Feestelijke eerste investituur van de Constantijnse Orde

In de Haarlemse kathedraal

Vrij­dag 13 ok­to­ber vond in de Ka­the­drale basiliek van sint Bavo in Haar­lem de plech­tige investituur plaats van de rid­ders van de Constan­tijnse Orde. Het was de eerste keer dat er een investituur was van de Neder­landse dele­ga­tie. Een bij­zon­dere vie­ring...

Aanwe­zigen

Op deze dag wer­den tien rid­ders geïnstalleerd, waarbij mijn investituur eer­der op de dag plaatsvond zodat ik op mijn beurt de investituur van de andere nieuwe leden kon doen. Uit Italië was de Groot Kanselier van de orde prins don Francesco de Ruspoli, prins van Cerveteri geko­men evenals de Gedele­geerde van de Orde voor Neder­land am­bas­sa­deur Paul van Hanswijck de Jonge. Behalve deze ver­te­gen­woor­digers van de Constan­tijnse Orde was de Apos­to­lisch Nuntius mgr. dr. Paul Tschang In-Nam aanwe­zig evenals de Consigliere van de Nuntiatuur mgr. Giancarlo Dellagio­vanna. Een twaalftal pries­ters con­ce­le­breerde en er waren vele mensen aanwe­zig bij de investituur al was die op een vrij­dag­mid­dag om vier uur.

Karakter van de orde

Over de bete­ke­nis en het doel van de Orde, die voluit en offi­cieel heet "Heilige Mili­tai­re Constan­tijnse Orde van Sint Joris", vindt U iets meer in on­der­staan­de homilie. Het gaat om een eeuwen­oude orde die op zich niet ker­ke­lijk van karakter is, maar nauwe ban­den heeft met de katho­lie­ke kerk en waarvoor ook een kar­di­naal als groot-prior is aan­ge­steld, kar­di­naal Marcello Semeraro, prefect van het Di­cas­te­rie voor de heilig­ver­kla­ringen. De bele­ving van het geloof, de spiri­tua­li­teit van het kruis en caritas staan centraal.

Investituur

Aan het begin van de Heilige Mis vond de investituur plaats door de beloften die de rid­ders afleg­den en de offi­cië­le ver­kla­ring dat zij in de Orde waren opgeno­men, waarbij de blauwe man­tel werd omge­han­gen en de bulle werd overhan­digd door de groot kanselier. Op de foto zijn de verant­woor­de­lijken te zien voor Neder­land, behalve de gedele­geerde is dat de vice-gedele­geerde, Otte Strouken en Dame Veronica Grillo. Pastoor Jacques Quadvlieg en mgr. Willem van der Valk maken deel uit van het prioraat van de orde dat voor de gees­te­lij­ke onder­steu­ning zorg draagt. Na de vie­ring was er een receptie in het bis­schops­huis en een maal­tijd in een restaurant om deze bij­zon­dere dag te vieren.

Hier­on­der volgt dus de homilie van deze vie­ring en de Ita­li­aanse vertaling daar­van (na de Neder­landse tekst)

Homilie

Het kruis: In dat teken zul je over­win­nen

INVESTITUUR CONSTANTIJNSE ORDE 13 ok­to­ber 2023

Broe­ders en zusters,

Aller­eerst een paar woor­den voor onze bui­ten­landse gasten in het Ita­li­aans.

Ita­li­aanse begroe­ting

Eccellenza, Monsignori, Dama e Cavalieri, fra­telli e sorelle.
È con grande gioia che vi accolgo in questa cattedrale per la prima investitura del Sacro Militare Ordine Costantiniano di San Giorgio. È per me un onore accogliere Lei, Sua Eccellenza, Gran Cancelliere dell'Ordine. Lei rappresenta in mezzo a noi l'Ordine ed il suo Gran Maestro, Sua Altezza Reale il Principe Carlo, Duca di Castro; speriamo che gli assicuri la nostra unione e le nostre preghiere. Possa l'Ordine Costantiniano nei Paesi Bassi crescere e prosperare, non solo in termini numerici, ma anche attraverso la fede, il testimonio della fede cattolica e le buone opere al servizio del prossimo.

De Constan­tijnse orde

We beleven vandaag
dus de eerste investituur van de Constan­tijnse orde
binnen de Neder­landse dele­ga­tie.
De rid­ders die zojuist
de investituur hebben ont­van­gen,
hebben zich al voor­be­reid
met een weekend in Heiloo
en kennen intussen het nodige
van de ge­schie­de­nis van de Orde.
En u allen kunt in het li­tur­gie­boekje
iets meer lezen over die ge­schie­de­nis
en de doel­stel­ling van de Constan­tijnse Orde,
die komend vanuit Italië
intussen in vele lan­den verspreid is.
Ik wil me vandaag beperken
tot een paar aspecten
van de bete­ke­nis van de Orde, hier en nu.

Het kruis

Het zal ie­der­een wel zijn opge­val­len
dat het kruis centraal staat:
Het kruis is hét teken van de Orde
op de blauwe man­tels
en op andere uiter­lijke tekenen.
Ook buiten de Orde is het kruis prominent aanwe­zig:
Het kruis van Christus
heeft een ere­plaats
in de woning van vele chris­te­nen
en in elke katho­lie­ke kerk.

