Zoeken

In de fraaie H. Laurentiuskerk aan het Verdronkenoord in Alkmaar werd op woensdag 2 april het boek gepresenteerd dat pastoor Jan-Jaap van Peperstraten heeft geschreven: "Katholiek. Het katholieke geloof in de lage landen. Een rondleiding", verschenen bij KokBoekencentrum in Utrecht.Wat vind ik ervan? Ik was getriggerd door wat hij schrijft over Pastoraal Concilie en Acht Mei beweging. Lees het hieronder. In de fraaie Laurentiuskerk was nog meer te zien...

Zaterdagavond 5 januari was er een groep jongeren van het Oratorio dell'Immacolata uit de parochie S. Alessandro in Colonna in het centrum van Bergamo in het bisschopshuis op bezoek. Zij zijn op 1 januari ’s avonds uit Bergamo vertrokken voor een zesdaagse reis op zoek naar een nieuwe ervaring van de wonderdaden van God en mensen.

De dagmis van Kerstmis in de (bijna) volle kathedraal was opnieuw een feest door de feestelijke zang en liturgie. We stonden stil bij het Kerstevangelie van deze dag: de evangelist Johannes reflecteert in de proloog van zijn evangelie op de betekenis van de menswording en de komst van Jezus Christus. Het licht schijnt soms maar door een kiertje...

Op zondag 8 december was ik in de basiliek van Sint Nicolaas in Amsterdam en we vierden de heilige patroon van deze kerk en van de stad, met de liturgie van de tweede zondag van de Advent. Wie was Sint Nicolaas? Onze eigen geloofsweg heeft te maken met bepaalde momenten en plaatsen. En de oproep van Johannes de Doper klinkt: "Bereidt de weg van de Heer".

Zondag 3 november was de jubileumviering van het 100 jarig bestaan van de Mariakerk (O.L. Vrouw Altijddurende Bijstand) in Bussum. Aan het einde van de Eucharistieviering werd een prachtig Magazine uitgereikt, Burgemeester Han ter Heegde van de gemeente Gooise meren sprak een heel betrokken woord en de koster werd totaal overdonderd...

Vrijdag 25 oktober was ik in het Diocesaan Missionair seminarie Redemptoris Mater voor de jaargesprekken met de seminaristen. Ook hebben we samen de Eucharistie gevierd en de maaltijd gebruikt. Er zijn vier nieuwe semianristen in dit huis (en een nieuwe seminarist in het seminarie in Heiloo).

Amsterdam heeft een band met de keizerlijke familie Habsburg, waarvan het de kroon in het wapen draagt. De laatste keizer van Oostenrijk, tevens koning van Hongarije en Bohemen die maar twee jaar heeft geregeerd (1916-1918) is uit deze familie. Twintig jaar geleden werd Keizer Karel zalig verklaard. Dat werd deze week in Rome herdacht, met name de inzet van Karel van Oostenrijk voor de vrede.

Van de investituur van de Constantijnse Orde is een fotoreportage gemaakt door Hilde de Wolf fotografie. We plaatsen hierbij een aantal van deze foto's (in een lagere resolutie).

In het weekend van 7-8 september vond de voorbereiding op de investituur plaats van de nieuwe leden van de Constantijnse Orde. Naast een geestelijk en vormend aspect had het weekend ook de bedoeling dat de nieuwe leden elkaar en de orde beter leerden kennen. Hun missie is: getuigen en dienen. Daarover hield ik de conferentie waarvan U hier de tekst kunt lezen.

Am Mittwoch, den 10. April, waren Mitglieder der Pastoralkommission der Deutschen Bischofskonferenz in unserer Diözese zu Gast. Sie besuchten Sant' Egidio, wo ihnen der Geist und die Arbeit dieser Gemeinschaft erläutert wurden und ich eine Einführung in die Entwicklungen in Kirche und Gesellschaft in den letzten Jahrzehnten gab. Schließlich feierten wir gemeinsam die Eucharistie.

Zondagmiddag 7 april vierden we in de Sint Christoffelkathedraal van Roermond het 25-jarig bisschopsjubileum van mgr. Everard de Jong, bisschop van de Strijdkrachten en hulpbisschop van Roermond. Een kort verslag en de homilie van dit mooie feest.

Het was groot in het nieuws: "Paus staat zegenen van homostellen toe". "Paus Franciscus doorbreekt taboe", "Rome maakt draai van 180 graden". Maar wie het document daarover leest, de verklaring "Fiducia supplicans", moet wel tot de conclusie komen dat het allemaal toch net iets anders zit. Maar de Kerk wil wél de mensen die in irreguliere situaties leven en mensen in relaties met iemand van hetzelfde geslacht met pastorale liefde benaderen.

Zondag 3 december was ik in de Sint Nicolaasbasiliek voor de eerste zondag van de Advent en de viering van de patroon van de kerk en van Amsterdam: Sint Nicolaas. In het evangelie hoorden we dat we waakzaam moeten zijn en op onze hoede. Maar waarom en waarvoor eigenlijk?

