending door de bisschop.

Enige tijd geleden verscheen in het Katholiek Nieuwsblad een verslag van een gesprek van Anton de Wit, hoofdredacteur van KN, met mij en Eric Holterhues over de kerkelijke leer over homoseksualiteit en een kerkelijke visie op de omgang met homoseksualiteit en homoseksuele mensen. De aanleiding was de kritiek op het afwijzende antwoord dat de Congregatie voor de Geloofsleer had gegeven op de vraag of de kerk homoseksuele relaties kan zegenen.

Woensdag 17 maart bracht ik een bezoek aan Emile Roemer, sinds 1 oktober waarnemend burgemeester van Alkmaar. In het hartelijk gesprek bleek dat er de nodige persoonlijke raakvlakken waren en ik heb onder meer verteld over speerpunten en activiteiten van ons bisdom in en buiten Corona-tijd. En ik heb de heer Roemer een exemplaar overhandigd van het gedenkboek 'Werken van liefde' over de vijf diocesane religieuze congregaties, dat net was uitgekomen.

Donderdag 4 maart is de videoboodschap van paus Franciscus gepubliceerd aan de vooravond van zijn Apostolische reis naar Irak. Het land is slachtoffer geweest van oorlog en terrorisme en meer dan een miljoen christenen zijn gedood of hebben het land verlaten. De paus gaat als pelgrim van vrede.

In het "woord van de bisschop" heb ik dit keer aandacht besteed aan de verschillende speciale jaren en dagen die paus Franciscus heeft ingesteld. Zo richt de paus onze aandacht ook eens op iets anders dan de pandemie...

Gisterenavond bereikte mij het bericht dat pater dr. Haye van der Meer s.j. op 5 januari ’s middags is overleden, op 94-jarige leeftijd. Hij was de eerste rector van het Grootseminarie Rolduc en doceerde later Moraaltheologie onder meer aan het Sint Bonifatiusinstituut van ons bisdom. Zaterdag 9 januari zal om 9.00 uur in de kathedraal een heilige Mis worden opgedragen voor pater Van der Meer, die ook via Kathedraal TV te volgen zal zijn. Het is de heilige Mis aan het begin van de digitale studiedag van het Sint Bonifatiusinstituut waar pater van der Meer vele jaren als docent aan was verbonden. Concelebratie is in beperkte mate mogelijk.

Op het hoogfeest van de onbevlekte ontvangenis van Maria heb ik in het museum Ons' Lieve Heer op Solder als afsluiting van de presentatie "Lieve Maria", rond het Maria-beeld uit rond 1700 van het musem, onderstaande lezing gehouden over de onbevlekte ontvangenis van Maria.

Woensdag 25 november - "Red Wednesday"- was er een bijeenkomst in de Sint Nicolaasbasiliek, georganiseerd door de Stichting Sociale Christendemocratie om aandacht te besteden aan christenvervolging. "Kerk in Nood" heeft het initiatief tot "Red Wednesday" genomen en vele kerken zijn op deze dag rood aangelicht.

Op het museumplein in Amsterdam vond zondag 15 november een van de demonstraties plaats die door Europe Must Act zijn georganiseerd om aandacht te vragen voor het trieste lot van de vluchtelingen in mensonterende, overvolle vluchtelingenkampen. Ik was daar samen met de stadsdiaken van de katholieke kerk voor Amsterdam Colm Dekker om mijn steun te betuigen.

Velen hebben vandaag hun afschuw uitgesproken over de terroristische aanslag in een katholieke kerk in Nice en hun meeleven met de nabestaanden van de drie slachtoffers. Onder die velen was onze paus Franciscus. Ik sluit me graag bij zijn woorden aan: deze aanslag komt zo kort na het verschijnen van de Encycliek Fratelli Tutti, waarin alle mensen tot broederschap worden opgeroepen.

