Het depressiegala en de hemelse bruiloft

WJD gaat door...

Jong Katho­liek or­ga­ni­seert als ver­volg op de WereldJon­ge­renDagen (WJD) drie vor­mings­week­enden waar­van het eerste plaatsvond van 20-22 januari in het Dio­ce­saan vor­mings­cen­trum bij het hei­lig­dom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo. Het weekend werd besloten met de vie­ring van de Eucha­ris­tie.

Het eerste weekend ging vooral over de kern­be­grippen van het katho­lie­ke geloof, zoals verlos­sing, Gods liefde, de heilige Geest en wat daar­mee samenhangt, kortom: het kerygma. Kape­laan Johannes van Voorst maakte als pries­ter het weekend mee, Marius van der Knaap en jon­ge­ren­wer­kers van ver­schil­lende andere bis­dom­men waren aanwe­zig, evenals Mirjam Spruijt van het Centrum voor Pa­ro­chie­spi­ri­tua­li­teit. Op zon­dag heb ik een gedeelte mee kunnen maken, samen met de jon­ge­ren gegeten en de heilige Eucha­ris­tie met hen gevierd ter afslui­ting van dit mooie eerste weekend, dat de deel­ne­mers als rijk en in­spi­re­rend hebben ervaren.

Tijdens de H. Mis heb ik de volgende homilie gehou­den:

Homilie

Blue Monday

We hebben het afgelopen week weer beleefd:
Het was Blue Monday,
de meest depressieve dag van het jaar,
met een echt Depressiegala,
dat zal wor­den uitgezon­den
op de TV.
Veel aan­dacht voor depressies
was er ook in andere media.

Waarom nu, in deze periode van het jaar?
Zo half januari
zitten we mid­den in de winter,
de feesten zijn voorbij
en de lente is nog lang niet in zicht.
De dagen zijn nog kort
en gaan maar lang­zaam lengen.
Dat is voor veel mensen
de moei­lijkste tijd van het jaar.
Mijn eigen erva­ring
en die van veel pastoors is
dat er dan extra veel mensen over­lij­den.

Depressie is een ziekte

In onze samen­le­ving
is depressie een probleem
waar veel mensen mee te maken hebben,
ook veel jon­ge­ren:
één op de vijf­tien jon­ge­ren kampt met depressie,
maar ze durven er vaak niet over te praten,
omdat ze zich schamen
of denken dat het niet begrepen zal wor­den.
Dat is jammer,
want depressie is in feite gewoon een ziekte.
Sociaal isole­ment, een­zaam­heid dus,
kan daar een grote rol bij spelen,
want een­zaam­heid is ook iets
dat in onze samen­le­ving wijd verbreid is
en moei­lijke dingen
die we hebben mee­ge­maakt,
kunnen bijdragen aan een depressie.

Zelf iets doen en geholpen wor­den

Het isole­ment moet dan doorbroken wor­den
en over de depressie en die oor­zaken
moet ge­spro­ken wor­den
om het te kunnen over­win­nen.
Dus, iemand moet je de hand reiken,
iemand moet je eruit halen
als zo’n depressie je over­komt.
Maar ook die persoon zelf moet iets doen:
het kan zijn dat er iemand is
die herkent wat eraan de hand is
en tot actie overgaat,
maar dan nog moet diegene
die depressief is
mee werken, zich proberen te openen.
En meestal is het heel be­lang­rijk
dat de persoon die met het probleem worstelt
zelf erover gaat praten
en gaat zeggen en erkennen:
Ik heb hier last van,
ik kan het niet alleen,
help me alstublieft.
Dit zijn zo ongeveer
de be­lang­rijk­ste adviezen
als je een depressie hebt
en waarover dus de afgelopen week
heel veel is ge­spro­ken en ge­schre­ven.