Zondagavond 15 oktober was ik bij de vrouwengroep van de kathedraal voor ontmoeting en een lezing over de visie van de H. paus Johannes Paulus II op de vrouw in de kerk. Het was een heel geschikte dag daarvoor, want 15 oktober is de feestdag van de heilige kerklerares en kloosterhervormster Teresa van Avila.

Zondag 20 augustus was ik tijdens de priestervakantie in de kerk van Santa Maria Assunta in Salussola waar don Lodovico De Bernardi ons had uitgenodigd voor de heilige Mis, de onthulling en inzegening van een gerestaureerde schildering uit de 17e of 18 e eeuw en de maaltijd. In de middag bezochten we de gemeenschap van Bose.

Zaterdag 8 juli vierden de zusters Urulinen van Bergen dat hun Congregatie 125 jaar geleden werd opgericht. Honderden zusters hebben zich met name voor het katholiek onderwijs ingezet in heel het oude bisdom Haarlem, dat de provincies Noord- en Zuid-Holland en een groot deel van Zeeland omvatten. Nu zijn er nog zeventien zusters.

Woensdagmiddag 7 juni was ik bij de slotmiddag van het kapittel van de zusters van de Voorzienighied, één van de diocesane congregaties van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Die middag werden de algemeen overste en de algemene |raad gekozen, tezamen bestaande uit vier zusters. Na het geslaagde keuzekapittel vierden we de Eucharistie maar eerst bracht ik nog een bezoek aan de begraafplaats van de zusters, waar trouwens ook twee bisschoppen begraven zijn.

Tijdens de gebedsdag van de Vrouwe en Moeder van alle volkeren die dit jaar in het heiligdom van O.L. Vrouw ter Nood in Heiloo werd gehouden, heb ik een lezing gegeven over Maria als Middelares. Die lezing is hieronder weer gegeven.

In het weekend van 1-2 juli zullen we - bij gelegenheid van Keti Koti - in de katholieke kerken van ons bisdom stil staan bij de afschaffing van slavernij in het koninkrijk der Nederlanden, juridisch 160 jaar geleden (1863), feitelijk pas tien jaar later, nu 150 jaar geleden. Bij deze gelegenheid zal het bekende lied van de bekeerde slavenhandelaar John Newton, "Amazing grace" gezongen worden. Slavernij, slaven houden en verhandelen, gaat in tegen de rechten van de mens.

Op het hoogfeest van Pasen vierde ik de heilige Mis in de Sint Bavo-kathedraal. De Pontificale Mis was met zang van het hele kathedrale koor. We stonden stil bij de vraag: Is er leven na de dood? Onze cultuur zegt van niet. Dood is dood wordt gezegd. Maar de beleving van mensen is vaak heel anders. Is dat wensdenken?

"Adieu aan Benedictus XVI, nederige werker in de wijngaard van de Heer" met deze woorden maakte het Vaticaan vanmorgen bekend dat emeritus paus Benedictus XVI op oudejaarsmorgen om 9.34 uur op 95 jarige leeftijd naar het huis van de Vader is overgegaan. Het is met dankbaarheid dat ik denk aan wat hij als theoloog, als herder, prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer en paus voor de Kerk heeft betekend. Om 19.00 uur wordt vanavond (31 december 2022) een heilige Mis gevierd in de kathedraal tot intentie van de overleden emeritus-paus. Aansluitend aan het Angelus luidde de doodsklok van de de kathedrale basiliek voor paus Benedictus op deze oudejaarsdag.

Zaterdagmiddag 22 oktober vond eindelijk het symposium plaats naar aanleiding van het boek van mgr. dr. Dick Schoon, oud-katholiek bisschop van Haarlem, "Een aartsbisschop aangeklaagd in Rome", verschenen in 2019. Het symposium moest in 2020 worden afgelast vanwege Covid. Onder flinke belangstelling kon het nu worden gehouden in de Hoofddorpse Joannes de Doperkerk, met na afloop pannenkoeken eten in het onder de kerk gelegen "Fundament".

Zaterdag 23 juli werden de martelaren van Roermond herdacht in de Caroluskapel en het vroegere Kartuizerklooster waarvan die deel uitmaakt. Precies 450 jaar geleden werden in en bij die kapel 12 Kartuizers wreed vermoord, sommige andere monniken konden - vaak zwaar gewond - ontsnappen of werden vrijgekocht. Wat gebeurde hier en hoe moet je de dood van die Kartuizers zien? Was het wel een marteldood zoals de Kerk die verstaat? Mgr. Smeets en burgemeester Rianne Donders van Roermond waren bij de herdenking.

In de H. Titus Brandsmakerk in Amstelveen werd zaterdag 2 juli het jaarfeest van de Syro-Malabaarse gemeenschap gevierd met als hoofdcelebrant bis­schop Remigiose Inchananiyil van het bisdom Thamarassery. Bij deze gelegenheid heb ik de homilie gehouden.