Op maandag 5 oktober vond in het seminarie in Heiloo de eerste Willibrordavond plaats: de voortgezette vorming van de jonge priesters, gesprek met de bisschop, lezing van prof. Sophie van Bijsterveld en de Eucharistieviering.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Op het Sint Bavofeest hebben we in de kathedraal gebeden voor de intenties van deze tijd. En om goede vruchten voor de nieuwe Encycliek van paus Franciscus

Op de 26e zondag door het jaar was ik in de kathedraal waar we in ons gebed bijzonder hebben gedacht aan de kinderen en andere vluchtelingen in de kampen, aan de mensen van Tata-steel die in onzekere tijden leven, aan de bedrijven die lijden door de corona-pandemie en andere intenties (zie onder). Het katholieke geloof is een blij geloof, maar wel serieus. Het is een geloof in een God die nieuwe kansen geeft...

Op 4 oktober verwachten we de publicatie van een nieuwe Encycliek van paus Franciscus Fratelli tutti, over de broederschap van alle mensen. Tegelijk vieren we de vijfde verjaardag van de Encycliek Laudato Sí over de zorg voor klimaat en ecosystemen en heeft de paus een jaar uitgeroepen om die verjaardag te vieren met allerlei activiteiten voor milieu en klimaat. Op woensdagavond 23 september was ik in Monnickendam om daar in het kader van de vredesweek op een door de Raad van kerken georganiseerde avond over Laudato Sí, vrede en omzien naar elkaar te spreken.

Vrijdagmiddag 4 september hield het Centrum voor de Socialer Leer van de Kerk van ons bisdom een bijeenkomst over ‘Financiële ethiek na de kredietcrisis’ waar veel belangstelling voor was. Om alle Corona-maatregelen goed tot hun recht te laten komen was het symposium verplaatst naar de kathedraal. Dat paste ook wel weer want het ging over de sociale leer van de Kerk; de plaats van bijeenkomst liet duidelijk zien dat die leer onderdeel is van een wezenlijke katholieke overtuiging - door velen ook daarbuiten gedeeld - over de inrichting van een rechtvaardige samenleving.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

18 mei was het honderd jaar geleden dat de heilige paus Johannes Paulus II werd geboren. Paus Franciscus heeft een speciale Mis gevierd in de Sint Pieter op het altaar boven het graf van deze paus. Hij was de paus van de barmhartigheid en bij gelegenheid van deze honderdste verjaardag van de geboorte van deze grote paus is de feestdag van de H. zr. Faustina, apostel van de barmhartigheid, op de algemene liturgische kalender geplaatst als vrije gedachtenis, op 5 oktober. Ik denk bij deze gelegenheid terug aan de keren dat ik deze bijzondere paus mocht ontmoeten.

Paus Franciscus heeft bij gelegenheid van het feest van Onze Lieve Vrouw van Guadalupe (12 december) in de Sint Pieter een preek gehouden ‘voor de vuist weg’, waarin hij onder meer sprak over de vraag of het wenselijk is om tot een nieuwe dogmaverklaring te komen, met name een vijfde dogma over Maria’s medewerking aan de verlossing. Op vrijdag 3 april 2020 heeft de paus dit herhaald in het preekje dat hij bij de ochtendmis in Santa Marta hield: er is één Verlosser en die titel moet niet herhaald worden. Het is duidelijk dat paus Franciscus het gebruik van de titel ‘medeverlosseres’ niet ziet zitten. Hoe moeten we hier mee omgaan?

Zaterdag 29 februari kwamen de catechisten bijeen in het bisschopshuis bij de kathedraal in Haarlem. Het was voor mij een goede gelegenheid om te luisteren naar hun ervaringen, ons te bezinnen op de roeping tot catechist en te bespreken hoe we de taak en de roeping van de catechist meer onder de aandacht kunnen brengen bij de priesters en diakens, in de opleiding en natuur bij mogelijke kandidaten!

