Het klinkt ook nu: Red jezelf! Wat voor mensen willen wij?

Christus Koning C

In de ka­the­drale basiliek van Sint Bavo in Haar­lem werd het feest van Christus Koning fees­te­lijk gevierd. Het was dubbel feest: het Muziek­in­sti­tuut vierde het 70-jarig bestaan, de Koor­school bestond 65 jaar.

Veel oud-koor­schoolle­den waren geko­men voor een reünie die na afloop van de pontificale Mis in het bis­schops­huis werd gehou­den.

De ka­the­drale koren zongen de Mis die Hendrik Andriessen voor dit feest heeft gecompo­neerd met de wisselende gezangen. Dat was weer zeer fees­te­lijk en mooi! Tijdens de Eucha­ris­tie­vie­ring werd de heer Lodewijk Bosch van Drakestein aan­ge­steld tot bui­ten­ge­woon be­die­naar van de heilige communie, nadat hij de cursus daarvoor had afgerond.

Het evan­ge­lie van de deze dag was Lc. 23, 35-43 over Jezus die aan het kruis hangt en bespot wordt met de woor­den: “Red u zelf”. Daarover gaat on­der­staan­de homilie.

In Rome werd het jaar van de barm­har­tig­heid door paus Fran­cis­cus af­ge­slo­ten, nadat dit vorige week in de bis­dom­men was gebeurd.

Homilie

De schoon­heid van mooie muziek

Broe­ders en zusters,
Wat een fees­te­lij­ke dag is dit!
We vieren dat het Muziek­in­sti­tuut
zeven­tig jaar bestaat
en de Koor­school 65 jaar
en vele leden en oud-leden
zijn vandaag hier aanwe­zig
om dat mee te vieren.
We zijn rijk met zo’n prach­tig Muziek­in­sti­tuut
en zo’n fan­tas­tische koor­school
en al die mooie muziek
die steeds weer opnieuw
in deze ka­the­draal mag klinken.
Heel veel dank aan bestuur en lei­ding,
aan leraren en koor­schoolle­den,
aan alle leden van de koren
van deze ka­the­drale basiliek
en aan hen allen
en aan ons allen:
van harte proficiat
met zoveel moois!

De mooie muziek
brengt ons tot God,
zoals alle schoon­heid
en alles waarin we harmonie ervaren
ons hart opent
en ons dichter bij Hem brengt
die uit­ein­delijk de Schepper is
van al dat moois.

De deur gaat dicht

In Rome sluit paus Fran­cis­cus
op deze dag het heilig jaar van de Barm­har­tig­heid.
In de bis­dom­men is dat vorige week al gebeurd.
De heilige deur is vanaf vandaag dus overal dicht,
al hebben we de afgelopen week
met meer dan twee­dui­zend Neder­lan­ders
nog gauw gebruik van gemaakt
van die open deur in Rome
om er op het laatste moment
nog even door­heen te glippen,
maar nu is het over.

De laatste heilige deur

Tenminste: het jaar is voorbij,
de barm­har­tig­heid zelf
moet na­tuur­lijk blijven:
het Hart van God blijft open staan
en de deur van ons hart
mag zich niet sluiten,
niet voor onze mede­mensen
en niet voor God.
Onze horizon moet heel wijd blijven.
Het is zo be­lang­rijk en zo goed
wanneer we in die grote,
onmete­lijke ruimte gaan of blijven staan
waarin we God ont­moe­ten.
We hebben niets uit ons­zelf,
alles wat we hebben, wat we kunnen
is uit­ein­delijk een cadeautje,
we hebben het maar gekregen
en als we ons dat rea­li­se­ren,
komt bijna van­zelf de dank­baar­heid in ons hart
en ontwaren we Gods barm­har­tig­heid.
Dat maakt ons leven dieper, mooier, rijker
en het sterkt ons
om ook de moei­lijke tij­den
een plaats te gaan geven.

En de laatste heilige deur
waar we door­heen zullen gaan
is de hemelpoort
en dan zullen we Gods barm­har­tig­heid
voor altijd ten volle ervaren.

Per­spec­tief

Hier op aarde is alles nog gemengd,
er is vreugde, er is verdriet,
er is voorspoed en tegen­slag,
vreugde en rouw,
maar er is ook altijd uit­zicht, per­spec­tief,
dat is het mooie van onze gods­dienst,
die wijde horizon, die ruimte
en dat brede per­spec­tief.

Waarom niet met atheïsme?

In onze maat­schap­pij zijn veel mensen
die niet geloven,
er is soms best wel vijan­dig­heid
tegen­over geloven en kerk-zijn,
je merkt dat zelfs in de dis­cus­sies
over de res­tau­ra­tie van deze ka­the­draal.
Vooral in de rijke lan­den speelt dat een rol.