Zaterdag 28 mei is de feestdag van Onze Lieve Vrouw ter Nood in het bisdom Haarlem-Amsterdam. Die dag wordt natuurlijk groots gevierd in het heiligdom in Heiloo. Ik was er voor de Mis en processie, de dag erna is mgr. Punt er voor de heilige Mis en processie om 19.00 uur. En deze zaterdag was er bovendien van 14.00 tot 16.00 uur een benefietconcert voor Oekraïne.

Donderdag 31 maart hebben we een bisdomstaf-vergadering gehouden met alle gedelegeerden. Het was door Corona lange tijd niet fysiek mogelijk geweest, maar gelukkig konden we elkaar nu weer ontmoeten. Dit keer stonden we bijzonder stil bij de ontwikkelingen op het vlak van reorganisatie van kerken en parochies, financiën en dergelijke. Aan het begin van de bijeenkomst heb ik een inleiding gehouden over de hobbels en blokkades op de weg naar een missionaire kerk.

Met ingang van vrijdag 25 februari vervallen voor de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland de verplichting om anderhalve meter afstand te houden en het mondkapjesadvies bij verplaatsingen door de kerk. De maatregelen voor het uitreiken van de communie worden versoepeld. Tongcommunie is toegestaan.

Zaterdag 11 september was ik in Amsterdam - na een vormselviering voor Sanne in de kapel van de Tiltenberg - in de Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht, waar het Legioen van Maria zijn honderdste verjaardag vierde.

Zaterdag 22 mei vond in de kapel van de Vrouwe van alle Volkeren de jaarlijkse gebedsdag plaats. Omdat het ook in andere landen nog niet mogelijk is fysiek bij elkaar te komen, werd de gebedsdag deels uitgezonden via katholieke TV stations en geheel via live-stream. Een team van vertalers was actief om de gelovigen in het Italiaans, Spaans, Frans, Slowaaks, Pools, Duits en Italiaans van dienst te zijn.

Bij de feestelijke hoogmis van Pasen zong een kwartet van het kathedrale koor en waren seminaristen aanwezig om te dienen. De overleden pastoor Piet Hoogenboom werd herdacht. De Mis met de fraaie zang is te zien en te beluisteren op kathedraal TV. Christus is verrezen! Maar maakt het nu echt uit of je gelooft dat dit werkelijk is gebeurd?

Zondag 14 maart hebben we in de kathedraal bijzonder voor paus Franciscus gebeden, die de dag ervoor de achtste verjaardag van zijn pauskeuze herdacht.Ik was er toen bij op het Sint Pietersplein, een bijzondere herinnering... Verder stonden we in gebed stil bij de aanstaande verkiezingen, waarover de Nederlandse bisschoppen afgelopen week een brief hebben geschreven. In de preek stonden we stil bij de biecht en de liefde van God: "Zozeer heeft God de wereld liefgehad...".

Op woensdagavond was ik bij de ontmoeting van de kandidaten voor het permanent diaconaat in ons bisdom, die vanwege de pandemie nog digitaal was. Na het samen bidden van de Vespers heb ik deze inleiding gehouden over de roeping en vorming tot het diaconaat, waarna we met elkaar hebben gesproken en ieder een getuigenis van zijn eigen roeping gaf. Rector Luc Georges is vice-rector geworden van de opleiding en zal daar samen met vicaris Bruggink verantwoordelijk voor zijn.

Donderdag 3 december vond in Zaandam de uitvaart plaats van pastoor André Goedhart, die 35 jaar lang werkzaam is geweest in de Sint Bonifatiuskerk in die plaats. Diaken Henk Bak, goede vriend van de overledene, hield de preek die volgens de opdracht van de overledene niet over Goedhart ging maar over het eeuwig leven. Ik sprak een woord voorafgaande aan de Absoute.

Zaterdag 31 oktober werd Bert Glorie in de kathedraal in Haarlem tot priester gewijd. Een bijzondere wijding, niet alleen omdat die plaats vond in de relatieve lockdown, maar ook omdat de wijdeling blind is. Het evangelie was Jo. 20, 19-33 en die tekst is wel het beste antwoord op de aanslag in Nice.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Op 22 september heeft de Congregatie voor de Geloofsleer de brief Bonus Samaritanus gepubliceerd over de zorg voor mensen in kritieke en terminale fases van hun leven, die op 14 juli is getekend. De brief gaat vanuit een christelijk-katholieke visie in op deze zorg nu medische ontwikkelingen verlenging van het leven hebben mogelijk gemaakt en het tegelijk vaak moeilijk is de menselijke waardigheid en de zin van het leven te begrijpen als vooral lijden, zwakheid en breekbaarheid van het menselijk leven naar voren komen.

