Niemand uitgesloten... en wat dat betekent

Aandacht gevraagd voor de christen-vluchtelingen

Op zon­dag 25 ok­to­ber was ik voor de H. Mis en ont­moe­ting met de pa­ro­chi­anen in Uitgeest in de kerk van O.L. Vrouw geboorte. Daar kwamen ook de R.K. Vrouwen Noord Holland bijeen met - na de Mis - ont­moe­ting en een lezing van diaken Rob Macini over diaconie in de wereld, waarin diaken Mascini ver­telt over zijn erva­ringen met de diaconale inzet (caritas) van de kerk in allerlei streken van de wereld.

Tijdens de preek ben ik ook even inge­gaan op de erva­ringen van christen-vluch­te­lingen die ons ter ore komen. Het gaat hier om erva­ringen in de nood­op­vang, daar­naast hebben we onlangs ook aan­dacht gevraagd voor het probleem van tolken met een bepaalde ach­ter­grond die voor chris­te­nen bedreigend is en voor ongepaste bena­deringen door tolken en mede-bewoners.

HOMILIE

Broe­ders en zusters,

Aan de kant...

Het is mooi dat we hier vandaag
de heilige Mis mogen vieren
met de Vereni­ging R.k. Vrouwen Noord-Holland
en met mede­wer­king van het koor Laus Deo,
dat heel mooi een Mis van Perosi zingt.

Als Jezus de stad Jericho verlaat
wordt Hij omgeven door een flinke menigte.
Jezus is op dat moment
- een beetje oneerbie­dig gezegd -
een populaire jongen.
Dan komen ze langs een arme man,
iemand die let­ter­lijk en figuur­lijk
aan de kant staat,
(of zit in dit geval).
Bartimeüs is een blinde
en een bede­laar
en ie­der­een loopt aan hem voorbij.
Hij is dus driemaal uit­ge­slo­ten:
Hij kan niet zien,
hij heeft geen geld,
hij wordt gepest en mag niet meedoen.

Wie is uit­ge­slo­ten?

Dat mensen uit­ge­slo­ten zijn
komt ook in onze samen­le­ving voor.
En het zijn niet altijd de mensen
die het meeste van zich laten horen
die ook het meest uit­ge­slo­ten zijn.
Het feit dat zij zich durven laten horen
is al een teken
dat zij toch wel een plaats hebben
of beginnen te krijgen.
Er zijn heel veel mensen
die niet kunnen meedoen
en die zich niet laten horen,
omdat zij geen stem hebben
of omdat zij niet durven.
Denk aan kin­de­ren die gepest wor­den
en ook vol­was­se­nen die treiterijen onder­gaan
bij­voor­beeld op de werkvloer.
Als iemand zo asser­tief wordt
dat hij durft te rea­geren
is veel van de uit­slui­ting
al overwonnen.
Maar velen schamen zich
of kunnen het niet.
Zo zijn er mensen die flink in de schul­den zitten
en dus niet kunnen meedoen
in de maat­schap­pij
en heel veel mensen zijn erg een­zaam,
hebben weinig contacten,
kunnen niet meedoen
of durven niet mee te doen.

Problemen van de christen-vluch­te­lingen

In deze weken denken we ook
aan de tal­loze vluch­te­lingen
die door Europa trekken.
Oorlog is een vre­se­lijk iets.
Als je huis vernie­tigd is,
vrien­den en familie gedood,
je baan verdwenen en je toe­komst vernie­tigd,
is er weinig meer om te lachen.
Op een bij­zon­dere wijze is het moei­lijk
voor de chris­te­nen onder hen.
Zij moeten verspreid
over allerlei nood­op­vang-voor­zie­ningen
temid­den van een overgrote moslim-meer­der­heid leven,
wat niet altijd ge­mak­ke­lijk is.
Ons bereiken berichten
dat ze soms wor­den bedreigd
en onder druk gezet om zich te bekeren.
Het is moei­lijk voor de weinige pries­ters
die hun taal spreken
om hen te bezoeken of an­ders­zins te bereiken,
omdat ze op zoveel ver­schil­lende locaties ver­blij­ven
en omdat in de nood­op­vang
een pries­ter niet gauw wordt toe­ge­la­ten.

Toen Jezus in zijn leven kwam

Mis­schien voelen we ons allemaal weleens
niet zo ge­waar­deerd, niet zo aanvaard,
niet zo gekend of erkend in wie we zijn.
Zo moet Bartimeüs het ervaren hebben
toen hij daar zat aan de kant van de weg,
blind, bedelend
terwijl ie­der­een aan hem voorbij liep,
hij er eigen­lijk niet mocht zijn.
Toen Jezus in zijn leven kwam
ver­an­der­de er veel:
niet alleen werd hij van zijn blind­heid genezen,
maar hij mocht er bij horen,
hij werd opgeno­men bij de groep van mensen
die Jezus volg­den.
Dus de leer­lin­gen van Jezus
ver­wel­kom­den hem.

