Zoeken

In de Amsterdamse Vredeskerk was het groot feest: de kerk bestaat honderd jaar en dat werd goed gevierd: de dag begon natuurlijk met de heilige Mis waaraan alle koren meewerkten. Daarna was er een feestmiddag met een feestlied, een optreden van de kinderen van de El Shaddai gemeenschap, een presentaties van de geschiedenis van de kerk en de presentatie van een nieuw raam. Op het voorplein was een samen-zijn georganiseerd met hapjes en drankje en leuke attracties voor de kinderen en de ouderen.

In het weekend van 7-8 september vond de voorbereiding op de investituur plaats van de nieuwe leden van de Constantijnse Orde. Naast een geestelijk en vormend aspect had het weekend ook de bedoeling dat de nieuwe leden elkaar en de orde beter leerden kennen. Hun missie is: getuigen en dienen. Daarover hield ik de conferentie waarvan U hier de tekst kunt lezen.

Zaterdagochtend 15 juni werd in de Sint Vituskerk in Blaricum het heilig vormsel gevierd van 26 jongeren uit het dekenaat Gooimeer (behalve Almere). Een feestelijke viering in een goedgevulde kerk met zang van het koor Vamos onder leiding van Bas Menninga.

Zaterdag 20 januari werd in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem de 75e sterfdag van Josephus Theodorus Joannes Cuijpers herdacht met een plechtige Eucharistieviering met plebaan Floris Bunschoten, een prachtige lezing over Cuijpers door Prof Sible de Blaauw en een speciale rondleiding door de kathedraal. Tweehonderd mensen woonden het programma bij. Aan het einde kwam de familie met een verrassing.

Zondag 17 december viert paus Franciscus zijn 87e verjaardag. Van harte feliciteren we hem met deze dag en wensen hem Gods zegen toe met de kracht en het onderscheidingsvermogen, die gaven zijn van de heilige Geest.

Zondagmiddag 29 oktober kwamen ruim 550 deelnemers aan de actie "Houdt kerken open" naar de kathedraal. Er sprak duidelijke zorg uit voor de het voortbestaan van de geloofsgemeenschappen en het gebrek aan lokale betrokkenheid en inspraak bij processen rond kerksluiting. Voor ons van het bisdom ligt hier dus een duidelijke vraag: hoe kan de consultatie van de parochianen beter? Een kort verslag en de tekst van de toespraak die ik bij deze gelegenheid heb gehouden.

Zondag 15 oktober was ik in Egmond aan den Hoef, waar niet alleen het patroonsfeest werd gevierd van deze kerk die is toegewijd aan de H. Margaretha Maria Alacoque (feestdag 16 oktober), maar ook het 100-jarig bestaan van het kerkgebouw. En precies op deze zondag was de evangelielezing over een uitnodiging voor een feest...

Over weinig zaken ontstaat meer commotie dan wanneer het over kerksluitingen gaat. Het komt er dan al gauw op neer dat de schuld bij "het bisdom" wordt gelegd. "Het bisdom wil kerken sluiten" en "de bisschop moet het zelf maar eens komen uitleggen", hoor je dan.

Op dinsdag 2 mei werd de kerkwijding van de kathedrale basiliek van sint Bavo gevierd en omdat het dit jaar 125 jaar geleden was dat die plechtigheid had plaats gevonden, was er een feestelijke H. Mis waaraan ook de kanunniken deel namen.

Zondag 16 april was het in Bovenkerk groot feest vanwege de inwijding van de weer opgebouwde Sint Urbanuskerk die op 15 september 2018 door een uitslaande brand was verwoest. Een volle kerk was ervan getuige hoe de kerk werd ingewijd met wijwater, wierook en heilig chrisma.

In de media verscheen het soms als een 'masterplan': Het bisdom gaat 99 kerken sluiten. Dat is niet juist. De vraag is meer: wat is mogelijk, ook financieel? Hoe ziet de toekomst eruit?

Donderdag 24 november kwam de Diocesane Pastorale Raad bijeen in De Tiltenberg, niet alleen voor de vergadering maar ook om afscheid te nemen van twee leden van het eerste uur en een derde lid dat ons bisdom gaat verlaten.

Zaterdagochtend was er in Almere een feestelijke en nogal unieke viering: de consecratie van de nieuwe kerk. Bij aankomst was al wel duidelijk dat er iets feestelijks stond te gebeuren: overal hingen geel-witte ballonen en waren er bloemen. Vrijwilligers stonden klaar om alles in goed banen te leiden.

Vrijdagmiddag 18 november was de metropoliet van de Roemeens-Orthodoxe kerk op bezoek, samen met priester Iuga en een diaken. Het was een goed en aangename ontmoeting met een gemeenschap die in de westerse landen groeiende is.