Afgelopen week heb ik onder meer Sint Omaars (Saint Omer) bezocht. Daar was de bisschopszetel van een van de bisdommen die - net als het bisdom Haarlem - in 1559 zijn opgericht. Intussen maakt het bisdom Sint Omaars onderdeel uit van het bisdom Atrecht (Arras), maar de kathedraal getuigt nog van een rijke geschiedenis.

Van maandag 10 tot donderdag 13 augustus zijn jongeren van het CDA (CDJA) en de Christenunie (PerspectieF) bijeen in Heiloo voor een zomerschool waarin het personalisme centraal staat. Maandagmiddag was ik er voor een gesprek over antropologie en personalisme als waarden die ten grondslag liggen aan de sociale leer van de katholieke kerk, een visie op mens en maatschappij die door christenen en anderen wordt gedeeld.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Op Paaszondag vierden we in de kathedraal de hoogmis van Pasen, die door velen on line werd gevolgd. De Heer is verrezen, dat uitzicht, dat perspectief maakt alles anders, ook deze Corona-crisis...

Paus Franciscus heeft bij gelegenheid van het feest van Onze Lieve Vrouw van Guadalupe (12 december) in de Sint Pieter een preek gehouden ‘voor de vuist weg’, waarin hij onder meer sprak over de vraag of het wenselijk is om tot een nieuwe dogmaverklaring te komen, met name een vijfde dogma over Maria’s medewerking aan de verlossing. Op vrijdag 3 april 2020 heeft de paus dit herhaald in het preekje dat hij bij de ochtendmis in Santa Marta hield: er is één Verlosser en die titel moet niet herhaald worden. Het is duidelijk dat paus Franciscus het gebruik van de titel ‘medeverlosseres’ niet ziet zitten. Hoe moeten we hier mee omgaan?

Bisschop Jozef Punt heeft op zondag 29 maart vanuit de kathedraal een boodschap gegeven van hoop en vertrouwen. Hij heeft zijn medeleven geuit met alle mensen die ziek zijn of in quarantaine zitten en opgeroepen de kerkelijke vieringen zoveel mogelijk via live-streams (online) te volgen. Ook deed hij een oproep om een nieuw begin te maken waar vertrouwen en geloof wat waren weggezakt. Doe als de verloren zoon en ga terug naar je vader.

Donderdag 12 maart 2020 was voor de Augustinessen van Heemstede een gedenkwaardige dag. Zij sloten het generaal kapittel af, waarbij de nieuwe Constituties werden aangenomen en daarop goegekeurd door de bisschop. tevens werd br. Cees van Dam aangsteld als algemeen administrator van de Congregatie.

Voor de bisschoppenvergadering van 10 maart zijn antwoorden voorbereid op veelgestelde vragen rond het omgaan met de crisis die door het Coronavirus is ontstaan. Deze tekst is daarna bijgewerkt en (met een kleine aanpassingen en uitbreidingen) publiceren we die hier in de laatste versie van dit document.

Zaterdag 29 februari was er een activiteit van het jongerenpastoraat van ons bisdom Haarlem-Amsterdam: een bezoek aan Amsterdam Underground en een daklozendiner koken en gezamenlijk lunchen bij Sant' Egidio. Ik heb het eerste deel van deze dag mee kunnen maken: Sonja leidde ons rond en gaf een blik achter de schermen van het toeristische Wallengebied.

Vrijdag 22 november heb ik deelgenomen aan een ontmoeting van Europese bisschoppen, die was georganiseerd door de Gemeenschap van Sant’ Egidio in Rome. Een twintigtal bisschoppen was daar uitgenodigd om met elkaar van gedachten te wisselen aan de hand van een inleiding van prof. Andrea Riccardi, stichter van de Gemeenschap van Sant’ Egidio.

Zondag 10 november was ik voor de heilige Mis in de Vredeskerk in Amsterdam, waar ik Hans Blaas en Henk Ostendorf tot buitengewoon bedienaar van de heilige communie heb aangesteld. De lezingen gingen over de moedige Makkabeese broers en over de Sadduceeën en over het geloof in het eeuwig leven. Wat betekent dat voor je?

Mgr. Dick Schoon heeft de dagboeken van Apostolisch Vicaris Petrus Codde (1648-1710) en zijn reisgezellen uitgegeven en van een inleiding en commentaar voorzien. Het werpt een interessant licht op het conflict dat uiteindelijk leidde tot het ontstaan van de oud-bisschoppelijke cleresie, die later de oud-katholieke kerk ging heten.

Regelmatig komt het in reacties en discussie op Facebook naar voren: de plaats van vrouwen in de kerk. Kan de kerk daar niet iets in veranderen en vrouwen tenminste tot diaken wijden? Deze zomer zag lk wat dit betreft een interessante afbeelding in het museum van La Grande Chartreuse.

Bij gelegenheid van het afscheid van mr. Jos van Gennip van Socires en van het SSKO, een steunfonds voor katholiek onderwijs, werd in het Sint-Janscentrum een klein symposium gehouden rond het thema: de Encycliek Laudato Si' (over klimaat en milieu) en het katholiek onderwijs, waarbij ik een lezing over dit thema heb gehouden.

