Er zijn veel martelaren om te gedenken...
Avond van de martelaren in de Sint Nicolaasbasiliek
Vrijdagavond 12 april werd in de Sint Nicolaasbasiliek de avond van de martelaren gehouden, waarbij de duizenden christenen werden herdacht die door tegen christenen gericht geweld om het leven zijn gekomen... Het zijn er veel en er is maar weinig aandacht voor hen...
De avond van de martelaren wordt al sinds een jaar of vijf in de basiliek bij het Centraal Station in Amsterdam gehouden. Initiatiefnemer is Kerk in Nood, het voormalige Oostpriesterhulp. Er is helaas niet veel aandacht voor de slachtoffers van geweld tegen christenen, toch is dat een jaarlijks op flinke schaal terugkerend fenomeen, dat de neiging heeft steeds groter te worden.
Het concept van deze avonden heeft intussen vaste vorm gekregen. De herdenking begin met een Eucharistieviering om 18.30 uur (lezingen van de dag: Jer. 20, 10-13, Ps. 18 (17) en Jo. 10, 31-42), waarna het heilig Sacrament wordt uitgesteld. Tijdens de uitstelling wordt de kruisweg gebeden met toepasselijke overwegingen voor deze avond. De staties van de kruisweg worden afgewisseld met getuigenissen van christenen die in hun omgeving een bloedbad tegen christenen hebben zien aanrichten: we hoorden het getuigenis van Frederick Bahati en Joseph Mwatha Mwangangi uit Kenia, van de familie Ayyoub uit Syrië, van de familie Kogi uit Nigeria en van Aloysius Bay Rendra Wardhana uit Indonesië.
Gelukkig waren er ook deze avond weer veel mensen gekomen. Zij werden na ieder getuigenis uitgenodigd om op te staan, van hun plaats te gaan en met een lichtje naar voren te komen als eerbetoon aan de martelaren en als uiting van het geloof dat het licht de duisternis zal overwinnen.
Mgr. Jozef Punt was hoofdcelebrant en samen met mgr. Adrianus van Luijn sdb heb ik geconcelebreerd en de preek gehouden. Die homilie vindt U hieronder.
Homilie
Vervolging van de rechtvaardige
Nee, de lezingen van deze eucharistieviering
werden niet speciaal gekozen
voor deze avond van de martelaren,
het zijn gewoon de lezingen van deze dag,
al is het allemaal vervolging
- van Jeremia , van Jezus -
wat de klok slaat.
Het hadden zoveel andere lezingen uit de heilige Schrift
kunnen zijn,
want de vervolging van de rechtvaardige
is een thema dat er vele malen terugkomt.
De profeten zijn vervolgd,
Jezus werd vervolgd,
de apostelen en de eerste leerlingen
werden eveneens vervolgd
en zo is het ook in de eeuwen erna gegaan.
En als het soms een paar eeuwen
wat stil leek geweest op dat gebied,
die vervolgingen komen toch weer terug.
Martelaren overal om ons heen...
Zo kon paus Paulus VI met enige verbazing
de in 1886 gestorven Oegandese martelaren
Carolus Lwanga en zijn metgezellen
heilig verklaren,
met woorden als:
wie had kunnen denken
dat er nu weer mensen zouden zijn
die zo in het voetspoor zouden moeten treden
van de martelaren van de eerste christentijd.
Paus Paulus kon zich dat nog nauwelijks voorstellen,
maar intussen staan we daar niet verbaasd meer van,
want de martelaren zijn overal om ons heen:
In India, Pakistan en China, in het Midden Oosten en Afrika
en nog zoveel andere landen.
In Pakistan zitten alleen al 27 christenen vast
omdat ze de blasfemie-wet hebben overtreden,
ze zouden iets
tegen Allah, Mohammed of de Koran
hebben gezegd....
In India hebben hindoe-nationalisten
een katholieke school geplunderd
en vier Franciscanessen werden met hun rozenkrans
gewurgd en bijna gedood;
er zijn steeds meer moorden op priesters in Mexico
en de Filippijnse president dreigt
de bisschoppen gevangen te zetten,
die kritiek hebben op zijn moorddadig drugsbeleid,
zomaar een paar berichtjes
van deze laatste dagen...