Eigenlijk viert katholiek Edam al een jaar lang feest met verschillende mooie evenementen, maar zondag 30 oktober was een bekroning omdat op die dag werd gevierd dat de kerk 175 jaar geleden was geconsacreerd. Een erepoort voor de kerk zorgde er al voor dat het niemand kon ontgaan: de Nicolaaskerk bestaat 175 jaar!

Zondag 11 september, ziekendag, was ik in de O.L. Vrouwhemelvaartkerk in Heemstede voor de heilige Mis, nog in het kader van het 95-jarig bestaan van de kerk, dat in de afgelopen maanden bijzonder is gevierd. De drie parabels over het verloren schaap, het verloren zilverstuk en de verloren zoon - parabels van barmhartigheid -, stonden in het evangelie centraal. Met daarbij ook deze vraag: moet je iedere keer maar weer schuld belijden in de Mis?

Op zondag 22 mei was de TV Mis vanuit de kathedraal in Haarlem. Alleen... er was iets mis gegaan. Uitiendelijk was de Mis vanaf het evangelie op TV te volgen. Hoe dat kwam, leest u hierna. Naar aanleiding van het evangelie sprak ik in de preek over het belang van liefde in de relaties tussen mensen.

Donderdag 31 maart hebben we een bisdomstaf-vergadering gehouden met alle gedelegeerden. Het was door Corona lange tijd niet fysiek mogelijk geweest, maar gelukkig konden we elkaar nu weer ontmoeten. Dit keer stonden we bijzonder stil bij de ontwikkelingen op het vlak van reorganisatie van kerken en parochies, financiën en dergelijke. Aan het begin van de bijeenkomst heb ik een inleiding gehouden over de hobbels en blokkades op de weg naar een missionaire kerk.

Deze zondag stond ik natuurlijk ook stil bij het gebeuren dat deze week heel Nederland schokte: het misbruik bij The Voice. In de preek (hieronder) en aan het eind van dit bericht ga ik er op in. Zondag 23 januari was ik in Ilpendam voor de viering van het Patroonsfeest (de heilige Sebastianus wordt op 20 januari gevierd maar een patroonsfeest wordt gewoonlijk verplaatst naar de zondag) en voor het uireiken van onderscheidingen.

In Amsterdam bestaat al sinds vele jaren Casa Migrante, een plaats waar Spaanssprekende migranten terecht kunnen voor hulp bij allerlei vragen, eerstelijns hulpverlening, waar zij taalles kunnen krijgen, gebruik kunnen maken van een bibliotheek en gemeenschap en gezelligheid kunnen vinden. Het gaat om een initiatief van de inmiddels overleden pater Carmeliet Theo Beusink. Vrijdag 21 januari was ik er op bezoek.

Met ingang van vrijdag 25 februari vervallen voor de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland de verplichting om anderhalve meter afstand te houden en het mondkapjesadvies bij verplaatsingen door de kerk. De maatregelen voor het uitreiken van de communie worden versoepeld. Tongcommunie is toegestaan.

Op zondag "Gaudete", de derde zondag van de Advent (12 december) was ik in de St. Laurentiuskerk in Heemskerk voor de inwijding van de 19 glas-in-lood-ramen die werden gerestaureerd. Het was een mooi feest. Maar ze hebben wel last van een ongewenste overgang naar de katholieke kerk.

Velen kunnen zich de beelden nog herinneren van de fraaie Cuijperskerk in Bovenkerk, gewijd aan de H. Urbanus, die in een vlammenzee ten onder leek te gaan. Toch kon er nog wel iets gered worden en oude rotten in het vak leren jonge mensen hoe ze de gewelven moeten terug-metselen. En Bovenkerk leeft mee. De St. Urbanuskerk komt er weer prachtig uit te zien.

Maandag 4 oktober vond in het Willibrordseminarie in Heiloo de eerste Willibrordavond plaats met de presentatie van de Missaal-app. Die app is beschikbaar via de website van de Tiltenberg. Hier vindt U alle gegevens.

Een van de belangrijke organen van het bisdom is de REA: de Raad voor Economische Aangelegenheden. De Raad verleent goedkeuring voordat grotere bedragen kunnen worden uitgegeven door het bisdom zelf, door parochies of andere diocesane rechtspersonen. Eenmaal per jaar gaat de REA erop uit om op locatie te kijken waar het geld aan is uitgegeven...

Donderdagochtend stond Leo Fijen met zijn camera- en geluidsman voor de deur. Even later kwam ook burgemeester Jos Wienen van Haarlem aanrijden, voor een bijzonder gebeuren: een geloofsgesprek met Leo Fijen en met mij over geluk. De aanleiding? Het bijzondere jaar dat in de kathedraal gaat beginnen rond het thema: “Geloof in geluk’.