Van 22 tot 25 januari heb ik deelgenomen aan een bisschoppenontmoeting in Sintra (Portugal), niet ver van Lissabon. Met ruim honderd bisschoppen van de gehele wereld volgde ik een programma van lezingen en gesprek over onderwerpen die betrekking hadden op het belang van geloof en rede voor de ontwikkeling van een meer rechtvaardige samenleving.

Vrijdagavond 5 november was er in Heiloo een bijeenkomst voor penningmeesters van de parochies waarin de jaarcijfers van het bisdom werden toegelicht door algemeen econoom Thom van der Steen MBA. Er zijn zorgen en er is hoop...

De onderwijsstakingen beheerste het nieuws van 6 november. Maar Verus, organisatie voor katholiek en christelijk onderwijs had al lang geleden op die dag de identiteitsdag georganiseerd ‘Duurzaam leren, duurzaam leven’, rond thema's van de Encycliek Laudato Si’. Ik heb de dag geopend met een bezinning.

‘Duurzaamheid’ is het thema van de Week van het Katholiek Onderwijs dat van 30 september tot en met 4 oktober 2019 wordt gehouden. Een thema dat past bij Franciscus van Assisi, die op 4 oktober - Dierendag zijn feestdag heeft. Aan deze heilige en de grote thema’s van de Encycliek Laudato Si is het thema van de Week gewijd

Woensdag 18 september vond in het Sint Janslyceum van Den Bosch de studiedag van de NKSR (Nederlandse katholieke Schoolraad) over burgerschapsvorming plaats, waaraan ik een bijdrage heb gegeven.

Vrijdag 13 september ging een flinke delegatie van de Nederlandse bisschoppen in gesprek met veertien politici van het CDA. De ontmoeting vond plaats in het gebouw van het bisdom Rotterdam. De bisschoppen hadden gelegenheid om over een heel aantal thema's met het CDA in gesprek te gaan. Waar ging het over?

Regelmatig komt het in reacties en discussie op Facebook naar voren: de plaats van vrouwen in de kerk. Kan de kerk daar niet iets in veranderen en vrouwen tenminste tot diaken wijden? Deze zomer zag lk wat dit betreft een interessante afbeelding in het museum van La Grande Chartreuse.

Bij gelegenheid van het afscheid van mr. Jos van Gennip van Socires en van het SSKO, een steunfonds voor katholiek onderwijs, werd in het Sint-Janscentrum een klein symposium gehouden rond het thema: de Encycliek Laudato Si' (over klimaat en milieu) en het katholiek onderwijs, waarbij ik een lezing over dit thema heb gehouden.

Afgelopen dinsdag 30 april was de eerste jongerenavond rond de pauselijke Encycliek Laudato Si’ over klimaatverandering en milieu. Dit schrijven van paus Franciscus is geen wetenschappelijke verhandeling over dit thema maar een beschouwing vanuit de principes van de katholieke sociale leer.

Op 30 april, 14 en 28 mei komen professionals vanuit binnen en buiten de kerk spreken over de inhoud en de praktische uitwerking van de encycliek Laudato Si’. Jongeren tussen de 18 en 35 jaar zijn van harte welkom om te luisteren naar onder andere Michel Klein van de ChristenUnie en Juan Nibbelink herbestemmer van de NS. Ook ik kom een avond. Elke avond gaan de jongeren met elkaar in gesprek over de vraag wat hun rol is in het milieudebat en wat zij kunnen doen.

In Amsterdam werd op zondag 10 maart de klimaatmars gehouden waaraan ik ook heb meegedaan. Vooraf was er een gebedsmoment in de Dominicuskerk aan de Spuistraat, waar ik gedeelten uit de Encycliek laudato Si’ heb gelezen. Scriba ds. René de Reuver sprak een zegenbede en ds. Jan Wolsheimer las een psalm namens de evangelische kerken. Eva Martens van de Dominicus deed de presentatie.

