Bavopenning voor Leo Feijen en regisseur Ria Teuwen-Carpentier
Wat liefde is.... het voorbeeld van de familie Ulma
Zondag 10 maart was de TV Mis in de Sint Nicolaasbasiliek. Voor regisseur Ria Teuwen-Carpentier was het de laatste keer. Ook van Leo Fijen namen we afscheid. Beiden ontvingen de Bavopenning, de onderscheiding van het bisdom Haarlem-Amsterdam. We hoorden in het evangelie een geliefd bijbelvers: "Zozeer heeft God de wereld liefgehad...". Hij liet in Jezus zien wat liefde is. Dat voorbeeld heeft de familie Ulma nagevolgd. Een bijzonder verhaal.
Holocaust
We stonden in de homilie (zie onder) stil bij die geschiedenis van de familie Ulma op de dag dat het Nationaal Holocaust Museum werd geopend, tachtig jaar nadat hun leven en dat van hun Joodse onderduikers ten einde kwam...
De Eucharistie
De Eucharistieviering is via deze link nog te bekijken:
Eucharistieviering | NPO Start
De kerk was goed gevuld. Dat is altijd even afwachten in de basiliek, omdat de normale aanvangstijd van de H. Mis om 10.30 is en die voor de TV-uitzending een half uur eerder moet beginnen. De capella Nicolai zong onder leiding van Christiaan de Winter. Bij het klaarmaken van het altaar kwamen een twintigtal kinderen uit de kinderwoorddienst met lichtjes naar voren die zij op het altaar plaatsten.
Bedankt Leo Fijen, bedankt Ria Teeuwen!
Aan het einde van de prachtig gezongen Eucharistieviering heb ik de medewerkers van KRO-NCRV, de cameramensen en van de pastorale ondersteuning na afloop van de viering (Ria Casalod en diaken Ingo Molenaar, de eerste had "dienst", de tweede was aanwezig) hartelijk bedankt. Voor Leo Fijen deed ik dat met een speciaal woordje dat hieronder na te lezen is (na de homilie). Ria Teuwen-Carpentier deed de regie voor de laatste keer, haar sprak ik tijdens een informele bijeenkomst in de pastorie van de Sint Nicolaasbasiliek toe. Pastoor-deken Eric Fennis had een woordje voor hen beiden aan het begin van de Eucharistieviering. Beiden ontvingen op dat moment de Bavopenning. Van beiden was familie aanwezig. Ik feliciteer hen zeer hartelijk met deze verdiende onderscheiding!
Homilie
God leert ons liefde en Barmhartigheid
VIERDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD B
TV MIS ST. NICOLAASBASILIEK
Geloof, hoop en liefde zijn de grootste drie,
maar de liefde is de grootste,
heeft de apostel Paulus gezegd.
Dat beantwoordt precies
aan wat we zelf allemaal wel ervaren:
het mooiste, het grootste is de liefde!
Maar niet alles wat mensen “liefde” noemen
is die naam ook werkelijk waard.
Liefde en seks
De liefde waar Paulus over schrijft
heeft bijvoorbeeld weinig met seks te maken.
Je kunt seks hebben zonder liefde
en daarbij leegte en eenzaamheid ervaren.
Je kunt liefde hebben zonder seks
en je vervuld en gelukkig voelen,
want de liefde gaat erover
dat een ander er voor je is
en jij er bent voor de ander,
liefde gaat meer over geven,
meer over offers dan over genot;
liefde is jezelf geven;
we ervaren de liefde
door wat iemand voor ons over heeft,
zonder eigen belang
en zonder dat je die liefde moet verdienen.
Die belangeloze liefde
maakt ons leven en de samenleving
mooi en waardevol.
De liefde die we van God leren
Die liefde leren we van God zelf;
de lezingen van deze zondag gaan erover:
“Zozeer heeft God de wereld lief gehad,
dat Hij Zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven” (evangelie).
En: “God, die rijk is aan erbarming,
heeft wegens de grote liefde
waarmee Hij ons heeft liefgehad,
ons met Christus ten leven gewekt” (tweede lezing).
Dit is de kern van wat we
op weg naar Pasen gedenken:
God heeft ons lief,
Hij heeft uit liefde ons leven gedeeld
en een kruis voor ons gedragen,
zich voor ons gegeven
en Hij heeft ons uitgenodigd
Hem na te volgen.
De familie Ulma
Ruim een jaar geleden
werden Józef en Wiktoria Ulma en hun gezin
zalig verklaard.
