Tachtig jaar geleden werd de Wieringermeerpolder onder water gezet

Herdenkingsmis in Middenmeer

Op 17 april 1945 bliezen de Duitsers een dijk op waardoor de Wie­rin­ger­meerpol­der weer onder water kwam te staan. Alle gewassen gingen verloren en veel van de bebou­wing. Op zon­dag 6 april werd de tach­tigste ver­jaar­dag van de inundatie in Mid­den­meer, één van de drie Wie­rin­ger­meer­dorpen, her­dacht. Dit gebeurde in aanwe­zig­heid van Duitsers uit Bad Berka, een pa­ro­chie waar Mid­den­meer al 35 jaar mee is verbon­den.

Bad Berka

Die band met Bad Berka was een idee van­wege een project vanuit het bisdom: vlak na de val van de muur kreeg het Oostduitse Bad Berka op die manier bre­dere contacten. Die verbin­ding was er dit jaar 35 jaar en om dat te gedenken en om vrede te vragen werd een boom geplant.

Inundatie

De bede om vrede kwam na­tuur­lijk ook voort uit het gedenken van de onder­wa­ter­zet­ting, tach­tig jaar gele­den. Het was een hef­tige gebeur­te­nis: zo'n negen uur tevoren werd de bevol­king gewaar­schuwd, zodat men zich in vei­lig­heid kon brengen. Zo'n 7000 mensen moesten vluchten. Daarna kwam het water.

Meteen na de be­vrij­ding begon men met het herstel van de vernielde dijk en het leegpompen van het Wie­rin­ger­meer. Op 11 de­cem­ber 1945 was de Polder weer droog en in au­gus­tus 1946 wer­den de eerste oogsten al weer binnen­ge­haald.

De Eucha­ris­tie­vie­ring

In de kerk Maria, Sterre der Zee, waren nog enkele mensen die de inundatie had­den mee­ge­maakt, er waren ver­der een vijf­tiental mensen uit Bad Berka en ook de kin­de­ren die zich voor­be­rei­den op de eerste heilige communie waren aanwe­zig. Het jon­ge­ren­koor Arrival ver­zorgde de zang bij deze Eucha­ris­tie­vie­ring. De kerk was heel goed gevuld. Aan het eind van de Mis kregen de kin­de­ren die met de voor­be­rei­ding op de eerste communie bezig zijn een kelkje met een hostie erboven afge­beeld dat zij in hun kamertje kunnen zetten als herine­ring aan hun communie­pro­ject.

Pastoor Maciej Sendecki con­ce­le­breerde, cate­chiste Monica Wildeboer assis­teerde, pries­ter­stu­dent Nico Vennik, afkoms­tig uit de pa­ro­chie, diende de Mis samen met Julian en Sara. Gert Visser was ceremonia­ris.

Ont­moe­ting

Na afloop van de Mis was er weer uit­ge­breid gelegen­heid om elkaar te ont­moe­ten en heb ik vele mensen uit Mid­den­meer en de andere plaatsen uit de omge­ving en de gasten uit Bad Berka kunnen spreken

(De homilie is voor een groot deel gelijk aan die van de Mis in Blaricum, de avond tevoren)

Hier­on­der de homilie, het evan­ge­lie was Jo 8, 1-11

VREDE BEGINT (OOK) BIJ JEZELF!

Herdenken

We gedenken op deze zon­dag
dat het tach­tig jaar gele­den is
dat de Wie­rin­ger­meerpol­der onder water is gezet.
We begroeten bij­zon­der harte­lijk
onze Duitse gasten uit Bad Berka.

Allemaal zijn we in deze tijd bezield
door wat jullie jaar­the­ma is: Vrede.

We bid­den om vrede,
nu we helaas zoveel oorlogstaal horen.
Overal wordt ge­spro­ken over bewape­ning.
Maar oorlog is altijd een verlies
en het levert zel­den vrede op,
Maar schept alleen nieuwe oorlogen.
En weegt het winnen van een stuk terrein|
op tegen het verlies - opnieuw -
van zoveel hon­derdduienzen men­sen­le­vens?
Nee!
We moeten bid­den, blijven bid­den,
dat de lei­ders van de volken
zich niet door heers­zucht en winnen
laten lei­den,
maar door de wil tot vrede
en dat zij de kracht bezitten
en de groot­heid
om nederig te kunnen zijn
en vreedzame oplos­singen te zoeken.

Oorlogen beginnen klein

Maar oorlog en vrede beginnen in het klein,
in de relaties tussen mensen:
Hoe gaan we met elkaar om?
Het begint met oor­de­len, veroor­de­len,
haat en ver­deeld­heid zaaien.
Zo begint het tussen mensen,
zo beginnen grote con­flic­ten
als de mens die zo handelt
een lei­der van volken is.

Oordelen

Dat mensen ge­mak­ke­lijk oor­de­len,
is ons allemaal wel bekend.
Soms maken we ons er zelf schul­dig aan,
soms kunnen we er slacht­of­fer van wor­den.
Je kunt pijn­lijk wor­den getroffen
door wat anderen van je zeggen.
Mensen beoor­de­len wat andere mensen doen,
maar ze zien de buiten­kant.
Ze kennen meestal niet de omstan­dig­he­den,
de levensge­schie­de­nis en het hart van de mensen
die zij oor­de­len
en hun oor­deel draagt niet bij
aan de vrede en ver­zoe­ning onder mensen.

