Is de iPad-school al weer voorbij?

De plannen van de staatssecretaris

Het is nog maar net an­der­half jaar gele­den dat staats­secre­taris Sander Dekker in het nieuws was met zijn plannen om het onder­wijs­sys­teem te moderniseren. Hij zou het ge­mak­ke­lijker maken om een nieuwe school te starten, niet lan­ger op basis van een levens­be­schou­wing, zoals de katho­lie­ke, pro­tes­tants-chris­te­lijke of antropo­so­fische, maar op basis van een onder­wijs-idee. Als lichtend voor­beeld noemde hij de iPad-scholen die volgens hem nu nog vaak ‘vermomd’ moeten wor­den onder de noemer van een levens­be­schou­wing. Maar an­der­half jaar later lijken die iPadscholen al weer voorbij...

Het was maar een klein berichtje vorige week op pagina 11 van een lan­de­lijk ochtend­blad: De Rotter­damse basis­school De Vierambacht die met het iPad-onder­wijs was be­gon­nen, stopt er weer mee. De re­sul­taten vallen tegen. Tegen­val­lende toetsre­sul­taten zijn de directe aan­lei­ding om te stoppen. De school gaat terug naar de klassikale manier van les­ge­ven.

Wat an­der­half jaar gele­den met veel ver­toon in een groot inter­view door de staats­secre­taris werd aan­ge­kon­digd, lijkt nu alweer passé. De staats­secre­taris had daarin het gebruik van een bepaald apparaatje feite­lijk gelijk­ge­steld met een levens­be­schou­wing. Ik heb in mijn bijdrage op Arsacal van 15 januari 2016 al gewezen op het beeld van onder­wijs en school dat achter die opvat­ting zit en de ongerijmd­heid van zo'n bena­dering die er alleen op gericht lijkt onder­wijs op basis van een (confessionele) levens­be­schou­wing terug te dringen. Dus dan maar iPadscholen en andere onder­wijsideeën als uitgangs­punt voor het stichten van een school.

En daar ligt precies het probleem: het onder­wijs is te vaak een proeftuin geweest voor experi­menten die het belang van de leer­ling en het edu­ca­tieve karakter van de school uit het oog verliezen. Onder­wijs gaat om de vor­ming van mensen, om personen, niet aller­eerst om het meer of min­der ef­fec­tief overdragen van vormen van kennis. De feite­lijk over­ge­dragen kennis is zelfs op zich secundair, primair is dat een jonge mens gevormd wordt als men­se­lijke persoon, met waar­den-kaders waar­bin­nen kennis op een waarde­volle wijze kan func­tio­ne­ren en geïntegreerd kan wor­den. Kennis zon­der waar­den (of met inhumane waar­den) kan zelfs gevaar­lijk zijn.

We mogen het niet vergeten: Onder­wijs gaat om mensen. Dat is een reden om voorzich­tig te zijn met de verworven­he­den van - dit jaar - hon­derd jaar vrij­heid van onder­wijs.