Stichter Opus Dei herdacht
homilie bij feestdag heilige Jozefmaria
Op dinsdag 26 juni werd de gedachtenis gevierd van de heilige Jozefmaria Escrivá, stichter van het Opus Dei. Ik heb bij die gelegenheid de H. Mis gevierd in de Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht in Amsterdam, de kerk die mede aan de priesters van de Personele Prelatuur van het Opus Dei is toevertrouwd. De Vicaris, mgr. dr. Chr. v.d. Ploeg en de aan de kerk verbonden priester dr. R. Ojeda concelebreerden. Een grote groep gelovigen was gekomen om de heilige stichter te gedenken. Tijdens de Mis heb ik de volgende homilie gehouden:
Broeders en zusters in Christus,
Het is een vreugde voor mij samen met U de jaarlijkse gedenkdag van de heilige Jozefmaria Escrivá te mogen vieren.
De inspiratie die deze heilige ertoe bracht het Opus Dei te beginnen kwam duidelijk van de heilige Geest en paste en past volkomen in de weg die God in Zijn goedheid met de Kerk wilde gaan.
De dankbaarheid die we daarbij jegens de heilige Jozefmaria koesteren en de verering die we hem brengen, gelden in het bijzonder het feit dat hij op een open en genereuze wijze op die ingeving van Godswege is ingegaan en dat charisma voor heel de Kerk vruchtbaar heeft gemaakt, onvermoeibaar, met grote energie, volstrekt trouw en gehoorzaam aan de Kerk en volstrekt trouw en gehoorzaam aan de ingeving van de heilige Geest en het charisma dat hem was toevertrouwd.
Hij bleef daarbij altijd vol vertrouwen dat God Zijn werk niet los zou laten, dat God het werk dat Hijzelf was begonnen ook tot voltooiing zou brengen.
Zelfs toen tijdens zijn leven het steeds nog niet mogelijk bleek het Opus Dei de juridische vorm te geven die dat eigen charisma, deze bijzondere gave van de heilige Geest, goed en correct tot uitdrukking bracht en zelfs toen er veel tegenwerking en verdachtmaking was, bleef hij vol vertrouwen.
Zeven jaar na het overlijden van de heilige Jozefmaria zou het Opus Dei pas een vorm krijgen die paste zijn wezen, namelijk toen het Opus Dei als Personele Prelatuur werd opgericht; dit jaar op 28 november is dat dertig jaar geleden.
Hierdoor maar ook op vele andere wijzen, - met name bij tegenslagen, waarvan er vele waren op zijn weg - leefde de heilige Jozefmaria zelf vertrouwen in de liefdevolle vaderlijke zorg van God voor, een vertrouwen dat hij ook anderen dikwijls voorhield: "Wees overtuigd dat tegenslagen - zo schreef hij - een bewijs zijn van Gods vaderlijke liefde voor jou" (Smidse 815).
"God houdt oneindig veel meer van ons, dan jij van jezelf houdt..." (Smidse 813).
Is dat eigenlijk niet in een notendop de roeping van een christen, de houding en de kracht die God ook van ons allen verwacht? Blijf trouw aan je opdracht, wijk niet af; zet je in, onvermoeibaar, gehoorzaam aan de Kerk en vertrouw bij alles - maar vooral bij tegenslag - dat God het is die alles leidt.
De gehoorzaamheid houdt in: beleven dat het niet jouw weg, niet jouw werk is, maar dat het Gods werk is, dat je los moet laten, overlaten, vertrouwen, dat het anders mag gaan dan jijzelf had gedacht, omdat je alleen maar de Heer wilt dienen die ook Zijn kerk leidt.
Daar ligt ook een betekenis van versterving en boetedoening: opdat het "ik" niet zal overheersen, opdat we tegenslagen gemakkelijker zullen verdragen, opdat we ons verenigen met Christus die alles voor ons geleden heeft.
Dit jaar vieren we nog meer gedenkwaardige verjaardagen: tien jaar geleden werd Jozefmaria Escrivá heilig verklaard.
Die verjaardag wordt herdacht precies vijf dagen vóór de viering van de vijftigste verjaardag van de opening van het tweede Vaticaans concilie.
En ook dat is weer heel mooi en gepast want de heilige Jozefmaria en zijn opvolger als prelaat van het Opus Dei, mgr.
Alvaro del Portillo, hebben veel bijgedragen aan dat concilie met name waar het gaat om het gedeelte over de roeping van de leken in het vierde hoofdstuk van Lumen Gentium, de dogmatische constitutie over de Kerk van dat concilie, en het gedeelte over de algemene roeping tot heiligheid in het vijfde hoofdstuk van diezelfde constitutie.
Het concilie heeft met kracht naar voren gebracht dat alle gelovigen geroepen zijn om zout der aarde en zuurdesem te zijn, dat zij zichzelf heiligen juist door hun arbeid, door de taak die hun in de wereld is toevertrouwd, goed te volbrengen en dat zij allen geroepen zijn om mee te werken aan de zending van de Kerk.
Het was juist die boodschap die de heilige Jozefmaria steeds had verkondigd.
Het is deze boodschap van onze heilige van deze dag die ook in de lezingen terugkomt: we hoorden over de schepping van de mens uit het boek Genesis en hoe God de Heer de opdracht gaf om de aarde te bewerken en te beheren.
Die opdracht tot ijverige inzet in de wereld is ons allen gegeven.
De tweede lezing herinnerde ons eraan dat wij kinderen zijn van God en dat wij zo ook met God mogen omgaan: als een kind met zijn Vader, vertrouwvol, hartelijk.
En het evangelie dat we hoorden bevatte woorden die ook de zalig paus Johannes Paulus II ons aan het begin van het nieuwe millennium heeft voorgehouden: Duc in altum ga naar het diepe, wees niet bang om je geloof - ook nu, juist nu, in deze wereld - te beleven en uit te dragen, zoals het je gegeven is, op de plaats waar je gesteld bent.
Moge de heilige Jozefmaria voor ons allen daarbij een voorspreker zijn.
AMEN