Is er leven na de dood?

Hoogfeest van Pasen in de Sint Bavo Kathedraal

Op het hoog­feest van Pasen vierde ik de heilige Mis in de Sint Bavo-ka­the­draal. De Pontificale Mis was met zang van het hele ka­the­drale koor. We ston­den stil bij de vraag: Is er leven na de dood? Onze cultuur zegt van niet. Dood is dood wordt gezegd. Maar de bele­ving van mensen is vaak heel anders. Is dat wens­denken?

De Eucha­ris­tie­vie­ring is nog te volgen op ka­the­draal TV: Heilige Mis - Zondag 9 april - Pasen - YouTube

Na afloop van de Mis had ik een ont­moe­ting met de se­mi­na­risten van Heiloo en keken we samen naar de zegen Urbi et Orbi van paus Fran­cis­cus. Voor hen breekt er nu een vakantie­tijd aan, die voor de meesten van hen al weer aar­dig gevuld is.

Homilie

Dood is dood?

PAASZONDAG

Te groot... en toch...

Het geheim dat we op deze dag vieren
is eigen­lijk te groot voor ons:
dat Jezus uit de doden is verrezen,
dat Hij is opgestaan uit het graf,
gaat ons onein­dig ver te boven
en tege­lijker­tijd
sluit het ergens ook weer aan
bij onze eigen erva­ring.

Niet uitgewist

Want vaak al is me opge­val­len
dat ook niet gelo­vi­ge mensen
na de dood van een dier­ba­re
toch sterk het gevoel hebben
dat hun over­le­de­ne niet weg is,
niet is uitgewist.
Zij voelen in liefde de nabij­heid
van die overle­den dier­ba­re persoon
en ervaren een contact
over de grenzen van de dood heen.

Wens denken?

Ook zijn er meer mensen dan wij mis­schien denken
die een bijna-dood-erva­ring hebben gehad,
waardoor ze een glimp zagen
van de eeuwig­heid.

Nu is het ge­mak­ke­lijk
om dat weg te wuiven
als een vorm van wens-denken,
van inbeel­ding
of er een andere vorm
van psy­chi­sche ver­kla­ring voor te geven.
Maar ligt het wel zo ge­mak­ke­lijk?

Onze cultuur zegt dat de dood
het einde is
en dat er daarna niets meer is.
Dat wordt in gebruiken
rond het sterven en afscheid
gere­geld tot uiting gebracht:
Dood is dood!

En toch...

En toch wor­den we
bij tijd en wijlen weer geraakt
door het won­der van het leven.
Als je een pas­ge­bo­ren kind of een klein­kind
in je armen mag hou­den,
ervaar je een won­der,
onaf­han­ke­lijk eigen­lijk van de vraag
hoeveel je weet van bio­lo­gie en voort­plan­ting.
Als je in aanra­king komt
met de won­der­lijke wijze
waarop de natuur gestalte heeft gekregen
tot in de kleinste,
voor onze ogen onzicht­ba­re details,
dan wordt je gecon­fron­teerd met een won­der,
hoeveel je ook weet
van bio­lo­gie en evolutie.
En soms maken we zelf iets mee
waar­van we bij ons­zelf zeggen en denken:
dit is toch wel een won­der,
waaraan heb ik dit te danken?

Wie niet alleen maar redeneert
binnen een weten­schap­pe­lijk denkraam,
maar ook afdaalt naar het hart
en dat opent,
ervaart het won­der.

Eind­punt of begin?

Is er niks?
Is het leven en de wereld plat en eendui­dig?
Is dood, dood
en het leven een aantal jaren op aarde,
die de medische weten­schap
mis­schien nog wel wat kan verlengen,
maar wel met het risico
van andere kwalen?
Of gaat het in het leven
ten diepste om een gave, een geschenk,
iets dat je in de schoot is geworpen
en dat eens zal wor­den voltooid?
Verziekt lij­den heel je mens-zijn
of is dat een kenmerk
alleen van een klein stukje ervan,
van ons aardse bestaan?
Is sterven een eind­punt
of een begin?
Een valbijl tot slot
of een doorgang
naar een volstrekt andere, nieuwe wer­ke­lijk­heid?

Open einde

Dat laatste is de bood­schap van deze dag,
dit is wat wij vieren
in de ver­rij­ze­nis van Jezus Christus.
Leven doe je op een weg
met een open einde,
de weg verbreedt zich
- gaande door de poort van de dood -
tot een heer­lijk­heid vol licht.
Het leven op aarde is een weg
naar vol­tooi­ing en ver­volma­king.

Hoe zal het zijn?

Hoe dat eruit zal zien?
Wij weten het niet.
Geen mens heeft het gezien
en het is in geen mensenhart opge­ko­men,
het zal anders en mooier zijn
dan wij kunnen denken.

Jezus heeft door lij­den, dood en ver­rij­ze­nis
de dood overwonnen.

Opdracht

De ver­rij­ze­nis van Jezus
is niet alleen iets moois om te bewon­de­ren,
iets om verheugd over te zijn,
een per­spec­tief om mee te nemen,
het is ook een opdracht.
Als je weet waarvoor je bent geschapen,
mag je niet anders
dan de opdracht aan­vaar­den
om ernaar te streven een goed mens te zijn,
een mens-voor-anderen,
een mens waar het licht van de ver­rij­ze­nis
door­heen kan stralen.

Zalig Pasen!