Dansen en zingen als op de Titanic
Hemelvaartsdag
Op Hemelvaartsdag was ik in de kathedraal voor de Eucharistie waarin de heren van het kathedrale koor de ‘Missa quodlibetica’ zongen. Dat vond ik wel een heel aparte benaming voor een Mis, want die was niet zomaar wat, maar erg mooi. Kardinaal Simonis woonde de Mis bij.
De jongens en meisjes van het kathedrale koor zijn deze dagen op tournee en zingen in Keulen. Het is een drukke week in de kathedraal met verschillende overledenen, waaronder oud-Tweede Kamerlid mw. drs Niny van Oerle - Van der Horst en priester Frans Geels.
Magistra cantus Sanne Nieuwenhuijsen lichtte na afloop nog toe, over deze Mis van Luython: “De Missa quodlibetica is samengesteld uit een reeks quodlibets - simultane presentaties van verschillende bekende melodieën, verzameld uit zowel geestelijke als wereldlijke bronnen. In de tijd van Luython overigens een veelvuldig gebruikt format, om in populariteit te winnen. Overigens niet de sterkste compositie van Luython, alsdus Albert Jan Roelofs [organist JH] en mijzelf, zo zeiden wij na afloop. Het lijkt wel alsof er iets mis is gegaan met de vertaling van het manuscript, want de structuur, ligging en melodieverloop is niet erg overtuigend...”. Hartelijk dank!
Homilie
Afscheid
Een afscheid...
Wat de leerlingen
op de dag van Hemelvaart overkwam,
kan voor ons wel herkenbaar zijn.
Er is gemis, verdriet en pijn
en tegelijk is er iets van een besef
dat ze er niet alleen voor staan
en zelfs al een horizon,
een beeld van hoe ze verder moeten.
Jezus neemt afscheid van de leerlingen,
zij blijven alleen achter.
Daarom wordt de komende zondag
wel “wezen-zondag” genoemd.
Dat klinkt allemaal nogal droevig,
maar zo erg is het nu ook weer niet:
de lezingen staan vol vreugdevolle beloften:
over enkele dagen zullen jullie worden gedoopt
met de heilige Geest
en: “Ik ben met U, alle dagen,
tot aan de voleinding der wereld”.
Noveen
Vanaf Hemelvaart begint voor de apostelen dus
een noveen van wachten op de Geest
en dat is een vertrouw-vol, hoopvol wachten,
al is Hij er nog niet, al zien ze het nog niet.
Dat de tijd tussen Hemelvaart en Pinksteren
hoopvol en vertrouw-vol is
blijkt onder meer hieruit
dat de leerlingen in die dagen
Mattias kiezen
als twaalfde apostel
om het gat dat Judas achter liet
weer op te vullen.
Opdracht
En in de laatste woorden van Jezus
hoorden ze al
wat hun opdracht zou zijn,
kort en goed:
“Ga naar buiten,
maak allen tot mijn leerlingen
en leert hun te doen
wat ik jullie heb geleerd”.
Een kleine nederdaling
Ik denk dat velen van ons
iets van een dergelijke ervaring hebben gehad
op een moment dat ze een dierbaar iemand
moesten afstaan.
Het verdriet kan groot zijn
maar ergens weet je waar het naar toe moet,
dat je dit verdriet moet verwerken
en dat je weer verder moet,
naar buiten,
ook al weet je nog niet hoe
en ben je er nog niet aan toe.
Op een dag komt er dan
weer kracht en nieuwe moed,
een kleine nederdaling van de Geest.
Belofte
Die ervaring dat dit moment weer komt
zal ons helpen
om niet helemaal op te gaan in het gemis
en het verdriet,
maar uit te zien naar het nieuwe dat komt.
Dat geldt eigenlijk bij iedere ervaring van gemis.
En dat nieuwe zal er altijd zijn,
dat is de belofte.
Camouflage-praktijk
Dit is meer dan een soort psychologisch advies.
Het is de fundamenteel christelijke overtuiging.
Zonder God, zonder verlossing, zonder Christus
eindigt een menselijk leven in gemis,
in dood en afstaan.
Christelijk leven is wezenlijk:
leven met uitzicht,
vertrouwen dat er iets moois komt,
hopen op een toekomst.
Christen-zijn is wezenlijk optimisme.
Zonder die toekomst van het eeuwig leven,
kunnen we alles misschien mooi verbloemen:
de menselijke kunde en wetenschap verheerlijken,
de leuke dingen van het leven naar voren halen,
de schoonheid van de jeugd laten zien,
maar het is een camouflage-praktijk.
Het is zoals dansen en zingen
in de luxe van de Titanic,
die op het punt staat te vergaan.
De werkelijkheid is
dat we afscheid moeten nemen.
Wat is dat afscheid?
Valt het doek, is er een zwart gat
of is het een hemelvaart,
voltooiing en nabijheid?
Dat perpectief mag ons leven kleuren.
Twijfelen
Veel mensen twijfelen.
Is er wel iets?
In armoede en nood
is geloof meer vanzelfsprekend,
dan als het leven op aarde heel wat lijkt
en we het leven meer in eigen hand
lijken te kunnen nemen
zoals in onze tijd,
nu iedereen die het wel goed maakt zegt:
“Ik heb geen haast om te vertrekken”.
Die twijfel is dus niet zo vreemd.
De velen die twijfelen staan niet alleen,
want zelfs de apostelen overkwam dit
bij deze laatste ontmoeting met de Heer:
“Sommigen echter twijfelden”.
Wat moet hen daarover heen helpen?
Hun ontmoeting met de Heer:
Hij treedt nader en spreekt.
Kom!
Die ontmoeting blijft van wezenlijk belang;
die gebeurt wanneer de Geest in ons woont
en in ons werkt.
Laten we ons hart daarvoor openen
en Hem zoeken:
Kom, heilige Geest!