Op de vierde zondag van de Advent was ik in de Agneskerk voor de Sint Jozefparochie voor gelovigen die verbonden zijn met de buitengewone vorm van de Latijnse Liturgie. De drie priesters die daar momenteel zijn, waaronder pastoor Martin Kromann Knudsen, hebben in deze periode hun 12,5 jarig priesterfeest gevierd. Ook maakte ik kennis met de doopkandidaten.

De Congregatie voor de religieuzen in Rome heeft me onlangs gevraagd een apostolische visitatie te houden in het klooster te halle. Dit betekent dat ik gesprekken voer met de zusters die tot dit klooster behoren om daarover aan de Congregatie in Rome te berichten.

Woensdagavond 14 november vond in het huis van de gemeenschap van Sant' Egidio naast de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam de presentatie plaats van de Nederlandse uitgave van het boek van de stichter van Sant'Egidio Andrea Riccardi. Oud-minister prof. mr. dr. Ernst Hirsch Ballin, mw. Hilde Kieboom, vicevoorzitter van Sant' Egidio en verantwoordelijke voor de Benelux, en ik gaven een inleiding.

Vrijdagavond 26 oktober was ik in de Apostelkerk in Beverwijk voor de Lourdesnoveen met lichtprocessie. In de kerk is voor de tijd van deze noveen een fraaie Lourdesgrot gebouwd.

Op 26 juni wordt de feestdag van de heilige Jozefmaria Escrivà gevierd. In het bisdom Haarlem-Amsterdam is dat sinds vorig jaar een vrije gedachtenis. Voor de prelatuur van het Opus Dei is het natuurlijk een hoog­feest omdat het gaat om de stichter. Op deze dag was ik in de O.L. Vrouwekerk in Amsterdam om dit feest met hen en alle andere gelovigen te vieren.

Voor een kort bezoek van nog geen dag was ik in Rome. Op de Pauselijke Lateraanse Universiteit had ik een goede ontmoeting met de nieuwe decaan en vice-decaan van de theologische faculteit waarmee ons seminarie en ons Hoger instituut voor Godsdienstwetenschappen verbonden zijn. Ook kocht ik er het nieuwe pauselijk jaarboek (Annuario Pontificio) dat vorige week is uitgekomen. Dat is interessant.

Op donderdagavond 8 maart was ik in 't Lichthuis in Weesp voor een avond over de Encycliek Laudato Si’ van paus Franciscus, georganiseerd door de PKN gemeenten uit Muiden, Muiderberg en Weesp en de parochie van Levend Water (Weesp en Muiden). De focus lag deze avond op klimaatverandering.

De Congregatie voor de sacramenten en de eredienst in Rome heeft met goedkeuring van paus Franciscus bepaald dat op de tweede Pinksterdag voortaan de (verplichte) gedachtenis zal worden gevierd van Maria, moeder van de Kerk.

Op 9 en 10 februari was er in Rome een internationale bijeenkomst georganiseerd door de Gemeenschap van Sant' Egidio bij gelegenheid van het vijftigjarig bestaan. Op uitnodiging van Sant' Egidio was ik erbij en het was voor mij een beleving van vriendschap en uitwisseling en een gelegenheid om te getuigen van het belang van Sant' Egidio voor een stad als Amsterdam.

Op het feest van de Openbaring des Heren, zoals het feest van Driekoningen officieel heet, was ik in de kathedrale basiliek van Sint Bavo voor de Eucharistieviering. Wijzen uit het Oosten, zoekers, kwamen van ver en vonden het Kind in Bethlehem. Ze moesten er wel iets voor doen...

Zaterdag 16 december vond in de kerk van Overveen een Lessons and Carols plaats met de Martinus cantorij uit Zwaag, die onder leiding staat van de dirigent van de Overveense kerk, Paul Waerts.Een mooi gebeuren waarvoor veel belangstelling bestaat. Ik was er om de overweging te houden.

Zondag 22 oktober vond onder grote belangstelling om 16.00 uur de H. Mis met eeuwige professie van zuster Maria koningin van Vrede in de Haarlemse kathedraal plaats. Talrijke familieleden, onder wie de ouders, zusters en priesters en honderden andere gelovigen waren in de kathedraal aanwezig om hier getuige van te zijn.

Op woensdag 21 juni vond in het parochiecentrum van de O.L. Vrouwekathedraal in Antwerpen een avond plaats over de reden en de achtergronden van het bestaan van canoniek (kerkelijk) recht, georganiseerd door de Vereniging van katholieke juristen van België en Pro Petri Sede. Waarom is er eigenlijk canoniek recht? Moet de kerk geen gemeenschap van liefde zijn in plaats van een kerk van regeltjes?