Vrijdagmiddag en -avond 25 juni waren de medewerkers van het bisdom (de diocesane curie) bijeen in en rond de Tiltenberg in Vogelenzang, waar de kantoren momenteel gevestigd zijn. Vicaris generaal mgr. Bart Putter hield een toespraak waarin hij terugblikte op de afgelopen anderhalf jaar van thuis werken; hij verwelkomde nieuwe medewerkers en nam afscheid van wie vertrokken zijn. De bijeenkomst was voor mij een gelegenheid om een korte terugblik op het afgelopen jaar én een vooruitblik te geven.

Woensdag 16 juni was de Apostolisch Nuntius, mgr. Aldo Cavalli, op onze uitnodiging in Haarlem om zijn vijftigjarig priesterfeest te vieren en zijn zilveren bisschopswijding. Het was een feestelijke ontmoeting. We doen verslag.

Woensdag 19 mei heb ik voor de Vriendenkring van de Kathedraal een lezing gehouden over de symbolen van de doopkapel. De lezing is te bekijken en beluisteren op kathedraal TV. Hieronder vindt U de tekst. Atti Noordhof, voorzitter van de vriendenkring, leidde de avond in en riep op om lid te worden van de vriendenkring.

Op zondag 7 maart, de derde zondag van de Veertigdagentijd is de nieuwe kerk van de sint Bonifatiusparochie in Almere ingezegend en in gebruik genomen. Later, als we weer met velen mogen zijn, zal de kerk geconsacreerd worden, maar dit was nu al een feestelijk gebeuren.

Donderdag 3 december vond in Zaandam de uitvaart plaats van pastoor André Goedhart, die 35 jaar lang werkzaam is geweest in de Sint Bonifatiuskerk in die plaats. Diaken Henk Bak, goede vriend van de overledene, hield de preek die volgens de opdracht van de overledene niet over Goedhart ging maar over het eeuwig leven. Ik sprak een woord voorafgaande aan de Absoute.

Maandagmiddag 5 oktober heb ik een eerste reactie gegeven op het bericht dat dringend wordt geadviseerd door de minister van eredienst dat de aantallen kerkgangers worden terug gebracht. We delen de zorgen om de verspreiding van het corona-virus en binnen de katholieke kerk hebben we dan ook steeds zorgvuldig de richtlijnen in acht genomen en al onze parochies gevraagd zich daaraan te houden.

Zondag 20 september werd de H. Corneliskerk in Limmen weer voorlopig in gebruik genomen. De kerk die op 3 mei 2018 aan een hevige brand ten prooi viel, is helemaal hersteld en ziet er weer als nieuw uit. Er moeten nog werkzaamheden gebeuren, maar de kerk is al bruikbaar en daarvoor is vanmorgen het altaar gezegend in afwachting van de kerkwijding.

Maandagmorgen 29 juni was pastoor-deken Eugene Jongerden met architect Cor Bouwstra en kerkbestuurslid Ad Verkleij naar het bisschopshuis gekomen om bisdom-econoom Thom van der Steen en mij bij te praten over het herstel van de Sint Urbanuskerk, die zwaar beschadigd werd door een uitslaande brand op 15 september 2018

Op de derde zondag van Pasen, werd in de kathedraal de Familiedag gevierd, die iedere vierde zondag van de maand in Haarlem wordt gevierd, gewoonlijk in de St. Josephkerk, maar nu on-line vanuit de kathedraal. Tenminste... daar lag op deze dag ineens een flinke hobbel.

Woensdag 22 april was ik in Almere om de kerk in aanbouw te bewonderen. Samen met pastoor Sandor Koppers werd ik rondgeleid door mensen van de bouwonderneming en het parochiebestuur. Het werk vordert goed en het hoogste punt wordt binnenkort geplaatst. Dat is een twee meter hoog kruis.

Op Palmzondag, 5 april, vierden we de intocht van Jezus in Jeruzalem met de palmwijding en de heilige Eucharistie, zonder toeloop van mensen, maar wel met vier cantores en organist. Ook in Jezus’ tijd was er een virus...

Vanuit de Dekenaten en parochies zijn allerlei reacties gekomen op onze vraag: Hoe gaan de parochies en de pastorale mensen met de Corona-crisis om? Welke initiatieven worden er genomen nu publieke vieringen, bijeenkomsten, catechese en veel huisbezoek geen doorgang kunnen vinden? Graag doen we weer verslag, om elkaar te inspireren...

Vrijdagavond 29 november werd in het Bisschopshuis naast de kathedraal de jaarlijkse kerkeveiling gehouden. Dit jaar was de opbrengst bestemd voor de restauratie van het conopeum en het tintinnabulum. Wat is dat nu weer?

