“Ga door met je leven”: Is er licht na de tunnel?
Pasen
Op Paaszondag heb ik de heilige Eucharistie gevierd in de parochiekerk van Nieuw Vennep, waarbij het Mitswa ritmisch koor heeft gezongen. Daarna was ik voor de Eucharistie en de maaltijd met de mensen van de straat bij de zusters Missionarissen van de Naastenliefde (zusters van Moeder Teresa). Daar hebben we de vier medezusters herdacht die onlangs in Jemen vanwege hun geloof op gruwelijke wijze door IS zijn vermoord.
Het was feestelijk in Nieuw Vennep met de mooie zang, de groep misdienaars en vele gelovigen. Ook de Paaswake was druk bezocht geweest.
De zusters vertelden me dat niet alle berichten over de aanslag op de zusters in Jemen in de media kloppen. De overste die inderdaad niet ontdekt werd stond achter een deur, maar niet in een koelcel, zoals wordt verteld. De zusters in Amsterdam hebben op het horen van het bericht 24 uur aanbidding gedaan om te bidden voor de daders en uit eerherstel.
Homilie
Durf je geloven?
Durf je vertrouwen?
De angst niet laten heersen
Dat was deze week
op wel heel bijzondere wijze
een thema
dat ons allen bezig hield:
de gruwelijke aanslagen in Brussel
brachten een shock te weeg
en staatshoofden en regeringsleiders
riepen op om nu niet de angst te laten heersen
en onze vrijheid en levenswijze op te geven,
vaak met de toevoeging:
als we dat doen,
hebben zij gewonnen.
Trauma
Toch laat de ervaring van zo’n vreselijke aanslag
zeker bij de mensen die hebben meegemaakt
een trauma na of tenminste een indruk
waardoor zij nog lang die angst zullen voelen
dat er wat kan gebeuren.
Niet dat het zo uitzonderlijk is
wat er in Brussel of in Parijs is gebeurd.
Jaarlijks vinden er wereldwijd
meer dan vijfhonderd aanslagen plaats.
Bijna iedere dag zijn er ergens één of meer
terroristische aanslagen.
Het is dus niet uitzonderlijk,
het is alleen dichterbij
en daarom ervaren wij dit anders.
De wereld staat stil
Dat is eigenlijk met alles zo in het leven:
er overlijden dagelijks vele mensen,
onder hen zijn natuurlijk ook jongere mensen,
slachtoffers van ziektes, ongelukken en aanslagen,
maar het raakt ons nooit zo
als wanneer het iemand betreft
die ons zeer na staat.
Op dat moment voel je het verdriet
en staat de wereld stil,
is alles verder onbelangrijk.
Hoe dichterbij het komt,
hoe meer het ons innerlijk beroert.
Maar het verdriet om iemand raakt ons het meest
wanneer er een sterke band
van liefde en vertrouwen is
met die persoon.
"Ga door met je leven"
Op zo’n moment komt de vraag naar voren:
is er alleen het gat van de angst en het verdriet
of is er dan iets meer?
Natuurlijk kunnen we zeggen
- zoals premier Rutte en andere regeringsleiders dat doen -:
‘Ga door met je leven,
geef je vrijheid niet op’.
Maar als dat het hele verhaal is,
heeft het meer met het wegstoppen te maken
van je angst en je verdriet.
Zeg die woorden maar liever niet
tegen iemand die het moeilijk heeft,
want die persoon zal dan denken
dat hij of zij niet serieus genomen wordt.
We moeten er altijd ook doorheen,
door dat verdriet, door de angst.
Dat is een strijd, een moeilijke weg.
Het belangrijkste daarbij is eigenlijk:
Heb je perspectief?
Ook al zit je in een tunnel,
zie je aan het einde licht?
Of geloof je tenminste dat er licht is
aan het einde van die tunnel?
De ervaring van de apostelen
Dit alles is precies de ervaring
en dit zijn de vragen
die de apostelen hadden
toen Jezus, hun vriend en Heer,
gekruisigd was.