Zondag 18 juni vieren we Sacramentsdag. In Amsterdam begint de H. Mis met de bisschop om 11.15 uur in de O.L Vrouwekerk aan de Keizersgracht, de processie begint ongeveer een uur later; in Heiloo begint de H. Mis om 10.30 uur met aansluitend sacramentsprocessie over het bedevaartsterrein. Ook op andere plaatsen zijn sacramentsprocessies.

In het protestantse kerkje van Nieuwveen werd op woensdag 26 april een oecumenisch symposium gehouden, georganiseerd vanuit de Protestantse kerk (PKN) en de Rooms Katholieke Clara Franciscus Federatie, de samenwerkende parochies van de regio. Ds. Arjan Plaisier en ik hebben een inleiding gegeven over de de kracht en de pijn van de oecumene. Die pijn was inderdaad voelbaar.

Het zal voor bijna iedereen wel duidelijk zijn dat het noodzakelijk is geworden parochies op te heffen of samen te voegen en bepaalde kerkgebouwen niet langer voor de eredienst te bestemmen. Dit is nodig geworden door de vergrijzing, het sterk terug gelopen aantal gelovigen dat aan de eredienst deelneemt en in samenhang daarmee de verminderde beschikbaarheid van financiële middelen. Toch is het van belang deze situatie niet slechts defensief te benaderen, als een “ krimpscenario” dat de Kerk steeds verder in een hoek drijft.

Paus Franciscus heeft aan het einde van het jaar van de barmhartigheid alle priesters blijvend de bevoegd­heid verleend om degenen die abortus hebben gepleegd te absolveren en aan de gelovigen die bij een priester van de Broederschap van Pius X biechten om daar geldig en geoorloofd de absolutie te ontvangen van hun zonden “tot er nieuwe bepalingen terzake” komen.

Paus Franciscus heeft in antwoord op een vraag over de mogelijkheid van vrouwelijke diakens gesproken. Het gebeurde tijdens een ontmoe­ting met hogere oversten en de vraag en het antwoord waren spontaan en informeel. De paus ging er uitgebreid op in ook omdat die vraag hem ooit nogal geïnteres­seerd had. Heeft de paus werkelijk een opening gegeven naar het vrouwelijk diakonaat?

Een priester of seminarist kan niet volstaan met het aan­vaarden van het celibaat als iets wat er nu een­maal bij hoort. Het is een levens­keuze die nauw samen­hangt met de betekenis van het priester­schap. De Kerk heeft de celibaats­ver­plich­ting van de priesters door de eeuwen heen bewaard.

Heeft Amoris Laetitia, de Apostolische Exhortatie van paus Franciscus, de kerkelijke leer veranderd? In voetnoot 351 van de Exhortatie wordt gezegd dat personen die in irreguliere situaties leven in bepaalde gevallen de hulp van de sacramenten kunnen ontvangen. Maar als de paus zoiets belangrijks verandert, waarom heeft hij dat dan in een voetnoot gedaan? Of wilde de paus het een beetje stiekem doen?

Het kerkelijk wetboek stelt dat wie uit schuldige nalatigheid op onwettige wijze een handeling van kerkelijke macht of bediening of taak stelt of nalaat met schade voor een ander, moet worden gestraft. Wie misbruik maakt van een taak of kerkelijke macht, moet eveneens worden gestraft naar gelang de ernst van zijn handelen of nalaten. Dat geldt voor ieder die kerkelijke verantwoordelijkheid draagt, ook voor een diocesane bisschop.

Wanneer is iets een geloofswaarheid, wanneer is een kerkelijke uitspraak 'onfeilbaar'? Toen in 1998 de Apostolische Brief "Ad tuendam fidem" verscheen, meenden velen dat het terrein van onfeilbare uitspraken werd uitgebreid. Zo bestaan er nogal eens misverstanden over onfeilbaarheid en de geloofswaarheden.

Wanneer een priester, diaken of kerkelijk medewerker wordt beschuldigd van seksueel misbruik of van een ander misdrijf (delict) en die beschuldiging tenminste schijn van waarheid, enige waarschijnlijkheid (“saltem veri similem”) bezit, moeten soms in een vroeg stadium bepaalde maatregelen worden genomen om herhaling of voortzetting van de ernstige, strafbare feiten te voorkomen. Deze maatregelen kunnen worden genomen als voorzorgsmaatregelen in het kader van een kerkelijk strafproces (c. 1722)

Eerder dan in sommige andere landen waar het onderhoud van de kerken met publiek geld wordt gefinancierd, komen kerken in Nederland voor de noodzaak te staan hun gebouwen te onttrekken aan de eredienst en ze te vervreemden. Het zal in de meeste gevallen voor de eigenaar niet mogelijk zijn het gebouw af te breken, omdat de burgerlijke overheid de vergunning daartoe niet verleent. Dit stelt parochies en gemeenten nogal eens voor bijzondere moeilijkheden: het is niet gemakkelijk een goede herbestemming voor kerkgebouwen te vinden.