Zondag 17 november was ik in Anna Paulowna waar de O.L. Vrouw Presentatie parochie 150 jaar bestond. Eerst was er natuurlijk een feestelijke Eucharistieviering in de kerk, daarna werd het feest voortgezet in het "Wapen van Holland" dat tegenover de kerk ligt.

Zondag 20 oktober vierde de Sint Bavoparochie in Heemstede het 325 jarig bestaan van de parochie en de 140^e verjaardag van het kerkgebouw. Het was ook wereldmissiedag in deze speciale missiemaand die door paus Franciscus is uitgeroepen met aandacht voor missie en evangelisatie. Dat roept ook de vraag op: Waar gaat het naar toe met de Kerk?

De laatste vormselviering voor de zomerperiode was zaterdagavond 6 juli in Almere, nog in het "oude", gedeelde kerkgebouw, terwijl elders in Almere druk wordt gebouwd aan de kerk voor de toekomst. De zeventien vormelingen sloten een traject van drie jaar af en hebben de stap van het vormsel op hun geloofsweg heel bewust gezet.

Woensdag 8 mei was ik in de kerk van de Emmaüs-Paulus parochie aan de Kerkenlandenlaan in Hilversum voor de ziekenzegen. Samen met de priesters en diakens van de regio legden we tijdens de viering bij de zieken de handen op. Dank zij vele vrijwilligers lopen de drie dagen van het ziekentriduüm gesmeerd.

Op de avond van Dodenherdenking was ik bij het monument naast de kathedraal aan de Westergracht in Haarlem. Een waardige herdenking, georganiseerd door een klein comité; ik stond ervan te kijken dat er zoveel mensen de moeite hadden genomen om hier de twee minuten stilte met elkaar mee te maken.

Op donderdag 2 mei, verjaardag van de kerkwijding van de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem, kwam het kathedraal kapittel bijeen voor zijn vergadering en om bij gelegenheid van dit feest de vespers te zingen in het jarige kerkgebouw.

Donderdagmiddag 25 april werd om 17.00 uur de ‘Klim naar het licht’ geopend met een spectaculair uit de koepel abseilende Wim Eggenkamp die meteen daarop - maar niet om die reden - de erepenning in zilver van de gemeente Haarlem kreeg uitgereikt door burgemeester Jos Wienen.

Zondag 7 april werd in Driehuis het 125-jarig bestaan van de St. Engelmunduskerk gevierd. Even feestprogramma van vier dagen betrok het dorp en de scholen bij de viering evenals de kerken van de regio. Zondagochtend was er een feestelijke Eucharistieviering en ’s middags een ‘korenlint’ waaraan allerlei koren uit de omgeving medewerking verlenen. Dat was nog op touw gezet door de dirigente van het koor die onlangs vrij plotseling is overleden.

Vrijdag 4 januari bracht Zijne Excellentie Bisschop Arseny van de Koptisch orthodoxe kerk in Nederland mij een hartelijk en broederlijk bezoek.

Toen ik priester was gewijd, kwam ik terecht in een stadsparochie. Toentertijd, bijna veertig jaar geleden, zat de kerk nog aardig vol, al was de teruggang allang duidelijk merkbaar. Er kwamen tussen acht- en negenhonderd mensen naar de heilige Mis, maar daarvan was maar een dertigtal beneden de vijftig à vijfenvijftig. Ik kon dus duidelijk zien waar het naar toe zou gaan en dat vond ik soms bijna deprimerend.

Dit weekend zijn de jongeren die naar de Wereldjongerendagen in Panama gaan bij elkaar op een drietal lokaties rond het Centraal Station van Den Haag. Zaterdag 20 oktober was ik met hen samen in de vlakbij dit station gelegen Boskantkapel (H. Antonius van Padua) voor de viering van de Eucharistie. Hoe kun je als jongere gelovig zijn in een wereld die dat niet is?

Wat hebben de All Saints parochie in Amsterdam Zuid Oost, de St. Jozefkerk in Velsen Noord en de H. Engelmundus in Driehuis gemeen? Ze hebben alle drie een pastoor die uit India afkomstig is. Waarin verschillen ze? All Saints heeft een nieuwe kerk, pas geopend, en bruist van leven, “a vibrant community”, de beide anderen bestaan al lang en hebben met teruggang te maken.

Zondag 10 juni werd bij Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo de reünie gehouden van de bedevaart naar Assisi. Het was gelukkig prachtig weer, zodat iedereen volop kon genieten van het mooie bedevaartterrein. Vanaf 14.00 uur was de inloop en kon men elkaar weer ontmoeten en foto’s en verhalen uitwisselen. Om 16.00 uur begon de H. Mis met een korte lichtprocessie waarna het tijd werd voor de maaltijd.

