Scheidslijnen en verbindingen door kerken heen...

Bidweek voor de Eenheid

In de bidweek voor de een­heid van de chris­te­nen was ik voor de vie­ring van de Eucha­ris­tie in de Mozes en Aäron­kerk aan het Waterloo­plein in Am­ster­dam, waar de Ge­meen­schap van Sant’ Egidio is. Voor de eerste keer was de TV-Mis uit deze kerk. Dat was even spannend: In deze kerk is normaal nooit een Eucha­ris­tie­vie­ring in de ochten­du­ren, maar aan het eind van de mid­dag. Zouden er nu wel mensen komen?

De ge­meen­schap van Sant’ Egidio heeft goede contacten met chris­te­nen van oosterse kerken en pro­tes­tantse en evan­ge­lische ge­meen­schappen. Bij het kerst­di­ner voor de armen ontmoette ik bij­voor­beeld de theoloog des vaderlands Samuel Lee en Thijs van den Brink. Ook de Syrisch Orthodoxe Aarts­bis­schop Polycarpus komt er vaker evenals René de Reuver van de PKN, Koptische of orthodoxe chris­te­nen. Kortom, Sant’ Egidio is een ont­moe­tings­plaats voor chris­te­nen van allerlei ach­ter­gron­den. Dat was een goede aan­lei­ding om in de Bidweek voor de een­heid van de chris­te­nen daar de TV-Mis te laten plaats­vin­den.

En hoe was het met het aantal gelo­vi­gen dat de Mis bezocht. Ach, dat heeft ie­der­een op TV kunnen zien...! De kerk was goed gevuld, er moesten stoelen wor­den bijge­plaatst! Onder de kerk­gan­gers was Laetitia van der Lans, die onlangs Leo Fijen is opge­volgd voor de levensbeschouwe­lijke pro­gram­ma's van de KRO. En het koor van de ge­meen­schap van Sant’ Egidio heeft mooi en een­vou­dig, bid­dend gezongen.

• De vie­ring kan nog wor­den bekeken via Uitzen­ding Gemist (npostart.nl)

Inlei­ding

Welkom aan U allen
hier in deze Mozes en Aäron­kerk in Am­ster­dam
die toegewijd is aan de heilige Antonius van Padua;
en welkom aan U die met ons verbon­den bent
door TV of in­ter­net.
We vieren deze Eucha­ris­tie
in de Ge­meen­schap van Sant’ Egidio
en we zijn blij dat U dat samen met ons wilt doen.
Het is Bidweek voor de een­heid van de chris­te­nen
en we bid­den vurig vandaag
dat Gods Geest de een­heid dich­ter­bij zal brengen.
Daar moeten we zelf na­tuur­lijk óók aan werken.
Hoe vaak be­klem­tonen mensen verschillen,
wat hen van anderen scheidt;
hoe vaak voe­den ze ver­deeld­heid
in plaats van verbin­ding en een­heid te zoeken?
Mis­schien zijn we daar zelf
ook wel schul­dig aan geweest.
Laten we dus eerst ver­ge­ving vragen,
onze zon­den belij­den
om de Eucha­ris­tie goed te kunnen vieren.

Homilie

Spi­ri­tu­ele klik

Het over­komt ons denk ik allemaal regel­ma­tig
dat we een gees­te­lij­ke band
met iemand ervaren
- een bij­zon­dere spi­ri­tu­ele “klik” -,
omdat we een gemeen­schap­pe­lijke bezieling ervaren,
mis­schien op dezelfde manier
tegen het leven aankijken
en naar wat geloven voor ons leven betekent,
terwijl die persoon
daar helemaal niet katho­liek voor hoeft te zijn.

Religie scheidt niet

De broe­ders van de oecu­me­nische ge­meen­schap
van Taizé in Frank­rijk
en de vele jon­ge­ren die daar komen
zullen dat bij­voor­beeld hebben:
met respect
voor ieders eigen gelo­vi­ge ach­ter­grond,
proberen ze zingend en bid­dend
het woord van God te verstaan,
met de Heer in contact te tre­den
en goed te doen aan de naasten
en zo ont­staat er een ver­bon­den­heid
over de grenzen van kerkmuren heen.
Dat is er een typisch voor­beeld van
dat echte religie niet scheidt
maar verbindt,
omdat die uit het hart komt,
een open hart.
Want geloven staat niet los van hoop en liefde,
maar zoekt ge­meen­schap
met een verlangen om God en de naaste te dienen.

