Was de mensheid beter af geweest zonder vrije wil?
vijfde zondag van Pasen B
Zondag 29 april was ik in de Apostelkerk van Beverwijk voor de viering van de heilige Eucharistie om de vaste priester te vervangen die een weekje naar het "Celebratefestival" is, dat van 27 april tot 4 mei door de Katholieke Charismatische Vernieuwing in Voorthuizen wordt georganiseerd. Het was onverwacht voor de kerkgangers, omdat het pas kort tevoren was afgesproken.
Pastoor Henk Niesten is de vaste priester die sinds het emeritaat en overlijden van Father Jaap Nielen, de eucharistievieringen en andere vieringen verzorgt in de Apostelkerk. Dat is een oude noodkerk maar de sfeer die er heerst is er een van geloof en devotie.
Maandag 30 april vertrekken we met het vliegtuig richting Assisi voor onze diocesane bedevaart. De busreizigers zijn zaterdag 28 april al vertrokken. We wensen hen een goede reis en hopen hen in Assisi te ontmoeten. Voor die bedevaart waar meer dan 400 personen aan deelnemen, vragen we Gods bijzondere zegen.
HOMILIE
Die vrije wil...
Er wordt natuurlijk
een heleboel kwaad gedaan in onze wereld.
De wreedheid waar een mens toe kan komen
is ongelooflijk.
Voor vele mensen
wordt dat de komende dagen
weer heel levend en actueel
als we de slachtoffers van de tweede wereldoorlog,
van andere oorlogssituaties en vredesmissies gedenken.
Als we over de wreedheden horen
van sommige terroristische groepen,
als we horen van oorlogen en vervolgingen ver weg,
dan ben je weleens geneigd te denken:
Onze Lieve Heer,
is het nu echt zo verstandig geweest
om de mens een vrije wil te geven
en hem zelf keuzes te laten maken?
Maar ik kan dat niet afwegen en beoordelen
en dat is maar goed ook.
God ziet alles anders dan wij,
veel ruimer en breder,
Hij is niet beperkt
tot dit land, deze tijd, deze wereld.
Hij overziet alles.
Christelijke waarden
Ook dichterbij huis
zijn er allerlei situaties
waarover we ons hoofd kunnen schudden
en ons afvragen wanneer mensen verstandig worden:
Haat en nijd onder mensen
om geld, om macht, om niks;
relaties die uit elkaar spatten als zeepbellen
en die gaat dan weer met die
en die weer met die
en de kinderen zijn de dupe.
Het lijkt er soms op
dat alles mag en kan.
Je zou wensen
dat mensen zouden willen leven
vanuit de christelijke waarden,
en willen vergeven,
trouw willen zijn
met eerbied voor het huwelijk
en eerbied voor het menselijk leven.
En onze vrije wil?
We mogen ons hoofd best weleens schudden,
als we zien
waar de vrije wil van mensen allemaal toe leidt,
maar als we naar een ander wijzen,
wijzen er ook drie vingers naar onszelf
met de kritische vraag:
Blijven we geworteld in het fundament
dat Jezus Christus is, onze levende Heer?
Als je een volkstuin hebt
en je haalt het onkruid niet weg,
moet je niet verbaasd staan
als op een gegeven moment
je spinazie overwoekerd wordt.
En zo is het ook in ons eigen leven.
Verbonden of vastzitten?
Het evangelie houdt ons vandaag voor
dat wij met Jezus verbonden moeten blijven
als ranken aan de wijnstok.
Als je niet verbonden blijft met Hem,
verdor je,
je wordt weggeworpen
en wordt verbrand
zoals een dorre rank.
Dat “verbonden zijn met...”
kan ook weleens ervaren worden als:
“vastzitten aan”,
als een moeten, iets beklemmends.
Maar ik hoop toch
dat we vooral de schat die ons geloof is
mogen ontdekken,
want het is zo belangrijk
dat het vuur in ons brandend blijft,
dat de levenssappen van de wijnstok
die Jezus Christus is
door kunnen stromen
in ons eigen leven.
Hoe mooi het is
Soms moeten we met lede ogen aanzien
dat anderen die ons dierbaar zijn,
zoals kinderen of kleinkinderen, familie of goede vrienden,
andere wegen gaan,
los van God en godsdienst.
Daar heb je weer die eigen vrije wil!
Wat wij kunnen doen is
mensen helpen om in contact te komen
met mooie ervaringen die hen kunnen vormen,
met de schat van het geloof,
die een rijkdom voor hun leven is.
Vooral dát moeten we laten zien:
hoe mooi het is, een genade
en daarvan mogen we ook getuigen
en laten zien wat het geloof
concreet in ons leven betekent.
En we mogen natuurlijk ook
blijven bidden voor elkaar.
Concrete daden
"Wij moeten niet liefhebben met woorden en leuzen,
maar met concrete daden", zei de tweede lezing.
Als onze intentie goed is
en we ons daadwerkelijk inzetten
voor God en de naaste,
mogen we,
zo zei Johannes in die tweede lezing,
“ons geweten geruststellen,
ook als het ons veroordeelt”.
We maken allemaal fouten
maar dat is niet zo erg:
fouten maken, een zwakheid begaan,
is menselijk,
als onze diepste verlangens maar
op het goede en op God gericht blijven.
Verd***e, nee!
Ik hoorde van een man
die best wel het een en ander
op zijn kerfstok had.
Hij was nou niet direct
een voorbeeldig christen geweest.
Hij werd ernstig ziek.
De pastoor was al bij hem geweest
en een priester van het ziekenhuis
en ze hadden met hem gepraat,
maar zonder succes.
Tenslotte vroeg zijn gelovige vrouw
of hij toch nog een priester wilde,
maar hij weigerde.
Toen zei ze:
"Zeg dan tenminste
'Mijn Jezus, barmhartigheid'".
Maar hij zei: "Verd***e, nee"
en toen stierf hij.
Dat was natuurlijk heel akelig.
Hij kon of wilde
na een ander leven tot dan toe,
nu geen wending maken.
We weten niet
wat er in zijn hart is omgegaan,
we kunnen niet oordelen,
we kunnen alleen hopen en bidden
dat God iets moois in deze man zal vinden.
Ranken
Dit is ook voor ons:
we moeten klein durven zijn,
niet halsstarrig,
ons hoofd kunnen buigen,
onder ogen zien,
durven veranderen,
dan kunnen we groeien
en met Jezus verbonden blijven
als ranken aan de wijnstok.
Amen