Zaterdag 26 mei mocht ik in de Emmauskerk aan de kerkenlanden in Hilversum het heilig vormsel toedienen aan negentien jongeren - de meesten uit de brugklas van de middelbare school, een enkeling wat ouder - uit de regio Hilversum.

Zondag 6 mei heb ik de H.Corneliuskerk in Limmen bezocht die door brand zwaar beschadigd is. Zoals op de foto's te zien is, werd het dak van dit neogothisch kerkgebouw het meest getroffen, maar ook een koororgel heeft het niet overleefd. De Limmers zijn er wel mee bezig, dat blijkt uit de vele mensen die het gebouw komen bekijken en volgens allen is het in Limmen het gesprek van de dag.

Op zondag 6 mei was de Grote Kerk van Alkmaar weer even katholiek. De zestiende eeuwse kerk, tot voor enkele jaren een protestantse kerk, wordt nu voor allerlei doeleinden gebruikt. Het gebouw bestond 500 jaar en dat was een gelegenheid om op deze oorspronkelijke plaats het heilig Bloedwonder van Alkmaar te vieren.

Zondag 22 april bezocht ik de parochie van St. Thomas van Aquino in Amsterdam Zuid. Het is vanouds een Dominicaanse parochie, voortgekomen uit de Dominicaanse schuilkerken in de binnenstad en nog steeds is er een Dominicaan werkzaam, pater A. Niesen o.p. (* 1933).We vierden er Roepingenzondag, de zondag van de Goede Herder

Op vrijdag 20 april was er om 12.30 uur een Eucharistieviering in de kathedraal bij gelegenheid van ‘De nieuwe Bavo bloeit’. Voor dit evenement is de kathedraal overdag geopend. Maar staande in die fraai versierde kerk, vraag je je af: waarom deze bloemenpracht? Hoort dat wel bij een kerk?

Op zondag 18 maart werd in Velsen Noord gevierd dat de Sint Jozefkerk 110 jaar bestond. Dat klinkt misschien niet als een groot jubileum maar voor de kerk in kwestie was het wel belangrijk om dit nog eens goed te vieren, want het is misschien de laatste keer: de kerk wordt verkocht. Maar de toekomst is niet zonder hoop...

Op de derde zondag van de veertigdagentijd was ik niet - zoals was voorzien - in de kathedraal, maar in de sint Vituskerk in Hilversum, waar de pastoor door een hevige griep was geveld. Bisschop Jozef Punt was bereid de hoogmis in de kathedraal over te nemen.

Maandag 27 november 2017 waren de priesters, diakens, pastoraal werkers en catechisten van het bisdom Haarlem-Amsterdam bijeen voor een studiedag In Heiloo. Hoe staan we ervoor, hoe ziet de toekomst eruit en hoe bereiden we ons daarop voor? Die vragen stonden centraal. Dat gaat niet alleen over krimp, maar ook over de verkondiging van het evangelie en kerk-zijn in de toekomst.

Op 27 november wordt in Heiloo een studiedag gehouden voor de pastorale krachten van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Die gaat niet alleen over krimp, kerk­slui­tingen en reorganisatie, maar ook over de verkondiging van het evangelie, in de tijd van kerkvader Augustinus (Paul van Geest) en nu (Mirjam Spruit). En we kijken naar de bisdombedevaart in het spoor van Franciscus.

Het Andriessen/De Klerk festival is vrijdagmiddag 15 september geopend door de Haarlemse burgemeester Jos Wienen, nadat hij eerder al een plaquette had onthuld bij hun geboortehuizen aan de Bakenessergracht. Bij de opening in het stadhuis werd een boek met CD’s gepresenteerd en werden werken van de componisten uitgevoerd. Graag ben ik op de uitnodiging ingegaan om hierbij aanwezig te zijn.

De Raad voor Economische Aangelegenheden (REA) van het bisdom Haarlem-Amsterdam gaat ieder jaar een dag op 'kerkenpad': enkele plaatsen in het bisdom worden bezocht waar werkzaamheden plaatsvinden waar de REA bij betrokken is (geweest). Dit jaar waren de doelen Halfweg en Alkmaar.

Zondag 3 september werd in Hilversum het 125 jarig bestaan van de Sint Vituskerk gevierd met een pontificale Eucharistieviering, een onthulling en een parochie-ontmoeting in de tuin. Onder de aanwezigen burgemeester Pieter Broertjes, de voorzitter van de Raad van kerken,Jan Willem Meinsma, en Ismet Kececi, van de Turks Islamitische moskee.

Op zondag 25 juni werd in Halfweg het nieuwe kerkgebouw gezegend. Twee parochianen kregen de pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice en een volwassene ontving het doopsel en vormsel. Alle reden dus voor een feestelijke dag!