Die kruisiging van Jezus
was als een terroristische aanslag:
Jezus werd gezien als een godslasteraar
die zich niet voegde
in het patroon van de Farizeeën en Schriftgeleerden.
Hij werd onschuldig
op gruwelijke wijze ter dood gebracht
en de apostelen moesten vrezen
dat het daarmee niet ten einde was,
ook zijzelf liepen gevaar.
Dat zou wat later duidelijk blijken
want al spoedig na Pasen
braken de eerste christenvervolgingen uit.
Flauwekul, beuzelpraat
En dan komt het bericht
dat de steen van het graf
was weggerold
en dat Jezus uit dat graf
verdwenen was.
Natuurlijk had Jezus
tijdens Zijn aardse leven
herhaaldelijk
over Zijn sterven en verrijzen gesproken
en toch zijn de reacties bij de leerlingen
heel, heel erg gemengd:
de meesten kunnen niet geloven
dat Hij is opgestaan, dat Jezus leeft.
De vrouwen gaan naar het graf
en weten niet wat ze ervan moeten denken.
En na de eerste verschijningen
aan Maria Magdalena en de vrouwen
vonden de apostelen hun verhalen flauwekul,
ze kunnen er niet in geloven,
zij blijven alles in twijfel trekken,
zij blijven steken in een trieste stemming
en in angst voor de moordenaars van hun Heer.
Alleen Johannes, de jongste apostel,
die tegen Jezus’ borst had geleund
bij het laatste avondmaal
en die onder het kruis had gestaan
toen Jezus stierf,
hij trad het graf van Jezus binnen,
zag de zweetdoek en de zwachtels
en hij geloofde in dat grote wonder:
de verrijzenis van de Heer.
Wonderen?
Wij kunnen ons dat goed voorstellen,
want ook nu hebben heel veel mensen
moeite om in wonderen te geloven.
Als er een wonder gebeurt,
denken wij:
er zal wel een natuurlijke verklaring zijn
en zelfs de mogelijkheid
dat er een wonder gebeurt
is vaak volledig uit onze horizon verdwenen.
Het onderzoek “God in Nederland”
dat twee weken geleden is gepubliceerd,
heeft nog eens duidelijk laten zien
dat God en de mogelijkheid van een wonder
steeds verder af komen staan van de Nederlanders.
Toch is dat uiteindelijk de kern van het geloof:
durf je geloven
dat het wonder kan gebeuren?
En durf je dus vertrouwen?
Geloof je dat je uiteindelijk geborgen bent?
Geloof je in de goede afloop?
Of is het leven op aarde
een afgang, een ondergang,
dood en bederf?
Het laatste woord zal vrede zijn
We vieren op Pasen
dat Jezus leeft,
dat Hij de dood heeft overwonnen,
ook onze dood.
Dat het laatste woord
een woord van vrede zal zijn,
dat we niet voor de ondergang en het bederf
geschapen zijn,
maar voor het licht, voor de heerlijkheid;
al zijn het allemaal mensenwoorden
voor iets wat geen pen kan beschrijven,
wat door geen menselijk woord
goed kan worden uitgedrukt,
ze geven het besef weer
dat we allemaal kleine mensen zijn,
kinderen
die uiteindelijk veilig zijn
door de zorg van de hemelse Vader.
Ook dat zijn mensenwoorden,
maar beter kunnen wij het niet zeggen.
Optimist
Wie in Pasen gelooft,
gelooft dus in toekomst, in uitzicht,
in leven dat de dood overwint,
en in eeuwig leven voor ons mensen,
ook al kunnen wij veel ervan niet goed begrijpen.
Dat Paasgeloof
neemt het verdriet en de angst niet weg
- we moeten er toch door heen -
maar het geeft ons uitzicht, perspectief
en vertrouwen
ook op die momenten
dat ons leven in die donkere tunnel zit.
Aan het einde is er licht.
Een christen is dus optimist:
het komt uiteindelijk goed!
“Heer, maak sterk ons geloof,
zo wankel en zo zwak
door twijfels en moeilijkheden heen”.
Zalig Pasen!
Amen.