Zondag 10 maart wordt in Amsterdam een klimaatmars gehouden, waaraan allerlei organisaties deelnemen onder meer vanuit de PKN. Vanuit de rooms katholieke kerk zal ik aanwezig zijn.

Vandaag zijn meer dan tienduizend scholieren als klimaatspijbelaars naar Den Haag getrokken. Het is niet dat ik voor spijbelen ben - ik geloof niet dat ik zelf ooit gespijbeld heb - maar ik vind het heel positief dat scholieren laten zien dat zij betrokken zijn bij dit geweldige vraagstuk waar de mensheid voor staat.

Op zaterdag 24 november vond alweer de laatste bijeenkomst plaats van de cursus ‘Professioneel beheer en bestuur in de Kerk’. Dit keer lag het accent op ‘Bouwen aan de toekomst’.Want dat is de grote vraag: we hebben de mond vol van ‘missionaire kerk’ maar hoe kan onze lokale kerkgemeenschap nu feitelijk, concreet missionair worden en uitstraling krijgen?

Woensdagavond 14 november vond in het huis van de gemeenschap van Sant' Egidio naast de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam de presentatie plaats van de Nederlandse uitgave van het boek van de stichter van Sant'Egidio Andrea Riccardi. Oud-minister prof. mr. dr. Ernst Hirsch Ballin, mw. Hilde Kieboom, vicevoorzitter van Sant' Egidio en verantwoordelijke voor de Benelux, en ik gaven een inleiding.

Vandaag, op 2 augustus 2018, is bekend gemaakt dat paus Franciscus een gewijzigde tekst van nummer 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk heeft goedgekeurd waarin de doodstraf ‘ontoelaatbaar’ wordt genoemd.

Een hoogtepunt van de bedevaart was zeker de dodenherdenking in de basiliek van San Francesco temidden van de prachtige fresco's van Giotto, waarbij prins Jaime de Bourbon de Parme weer een indrukwekkende toespraak hield. De dag begon voor mij met een Mis voor de tieners.

Op donderdagavond 8 maart was ik in 't Lichthuis in Weesp voor een avond over de Encycliek Laudato Si’ van paus Franciscus, georganiseerd door de PKN gemeenten uit Muiden, Muiderberg en Weesp en de parochie van Levend Water (Weesp en Muiden). De focus lag deze avond op klimaatverandering.

Helaas kon ik er niet bij aanwezig zijn: de herdenking van de omgekomen vluchtelingen heeft weer plaats gevonden ditmaal in de Mozes en Aäronkerk. Zo’n 3000 mensen stierven, veelal in de Middellandse zee, op hun vlucht uit de ellende van een leven van armoede, oorlog en vervolging.

Zondag 29 oktober was er Familiedag in Heiloo met een kinderprogramma en katholieke vorming voor de ouders. Om 16.00 uur was er een gezinsmis en een licht­pro­cessie, waarna de familiedag met een gezellige maaltijd werd afgesloten. Het thema van het evangelie was liefde, maar daar beginnen meteen de problemen...

Op 7 oktober was ik in Thorn in de Foyer de Charité voor de Geloofsdag om daar enkele inleidingen over de medewerking van Maria aan de verlossing te geven en de Eucharistie te vieren. Op deze dag wordt de gedachtenis van Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans gevierd.

Sint Maarten, deel van ons koninkrijk, is getroffen door een grote ramp. Aan de bewoners van dit eiland en aan alle getroffenen wil ik hierbij mijn medeleven en gebed tot uitdrukking brengen.

In het protestantse kerkje van Nieuwveen werd op woensdag 26 april een oecumenisch symposium gehouden, georganiseerd vanuit de Protestantse kerk (PKN) en de Rooms Katholieke Clara Franciscus Federatie, de samenwerkende parochies van de regio. Ds. Arjan Plaisier en ik hebben een inleiding gegeven over de de kracht en de pijn van de oecumene. Die pijn was inderdaad voelbaar.