Op vrijdag 31 maart werd in de kathedrale basiliek van Sint Bavo de tentoonstelling ‘Ridder en mysticus’ geopend, gewijd aan Han Bijvoet en zijn werk. En er is meer te doen in de Bavo. zoals het passieconcert van komende zondag 2 april en ‘De nieuwe Bavo bloeit’ van 21 t/m 23 april. Maar wie was Han Bijvoet eigenlijk?

Het Gemengd koor Sint Joseph in Velsen Noord vierde op zondag 5 februari zijn 50 jarig bestaan met een feestelijke Eucharistieviering en een receptie in het parochiehuis "De Meerpaal". De Koptische christenen zijn intussen medegebruikers geworden van de kerk.

De Overheid houdt een internet­consultatie met betrekking tot het al dan niet verstrekken van gegevens uit de basis­administratie personen aan SILA, de inter­kerkelijke leden­administratie waar ook de katholieke kerk aan meedoet. Hieronder mijn reactie.

Op zaterdag 14 januari was ik in Schoorl om daar het nieuwe, verkleinde kerkgebouw in te wijden. Voor de Eucharistieviering was er een bijeenkomst waarin door onder meer Siem van Diepen, emeritus pastoraal werker van Schoorl, op boeiende wijze werd stilgestaan bij de geschiedenis van de parochie en van de voorwerpen die zich in de kerkruimte bevinden.

Op maandag 9 januari heb ik samen met deken Ambro Bakker en dekenaal coördinator Dea Broersen een bezoek gebracht aan het nieuwe kerkgebouw van de Afrikaanse All Saints parochie in Amsterdam Zuid Oost.

Op vrijdag 6 januari vond de altijd drukbezochte nieuwjaarsreceptie van het bisdom Haarlem-Amsterdam weer plaats in een wat andere setting dan tot nu toe gebruikelijk. Twee-en-een-half uur lang begroetten de bisschop mgr. Jozef Punt, mgr. Jan van Burgsteden, vicaris-generaal Alphons Woolderink (Militair Ordinariaat) en ik de vele gasten. Wie waren er?

Het zal voor bijna iedereen wel duidelijk zijn dat het noodzakelijk is geworden parochies op te heffen of samen te voegen en bepaalde kerkgebouwen niet langer voor de eredienst te bestemmen. Dit is nodig geworden door de vergrijzing, het sterk terug gelopen aantal gelovigen dat aan de eredienst deelneemt en in samenhang daarmee de verminderde beschikbaarheid van financiële middelen. Toch is het van belang deze situatie niet slechts defensief te benaderen, als een “ krimpscenario” dat de Kerk steeds verder in een hoek drijft.

Zondag 18 december was ik op bezoek in de nieuwe Laurentiuskerk in Weesp, een kerk waar de parochianen blij mee zijn; van de oude katholieke kerk is zeer onlangs de toren gedeetelijk afgebrand. Weesp maakt samen met Muiden deel uit van de parochie Leven Water.

Op woensdag 7 december werd in Heiloo een studiemiddag gehouden waarop de nieuwe gespreksnotitie “Kerk in een verander(en)de samenleving” werd gepresenteerd. Met deze notitie wil het bisdom Haarlem-Amsterdam een handreiking bieden aan de parochies om zich voor te bereiden op een toekomst, die natuurlijk uiteindelijk in Gods hand is. Maar we moeten wel iets doen...

De Armeense christenen vormen een oude presentie in ons land; vorig jaar mochten we in Amsterdam al de 300^e verjaardag van het Armeense kerkgebouw vieren. Zondag 13 november werd gevierd dat 350 jaar geleden de eerste gedrukte Armeense bijbel verscheen... in Amsterdam.

Zondag 25 september is de heropening van de Sint Bonifatiuskerk aan de Oostzijde in Zaandam feestelijk gevierd met een plechtige hoogmis waaraan de koren van de verschillende kerken van het samenwerkingsverband Zaanstreek zuid meewerkten. Een zevental priesters concelebreerde.

Zondag is een dag om naar de kerk te gaan. Maar waarom zou je dat doen? En waarom moet je per se naar een Eucharistieviering? Soms spreekt een gebedsviering toch veel meer aan, zeker als die wat vrijer gestalte krijgt, en daar misschien juist mooie muziek wordt gemaakt?

Het was misschien geen grote groep: zeven jongeren ontvingen het heilig vormsel in Almere. Maar het was wel een groep jongeren die zich gedurende drie jaar na de basisschool op deze dag had vorobereid. Nu stonden ze daar als (rond de) vijftienjarigen om hun geloof te belijden en hun doopbeloften te vernieuwen.