Jezus over oor­de­len

Als Jezus ons leert dat we niet moeten oor­de­len
- “Oordeelt niet opdat je niet ge­oor­deeld worde” -,
bedoelt Hij met name dat je niet moet vergeten
dat we niet het laatste oor­deel kunnen vellen,
alleen God kent ons hart en onze diepste gedachten.
Ieder mens moet oor­de­len
over goed en kwaad
en de juiste keuzes proberen te maken,
maar de persoon kunnen we uit­ein­delijk niet beoor­de­len.

God schrijft in het zand

Bij de beschul­digingen
tegen die overspelige vrouw in het evan­ge­lie
schrijft Jezus in het zand.
God schrijft onze zon­den in het zand,
Hij bei­telt ze niet in marmer vast.
Als de wind erover blaast, is alles weg;
en als de heilige Geest
als een adem­tocht over ons leven blaast
en ons hart veran­dert,
zijn onze zon­den ver­ge­ven.
Jezus gaf ons daarvoor een speciaal sacra­ment,
de biecht als sacra­ment van ver­ge­ving.
God bei­telt ons niet vast
in wat we ver­keerd hebben gedaan,
Hij geeft ons nieuwe kansen.

Gede­ti­neer­den

In een medisch tijd­schrift stond het ver­slag
van een weten­schap­pe­lijk onder­zoek:
81,7 % van alle gede­ti­neer­den
had ooit een psychiatrische stoornis,
bij 65,5 % was die stoornis nog aanwe­zig.
Dat is dus heel hoog
en het kan niet anders
dan dat zoiets weegt op de levensloop
en de daden van die personen;
Daar­mee is de ver­keerde daad
nog steeds te veroor­de­len,
maar de schuld is er wel min­der door.
Het geeft weer eens aan
dat we niet de persoon kunnen beoor­de­len,
wél het goed of kwaad van de daad.

Oordeel en recht

Jezus bedoelt dus niet dat er nooit
enig oor­deel geveld mag wor­den,
dat zou ook niet kunnen,
want kwaad blijft kwaad;
slacht­of­fers en de maat­schap­pij
hebben recht op bescher­ming;
het recht moet zijn loop hebben.
Maar iedere rechter zal bij­voor­beeld weten
dat het oor­deel dat hij velt
niet het laatste en de­fi­ni­tieve oor­deel zal zijn.

Eén rechter...

Er is er maar één die dat oor­deel kan geven,
God alleen kan onze levensge­schie­de­nis
en die van alle mensen meten en doorgron­den,
alleen Hij kan onze diepste drijfveren,
onze geneigd­he­den en gedachten helemaal begrijpen.
Zelfs wij begrijpen ons­zelf soms niet.
Daar moeten we zelf altijd reke­ning mee hou­den
in ons oor­deel over anderen
en ook in ons oor­deel over ons­zelf:
het kwade blijft kwaad, het slechte blijft slecht,
de zwakken hebben recht op bescher­ming,
maar we mogen ook hopen op een zeker begrip,
dat mensen ons niet vast­pin­nen op onze fouten,
maar kansen geven om te groeien.

De eerste steen...

Dan zit er nog een uit­no­di­ging
in het evan­ge­lie van vandaag:
“Laat degene onder u die zon­der zon­den is...”.
Niemand is zon­der zon­den.
We zijn uit­ge­no­digd om onze fouten en gebreken,
onze zon­den onder ogen te zien,
zoals dat gebeurt aan het begin van iedere Mis.
Dat is niet om er depressief van te wor­den,
maar juist om mil­der en begrip­voller
de onvol­ko­men­he­den van anderen te zien:
je bent zelf ook maar een mens...
Wie zon­der zon­den is...

Onrecht

Op deze zon­dag horen we het verhaal
van de overspelige vrouw.
Ze is betrapt, ze kan er niet meer onderuit.
De feiten staan vast,
de straf moet wor­den opgelegd,
denken de schrift­ge­leer­den en Fari­zeeën.
De eerste onrecht­vaar­dig­heid begint er al mee
dat er geen sprake is van de man
met wie zij het overspel heeft gepleegd,
die lijkt vrijuit te gaan.
Dat is na­tuur­lijk al een oneer­lijke, onge­lijke be­han­de­ling.
Verder wordt er niet gevraagd
naar wat er precies is gebeurd.
Is de vrouw ge­dwon­gen?
In wat voor omstan­dig­he­den heeft zij gehandeld,
wat was er bij haar aan de hand,
hoe kwam zij ertoe?
En het diepste oor­deel dat er bij die Schrift­ge­leer­den leeft
is een oor­deel over Jezus:
ze brengen die vrouw bij Hem
in de hoop Hem ergens van
te kunnen beschul­digen.

Re­flec­tie

Het is een uit­no­di­ging tot re­flec­tie, tot be­zin­ning,
ook aan ons...
Hoe recht­vaar­dig is je oor­deel over anderen
en wat zij de beweegre­denen erachter?
Hoe een­vou­dig denk je over jezelf...

Zo wor­den we in deze veer­tig­da­gen­tijd uit­ge­no­digd
tot re­flec­tie, tot be­zin­ning en een nieuw begin...