Er waait een nieuwe wind....

Pinksteren in de kathedraal

Aan het einde van de pontificale Mis in de ka­the­drale basiliek van Sint Bavo in Haar­lem, fees­te­lijk gezongen door het ka­the­drale koor, wer­den blaadjes uitgestrooid vanuit de koepel als teken van de gaven van de heilige Geest. Het He­breeuwse woord voor Geest, Ruach, duidt ook "adem" aan of "wind". Nieuw leven, een nieuwe wind... Pink­ste­ren is een mooi en hoop­vol feest.

De uitgestrooide bloem­blaadjes sluiten mooi aan bij de architectuur van de kerk waarin de gaven van de heilige Geest even­eens door rozen op de pilaren wor­den aangeduid.

Homilie

Er moet een nieuwe wind gaan waaien...

PINKSTEREN Ka­the­draal

Opnieuw beginnen...

Hoe vaak denken we bij ons­zelf:
had ik dit of dat maar anders gedaan,
wat zou het fijn zijn als ik een nieuw begin kon maken.
Iedere keer als we de Eucha­ris­tie beginnen,
starten we met een schuldbelij­denis.
Dat is niet zozeer om ons in te prenten
dat we slechte mensen zijn,
maar om ons te binnen te brengen
dat wij - hoewel we zwakke mensen zijn -
steeds weer opnieuw mogen beginnen,
ver­ge­ven wor­den,
dat we hier komen
om Gods barm­har­tig­heid en liefde voor ons te ont­moe­ten.
Die ont­van­gen we in vol­heid
als we zelf een verlangen hebben
om zo’n nieuw begin te maken.
De hand die wij altijd weer
naar elkaar zou­den moeten uitsteken,
steekt God de Heer
naar ons uit, altijd weer.

De adem van Jezus

“Ontvangt de heilige Geest”,
dat zijn de woor­den waar­mee Jezus
aan de apos­te­len de heilige Geest geeft
om zon­den te ver­ge­ven
en die barm­har­tig­heid door te geven.
Daarbij blies Jezus over hen:
de adem van Jezus
werd uitgeblazen over de leer­lin­gen
als een levensadem, als de wind,
zoals er ook op die bij­zon­dere Pinkster­dag
toen de heilige Geest
aan de leer­lin­gen werd gegeven,
een gedruis werd gehoord
alsof er een hevige wind opstak.

Adem en wind

Nog steeds zeggen we vaak
dat we hopen dat er ergens
een nieuwe wind gaat waaien
of dat er een andere geest komt,
als we willen dat iets veran­dert;
of we zeggen dat we even op adem willen komen,
als we afstand willen nemen,
rust willen zoeken en erop uit­gaan.
En mis­schien ga je ook wel een stuk lopen
om even “uit te waaien”
als je bepaalde dingen van je af wilt zetten.

Het He­breeuwse woord “Ruach”
combineert beide begrippen:
het betekent zowel adem als geest.
Die adem of geest van God
zweefde over de wateren
volgens het bijbel­ver­haal van de schep­ping.
Het is de Geest die levend maakt,
die schept en her­schept, nieuw maakt.

Het beeld van de wind en de adem
hebben dus alles te maken met leven,
met nieuw leven en een nieuw begin.
Dat is ook de bete­ke­nis van dit Pinkster­feest

Als je vol zit...

Want hoe vaak gebeurt het niet
dat ons hoofd vol zit,
zo vol dat je eigen­lijk
niet hel­der en vrij meer kunt denken,
dat wij mensen vast zitten
in een bepaalde situatie
en dat je pas weer ver­der kunt
als je er op een nieuwe manier
tegenaan kunt kijken.
We hebben allemaal de erva­ring
dat er als het ware
een nieuwe wind in ons hoofd moet gaan waaien
- het oude los laten,
iets nieuws, anders binnen krijgen -
om weer per­spec­tief te zien,
om je naaste met andere ogen te zien,
om niet vast te raken in je eigen gelijk
en je eigen manier van redeneren.

De uitstor­ting van de Geest

Het feest dat we vandaag vieren
is dan ook enorm be­lang­rijk.
De meeste mensen weten niet wat Pink­ste­ren is,
behalve dat het een vrije dag is
met een bij­zon­dere naam.
Pink­ste­ren is mis­schien ook niet
zo concreet als Kerst­mis,
als het gaat om de geboorte van een kind.
Maar het gaat wél om de Geest van God
die in onze harten is uitgestort
en die - wanneer we daar­van leven,
van die Geest van God -
ons leven totaal ver­an­de­ren zal.
Het is de Geest die ons op andere gedachten brengt,
ons wijs­heid geeft, balans
en het vermogen om met voldoende afstand
naar de dingen te kunnen kijken.
Wij kunnen rond draaien in het kringetje
van onze eigen gedachten,
de Geest maakt ons vrij.

Een ver­an­de­ring

Het evan­ge­lie van deze dag
verhaalde ons
hoe de apos­te­len zich had­den op­ge­slo­ten
in hun verblijf­plaats, een zaal,
uit angst en vrees voor de Joden.
De komst van de heilige Geest
ver­an­der­de de leer­lin­gen vol­ko­men<
dat werd in de eerste lezing dui­de­lijk:
die angst leg­den zij af
en zij handel­den niet meer naar men­se­lijk opzicht,
maar gingen naar buiten
en be­gon­nen te spreken
en wel zo dat ie­der­een hen kon verstaan,
waar de mensen ook vandaan kwamen,
ieder verstond hen in zijn eigen taal.

Over grenzen...

Dit geeft aan dat die leer­lin­gen
door de gave van de heilige Geest
contact kon­den maken en in verbin­ding kon­den tre­den
met mensen van allerlei slag,
niet alleen met hún soort mensen,
niet alleen met mensen van hun eigen taal en cultuur,
Zij kon­den verbin­ding maken over hun grenzen heen
en er ontstond ge­meen­schap, een­heid,
ook dus tussen mensen die elkaar normaal
niet zo gauw zou­den hebben verstaan.

Nieuwe blik

Dat is de gave van het Pinkster­feest.
Voor ons allen is dit een dag
om te bid­den om de komst van die Geest
ook in ons eigen leven:
Kom, Geest, en haal ons uit
onze eigen, soms te benauwde denk­we­reld,
open ons voor Uw God­de­lijke blik
op dingen en mensen,
dat wij in staat mogen zijn
verbin­ding te leggen, een­heid te scheppen,
dat wij open mogen kunnen zijn
voor onze mede­mensen
en voor U, goede God,
die de gever bent van alle gaven.