Veel mensen ervaren het als nogal een stap om (weer) te gaan biechten. Dat is te begrijpen. Bij sommige mensen leidde dat tot afweer en afkeer, maar bij veel mensen speelt het toch wel door het hoofd om de stap te zetten.

Op zondag 14 februari was ik in Heiloo voor de Eucharistieviering en de inzegening van de nieuwe ruimtes van de seminariegemeenschap, die nu in het Julianaklooster, het diocesaan centrum bij het heiligdom van O.L. Vrouw ter Nood, is gevestigd.

Aan de beleving van het heilig jaar van de barmhartigheid heeft paus Franciscus ook een volle aflaat verbonden. Wat is dat en hoe kun je die verkrijgen?

Op 22 januari was er een inspiratiedag voor alle pastorale krachten in het kader van het jaar van barmhartigheid in het diocesaan centrum bij O.L. Vrouw ter Nood in Heiloo. De ruim vijftig deelnemers maakten een programma mee waarin plaats was voor het vieren van de Eucharistie, ontmoeting met elkaar, uitwisseling en een getuigenis van een echtpaar dat de bisschoppensynode over het gezin had meegemaakt en van twee broeders van een nieuwe gemeenschap die in het centrum van Brusselwerkzaam zijn.

In het kader van het heilig Jaar van de Barmhartigheid plaatsen we hier de tekst van Laat je verzoenen! met overwegingen over verzoening en vergeving. Het boek is te verkrijgen bij uitgeverij Colomba in Oegstgeest.

Het Grootseminarie Rolduc vierde op 8 december zijn 'verjaardag'. Veel oud-studenten waren gekomen om de pontificale Mis mee te vieren, een plechtige zitting mee te maken met een lezing over het tweede Vaticaans concilie en Gaudium et Spes, een feestelijke maaltijd en gezongen vespers. Het was tevens een afscheid van rector mgr. dr. Jan Vries, die het seminarie na 21 jaar verlaat en bij deze gelegenheid een beeld van Petrus 'naliet' aan het seminarie.

Aan de Radboud-universiteit werd enkele dagen voor de vijftigste verschijnings-verjaardag van Gaudium et Spes een symposium gehouden om dit bijzondere feit te herdenken. Hieronder de lezing die ik bij deze gelegenheid heb gehouden.

Volgende week, op 8 december, werd het tweede Vaticaans concilie vijftig jaar geleden plechtig afgesloten. Deze vergadering van alle bisschoppen ter wereld, die plaats vond tussen 1962 en 1965, heeft de grote lijnen voor het kerkelijk leven uitgezet, waarop paus Franciscus voortbouwt. Op vrijdag 4 december vond in de Aula van de Nijmeegse Radboud Universiteit de herdenking plaats van de vijftigste verjaardag van een van de twee hoofddocumenten van het tweede Vaticaans concilie: Gaudium et Spes.

Op 8 december 2015 is het vijfitg jaar geleden dat het tweede Vaticaans concilie werd afgesloten; bij die gelegenheid zal het heilig Jaar van de barmhartigheid worden geopend. Hieronder volgt het laatste deel van een serie overwegingen over het meeste belangrijke document van dit concilie. Het laatste gedeelte van de dogmatische constitutie over de Kerk, Lumen Gentium, gaat over Maria en haar rol in de heilsgeschiedenis als Moeder van Barmhartigheid.

Op zaterdag 10 oktober vond in Heiloo een impulsdag plaats voor leden van kerkbesturen en PCI's (Parochiële Caritasinstellingen). Er waren een dertigtal leden aanwezig en daarmee was de opkomst wel iets minder dan verwacht. Deze dag is toch wel belangrijk: het is een inleiding op het werk van de kerkbestuurs- en PCI-leden

Deze inleiding - oorspronkelijk gehouden tijdens een retraite voor priesters en diakens - gaat over de algemene roeping tot heiligheid, thema van het vijfde hoofdstuk van de dogmatische constitutie Lumen Gentium van het tweede Vaticaans concilie. Het gaat over een streven naar heiligheid dat aangepast moet zijn aan onze roeping in het leven. En wat is de beekenis van de drie evangelische raden?

Op 8 december 2015 gedenkt de katholieke Kerk dat vijftig jaar eerder het tweede Vaticaans concilie werd afgesloten. Dan wordt het heilig jaar van de barm­har­tig­heid door paus Franciscus geopend. Een van de kern­punten van dat Concilie was de aandacht voor de leken in de Kerk. De leken hebben volop deel aan de zending van de Kerk. Daarover gaat deze bezinning met enige aandacht voor de strijd die gaande is en die door de paus pas nog weer is gedefi­nieerd als “een derde wereld­oorlog in stukjes”.