Op 26 maart aanstaande vieren we de vijftigste verjaardag van de Encycliek Populorum Progressio van de Z. Paus Paulus VI. In het licht van onder meer de vluchtelingenproblematiek zou deze Encycliek herlezen moeten worden. De paus zelf voorspelde dat velen zijn document een ‘utopie’ zouden vinden (n. 79). Maar de Gemeenschap van Sant’ Egidio geeft concrete invulling aan dit verlangen naar een meer solidaire wereld door de ‘Humanitaire corridors’.

Donderdag 29 juni werd in de Tiltenberg een middag-symposium gehouden, georganiseerd door het Centrum voor de Sociale leer van de Kerk (CSLK) van het bisdom Haarlem-Amsterdam, ter ere van de de pas verschenen publicatie van dr. Erik Sengers over de sociale bisschop Joannes Aengenent.

Een priester of seminarist kan niet volstaan met het aan­vaarden van het celibaat als iets wat er nu een­maal bij hoort. Het is een levens­keuze die nauw samen­hangt met de betekenis van het priester­schap. De Kerk heeft de celibaats­ver­plich­ting van de priesters door de eeuwen heen bewaard.

Wanneer is iets een geloofswaarheid, wanneer is een kerkelijke uitspraak 'onfeilbaar'? Toen in 1998 de Apostolische Brief "Ad tuendam fidem" verscheen, meenden velen dat het terrein van onfeilbare uitspraken werd uitgebreid. Zo bestaan er nogal eens misverstanden over onfeilbaarheid en de geloofswaarheden.

Maandagmiddag 25 april vond in Utrecht een ontmoeting plaats van vertegenwoordigers van de Nederlandse Bisschoppenconferentie met de ChristenUnie, in het kader van de contacten die de bisschoppen hebben met de verschillende politieke partijen.

Op de vijfde zondag van de veertigdagentijd heb ik het R.K. centrum ‘op weg naar mens-wording’ La Vie in Zeewolde bezocht, waar ik de heilige Eucharistie heb gevierd met Elizabeth Duet, medewerkers en vrienden van het Centrum waar een geestelijke begeleiding wordt geboden om mensen te helpen de mens te zijn die zij werkelijk zijn, meer mens te worden.

Op de terugkeer vanuit Mexico heeft paus Franciscus zoals intussen gebruikelijk is, geantwoord op vele vragen van journalisten. Daar was ook een vraag bij die over anticonceptie ging in verband met het voorkomen van besmetting door het Zika-virus. Ging de paus in zijn antwoord in tegen de leer van de Encycliek Humanae Vitae van zijn voorganger paus Paulus VI?

Op 22 januari was er een inspiratiedag voor alle pastorale krachten in het kader van het jaar van barmhartigheid in het diocesaan centrum bij O.L. Vrouw ter Nood in Heiloo. De ruim vijftig deelnemers maakten een programma mee waarin plaats was voor het vieren van de Eucharistie, ontmoeting met elkaar, uitwisseling en een getuigenis van een echtpaar dat de bisschoppensynode over het gezin had meegemaakt en van twee broeders van een nieuwe gemeenschap die in het centrum van Brusselwerkzaam zijn.

Op 13 januari hield het dekenaat Amsterdam zijn traditionele nieuwjaarsreceptie in de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam, waar de Gemeenschap van Sant’ Egidio is gevestigd.

Volgende week, op 8 december, werd het tweede Vaticaans concilie vijftig jaar geleden plechtig afgesloten. Deze vergadering van alle bisschoppen ter wereld, die plaats vond tussen 1962 en 1965, heeft de grote lijnen voor het kerkelijk leven uitgezet, waarop paus Franciscus voortbouwt. Op vrijdag 4 december vond in de Aula van de Nijmeegse Radboud Universiteit de herdenking plaats van de vijftigste verjaardag van een van de twee hoofddocumenten van het tweede Vaticaans concilie: Gaudium et Spes.

