Dies Grootseminarie Rolduc gevierd met herdenking Vaticanum II

Het Groot­semi­narie Rolduc vierde op 8 de­cem­ber zijn 'ver­jaar­dag'. Veel oud-stu­den­ten waren geko­men om de pontificale Mis mee te vieren, een plech­tige zit­ting mee te maken met een lezing over het tweede Vati­caans concilie en Gaudium et Spes, een fees­te­lij­ke maal­tijd en gezongen vespers. Het was tevens een afscheid van rector mgr. dr. Jan Vries, die het semi­na­rie na 21 jaar verlaat en bij deze gelegen­heid een beeld van Petrus 'naliet' aan het semi­na­rie.

Het beeld van Petrus wil de band cum et sub Petro - een­heid met de paus - onder­stre­pen die het semi­na­rie vanaf het begin heeft ge­ken­merkt. Rector Vries wordt rector van de O.L. Vrouwe­basi­liek in Maas­tricht enn zijn op­vol­ger is rector Lambert Hendriks, die reeds aan het semi­na­rie verbon­den was als studieprefect en moraaltheoloog.

Samen met mgr. Frans Wiertz en hulp­bis­schop Everard de Jong heb ik bij deze gelegen­heid de Hoog­mis mogen vieren en daarbij de on­der­staan­de homilie gehou­den. De lezing die ik daarna bij de sessio sollemnis heb gehou­den over Gaudium et Spes zal in het tijd­schrift "Communio"wor­den ge­pu­bli­ceerd.

Homilie

Excellenties, broe­ders en zusters,

Dank­baar­heid

Dat we hier op de Dies van Rolduc bijeen zijn,
is een reden tot dank­baar­heid.
Na­tuur­lijk gaan de gedachten van velen van ons
terug naar die jaren
die we hier hebben door­ge­bracht.
We denken terug aan onze eigen roe­ping
en hoe de Heer ons naar het semi­na­rie heeft geleid,
we denken ook aan hen die ons hebben begeleid
en waar­van som­mi­gen
deze aarde al hebben verlaten:
Mgr. Gijsen, pater Penning de Vries,
Jan Ambaum, pater Van Looij, Abt dom De Wolf,
ver­schil­lende oud-stu­den­ten, pries­ters
en anderen die we als docent, als biecht­va­der
of hoe dan ook hebben gekend.
Op deze dag bevelen we hen aan bij de Heer.
Reden tot dank­baar­heid is er ook
omdat het semi­na­rie
in deze meer dan veer­tig jaren
zoveel vrucht heeft mogen dragen
De zalige Paus Paulus had
het semi­na­rie toegewenst
dat het vruchten zou dragen voor het hele land.
Dat was in 1975.
Zijn wens is uitge­ko­men,
zijn bede is verhoord.

Vreugde en vuur

Maar hoe ver­der we komen
des te meer wor­den we ons bewust
dat we niet heel erg kunnen voort­bou­wen
op de oude kaders en tra­di­tio­nele gebruiken.
Veel gebruiken zijn wel goed
maar een beetje leeg gewor­den.
We moeten ook nieuwe wegen gaan.
We ver­kon­di­gen een blijde bood­schap,
de bood­schap van het evan­ge­lie
en de vreugde van het katho­lie­ke geloof.
Maar waarom springen de mensen dan niet
van blijd­schap op als zij die horen?
Wat kunnen we doen
om die bood­schap niet saai en ontoe­gan­ke­lijk
te doen lijken?
Het moet na­tuur­lijk authen­tiek zijn,
echt en waar
en we weten dat mensen geraakt kunnen wor­den,
als ook de genade een beetje mee­werkt.
Heer, wat wilt U dat wij doen?
En hoe kunnen we die genade laten stromen?
Dat vuur mogen we nooit verliezen,
dat verlangen om anderen te laten delen
in de vreugde van het evan­ge­lie
en de sacra­menten.

Maria

Vandaag willen we daarvoor
aller­eerst naar Maria kijken,
die geheel en al open stond voor God,
die vol van genade was.
Op deze bij­zon­dere dag
waarop paus Fran­cis­cus in Rome
de heilige deur opent
en daar­mee het heilig jaar van Barm­har­tig­heid,
denken we bij­zon­der aan haar,
die we aan­roe­pen als deur van de hemel
en moe­der van barm­har­tig­heid.
We denken er vandaag aan
dat het grote werk van de verlos­sing
bij haar is be­gon­nen,
die met het oog op het paas­mys­te­rie,
op de dood en ver­rij­ze­nis van haar Zoon,
werd gevrij­waard van de schuld
waar­mee heel het men­se­lijk geslacht is bela­den.

