Liefde is concrete inzet, er zijn voor een ander
Familiedag en einde van de oktobermaand in Heiloo
Zondag 29 oktober was er Familiedag in Heiloo met een kinderprogramma en katholieke vorming voor de ouders. Om 16.00 uur was er een gezinsmis en een lichtprocessie, waarna de familiedag met een gezellige maaltijd werd afgesloten. Het thema van het evangelie was liefde, maar daar beginnen meteen de problemen...
Onafscheidelijk
De Farizeeën die Jezus benaderden met hun vraag: “Wat is het eerste gebod” waren in feite niet zo liefdevol in hun bedoelingen. Anders hadden ze de vraag trouwens niet gesteld, want ze wisten het antwoord zelf wel, dachten ze. Jezus geeft aan dat je niet God kunt liefhebben als je je naaste niet liefhebt en omgekeerd: naastenliefde zonder liefde tot God is ook niet echt mogelijk: dan wordt de liefde beperkt tot de menselijke horizon. Die twee geboden horen onafscheidelijk bij elkaar. In de preek heb ik voorbeelden gegeven waarin naar voren komt dat echte liefde betekent: offers brengen, er voor een ander zijn. Jezus is ons daarin voorgegaan.
Geen euthanasie!
Een zwakke, zieke mens roept liefde en barmhartigheid in mensen op en dat maakt deze wereld veel beter. Een mens geeft soms meer bijdrage aan deze wereld door ziek en zwak te zijn, dan hij in zijn hele leven had gedaan! Alleen al daarom ben ik tegen euthanasie. Iedere fase in het leven heeft z'n betekenis...
Dat iemand er voor je is...
In de kerkelijke rechtbank komen mensen die hun huwelijk nietig willen laten verklaren. Vaak is de reden dat er geen echte communicatie is geweest, de partners hadden hun eigen drukke leven, maar konden er niet voor elkaar zijn toen dat nodig was bijvoorbeeld bij een groot verdriet.
Daar waar je van binnen hebt ervaren dat iemand er voor je was (en daarvoor offers bracht), heb je een ervaring opgedaan die tot de allermooiste van het leven behoort.
De preek die hieronder is weergegeven heb ik dus niet zo gehouden, omdat ik toch wat meer wilde aansluiten bij wat daarvoor op de familiedag aan de orde was geweest, maar die gaat wel een beetje in dezelfde richting.
Humanae vitae
Want eerder op de middag had de overste van de blauwe zusters, zr. Iuxta, een inleiding gegeven over de veel bediscussieerde encycliek Humanae Vitae (1968) over het doorgeven van het leven. De visie die paus Paulus VI daar geeft dat een mens niet kunstmatig de openheid voor vruchtbaarheidvan de seksuele gemeenschap teniet moet doen, heeft betekenis voor heel het mens-zijn en de beleving van een relatie. Is het goed als je altijd seks kunt hebben zonder dat er “iets van komt”? Zuster Iuxta liet zien wat voor gevolgen het heeft voor de relatie tussen man en vrouw als zij geen verantwoordelijkheid hoeven nemen voor de natuurlijke gevolgen van de huwelijksdaad: dat een belangrijke vorm van communicatie dan gewoonlijk verdwijnt, is een belangrijk verschil met natuurlijke gezinsplanning. Het verwijderen van de relatie van seksualiteit met de mogelijkheid kinderen te krijgen, maakt de betekenis van seksualiteit anders. Paus Paulus noemde al de gevolgen die we nu allemaal om ons heen kunnen zien.
Na de H. Mis was de lichtprocessie. Het weer werd toen wat minder, maar het ging allemaal nog precies.
Homilie
Iedereen wil liefde
Broeders en zusters,
Vandaag houdt Jezus ons het belangrijkste gebod voor,
het gebod van de liefde.
Iedereen vindt het bijna logisch
dat je elkaar moet liefhebben.
Als ik aan de kinderen hier zou vragen:
moet je lief zijn of stout,
wat gaan jullie me dan zeggen?
En ook alle grote mensen vinden bijna
dat je je moet laten leiden door de liefde,
dat je goed moet zijn en vol liefde.
Als je gepest wordt?
Dat is in theorie wel mooi,
maar in de praktijk niet zo gemakkelijk,
want als het concreet wordt,
als je liefde moet hebben voor die of die persoon,
die zo gemeen en akelig is,
die heel vervelend is, die je pijn heeft gedaan,
dan is dat niet zo simpel.
En moet je dan alles maar over je kant laten gaan?
Als je gepest wordt,
moet je dan je mond maar houden
en mag je niets terug doen?
Dat wil ik niet precies zeggen
en op zich wil Jezus dat ook niet zeggen.