Op zaterdagavond 21 mei is de St. Urbanuskerk in Bovenkerk (Amstelveen) opnieuw in gebruik genomen na een langdurige restauratie. De afgelopen jaren hadden de parochianen in de H. Geestkerk de Eucharistie gevierd; die was een week eerder aan de eredienst onttrokken.

Op Pinksteren werd in Nes aan den Amstel het 125-jarig bestaan van de Sint Urbanuskerk gevierd. Hoewel Nes niet groot is, was de monumentale Cuijperskerk geheel gevuld, want niet alleen weet heel het dorp zich met de fraaie kerk verbonden, ook daarbuiten kent die vele vrienden.

Het kerkelijk wetboek stelt dat wie uit schuldige nalatigheid op onwettige wijze een handeling van kerkelijke macht of bediening of taak stelt of nalaat met schade voor een ander, moet worden gestraft. Wie misbruik maakt van een taak of kerkelijke macht, moet eveneens worden gestraft naar gelang de ernst van zijn handelen of nalaten. Dat geldt voor ieder die kerkelijke verantwoordelijkheid draagt, ook voor een diocesane bisschop.

Eerder dan in sommige andere landen waar het onderhoud van de kerken met publiek geld wordt gefinancierd, komen kerken in Nederland voor de noodzaak te staan hun gebouwen te onttrekken aan de eredienst en ze te vervreemden. Het zal in de meeste gevallen voor de eigenaar niet mogelijk zijn het gebouw af te breken, omdat de burgerlijke overheid de vergunning daartoe niet verleent. Dit stelt parochies en gemeenten nogal eens voor bijzondere moeilijkheden: het is niet gemakkelijk een goede herbestemming voor kerkgebouwen te vinden.

Op maandag 18 april werd in het Haarlemse bisschopshuis in kleine kring afscheid genomen van mr. drs. Th. E.M. (Dick) Wijte als waarnemend voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. Hij had deze functie sinds mei 2008 vervuld. Bij deze gelegenheid kreeg de heer Wijte als dank voor zijn vele verdiensten voor het onderwijs de Bavopenning uitgereikt. Daarbij heb ik gesproken over het belang van confessioneel onderwijs in deze tijd.

De avondmis van Witte Donderdag heb ik in de H. Engelmundusparochie in Driehuis gevierd, waar we natuurlijk ook de slachtoffers van de aanslagen in Brussel hebben herdacht en voor de nabestaanden hebben gebeden en voor alle gewonden en getraumatiseerden en voor de zielenrust van Johan Cruyff.

Op woensdag 16 maart waren vertegenwoordigers van migrantengemeenschappen in het bisdom Haarlem-Amsterdam voor de derde keer bijeen; het was voor hen de laatste bijeenkomst in het Haarlems bisschopshuis aan de Nieuwe Gracht. En we merkten dat deze gemeenschappen nog veel te weinig worden meegeteld.

Op de vierde zondag van de Advent, 20 december, vond de feestelijke Inzegening van de nieuwe St. Franciscus Xaveriuskerk in Enkhuizen plaats. De parochie heeft vlakbij de Koepoort die tot het stadje toegang geeft een bibiliotheek kunnen overnemen die al een beetje voorbestemd was om kerk te worden: het plafond ziet eruit als het gewelf van een kerkgebouw. Over thuiskomen....

In de kerk van de HH. Cyriacus en Franciscus in Hoorn (de koepelkerk) mocht ik op zondag 4 oktober een feestelijke H. Mis vieren bij gelegenheid van een feestdag ter ere van Maria van Hoorn en de heilige Franciscus, mede-patroon van de kerk.

Op zondag 13 september werd in Velsen Noord het 110 jarig bestaan van de kerk gevierd. Voor de parochie een gelegenheid om het kerkgebouw onder de aandacht te brengen, want het kerkbestuur zou graag de nodige middelen bijeen willen brengen voor groot onderhoud aan de kerk. Het was een feestelijke dag met mooie zang van de gezamenlijke koren. Na afloop van de Mis zat de Meerpaal, het ontmoetingscentrum naast de kerk, bomvol met feestvierende parochianen en iederen kreeg een speciaal voor deze dag ontworpen gebakje.

Op zondag 6 september werd de “Boomkerk” in Amsterdam oud-west feestelijk heropend, na een inten­sieve restau­ratie-periode. Daarbij werden twee nieuwe iconen van Geert Hüsstege gewijd. De kerk is mooi opge­knapt en naast de kerk zijn prachtige groeps­ruimtes en een grote pastorie. De kerk staat in een wijk waar veel moslims wonen en waar de secula­ri­satie zich natuurlijk ook doet gevoelen. Wat kan de taak zijn van de kerk in zo'n gebied? Dat was een vraag waar we in de homilie bij stil stonden.