In een uit­hoek van het Romeinse wereldrijk
begon God iets nieuws,
verborgen en klein:
wie was Maria nu helemaal?
Het begon allemaal
met een ongeboren kind, een meisje
dat zon­der zonde werd ont­van­gen
opdat zij niet de aantrek­kings­kracht
van het kwaad zou ervaren
opdat haar motieven geheel zuiver zou­den zijn.
Maria moest en zou door Gods genade
vrij zijn, wer­ke­lijk vrij zijn
om onbelemmerd haar “ja” te kunnen spreken,
haar “Mij geschiede naar Uw woord”.

Hier geeft God ook
een eerste ant­woord
op ons verlangen naar zicht­baar succes.
Wees vrij en rus­tig, geef het af
- God doet het toch weer anders -
en zaai, begin rus­tig heel klein,
de vruchten zitten soms in één persoon
die zelf dat “ja” spreekt
en die ver­der gaat.

Beeld van de Kerk

Doordat de vaders van het tweede Vati­caans concilie
besloten de ontwerp­tekst over Maria
in te voegen in de Con­sti­tu­tie over de Kerk,
wordt ons door dit concilie
Maria voorge­hou­den
als lid en beeld van de Kerk,
en als moe­der van de genade,
zoals het Concilie haar noemt.

Maria is dus beeld en lid van de Kerk.
Zeker zij is een boven allen uit­mun­tend
en heel uitzon­der­lijk lid van de Kerk
omdat zij op deze mooie en uitzon­der­lijke wijze is verlost
en omdat zij op een bij­zon­dere manier
heeft mee­ge­werkt aan onze verlos­sing.
Zij is dus een uitzon­der­lijk lid,
maar een lid en een beeld van de Kerk
en wat tot Maria in het evan­ge­lie wordt gezegd,
is dus in zekere zin
ook op ons van toepas­sing.

Verheug U!

“Verheug U, Be­ge­na­digde,
de Heer is met U”
Zeker, deze woor­den gel­den ook voor ons,
wij zijn be­ge­na­digd,
door de genade van ons doopsel en vormsel,
de genade van ons pries­ter­schap.
De Heer is met ons.
Dit is reden tot grote vreugde.
Leven we vanuit die vreugde
of zien we alleen het tekort,
het falen van ons­zelf
en dat ons tekort wordt gedaan?
Maar deze vreugde is de basis
van ons christen-zijn,
de basis van ons pries­ter-zijn!
Docus op de vreugde!

Vreest niet

“Vreest niet, Maria”
Die aanspo­ring
“Vreest niet, wees niet bang”
schijnt 365 keer
in de bijbel voor te komen,
één keer voor elke dag;
we moeten dus iedere dag opnieuw
met moed en ver­trouwen beginnen,
ver­trouwend op de kracht die God geeft:
“Gij hebt genade gevon­den bij God”.
Maar die volgende woor­den van de engel,
zijn die ook op ons van toepas­sing:
“Zie, gij zult zwan­ger wor­den
en een zoon ter wereld brengen”?
Grote heiligen als Fran­cis­cus van Assisi
zeggen van wél,
want als het goed is zijn wij vol van Jezus,
als het ware zwan­ger van Hem,
en door de woor­den die wij spreken,
door de dingen die wij doen
kunnen we Hem
ter wereld te brengen.
Een goed woord wat we hebben ge­spro­ken,
iets moois wat we hebben gedaan,
kan Jezus ter wereld brengen,
dus laten we woor­den spreken, dingen doen
waardoor God, waardoor Jezus
in onze wer­ke­lijk­heid kan binnen gaan.
Het begint met onze open­heid
voor God en voor anderen,
zoals God open stond en staat
voor deze zon­dige wereld.
Laten we in ieder geval niet in cynisme ver­val­len
“omdat we wel weten hoe ‘ze’ zijn”.

Barm­har­tig­heid

We beginnen nu het jaar van barm­har­tig­heid.
Paus Fran­cis­cus nodigt ons uit
om te kijken met de blik
waar­mee Jezus naar tolle­naars en zon­daars keek,
naar Matteüs bij­voor­beeld,
een blik vol liefde­vol erbarmen
en tege­lijk uit­no­di­gend, uit­da­gend
om stappen te zetten
en Jezus te volgen.

Dat we in dit jaar zelf meer dan ooit
de barm­har­tig­heid van de Vader
mogen ervaren
en vol van die barm­har­tig­heid
bij de mensen mogen zijn.
“De heilige Geest zal over U komen
en de kracht van de Aller­hoog­ste
zal U overschaduwen”
Amen.