Palmwijding op het Waterlooplein

Jongerendag Bisdom Haarlem in de Mozes en Aäron

De Wereld­jon­ge­ren­dag wordt op Palm­zon­dag we­reld­wijd in de bis­dom­men gevierd. In het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam gebeurde dat in de Moses en Aäron. Daar was een af­wis­se­lend pro­gram­ma dat om 13.30 uur begon en tot in de avond duurde. Na­tuur­lijk met Eucha­ris­tie­vie­ring met Palm­pro­ces­sie. En een palm­wij­ding op het Waterloo­plein.

Waar normaal de markt van tweede­handsspullen en curiosa plaats­vindt, werd nu de wij­wa­terkwast gehan­teerd om de jon­ge­ren en andere kerk­gan­gers met hun palm­tak­ken te zegenen. Daarna trok de pro­ces­sie de kerk binnen om de intocht van Jezus in Jeru­za­lem te gedenken.

Tevoren was er een mooie inlei­ding van Franciscaner broe­der Fer Rijken geweest over zien en geloven, met pakkende voor­beel­den. Dit naar aan­lei­ding van het thema dat de paus aan deze dag had meege­ge­ven: “Zalig de zuiveren van hart, want zij zullen God zien”.

Daarna gingen de jon­ge­ren in groepen uiteen voor de ver­schil­lende work­shops: lie­de­ren van Sant’ Egidio zingen, een creatieve work­shop rond de goede week, een pre­sen­ta­tie van Sant’ Egidio met ge­tui­ge­nissen en een ver­die­pende work­shop rond de bood­schap van de paus voor deze jon­ge­ren­dag, die ik zelf heb mogen lei­den.

Die laatste work­shop bestond uit een gesprek met de bijna twin­tig deel­ne­mers over erva­ringen van God, over zuiver­heid van hart, over geluk. Voor dit gesprek was een uur uitge­trok­ken. Na de work­shops was er een pauze-tijd om met elkaar uit te wisselen en een pre­sen­ta­tie van de ko­men­de wereld­jon­ge­ren­da­gen in 2016 in Krakau, die heel bij­zon­der beloven te wor­den. Marius van der Knaap, de jon­ge­ren­wer­ker van het bisdom, is nu al en­thou­siast bezig om een mooie reis er naar toe voor te berei­den. Dus, jon­ge­ren die dit lezen: Ga mee, meld je aan, wacht niet tot het laatste moment en doe mee met een gezellig en mooi jaartje voor­be­rei­ding! Na die pre­sen­ta­tie werd de heilige Eucha­ris­tie gevierd en hebben we samen nog heer­lijk gegeten.

Een week tevoren had­den zich slechts 25 jon­ge­ren aangemeld. Gelukkig is het helemaal goed geko­men en hebben we een mooie jon­ge­ren­dag gehad. Dank daarvoor ook aan het Jon­ge­ren­plat­form, dat erg goed in vorm is en veel voor deze dag heeft gedaan.

Hier­on­der de preek die ik (min of meer) tij­dens de heilige Mis heb gehou­den.

Homilie

Van zuiver­heid naar barm­har­tig­heid

“Zalig de zuiveren van hart”
is het thema van deze wereld­jon­ge­ren­dag.
Volgend jaar zal het zijn:
“Zalig de barm­har­tigen”.
Dat is al lang gele­den vast­ge­steld door de paus,
maar het komt nu wel heel mooi uit:
op 8 de­cem­ber van dit jaar
begint het heilig jaar van de barm­har­tig­heid.
Op zon­dag na Pasen,
de zon­dag van de barm­har­tig­heid
zal paus Fran­cis­cus het offi­cieel aankon­digen.
Het wordt een jaar waarin we
bij­zon­der wor­den uit­ge­no­digd
om Gods barm­har­tig­heid te ont­van­gen
en zelf barm­har­tig te zijn voor anderen
en ver­ge­ving te schenken.

Transparant

Wanneer ben je zuiver van hart?
Wat is dat eigen­lijk: zuiver van hart zijn.
We hebben er net in één van de work­shops
over ge­spro­ken.
Mis­schien kun je het beste denken aan water:
water is een eerste levens­be­hoef­te,
maar het kan verschrikke­lijk ver­vuild zijn
en gif­tige stoffen bevatten;
zuiver water is transparant.
Ik ben één keer op een soort Bounty-eiland
in het Cari­bisch gebied geweest: Tobago;
daar was het water zo hel­der,
dat je kijkend vanuit een bootje in de diepte
de mooiste vissen kon zien zwemmen
en de koraalriffen kon bewon­de­ren .
Er bestaan ook mensen die zo zijn:
fan­tas­tische, prach­tige, zuivere zielen.
Er schuilt geen kwade intentie in die mensen,
geen dubbele moraal,
geen verborgen be­doe­lin­gen.
Als je met hen in contact komt,
kom je heel ge­mak­ke­lijk in aanra­king
met de diepte van hun ziel:
je merkt in alles wat zij zeggen
goede en edele be­doe­lin­gen;
ze moeten niet voort­du­rend iets,
het zijn mensen die helemaal zich­zelf zijn,
er steekt geen kwaad in,
zij geven zich zoals ze zijn
en zij zullen ook niet zo gauw
iets lelijks van een ander zeggen.
Je hebt nooit het idee
dat je eigen­lijk niet met hen­zelf in contact bent geweest
maar met een beeld dat zij van zich­zelf willen geven
of met een soort facade,
nee: zij zijn transparante mensen.

En in de diepte van hun ziel zie je
als het ware
prach­tige vissen rondzwemmen.

Zalig de zuiveren van hart,
want zij zullen God zien!
Als je met zulke mensen in contact komt,
zie je iets van God.
Een goed en zuiver mens
is een brug naar God,
een beeld van de Schepper.
Mis­schien heb je het zelf ook weleens gehad
dat je zo door iemand geraakt werd:
in jou ontmoet ik God.