Aandacht en een luis­te­rend oor

Mis­schien moeten wij dat ook maar doen:
laten we proberen ons te openen
voor de nood van anderen,
voor de velen
die het min­der hebben dan wij.
Aandacht hebben voor anderen,
een luis­te­rend oor,
een harte­lijk woord
doet al heel veel goed
en je vergeet je eigen pijn en vragen.
Laten we dus doen zoals de leer­lin­gen en Jezus
in het evan­ge­lie van vandaag.
Jezus hoorde de schreeuw van de blinde man
en ging er niet aan voorbij
Hij liet hem bij zich roepen,
Hij nodigde hem uit,
Hij genas hem, werd zijn vriend.
De aan­dacht die Jezus aan deze man gaf,
maakte dat ook de andere mensen langs de kant van de weg
van hou­ding gingen ver­an­de­ren.
Zonet had­den ze de blinde bede­laar
nog toegesnauwd
dat die zijn mond moest hou­den.
Nu zeggen ze vrien­de­lijk tegen hem:
“Hou goede moed, Hij roept U, sta op”.

Rolmodel

Zo gaat het vaak in de samen­le­ving
en dat begint al op school.
Als een kind gepest wordt
en een populaire figuur,
een soort rol­mo­del uit de klas
gaat er niet aan voorbij
geeft hem aan­dacht en wordt zijn vriend,
dan draaien veel andere kin­de­ren bij
en zal het pest­ge­drag ver­dwij­nen.
En onder de vol­was­se­nen is het niet anders.
Soms gebeurt het dat ie­der­een iemand links laat liggen
totdat een persoon met een zeker gezag
of een bekende of populaire persoon
aan die persoon harte­lijke aan­dacht gaat geven.
Daardoor hoort die arme mens
die uit­ge­slo­ten was,
er ineens bij.

Wat betekent dat je niemand uit mag sluiten?

Het is een chris­te­lijke opdracht
om niemand uit te sluiten
van een normaal en harte­lijk men­se­lijk contact.
Daarvoor hoeven we het niet met die persoon eens te zijn,
we hoeven diens keuzes niet te delen.
Het kan zijn dat we het onver­stan­dig vin­den
of ver­keerd wat die persoon zegt of doet.
Maar Jezus is geko­men
voor tolle­naars en zon­daars.
Dat betekent niet dat Jezus zei:
Ga maar je gang,
mij maakt het niets uit.
Het maakte Hem wel veel uit,
zoveel dat Hij voor de zon­den van de mensen
een gruwe­lijke dood is gestorven aan het kruis.
En Hij sprak soms dui­de­lijke taal;
van­daar dat de Fari­zeeën en de schrift­ge­leer­den
zo op Hem gebeten waren.
Maar Hij was er voor ie­der­een,
Hij zou alle mensen wel
- zoals een kloek de kuikens -
onder Zijn vleugelen willen verzamelen.
Hij is als een vader en moe­der
die van hun kind heel veel houdt.
Soms mogen die ouders uit liefde voor hun kind
iets zeggen dat streng klinkt,
een op- of aanmer­king is.
Dat is niet erg,
dat is soms goed
als dat kind de liefde maar mag blijven ervaren.

Open naar allen

Zoals de Heer er is voor ie­der­een,
in het bij­zon­der voor wie uit­ge­sto­ten is,
niet mee­telt, aan de kant staat
en juist geko­men is om het leven te delen
van wie ge­mar­gi­na­li­seerd is, niet mee­telt,
zo zijn ook wij ge­roe­pen
de uit­ge­slo­tene, de mens in de marge
weer mee te laten tellen,
in liefde aan te nemen.
Ook wij­zelf zijn eigen­lijk bede­laars,
helemaal af­han­ke­lijk
van de goed­heid van God,
wij zijn uit­ein­delijk totaal af­han­ke­lijk
van Gods goede gaven,
we hebben niets in eigen hand.
Maar God heeft ook tot ons gezegd:
“Roep hem/haar eens hier”
en: “Ga uw geloof heeft u genezen”.
Hij heeft ons ge­roe­pen
zoals Hij met die blinde bede­laar deed.

Stel dat die blinde was afgehaakt...

En tenslotte is dit evan­ge­lie
ook een uit­no­di­ging om vol te hou­den,
ons niet te laten ont­moe­di­gen.
Wie weet hoe lang die bede­laar daar al zat,
daar bij de poorten van Jericho?
En waarom was hem dat over­ko­men
dat hij blind was, niet kon zien?
En de mensen om hen heen
snauw­den hem toe dat hij moest zwijgen.
Ach, er was zo veel van hem ont­moe­di­gen kon,
waardoor hij treurig en terneer­ge­sla­gen
af zou kunnen haken.
Maar stel je voor dat hij dat had gedaan,
dat hij er niet had gezeten die dag,
of dat hij inder­daad maar zijn mond had gehou­den
en niets had gezegd,
dan had hij Jezus niet ontmoet
en was alles bij het oude ge­ble­ven.
Dus, verlies de moed niet,
laat je niet afschrikken,
maar blijf volhar­den en roepen,
blijf bid­den en smeken:
op een dag komt de Heer langs,
zal Hij u roepen,
dan heeft het volhar­dende geloof en ver­trouwen
gene­zing gebracht.

Amen.