Pure liefde is tot grote daden in staat

Beloken Pasen, zondag van de barmhartigheid

Op Beloken Pasen heb ik de H. Eucha­ris­tie gevierd in de Sint Sebastianus­kerk van Ilpen­dam, die met Edam en Mon­nic­ken­dam de H. Fran­cis­cus­paro­chie is gaan vormen. Hoewel de ge­meen­schap in Ilpen­dam niet groot is, is er een goede sfeer en een mooie groep pa­ro­chi­anen die naar de heilige Mis komt, waarna nog een kindje werd gedoopt door diaken Henk Bak.

Het was voor mij een weerzien omdat ik vroe­ger toen ik rector van het semi­na­rie was, vaker in deze kerk de Mis ben komen vieren.

Homilie

Broe­ders en zusters,

Hét teken van barm­har­tig­heid

We vieren Barm­har­tig­heids­zon­dag
in het jaar van barm­har­tig­heid
God heeft ons Zijn barm­har­tig­heid
op heel wat ver­schil­lende manieren laten zien,
maar er is geen andere manier
waarop Hij zozeer heeft laten zien
dat Hij van ons houdt en barm­har­tig is
dan door het Paas­mys­te­rie,
dat is: het lij­den, de dood en ver­rij­ze­nis
van onze Heer Jezus Christus.

Is het wel zo?

Het leven is soms moei­lijk voor ons
en dan is het ook vaak moei­lijk
om te geloven dat God wer­ke­lijk barm­har­tig is
en dat het leven van ieder van ons
echt een bete­ke­nis en een doel, een zen­ding
heeft mee­ge­kre­gen,
dat Gods Voor­zienig­heid
bij alles wat er gebeurt
een mooi plan van verlos­sing en heil heeft
voor ieder van ons.

Hoe kan Hij dat laten gebeuren?

We zien allemaal
overal lij­den en kwaad
in de wereld.
Hoe is het toch moge­lijk,
zo vragen we ons af,
dat een lief­heb­bende, barm­har­tige God
dit allemaal laat gebeuren?

iets nega­tiefs ten goede

Het lij­den in de wereld
blijft een mysterie voor ons.
We zullen dat beslist niet helemaal kunnen begrijpen.
Maar we zien we één be­lang­rijk ding:
God is zelf die weg gegaan,
Hij heeft zich­zelf gegeven,
Hij heeft lij­den aanvaard
en dat deed Hij om ons Zijn barm­har­tig­heid te tonen.
De Heer maakte van lij­den en dood
- iets nega­tiefs -
een gebeuren
dat heel de ge­schie­de­nis
ten goede heeft gekeerd.

Men­se­lijk

We weten allemaal
dat als we iets voor anderen doen
als we ons­zelf geven om anderen te helpen,
dit heel lonend kan zijn.
Als wij een dienst aan iemand anders bewijzen,
zullen we moge­lijk
inner­lijke vreugde en voldoe­ning ervaren,
want we hebben dan wat goed is gedaan,
we hebben op een goede manier gehandeld
en we voelen ons dank­baar en blij
omdat we ervaren
dat we iets heel men­se­lijks hebben gedaan,
iets dat beant­woordt aan onze roe­ping
als mensen, geschapen
naar het beeld van God.

De dood kiezen?

Maar het is na­tuur­lijk iets anders
als we een soort de­fi­ni­tieve beslis­sing moeten nemen
met zware en moei­lijke gevolgen,
vooral als de con­se­quentie van het goede dat we doen
is dat we zelf moeten sterven.
Zou het enige zin hebben
als je je leven geeft,
als je in feite je dood kiest,
niet omdat je levensmoe bent,
maar uit liefde voor anderen?

Lijden om goed te doen,
sterven om de poorten te openen
naar barm­har­tig­heid in overvloed,
dat is het wat Jezus deed.

Vervolgde chris­te­nen

Veel mensen wor­den heden ten dage
voor zo’n de­fi­ni­tieve beslis­sing geplaatst:
hon­derd­dui­zen­den chris­te­nen bij­voor­beeld
krijgen te­gen­woor­dig de keuze:
je geloof verloochenen en in leven blijven
of je geloof belij­den en vermoord wor­den.
Zij wor­den bedreigd door ter­ro­ris­ten
in Irak, Syrië, Afrika, Pakistan enzo­voorts.
We weten uit de ge­schie­de­nis van de Kerk
dat zo’n offer, dat het bloed van de mar­te­la­ren
in feite het zaad werd
dat nieuwe chris­te­nen voortbracht.