Eerder al kregen ze de titel:
“Rechtvaardigen onder de naties”.
Zij hadden acht Joden
op de zolder van hun boerderij verborgen,
in de tweede wereldoorlog.
Ze hadden onbaatzuchtig gehandeld,
uit liefde, hoewel ze wisten
dat ze een risico liepen.
Ook bij andere mensen in hun dorp
waren Joden ondergebracht.
Maar deze familie werd verraden
door een politieman
die zich de boerderij
van een op die zolder ondergedoken Joodse familie
wilde toeeigenen.
Het is deze maand precies tachtig jaar geleden
dat het huis van de familie Ulma werd omsingeld;
heel het gezin én de Joodse onderduikers
werden ter plaatse geëxecuteerd,
de ouders en de Joodse mensen het eerst,
daarna de kinderen.
Gruwelijk was het!
Veel dorpsgenoten waren er getuige van,
maar zij zijn doorgegaan
met het laten onderduiken van Joden
en ze hebben er uiteindelijk 21 in hun dorp kunnen redden.
Offers
Zo hebben deze mensen de liefde van Jezus
en de barmhartigheid van God,
handen en voeten willen geven
in hun tijd.
Zo zou ik gelukkig vele verhalen kunnen vertellen
van mensen die door hun goede inzet
Jezus hebben nagevolgd.
Wij zijn uitgenodigd om dat ook te doen
en we doen dat door liefdevolle offers te brengen,
iets over te hebben liefst voor iemand
die het ons niet kan vergelden,
ons leven te sieren met goede daden
en belangeloze liefde.
“Zozeer heeft God de wereld liefgehad”.
Barmhartigheid en gerechtigheid
Als je gelooft in Gods liefdevolle barmhartigheid,
zul je God niet ontmoeten in zijn straffende gerechtigheid;
geloven in Gods barmhartigheid voor ieder mens,
wil zeggen dat je eigen fouten wel ziet:
zonder zonden - zonder tekortkomingen -
zou je geen barmhartigheid nodig hebben.
Wie geen zonden heeft, heeft rechten:
die heeft immers toch niets fout gedaan?
Maar dat je je eigen minpunten onderkent
is niet iets om triest van te worden;
dat helpt ons om te kunnen zien
dat we leven van Gods liefdevolle barmhartigheid.
Niet autonoom
Je redt je niet zelf;
we willen vaak wel graag autonoom zijn,
maar de waarheid is
dat we afhankelijk zijn
en alles maar gekregen hebben,
in bruikleen...
en dat het maar voor een tijdje is
dat we hier relaties hebben en spullen bezitten.
“Aan Zijn genade - aan Gods genade -
dank je je redding”,
zei Paulus in de tweede lezing.
De glans van de liefde
Uiteindelijk moet ons dat alleen maar stimuleren
om door een mooie inzet
ons jaren op deze aarde
de glans te geven van de liefde,
door de liefde van Jezus te weerspiegelen.
Woord voor Leo Fijen
Beste Leo,
Na ruim 14 jaar heb je afscheid genomen als presentator van de geloofsgesprekken op zondagmorgen. Meer dan 700 heb je er gevoerd met bisschoppen, priesters, diakens, pastorale werkers en de vele vrijwilligers die onze kerk rijk is.
Je hebt dat altijd op een heel persoonlijke wijze gedaan, vaak inspelend op de actualiteit van dat moment in de Wereldkerk, een bisdom of een parochie. Je persoonlijke geloof en betrokkenheid bleek uit de vragen die je stelde en de band die je iedere keer zocht met de Eucharistieviering die daarop volgde.
Je hebt daardoor in al die jaren velen weten te binden aan deze kostbare momenten op zondagmorgen en veel betekent voor hen die troost en bemoediging zochten. De kijker ervaarde daarmee onderdeel te zijn van een gemeenschap van mensen die elkaar ook op afstand wisten te dragen.
Ook voor ons bisdom Haarlem-Amsterdam heb je daardoor veel betekend en daar zijn we je zeer dankbaar voor.
Daarbij wil ik ook je vrouw Monique noemen en je kinderen die jou daarin altijd gesteund hebben.
Om onze dankbaarheid te onderstrepen wil ik je daarom van harte de Bavo onderscheiding van ons bisdom overhandigen en je alle goeds en zegen toewensen voor het vele andere werk dat je hopelijk nog lang zult blijven doen.