Soms vind ik dat moei­lijk te begrijpen.
Waarom wordt geweld
in het publieke debat
verbon­den met religie in het alge­meen
en niet met bij­voor­beeld atheïsme,
terwijl daar in de ge­schie­de­nis
toch ook wel
enige aan­lei­ding voor zou zijn?

Een kunst­werk

Soms vind ik het zelfs moei­lijk te begrijpen
dat iemand niet gelooft
als ik zie hoe mooi de natuur is
of als ik bewon­der
wat mensen tot stand kunnen brengen
in weten­schap, kunst of cultuur.
Heel de schep­ping ademt harmonie
en de hand van een kunste­naar
en wat een won­der­werk is de mens.
We zijn eigen­lijk al onder de indruk
als een nieuwe mens geboren wordt:
wat een kunst­werk, wat een won­der
en dan heeft die nieuwe mens nog niets gedaan
(behalve mis­schien een beetje huilen).

Hoe kun je dan denken dat alles toeval is?

Geen politie-agent

Soms speelt mis­schien een rol
dat mensen de gedachte niet pret­tig vin­den
dat iemand boven hen staat
die zou bepalen wat ze wel of niet mogen doen.
Maar onze God is geen politie-agent,
Hij is aller­eerst Barm­har­tige Liefde
die ons aanvaardt zoals we zijn,
die ons kent en ver­staat, ons begrijpt.
Voorop staat dus dat wij geborgen zijn,
dat we ten diepste niet alleen en een­zaam zijn.

Als je liefde ervaart
wil je spon­taan die ander niet kwetsen
en liefde terug geven
aanm degene van wie je liefde ont­vangt.
En de liefde die wij van God ervaren
zal ons sti­mu­leren
om ook naar anderen om te zien,
een mens-voor-anderen te zijn.

Rot-momenten

In een samen­le­ving als de onze,
is een­zaam­heid het grootste probleem
en dat is een teken van
hoe die samen­le­ving in elkaar zit.
Eenzaam zijn, je overbo­dig voelen en niet gewenst,
maken dat je het leven moei­lijk nog
als een geschenk kunt zien.
Het is eigen­lijk erger nog dan een ziekte.

Na­tuur­lijk heeft er allemaal ook mee te maken
dat we nog niet hel­der zien,
God blijft voor ons hier een mysterie,
het mooie is gemengd met kwaad,
het fijne, die gebedsverho­ring
wordt ook weer gevolgd
door tegenwind en donkere dagen.
Soms valt het ons moei­lijk
om de mooie dingen, de cadeautjes te blijven zien,
temid­den van de rot-momenten.

Leve de zelfredzame mens?

We vieren vandaag het feest van Christus Koning:
Jezus Christus als koning en Heer
van heel het heelal.
Maar dat zien we na­tuur­lijk nog niet.
Integen­deel: het evan­ge­lie laat ons een Man zien
die hangt te sterven aan een kruis.
Voorbij­gan­gers, over­heids­personen, die mis­da­diger,
ze roepen Hem allen spottend toe:
“Red je zelf”.
Het is hun pleidooi voor de onaf­han­ke­lijke,
indi­vi­dua­lis­tische en zelfredzame mens,
die niemand nodig heeft,
voor de rijke die het zelf wel kan.
Ze geloven niet in Hem,
ze vin­den Hem maar een gekkie.
Daar hangt Hij dan, geheel alleen,
Christus Koning!
Overal om Hem heen heerst de afkeer,
Hij wordt belache­lijk gemaakt,
Zijn koning­schap geridiculiseerd.
Voor de spotters telt alleen
het leven vóór de dood
en lij­den en verdriet zijn een teken
dat je een ‘loser’, een mislukkeling bent.
Voor hen zou dat koning­schap van Christus
- wil het wat betekenen -
op aarde zicht­baar moeten zijn.

Dát Ko­nink­rijk

Toch is er één die de wijde horizon ziet,
dat grote per­spec­tief
en die een beroep doet
op Gods barm­har­tig­heid.
Hij is geen beste,
dui­de­lijk een zon­daar,
een ver­oor­deelde mis­da­diger zelfs,
maar er is in zijn hart een open­heid
voor het niet-zelf-red­zaam zijn,
voor gered moeten wor­den,
voor klein­heid, eenvoud en armoede
en dus voor de liefde en barm­har­tig­heid,
voor God.
Tot hem zei Jezus:
“Vandaag nog zul je met mij zijn
in het paradijs”.
Laten we kiezen voor dat Ko­nink­rijk.
AMEN