In de Sint Vitus kerk in Hilversum was ik om de heilige Eucharistie te vieren bij gelegenheid van het zestig jarig bestaan van het misdienaars- en acolietencollege, dat momenteel 27 leden telt, die bijna allemaal aanwezig waren om te dienen. Natuurlijk stond ik naar aanleiding van het evangelie van deze eerste adventszondag stil bij de 'volkeren die in angst verkeren'.

Op 8 december 2015 is het vijfitg jaar geleden dat het tweede Vaticaans concilie werd afgesloten; bij die gelegenheid zal het heilig Jaar van de barmhartigheid worden geopend. Hieronder volgt het laatste deel van een serie overwegingen over het meeste belangrijke document van dit concilie. Het laatste gedeelte van de dogmatische constitutie over de Kerk, Lumen Gentium, gaat over Maria en haar rol in de heilsgeschiedenis als Moeder van Barmhartigheid.

Het is intussen een vaste traditie geworden dat de duizenden vluchtelingen die omgekomen zijn aan de grenzen van de Europese Unie, worden herdacht tijdens een gedenkdienst voor de Hermitage in Amsterdam, op het steiger aan de Amstel.

De folder met het jaarprogramma 2015-2016 van cursussen, studiedagen en impulsdagen voor het bisdom Haarlem-Amsterdam is verschenen, met een rijk aanbod, natuurlijk ook afgestemd op het ‘Jaar van de Barmhartigheid’. Een aantal dingen valt op.

Het is bekend dat de Haarlemse bisschop Huibers ervan hield om namen bij benoemingen te combineren. Zo kreeg Pastoor Zwart vast en zeker kapelaan De Wit als assistent toegewezen. Ook in het Vaticaan houden ze van deze grapjes.

De nieuwe encycliek van paus Franciscus ‘Laudato si’, gedateerd op Pinksteren van dit jaar en op donderdag 18 juni gepubliceerd, is een geïnspireerd handboek voor een menswaardige ecologie en een noodkreet om de armen in deze wereld eindelijk recht te doen. Een prachtige bijdrage aan de sociale leer van de Kerk. Ik denk dat deze encycliek een mijlpaal is.

Onderwerp van de Synode over Huwelijk en Gezin is aller­eerst de roeping en zending van het gezin, maar in de marge van dit thema is veel gesproken over de barm­har­tig­heid waarmee mensen in levens­situaties die kerkelijk niet geordend zijn, tegemoet getreden moeten worden en over mogelijke 'oplossingen' voor hun situatie, waardoor zij kunnen biechten en communiceren.

Paus Franciscus heeft afgelopen zaterdag heel ongebruikelijke keuzes gemaakt door kardinalen te kiezen uit de ‘periferie’: bisschoppen uit vaak kleine en zeer veraf gelegen landen die nog nooit in de geziedenis een kardinaal hebben gehad. Daarbij lijkt de paus bijzonder erop te hebben gelet dat de nieuwe kardinalen mensen zijn met een grote pastorale ervaring en vaak met een bijzondere inzet voor maatschappelijke problemen.

Op donderdag 15 januari hield het dekenaat Haarlem-Amsterdam een nieuwjaarsreceptie in Heemskerk in de Esplanadezaal van de Mariakerk, waar deken Ton Cassee woont. Diezelfde avond vond een bijeenkomst plaats bij gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Regionaal Diaconaal Centrum IJmond-Noord, waar ik de lezing heb gehouden die hieronder is weergegeven.

Dat de Kerk een gemeenschap is en de priester en diaken dienaars zijn van die gemeenschap, betekent dat priesters en diakens mensen van ‘communio’ moeten zijn. De volgende overweging bij een gedeelte van het tweede hoofdstuk van Lumen Gentium, de Constitutie over de Kerk, gaat hierover.