Verbin­ding

Ik merk dat­zelfde hier bij Sant’ Egidio:
mensen uit allerlei rich­tingen
komen hier thuis
omdat ze geraakt wor­den
door het gebed en de vriend­schap met de armen.
Ik tref onder de vrij­wil­li­gers
die zich inzetten voor de ac­ti­vi­teiten
en vriend­schap met de armen willen sluiten
hardcore katho­lie­ken
en hardcore pro­tes­tan­ten,
mensen uit evan­ge­lische of mi­gran­ten­ge­meen­schappen
of uit oude oosterse chris­te­lijke kerken.
En na­tuur­lijk ontmoet ik hier moslims
en mensen
die niet tot een kerk behoren
of niet gelovig zijn,
maar willen leven vanuit hun goede hart.
De verbin­ding zit in het gemeen­schap­pe­lijke
en dat gemeen­schap­pe­lijke is
een verlangen de liefde concreet te beleven
en zich te openen voor anderen.

Eucha­ris­tie

Daarom ben ik blij hier te zijn,
want deze kerk van de Ge­meen­schap van Sant’ Egidio
is een bij­zon­der mooie plaats
om in deze bidweek voor de een­heid van de chris­te­nen
het geloof te vieren.
We doen dat met de Eucha­ris­tie,
niet alleen omdat die voor ons
zo be­lang­rijk is als zon­dags­vie­ring
- zo vieren wij het paas­mys­te­rie,
het sterven en verrijzen van de Heer -,
maar ook is de Eucha­ris­tie een uitdruk­king
van ons verlangen en ons heimwee:
wat zou het mooi zijn en goed
als de een­heid onder de chris­te­nen
vol­ko­men zou zijn,
gevierd in de Eucha­ris­tie,
waarin we volle­dige ge­meen­schap beleven.

Communio

Het woord voor “ge­meen­schap”
is in het Latijn “communio”, communie.
Laat de communie
die we in de vie­ring van de Eucha­ris­tie kunnen ont­van­gen,
niet alleen een teken zijn van onze een­heid
maar ook van ons verlangen naar een­heid
en laten we bid­den
dat de een­heid en ge­meen­schap
waarvoor Jezus heeft gebe­den,
mogen groeien.

Ontroerende een­heid

Ik heb daar veel ver­trouwen in:
overal merk ik
een grote open­heid van chris­te­nen
voor elkaar,
een bereid­heid elkaar te verstaan
en een inzet om elkaar te sterken,
te steunen en in­spi­re­ren
in de navol­ging van Jezus Christus.
Het raakt en ontroert me bij­voor­beeld
dat oosterse chris­te­nen
die al in de vijfde eeuw
van ons ge­schei­den zijn geraakt
nog steeds het­zelfde geloof belij­den,
dezelfde sacra­menten vieren,
en dat we elkaar steeds meer
als zusters en broe­ders zien staan.

Scheids­lij­nen en verbin­dingen

Maar ook daar­bui­ten
- afgezien van ge­loofs­ver­schil­len
die er mis­schien zijn -
is er een grote een­heid
als we ervaren dat mensen
elkaar als broe­ders en zusters zien
en Jezus van harte willen volgen.
Die spi­ri­tu­ele “klik” is heel mooi én be­lang­rijk;
die is er als we dus aan mogen voelen
dat mensen vanuit een in­spi­ra­tie en bezieling leven,
als geloof, hoop en liefde
geen woor­den voor hen zijn
maar een geleefde wer­ke­lijk­heid.
En daar zal de Heer
ons uit­ein­delijk op oor­de­len:
Hoe was je hart?
Waar heb je voor geleefd?
Daar lopen scheids­lij­nen
door kerken en ge­meen­schappen heen
en daar zijn verbin­dingen over kerkmuren heen.

Dat is je schat

Je goede hart,
je mooiste verlangens,
je geleefde ver­trouwen op God,
je een­heid met Jezus de Christus,
dat is je rijkdom,
dat is je schat.