Be­lan­ge­loze liefde

Mis­schien hebben wij die zuiver­heid van hart niet
of nog niet of niet altijd.
Dan is er vandaag om jou te troosten
het lij­dens­ver­haal van Jezus.
Daar komen mensen in voor,
in alle soorten en maten.
Allerlei gevoelens vertroebelen
de zuiver­heid van hart
van de mensen die in ‘the passion’
met Jezus in aanra­king komen.
Jezus is zuiver van hart.
Zijn liefde is ongeveinsd, dat wil zeggen: echt.
Hij heeft Zijn Vader in de hemel lief,
Hij heeft Zijn leer­lin­gen lief,
maar het is geen liefde voor Hemzelf:
Hij zoekt geen vriend­schap
omdat Hij zich een­zaam voelt,
ook niet omdat Hij naar seks verlangt
en al helemaal niet
omdat Hij een relatie wil gebruiken
om hoger op te komen.
Nee, het gaat om een zuivere liefde,
zon­der bijbe­doe­lin­gen,
niet om iets te bereiken of te hebben,
be­lan­ge­loos,
echte liefde dus.

Niet oor­de­len

De mensen om Hem heen
waren dui­de­lijk anders.
Hoe is het met de zuiver­heid van hun hart?
Zeker, we mogen niet oor­de­len,
dat betekent
dat we er niet over kunnen oor­de­len
hoe slecht ze zijn
en of het hun aan te rekenen is,
wat zij hebben gedaan.
Wij zijn geen God.
We kunnen niet oor­de­len over hun schuld,
maar we kunnen en moeten na­tuur­lijk wél
goed en kwaad proberen te on­der­schei­den,
want het goede moet je doen
en het kwade moet je laten.

Hoe komen ze ertoe?

Wat bewoog Judas
om Zijn vriend en Meester voor geld te verra­den?
En wat bracht de reli­gi­euze lei­ders van het volk ertoe
om Jezus over te leveren
en het zo aan te leggen
dat Hij ver­oor­deeld zou wor­den?
Wat bracht Pilatus er in Gods­naam toe
om toe te geven
en te doen wat hij eigen­lijk niet wilde:
Jezus over te leveren om ge­krui­sigd te wor­den?
Hoe kwamen de soldaten ertoe
om zo de spot met Hem te drijven?
Je ziet ook dat bijna ie­der­een
mee gaat doen in het­zelfde stramien:
ze had­den Jezus de week ervoor nog
eenstemmig toegejuicht
als koning van de Joden;
nu is het afgelopen
en met bijna een­zelfde eenstemmig­heid
wordt geëist dat Hij ge­krui­sigd wordt.

Herken­baar...

Dit is allemaal heel herken­baar.
Je bent zelf vast ook weleens mee­ge­gaan met the flow,
je mee laten drijven op de sfeer of de groep,
je hebt vast ook weleens keuzes gemaakt,
woor­den ge­spro­ken,
feite­lijk uit een soort jaloezie
of voor het geld of om erbij te horen
of uit wat voor min­der edele motieven dan ook.
Je bent een mens....
Maar vergeet nooit:
be­lang­rijker dan je fouten
is de weg die je wilt gaan;
meer gewicht in de schaal dan je ‘bloopers’
leggen je verlangen
en je moed om weer op te staan
en opnieuw te beginnen.
Petrus was tame­lijk slap,
hij wilde er zo graag bij horen....
Hij werd de rots van de Kerk!
Alleen Judas redde het niet,
hij klampte zich als het ware vast
aan zijn mis­daad.
Hij zei als het ware:
“Dit is wat ik ben en dat is het,
iets anders of meer wordt het niet”.

The Passion

Dit jaar wordt Jezus in The Passion
gespeeld door Jim de Groot.
Hij is de zoon van Boudewijn de Groot,
maar dat zegt mij waar­schijn­lijk meer dan jullie.
Jim was een moei­lijk persoon,
zo ver­telt hij­zelf in de krant,
woede-uitbars­tingen, totaal niet flexibel,
verliet zijn vriendin en twee kin­de­ren,
altijd boos en veronge­lijkt
en verslaafd aan de cocaïne.
Waarom werd juist híj gevraagd?
“Mis­schien omdát ik ver­an­der­de...”,
denkt hij zelf.
Dat hij gekozen werd voor The Passion
heeft hem goed gedaan.
Niet dat hij nu een heilig boontje is,
verzekert hij de lezers,
maar wel iemand
met z’n eigen geloof
in een onzicht­ba­re coach,
die hem in zijn hoofd ver­telt dat een misluk­king
nog niet het einde betekent,
die hem bemoe­digt of corri­geert.

Open­heid

Als je rijk bent en het je goed gaat,
ben je ge­mak­ke­lijker zelf­ge­noeg­zaam, af­ge­slo­ten:
je redt het wel;
als je een nood voelt
en tege­lijk een­vou­dig bent en transparant,
zul je ervaren dat je God nodig hebt
en dat Hij er voor je is.
Heel veel in het leven
hangt af van de zuiver­heid van je hart,

van minstens een minimale open­heid.
Je moet name­lijk ook geraakt kunnen wor­den.

Er zijn allerlei gelo­vi­ge mensen in het passie­ver­haal
bij wie het fout gaat:
ze wijzen Jezus af;
en er zijn mensen van een niet-gelo­vi­ge ach­ter­grond,
die het wél zien en ervaren,
zoals de hon­derdman die bij het kruis stond
en uitriep:
“Hij was een Zoon van God”.

Zalig zijn we
als we zuiver van hart zijn,
dan zullen we God zien.
Amen.