Het bezoek op 1 september van de REA(Raad voor Economische Aangelegenheden)-leden aan lokaties in het bisdom waarmee zij in haar vergaderingen te maken heeft, ging in de loop van de middag naar het tot hospice omgebouwde kerkgebouw van St. Pius X in Alkmaar en het heiligdom in Heiloo.

Op 8 december 2015 gedenkt de katholieke Kerk dat vijftig jaar eerder het tweede Vaticaans concilie werd afgesloten. Dan wordt het heilig jaar van de barm­har­tig­heid door paus Franciscus geopend. Een van de kern­punten van dat Concilie was de aandacht voor de leken in de Kerk. De leken hebben volop deel aan de zending van de Kerk. Daarover gaat deze bezinning met enige aandacht voor de strijd die gaande is en die door de paus pas nog weer is gedefi­nieerd als “een derde wereld­oorlog in stukjes”.

De katholieke kerk moet in ons land helaas de nodige kerken sluiten. Dat doet veel mensen pijn en dat is begrijpelijk. Aan de andere kant zijn er ook kerken die uitbreiding zoeken, al zijn de redenen daarvoor soms eerder triest.

Ter gelegenheid van de 75e verjaardag van plebaan Hein Jan van Ogtrop is de website Kerkengek.nl gelanceerd. Daarop zijn de artikelen te vinden die de plebaan de afgelopen jaren heeft geschreven over de kerken van het bisdom Haarlem-Amsterdam.

Op intitiatief van het R.K. Bisdom Haarlem-Amsterdam, de Stichting KSBW en de Vrije Universiteit zal het komend jaar - vanaf 14 februari op een viertal zaterdagen - een cursus worden gehouden voor leden van kerkbesturen (ook de voorzitter, de pastoor, is zeer welkom!) en leden van besturen van Parochiële Caritas Instellingen. Bestuursleden en personen die zich gaan voorbereiden om een dergelijke taak op zich te nemen, worden hiervoor uitgenodigd.

Op zaterdag 11 oktober had de parochie van Amsterdam-Noord een fees­te­lijke maaltijd - een agapè maal - aange­richt waarvoor bijna honderd mensen, voor­name­lijk ouderen uit de wijk, waren uitge­nodigd, ter gelegen­heid van de inwijding van het geheel vernieuwde kerk­gebouw, dat aan de heilige Augustinus wordt toegewijd (“De nieuwe Augustinus”). Pastoor Nico van der Peet en diaken René Hendriks doen hun best om hier veel contacten te leggen in de wijk.

Voor de tweede keer werd in het Diocesaan Centrum in Heiloo op zaterdag 8 maart de kostersdag van het bisdom Haarlem-Amsterdam gehouden. Ruim 200 kosters uit alle delen van het bisdom waren gekomen om geïnspireerd te worden door de heilige Eucharistie met de bisschop, mgr. Jozef Punt, een gloedvolle inleiding van pastoor Jules Dresmé, verschillende workshops en een bemoedigende slottoespraak van Leo Feijen.

Voor het hoogfeest van de Openbaring des Heren (Drie Koningen in de volksmond) was ik in de parochies van Wieringen en Wieringermeer: op zaterdagavond in het intieme kerkje van Hippolytushoef waar het Oeverse koor zong (uit Den Oever dus) en zondag in Middenmeer waar het dames en herenkoor zong. Maar er is ook...

Op de derde zondag van de Advent was ik voor de heilige Eucharistie bij de All Saints om het decreet van de Bisschop voor te lezen waarmee deze Engelstalige gemeenschap werd opgericht als “quasi-parochie”, missie voor de west-afrikaanse gemeenschap in ons bisdom. Het decreet werd met vreugde ontvangen, want deze (quasi-) parochie heeft daarmee de mogelijkheid gekregen om een eigen kerkgebouw te kopen.

Vrijdag 15 november werd in de spiegelzaal van het bisdom Haarlem feestelijk herdacht dat architect Peer Houben 12½ jaar als coördinator aan het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken (BAB) verbonden is. Samen met zijn collega's begeleidt hij restauraties, onderhoud en bouwprojecten, die ook in een tijd waarin men meer over kerksluiting dan over bouwen praat, toch regelmatig voorkomen.

Woensdag 29 mei vond op De Tiltenberg een bijeenkomst plaats van de vertegfenwoordigers van de regio's in het bisdom in het kader van het proces van fusie of personele unie dat eind van dit jaar moet zijn afgerond. De ene regio is verder dan de andere; de nodige regio's kiezen voor fusie van de gehele regio, sommige voor een personele unie, in andere regio's fuseren twee groepen parochies of komen tenminste tot een personele unie.