Overleg Katholiek Onderwijs Nederland en Vlaanderen
VSKO en NKSR bijeen in Brussel
Op maandag 3 juni was het bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad in Brussel voor een ontmoeting met de vertegenwoordigers van de verschillende diensten van het Vlaams Secretariaat voor het Katholiek Onderwijs in Brussel. Natuurlijk werden de problemen besproken waar het katholiek onderwijs in België en Nederland op stuit en werd stilgestaan bij de eigen visie op onderwijs en opvoeding en de katholieke identiteit van het onderwijs. Ik was daarbij aanwezig als bisschop-referent voor het onderwijs en lid van het dagelijks bestuur van de NKSR.
In een plezierige sfeer ontmoetten we de Vlaamse vertegenwoordigers met de directeur-generaal, mw. Mieke van Hecke die de bijeenkomst voorzat, maar verschillende keren voor een kort pers-moment moest worden weggehaald vanwege de politieke ontwikkelingen in Vlaanderen. De ontwikkeling van het katholiek onderwijs loopt niet helemaal parallel. Schaalvergroting van onderwijsinstellingen is bijvoorbeeld een in Nederland al weer een tamelijk voorbij gestreefd ideaal. Professionalisering van schoolbesturen heeft in Nederland sinds de zestiger jaren plaats gevonden, maar zeker niet altijd met voldoende oog voor het behoud van het verband met de kerkgemeenschap, naar mijn aanvoelen.
Een gemeenschappelijke zorg is zeker die voor een goed pedagogisch concept en voor het door laten klinken van het belang van de opvoedkundige waarde van het onderwijs. In de visie van overheden die zich profileren met een "neutrale" levensbeschouwing lijkt de mens vaak niet meer dan een vat om te vullen met kennis en competenties. Toch kan geen enkele overdracht van kennis werkelijk "neutraal" zijn.
Wie in het onderwijs als het ware abstraheert van de mens als mens en van waarden en normen, laat in feite ook een mensvisie blijken, maar wel een heel schrale! In feite uit zich in een waardenvrij onderwijs pijnlijk dat we in onze samenleving een gemeenschappelijke mensvisie en een gedeeld waarden- en normenpatroon ontberen. Respect? Jazeker! Maar wat is dan eigenlijk respect? Waarvoor en voor wie? En wat betekent dat concreet? Is dat bijvoorbeeld dat je een ander niet iets aandoet wat die ander niet wil? Zijn er grenzen aan individualisme?
Aan de andere kant leven er ook opvattingen over wat een ander moet willen en denken, zoals bijvoorbeeld wanneer het over seksuele diversiteit gaat. Waardenvrij onderwijs bestaat niet, maar wat voor waarden geef je mee? En wat voor mensvisie?
Ik bid maar om wat inspiratie van de heilige Geest voor alle betrokkenen....