Als je gepest wordt,
is het goed als je erover praat
en er voor gezorgd wordt
dat het stopt.
We mogen best weleens duidelijk
zeggen waar het op staat,
want ook andere mensen
moeten af en toe
wel een klein beetje geholpen worden
om iets aardiger, liefdevoller te zijn.
Niet zo poeslief
Jezus deed dat ook!
Af en toe zegt Jezus
flinke stevige woorden.
Hij is niet altijd poeslief!
Soms zegt hij: jullie zijn adderengebroed,
dat betekent kinderen van gemene, giftige slangen;
of: jullie zijn witgekalkte graven:
van buiten zien jullie er mooi wit geschilderd uit,
maar van binnen is het waardeloos.
Trucje
Dat zegt Jezus vooral
tegen de Farizeeën en Schriftgeleerden.
Want dat waren in de tijd van Jezus mensen
die alles wisten over God,
tenminste dat dachten zijzelf.
Ook in het evangelieverhaal
dat we net hebben gehoord,
komen ze naar Jezus toe
om Hem klem te zetten,
op de proef te stellen.
Ze willen geen antwoord op hun vraag,
want ze weten dat antwoord zelf
nog veel beter, denken zij.
Het is een soort gemeen trucje
om te kijken of Jezus geen verkeerd antwoord geeft.
Twee soorten liefde
En wat zegt Jezus dan?
Je moet van God houden
en van de mensen.
Je kunt niet van God houden,
als je ook niet van de mensen houdt,
die twee soorten liefde horen bij elkaar!
Dat konden die lelijke Farizeeën
in hun zak steken!
Want zij deden alsof zij erg veel van God hielden,
maar ze waren niet aardig voor mensen,
hier bijvoorbeeld
waren ze naar en gemeen tegen Jezus.
Je moet van God houden
en je moet je naasten beminnen,
dat betekent:
van andere mensen houden.
Van iedereen? Echt iedereen?
Ja!
En als het niet zo lekker loopt?
Maar wat is dan liefde?
Want soms heb je het heel moeilijk
met iemand
en daar kun je dan soms niets aan doen.
Ik leerde vroeger:
Liefde is
dat je Jezus, dat je God probeert te zien
in een ander.
Ook al loopt het niet zo lekker
tussen u en die persoon, tussen jou en die ander:
Die mens is ook een kind van God,
ook die mens is geschapen door God,
naar Gods beeld en gelijkenis.
Probeer een klein beetje Jezus te zien in die ander,
probeer God lief te hebben die die ander
het leven heeft gegeven.
Waarom om God liefhebben?
Ik heb vroeger een kloosterbroeder gekend
die dat ook altijd had geleerd:
dat hij God moest liefhebben in zijn medemens.
De man werd op een gegeven moment
een beetje opstandig:
Waarom kan ik die ander niet liefhebben
als mens en medemens,
is mijn liefde wel echt
als ik dat niet doe?
waarom moet ik God in die ander liefhebben?
Liefde zonder God is eindig
Maar hier komt precies het moeilijke punt:
soms hebben mensen ruzie,
soms gaat het heel slecht tussen twee mensen,
bij mensen komt de liefde vaak aan een eind.
Het is op!
Er zijn veel huwelijken die stuk lopen,
relaties die kapot gaan,
er zijn veel ruzies in families
en ga zo maar door.
Onze menselijke liefde
houdt een keer op.
Als je niets goeds meer in een ander kunt zien,
dan is er altijd nog dit ene:
die mens is ook een kind van God,
God heeft ook hem of haar gemaakt,
er is dus toch iets goeds in hem of haar,
ik wil God in die ander liefhebben.
Maria, verander ons hart!
Deze kapel in Heiloo
is een plaats van Maria
en Maria is een moeder
die van alle mensen houdt
en die ons helpen wil
om een goed mens te zijn vol liefde.
Zo was er eens een jongen
die veel moeilijkheden had gehad.
Hij had het thuis niet leuk gehad,
was een beetje gaan stelen
en hij ging aan de drugs.
Tenslotte kwam hij in de gevangenis
en daar bedacht hij ineens
dat zijn moeder hem altijd had geleerd
voordat hij ging slapen
tot Maria te bidden:
“Wees gegroet, Maria”.
En daar in zijn gevangeniscel
begon hij dat weer te doen,
iedere avond,
eerst een Wees gegroetje,
tenslotte een hele rozenkrans.
Langzaam aan veranderde zijn hart,
het was eerst hard en bitter,
het werd zacht en zoet en liefdevol.
Er kwam een nieuw begin...
Laten we allemaal Maria bidden
om een hart vol liefde,
een hart dat lijkt op het hart van Maria zelf.
Amen