Het kruis en het lij­den

Toch is dat precies
wat we allemaal zo moei­lijk vin­den,
want dat kruis is een teken van lij­den,
een mar­tel­werktuig.
Ik denk dat er weinigen onder ons zijn
die er naar uitzien om te lij­den.
We ontlopen lij­den, pijn en verdriet liever
en onze samen­le­ving probeert
het lij­den op allerlei manieren te ver­zachten
of te elimineren.
En toch weten we allemaal
dat het lij­den bij ons leven hoort;
lij­den maakt deel uit van ieders leven
en er kan zelfs geen liefde bestaan
zon­der lij­den.
Wie liefheeft, moet ook lij­den.
We zou­den het lij­den niet kunnen uitbannen
zon­der de liefde geweld aan te doen.

Lijden en liefde

Liefde die lijdt: dat is het beeld van Jezus Christus
wat we voor ogen hebben:
“Zozeer heeft God de wereld liefgehad
dat Hij zijn enig­ge­bo­ren Zoon heeft gegeven”,
hebben we zojuist gehoord.
Jezus is in deze wereld geko­men
om te geven,
om lief te hebben en te lij­den:
“Niemand heeft groter liefde,
dan wie zijn leven geeft”.
Liefde is geven,
liefde impli­ceert dat het je wat mag kosten.
Het mooiste in ons leven
is dan ook niet dat we iets geven
- een donatie, een cadeau -,
maar dat we ons­zelf geven
en dat gaat dus ook over het hart
dat we leggen in de dingen die we doen.
Daarom prees Jezus het pen­ningske van de weduwe,
dat groter waarde had
dan de rijke grift van een vermogende tempel­gan­ger.

In die zin is het kruis dat we dragen
of in onze woningen hangen en in onze kerken,
niet een trieste her­in­ne­ring
maar een uit­no­di­ging tot liefde,
tot het geven van jezelf.

Labarum

Binnen de Constan­tijnse Orde
gaat het kruis terug op het Labarum,
het wapenteken waarop Constan­tijn
voor de beslissende veld­slag
het kruis aan liet brengen
geïnspireerd door een visioen:
“In dit teken zul je over­win­nen”
“In hoc signo vinces”,
woor­den die zojuist hebben geklonken
bij de investituur van iedere rid­der.
Je zult de eindover­win­ning behalen
door het verlossend lij­den en kruis van Christus
en door zelf te leven
in het teken van dat kruis,
dat is: in de geest van de liefde die zich geeft.

Overgang

Dat Constan­tijnse kruis heeft nog een andere bete­ke­nis:
Het moment dat Constan­tijn
het kruis op het Labarum liet aan­bren­gen,
mar­keert ook de overgang
van een hei­dense samen­le­ving
met een veel­heid aan goden
en de levens­wij­ze die daarbij hoorde,
naar de chris­te­lijke samen­le­ving
met vrij­heid van gods­dienst voor ie­der­een
en respect voor de men­se­lijke waar­dig­heid,
die blijkt uit een onster­fe­lijke ziel.

Samen­le­ving

Wie dit kruis van Constan­tijn draagt
wil daar­mee dus ook aan­ge­ven
dat hij of zij wil staan voor een samen­le­ving
waarin de chris­te­lijke waar­den
van ge­meen­schapszin,
het bevor­de­ren van het alge­meen wel­zijn
met respect voor de men­se­lijke waar­dig­heid
en het men­se­lijk leven,
gods­dienst­vrij­heid
en respect voor de gods­diens­tige bele­ving,
centraal staan.
Het zijn deze en ermee verbon­den waar­den
die in de katho­lie­ke sociale leer
tot uitdruk­king komen.

Het kruis als symbool

Het kruis staat centraal in de Constan­tijnse Orde.
De hori­zon­tale en de ver­ti­cale balk
verbin­den als het ware hemel en aarde;
moge het zo ook in jullie eigen leven zijn,
beste rid­ders,
want christen-zijn, katho­liek-zijn
moet han­den en voeten krijgen
in ons concrete leven,
bij­voor­beeld in de caritas-ini­tia­tie­ven,
die wij als Orde hopen te nemen.
Het kruis staat symbool
voor de liefde die geeft,
voor de liefde die nu eenmaal
offers met zich mee brengt
en voor ons verlangen
mee te bouwen aan een mooie samen­le­ving,
niet een indi­vi­dua­lis­tische
maar één waarin we naar elkaar omzien;
voor ons moet niet het “ik” centraal staan,
maar een “wij” en Hij,
die de God en Vader is van ons allen.

Mogen jullie, beste nieuwe Ridders,
in dit teken over­win­nen!

Ita­li­aanse vertaling

Eccellenza, Monsignori, Dama e Cavalieri, fra­telli e sorelle.