Het laatste woord is barm­har­tig­heid

Veel van deze chris­te­nen
leggen ge­tui­ge­nis af van hun geloof in Jezus
door hun leven te geven.
Dat is een dui­de­lijk ge­tui­ge­nis
dat niet geweld, macht en bedrei­gingen
het laatste woord hebben
en dat zelfs als we dood gaan,
ons bestaan niet ten einde komt,
maar dat het Gods barm­har­tig­heid is,
die Hij ons heeft laten zien
in het offer van Jezus met Pasen,
die uit­ein­delijk de door­slag geeft.
Jezus Christus is het Woord van God
en Zijn laatste woord is barm­har­tig­heid.
We wor­den door hun ge­tui­ge­nis uit­ge­no­digd
om sterk te blijven,
om ons niet te veel in de war te laten brengen
door alle negatieve gebeur­te­nissen
zoals oorlogen, rampen, bedrei­gingen en angst,
maar ons hart te openen
en Gods einde­loze barm­har­tig­heid te ont­van­gen.

Offers

We weten dus dat het heel veel voldoe­ning kan geven
als wij een werk van barm­har­tig­heid ver­rich­ten.
Het goede dat we doen aan anderen,
doen we in feite ook aan ons­zelf.
Als we goed doen aan anderen
wor­den we zelf ook gees­te­lijk mooier,
dat verrijkt ons.
Onze kleine offers
maken van deze wereld
een betere plaats.

Het beslissende woord

Maar heeft het wer­ke­lijk zin
om zo’n de­fi­ni­tieve beslis­sing te nemen
en je leven te geven?
Verliezen we niet alles,
als we ons leven verliezen?
Het heeft zin om ons leven te geven
als we geloven en ver­trouwen en zien
dat niet onze angst voor geweld en verwon­dingen,
lij­den en dood of andere angsten
ons moeten bepalen en domineren,
want geen enkele men­se­lijke macht
en ook geen enkele kwade macht
kan de zaak ten goede keren
of het beslissende woord spreken.
Het laatste oor­deel
komt aan iemand anders toe!
God is degene die uit­ein­delijk
alles ten goede zal keren.
Hope­lijk zal ons geloof sterker zijn
dan alles wat ons over­komt
- zelfs als we moeten lij­den of sterven - ;
we zijn in Gods hand,
toe­ver­trouwd aan Zijn liefde en barm­har­tig­heid,
Hij is onze toe­komst
en zal dat altijd zijn.

Tegemoet komend

De Heer kwam naar ons mensen toe
en deelde ons leven.
We hebben Hem mogen leren kennen
als een gevende mens,
genezend, helpend, ver­ge­vend, begrijpend,
iemand die maar je toe komt,
je niet beoor­deelt of veroor­deelt van de buiten­kant,
die geen geweld gebruikt.

Thomas

In deze Paas­tijd
ont­moe­ten we Jezus keer op keer
wanneer Hij verschijnt aan Zijn leer­lin­gen
als de verrezen Heer.
Steeds opnieuw horen we
hoe moei­lijk het is voor die leer­lin­gen
om te geloven dat hun vriend en meester
echt uit de dood is verrezen.
In het evan­ge­lie van vandaag komen we Thomas tegen,
een van de twaalf.
Hij kan niet en zal niet geloven
als hij zijn vin­ger niet
in de won­den kan leggen.
En dan komt Jezus nog maar eens
en gaat in hun mid­den staan
om Thomas gelegen­heid te geven
zijn vin­ger op die plekken te leggen.
Dit is een daad van barm­har­tig­heid van Jezus:
Hij ging om Thomas te ont­moe­ten,
Jezus ging naar Hem toe
en hielp hem op een liefde­volle manier
om over zijn probleem heen te komen
en geloof en ver­trouwen te krijgen.
En Thomas zag met zijn eigen ogen
dat deze won­den, de tekenen van het kruis
verheer­lijkt waren.
Heer, laat ook ons Uw barm­har­tig­heid zien,
help ons om over twijfels, angsten heen te komen
en over alles wat ons in ver­war­ring brengt en pijn doet.

Pure liefde

Zeker, we zullen niet alles kunnen begrijpen
en ons lij­den en verdriet blijven een be­proe­ving en een test.
Maar dat Zijn lij­den zin had,
dat Zijn passie onze verlos­sing is,
dat Zijn kruis en offer
het grootste teken zijn van Zijn barm­har­tige liefde
dat kan ons moed geven en ver­trouwen
en het kan ons helpen onze kruisen en kruisjes op te nemen
en Hem te volgen in Zijn barm­har­tig­heid,
want pure liefde is tot grote daden in staat.
Amen.