Een wezen­lijke erva­ring

Maar in zekere zin
geldt dit voor ons allemaal.
Er zijn momenten in ons leven
dat we dui­de­lijk ervaren
dat we het niet alleen kunnen,
dat we hulp nodig hebben
en niet alleen als we in een dipje zitten,
want dit is eigen­lijk voor iedere mens
een wezen­lijke erva­ring.
Want zo is het ook:
wij kunnen ons­zelf niet red­den,
wij kunnen ons­zelf niet het leven geven
en niet het geluk
en de liefde die het be­lang­rijk­ste is
in het leven van iedere mens,
die liefde die ons verrijkt,
kunnen we ons­zelf niet geven,
die is een cadeau,
een geschenk van iemand aan ons.
En daarbij komt dat we ook
de gebroken­heid van ons bestaan ervaren:
we merken dat we vaak niet zo zijn
als we eigen­lijk ten diepste
graag zou­den willen,
we maken fouten, doen ook zon­den,
we zou­den diep in ons hart
voor ie­der­een goed en harte­lijk willen zijn,
maar het lukt ons vaak maar moei­lijk
om ons gevoel van voor­keur of afkeer
te overstijgen.

Geen happy end?

En we zien na­tuur­lijk allemaal
hoe ons leven ein­digt:
men­se­lijker­wijs ge­spro­ken
gaan we allemaal dood
en zullen we tot stof en as ver­gaan.
Ons aards bestaan
kent geen florissante afloop,
het lijkt geen boek
met een happy end.
Het is een neergang, een afgang,
tenminste....

Gouden kranen

Wij kunnen ons­zelf niet red­den,
uit­ein­delijk kunnen wij het niet maken,
zelfs Donald Trump kan dat niet
met al zijn rijkdom.
Zijn gou­den kranen en de Trump tower
kunnen hem geen eeuwig leven geven.
Hij zal toch
de weg van iedere mens moeten gaan,
dat staat vast.

In duisternis

Met deze erva­ring
beginnen de lezingen van vandaag:
Het volk dat in het duister wandelt,
in het land van doodse duisternis,
gaat gebukt onder een juk, onder een stang,
wordt geslagen door de drijvers.
Geen uit­zicht, geen per­spec­tief,
het is om depressief van te wor­den.

Maar dat volk dat zit in duisternis
heeft een groot licht gezien.
Om dat licht te kunnen zien,
moet je je ogen open hebben
en dat licht in je hart ont­van­gen:
je moet je bekeren.
“Bekeert u,
want het rijk der hemelen is nabij”.
Het is een gave
en je moet zelf iets doen.

De kern

Dit is onze fun­da­men­tele erva­ring:
ik kan het niet alleen,
ik red het niet,
ik ben niet mijn eigen ver­los­ser
en toch is mijn leven van waarde,
ben ik te kost­baar
om zomaar te ver­gaan
en in mijn hart ervaar ik een liefde,
die mij ver­telt dat ik word bemind.

Dat is de kern van ons leven:
Ons leven is in duisternis,
maar in die duisternis schijnt een licht,
we hebben een Ver­los­ser gekregen,
die eindeloos veel van ons houdt,
die ons roept
tot een bestaan ten leven,
die ons bestemt voor geluk,
voor de hemelse bruiloft.

De liefde zien

Als we ons­zelf openen,
zoals iemand die depressief is
zich opent voor iemand die hij ver­trouwt,
dan straalt dat licht in ons hart
en wor­den we uit ons­zelf gehaald.

We zien aan de apos­te­len
wat het gevolg is:
als Jezus komt en hen roept,
laten ze hun netten in de steek
- mis­schien staan die netten ook wel symbool
voor alles waarin zij verstrikt zijn geraakt -,
ze laten alles achter
en volgen Jezus
om zich in dienst te stellen
van die Blijde Bood­schap
van uit­zicht, verlos­sing en liefde.

Laten wij dat­zelfde te doen:
dat we proberen die liefde te zien,
die hand die ons is toegestoken,
die toe­komst die voor ons is weg­ge­legd
om met een zeker opti­misme
en ver­trouwen
door het leven te gaan
en zelf ook weer voor anderen klaar te staan.
AMEN