Saluto

È con grande gioia che vi accolgo in questa cattedrale per la prima investitura del Sacro Militare Ordine Costantiniano di San Giorgio. È per me un onore accogliere Lei, Eccellenza, Gran Cancelliere dell'Ordine. Lei rappresenta in mezzo a noi l'Ordine ed il suo Gran Maestro, Sua Altezza Reale il Principe Carlo, Duca di Castro; speriamo che gli assicuri la nostra unione e le nostre preghiere. Possa l'Ordine Costantiniano nei Paesi Bassi crescere e prosperare, non solo in termini numerici, ma anche attraverso la fede, il testimonio della fede cattolica e le buone opere al servizio del prossimo.

L'Ordine

Oggi allora stiamo vivendo la prima investitura dell'Ordine Costantiniano all'interno della delegazione olandese. I cavalieri che hanno appena ricevuto l'investitura, si sono già preparati con un fine settimana a Heiloo e nel frattempo conoscono la storia dell'Ordine.
E tutti voi potete leg­gere un po' di più nel libretto della li­tur­gia sulla storia e le finalità dell'Ordine Costantiniano, che dall'Italia si è poi diffuso in molti Paesi.

Oggi voglio limitarmi ad alcuni aspetti del significato dell'Ordine, qui e ora.

La croce

Tutti avranno notato che la croce è centrale: la croce è il segno dell'Ordine, sulle vesti blu e su tutti gli altri segni esterni. Anche al di fuori dell'Ordine, la croce è importante: la croce di Cristo ha un posto d'onore nella casa di molti cristiani ed in ogni chiesa cattolica.

Sofferenza e amore

Eppure è proprio questo che tutti noi troviamo così difficile, perché la croce è un segno di sofferenza e un dispositivo di tortura. Credo che pochi di noi non vedano l'ora di soffrire. Preferiamo evitare la sofferenza, il dolore e il dispiacere, e la nostra società cerca di alleviare o eliminare la sofferenza in molti modi. Eppure, sappiamo tutti che la sofferenza fa parte della nostra vita; la sofferenza fa parte della vita di tutti e non ci può nemmeno essere amore senza sofferenza. Chi ama deve anche soffrire. Non potremmo eliminare la sofferenza senza violare l'amore.

Dio ha tanto amato...

Amore che soffre. È dunque questa l'immagine di Gesù Cristo che abbiamo in mente: "Dio ha tanto amato il mondo da dare il suo Figlio unigenito", abbiamo appena sentito. E Gesù stesso è venuto a dare, ad amare e a soffrire: "Nessuno ha un amore più grande di colui che dà la vita". L'amore è donazione, che può costare qualcosa o anche la vita.

Se stesso

Quindi la cosa migliore nella nostra vita non è dare qualcosa - una donazione, un regalo - ma dare noi stessi, e quindi è fondmaentale il cuore che mettiamo nelle cose che facciamo. Ecco perché Gesù lodò il centesimo della vedova, che aveva un valore maggiore dei doni preziosi di un ricco frequentatore del templo.

In questo senso, la croce che portiamo o appendiamo nelle nostre case e nelle nostre chiese non è un triste ricordo, ma un invito ad amare, a donarsi.

Labarum

All'interno dell'Ordine Costantiniano, questa croce risale al Labarum, l'insegna d'armi, lo standard militare, su cui Costantino fece apporre la croce prima della battaglia decisiva, ispirato come era Constantino da una visione: "In questo segno vincerai", "In hoc signo vinces", parole che sono appena risuonate all'investitura di ogni cavaliere. Otterrete la vittoria finale attraverso la sofferenza e la croce redentrice di Cristo e vivendo voi stessi nel segno di quella croce, cioè nello spirito dell'amore che si dona.

Una società cristiana

Quella croce costantiniana ha un altro significato ancora: il momento in cui Costantino fece apporre la croce sul labaro segna anche il passaggio da una società pagana con una moltitudine di dei e un modo pagano di vivere, alla società cristiana con la libertà di religione per tutti e rispetto delle degnità umana, che si esprime nell’anima immortale dell’uomo.

Valori cristiani

Chi porta questa croce di Costantino vuole quindi anche indicare che vuole rappresentare una società in cui sono centrali i valori cristiani dello spirito comunitario, della promozione del bene comune nel rispetto della dignità umana e della vita umana, della libertà di religione e del rispetto della pratica religiosa. Questi e altri valori sono espressi nell'insegna­mento sociale cattolico.

Cielo e terra

La croce è centrale nell'Ordine Costantiniano. La barra orizzontale e quella ver­ti­cale collegano, per così dire, il cielo e la terra; che sia così anche nella vostra vita, perché l'essere cristiani, l'essere cattolici, deve essere messo in pratica nelle nostre vite concrete, ad esempio nelle iniziative di carità (caritas).

Amore che dona

La croce simboleggia l'amore che dona, l'amore che chiede sacrifici e si esprime per il nostro desi­derio di contribuire alla costruzione di una società bella, non individualista ma una società in cui ci si prende cura gli uni degli altri; per noi, non l'"io" dovrebbe essere centrale, ma il "noi" e Lui, che è il Dio e Padre di tutti noi.

Che voi, cari nuovi Cavalieri, possiate trionfare in questo segno!