Op 27 september van het afgelopen jaar werd mgr. Álvaro del Portillo zalig verklaard in Madrid; zijn feestdag werd vastgesteld op 12 mei en het was dus nu de eerste keer dat die werd gevierd. Álvaro del Portillo was de opvolger van de heilige Jozefmaria Escrivá aan het hoofd van het Opus Dei en hij was als nauwe medewerker steeds diens steun en toeverlaat geweest. Op deze dag mocht ik in de O.L. Vrouwekerk aan de Keizersgracht in Amsterdam de heilige Mis vieren

De Ethiopisch Orthodoxe Kerk heeft zaterdagmiddag 25 april in haar kerk in Amstelveen de christenen herdacht die vanwege hun geloof afgelopen zondag door IS op beestachtige wijze in Libië zijn vermoord.

In het kader van het jaar van het gewijde leven organiseerden de blauwe zusters (de zusters van het mensgeworden Woord) op zaterdag 11 april in Heiloo een dag voor een groep vrouwelijke religieuzen over de roeping van de religieuzen. Er waren zusters van verschillende communiteiten uit ons bisdom.

Het onderstaande artikel is opnieuw een inleiding die gehouden is tijdens de priesterretraite in het bisdom Roermond over de Constitutie over de Kerk, Lumen gentium. Deze inleiding gaat over het derde hoofdstuk van de Constitutie en met name over de verhouding van de priester met zijn bisschop.

In het afgelopen jaar herdachten we dat honderd jaar geleden de eerste wereldoorlog begon. Wie de vele oorlogsbegrafplaatsen uit die tijd bezoekt, raakt nu nog onder de indruk van de enorme aantallen mensen die gesneuveld, gedood zijn. De Franse president Francois Hollande stelde op 11 november j.l. een monument open op de nationale begraafplaats van Notre Dame de Lorette.

Onder de “Overwegingen” vindt U een reeks overwegingen over de dogmatische constitutie “Lumen Gentium” van het tweede Vaticaans concilie, die eerder als inleidingen bij de priester­retraite van het bisdom Roermond zijn gehouden.

Dat de Kerk een gemeenschap is en de priester en diaken dienaars zijn van die gemeenschap, betekent dat priesters en diakens mensen van ‘communio’ moeten zijn. De volgende overweging bij een gedeelte van het tweede hoofdstuk van Lumen Gentium, de Constitutie over de Kerk, gaat hierover.

Dinsdag 25 november was ik in de zaal van de Titus Brandsma kerk in Amstelveen, behorend tot de parochie van R.K. Amstelland, om een lezing te geven over paus Franciscus en het Tweede Vaticaans concilie. Niet alleen parochianen waren gekomen, ook niet-katho­lieken bleken geïnte­res­seerd om hier iets meer over te horen.

Vrijdag 21 november was het precies vijftig jaar geleden dat het hoofddocument van het tweede Vaticaans concilie, de dogmatische constitutie over de Kerk “Lumen Gentium” door dit concilie werd aangenomen. De vernieuwende en verdiepende visie van deze tekst heeft de katholieke Kerk diepgaand beïnvloed en moet nog steeds meer verwerkelijkt worden.

In een tweede deel "overwegingen over de Kerk" staan we stil bij het beeld van de Kerk als lichaam van Christus en bij de zonde in de Kerk (Lumen Gentium 7 en 8). De overweging gaat terug op inleidingen die zijn gehouden tijdens de retraite van priesters en diakens van het bisdom Roermond.

Op 21 november van dit jaar zal het vijfitg jaar geleden zijn dat het voornaamste document van het tweede Vaticaans concilie werd aangenomen en afgekondigd. De dogmatische constitutie over de Kerk, Lumen Gentium, heeft zeer veel bijgedragen aan een verdieping van de visie op de Kerk, een visie die nog steeds meer gestalte moet krijgen in het leven van de Kerk.

Donderdag 18 september werd aan de Archangelkade in Amsterdam het distributie­centrum van de voedsel­banken van Amsterdam en de wijde regio geopend met een receptie en programma voor vrij­willigers / mede­werkers en donateurs, aan het einde waarvan ik -na een kort toespraakje- het centrum en de mede­werkers heb gezegend en ingewijd.

Deze zondag was ik in Banneux voor de heilige Eucharistieviering en het lof met de ziekenzegen vanwege de zieken-bedevaart uit het bisdom HaarlemDe bedevaartgangers waren in de Hospitalité gelogeerd en veel vrijwilligers stonden klaar om ervoor te zorgen dat alles gesmeerd verliep. Pastoor Jules Dresmé van Hilversum is de geestelijk leider van de Banneuxbedevaarten. Hij heeft het de afgelopen weken zeer druk gehad met inzet voor de slachtoffers en nabestaanden van de vliegramp in de Oekraïne.

In de abdij van Egmond wordt op 25 juni het Sint Adelbertsfeest gevierd. De diaken Adelbert is de patroon van de abdij. Het was dus een zeer geschikte dag om het nieuwe boek van diaken prof. dr. Bart Koet te presenteren in de Benedictushof van de Abdij. Dat gebeurde in aanwezigheid van talrijke diakens en andere genodigden op een mooie bijeenkomst waarbij de abt van Egmond, Gerard Mathijsen, gastheer was.