Pagina acht
Misschien dat we niet zo op ons netvlies hebben
hoeveel het er eigenlijk ieder jaar zijn
want Mgr. Punt noemde het al zojuist:
er is weinig aandacht voor de christenen die sterven.
Het kan goed zijn dat de voorpagina vol staat
met een bericht over een terroristische aanslag
met enkele doden
of over het trieste lot van de kinderen van IS-strijders,
terwijl op diezelfde dag
honderden christenen zijn gestorven,
waarover je op pagina acht van de krant
hooguit enkele regels vindt,
als het er al in staat!
Waarbij wij als katholieken
al helemaal niet zo meetellen...
Wat ons als nieuws wordt gebracht
is een selectie
en sommige zaken worden uitvergroot
of geframed,
terwijl andere in de schaduw blijven
en nauwelijks zichtbaar zijn.
Een voetnoot en de Zoon van God
Maar Jezus zelf was in de menselijke geschiedenis
ook niet meer dan een voetnoot
en Hij werd neergezet als een misdadiger.
Hij leefde in een uithoek van het Romeinse Rijk,
Zijn bestaan wordt - buiten de bijbel -
door Romeinse geschiedschrijvers
slechts kort genoemd.
Hij was tenslotte geen man van positie en macht,
geen heerser of veldheer, geen veroveraar.
Hij was de lijdende dienstknecht van God,
maar voor wie in Hem gelooft is Hij:
de Mensenzoon,
de Christus,
de Heer en Verlosser,
de eniggeboren Zoon van de levende God.
De ware veldslag
Je zou het niet zeggen als je Hem ziet
- vervolgd, gemarteld, hangend aan een kruis -,
maar Hij heeft de ware veldslag gewonnen,
de echte, meest fundamentele strijd geleverd :
Hij heeft de poort van het paradijs geopend,
de harten van miljarden veroverd
en de levens van talloze mensen
diepgaand beïnvloed
met Zijn boodschap van Liefde tot God
en liefde tot de naaste;
en tot op de dag van vandaag
zijn er jaarlijks vele duizenden mensen
die voor Hem hun leven geven
doordat ze trouw blijven aan hun geloof,
door dik en dun,
wat het ook kosten mag,
zelfs al is dat hun leven.
Dit is haar boodschap!
En ze kunnen zeggen van de Kerk wat ze willen,
maar dit is haar boodschap:
de liefde tot God, de liefde tot de naaste,
een leven in het voetspoor van Jezus
met de hulp van Zijn genade
en de kracht van de sacramenten.
Nee, we kunnen het niet uit onszelf,
we kunnen het alleen wanneer we ons open stellen,
wanneer Hij ons mag veranderen
in een werkzaam instrument in Zijn hand
en dan kunnen we ook bergen verzetten,
zoals de levens van de martelaren
van nu en van 2000 jaar christendom
laten zien.
Frans van der Lugt
We hebben dezer dagen ook herdacht
dat het vijf jaar geleden was
dat pater Frans van der Lugt moedig,
zonder haat en zonder bitterheid,
verzoening zoekend
en hulp voor zijn mensen in Homs,
zijn leven gaf.
Twee kogels maakten een eind
aan zijn aardse bestaan.
Vetgemest
In onze samenleving
is de gezapigheid best groot.
We hebben alles al
en hebben niemand nodig;
velen zijn willoze slachtoffers
van het goede leven dat we leiden:
stoor me niet, ik heb het wel goed,
zullen ze zeggen of denken.
Je leeft maar één keer
en het moet wel leuk zijn.
Offers zijn echt uit de mode.
We zijn een beetje “vetgemest”
Maar daarom moeten we eens te meer
waakzaam zijn
en het voorbeeld van al die moedige mensen
voor ogen houden
die hun leven hebben gegeven
voor de waarheid
die Christus is,
voor de weg die Jezus is,
voor het Leven dat we bij Hem mogen vinden.
Vergeet de martelaren niet...