Waarom kerk?

Nodig ze uit!

Op een feest met veel zesti­gers, ontmoette ik allerlei mensen die "van huis uit" katho­liek zijn, maar zel­den meer in een kerk komen. Ze hebben afgehaakt. Vaak met een beetje 'dubbel' gevoel. Hoe is dat zo geko­men?

De band is weg...

De één had een band met de pastoor van zijn jeugd, die actueel preekte en waar­mee ook op men­se­lijk vlak en in het dage­lijks leven een band was; toen die pries­ter uit de pa­ro­chie verdween, ging de band met de kerk verloren. Een ander vond dat er zoveel geweld uit religie was voort geko­men, kijk nu maar weer naar die Jihadisten. Ik vroeg haar of zij ooit een pries­ter was tegen geko­men die haat preekte en niet de liefde tot God en de naaste, die centraal horen te staan in het geloof? Weer een ander had veel rust en inner­lijke vrede in de kerk gevon­den; jaren lang was hij iedere zon­dag gegaan, maar bij een verhui­zing was dat ritme weg­ge­vallen; er was wel een soort heimwee, maar het was er toch niet meer van geko­men... Een volgende ver­telde dat vroe­ger ie­der­een ging, je wist precies degene aan te wijzen die niet kwam, nu is dat juist andersom: de enkeling die wél gaat wordt aangewezen...

Als het is weggeëbd...

Aan deze reacties (en er zullen er nog veel meer zijn), zie je hoe be­lang­rijk een band van ge­meen­schap is, het gevoel deel uit te maken van een ge­meen­schap en gekend te zijn. Die persoon die het over geweld en religie had, had katho­lie­ke wor­tels, maar oor­deelde helemaal van buiten af: dat oor­deel gaat over een wer­ke­lijk­heid die ver van haar afstaat, niet over "familie", niet over "eigen". Maar zelfs als iemand veel goeds heeft ondervon­den door geloof en kerk, heeft die persoon toch wel een steuntje in de rug nodig, een "sociale set­ting", om te blijven gaan. De met elkaar geleefde liefde tot God en de naaste wordt ont­wik­keld en gedragen door ge­meen­schap.

Het maakt dui­de­lijk hoe be­lang­rijk het is om mensen die wat 'buiten' staan, gelegen­heid te geven en uit te nodigen om met ons ge­meen­schap te vormen. (Een ini­tia­tief dat dit wil sti­mu­leren is 'kerk­proe­ve­rij')

Die noemde Hij 'kerk'

Toen Jezus door het land van Palestina trok
was een van de eerste dingen die Hij deed
apos­te­len roepen
om Hem te ver­ge­zel­len,
Zijn woor­den te horen
om samen met Hem een ge­meen­schap te vormen
en om door Hem uitgezon­den te wor­den.
En Hij wilde dat zijn leer­lin­gen
ook na Zijn hemel­vaart
een ge­meen­schap zou­den vormen,
gebouwd op Petrus, de rots.
En die ge­meen­schap noemde Jezus "de Kerk",
in het Grieks "Ekklesia",
dat wil zeggen: de mensen die verzameld wor­den,
die bijeen ge­roe­pen wor­den;
of ook wel "Kuriakon" - daar komt ons woord "Kerk" vandaan"
en dat betekent: "Huis van de Heer".
Mensen die verzameld wor­den,
die bij elkaar ge­roe­pen wor­den
in het huis van de Heer.

Hij heeft het zo gewild

Ziet U hoe be­lang­rijk het voor Jezus is
dat wij bijeen­ko­men en een ge­meen­schap vormen?
Hij heeft het zelf zo gewild.
En waarom heeft Hij dat zo gewild?
Nu, uit­ein­delijk kunnen we Gods gedachten
na­tuur­lijk niet doorgron­den;
maar we kunnen wel een beetje aanvoelen
waarom dat zo be­lang­rijk is.

Geborgen­heid

Heel veel mensen ervaren het
en eigen­lijk weet ie­der­een het wel een beetje:
alleen-zijn is niet ge­mak­ke­lijk;
maar je kunt ook alleen-zijn met z'n tweeën
of zelfs met nog meer.
En je kunt ook nog niet-alleen zijn,
terwijl er toch geen andere mensen bij je zijn.
We zijn ook eigen­lijk niet alleen
omdat we toch in God geborgen zijn.
Echt alleen-zijn
in de zin van: van God en mens verlaten -
is ook niet goed.

Slechte vrien­den

Voor mensen, vooral voor jonge mensen,
is het vaak heel be­lang­rijk om ergens bij te horen,
niet aan de kant te staan, maar mee te kunnen doen in de groep.
Nu zijn er na­tuur­lijk allerlei groepen.
Een groep kan heel scha­de­lijk zijn,
"slechte vrien­den",
zoals die iman die jon­ge­ren
tot geweld­da­dige acties brengt.
Maar je hebt ook allerlei goede groepen
die sti­mu­leren elkaar in het goede.

Uit de put

Echt alleen-zijn is ook niet goed.
Want iedere mens is een beetje on-af;
de een is een beetje te veel zus,
de ander een beetje te veel zo.
Andere mensen kunnen ons eens ergens uittrekken,
bij­voor­beeld uit een diepe put van negatieve gedachten
- en daar zijn heus niet altijd van die diep­zin­nige gesprekken voor nodig -
of anderen ontnuch­te­ren onze naïeve overmoed;
of we kunnen ons aan anderen optrekken:
mensen aan wie we een voor­beeld nemen of kunnen nemen.
Ons eigen straatje is niet perse altijd het beste.
Wij zitten op een bepaalde manier
toch ook gauw gevangen in ons­zelf.
Daarom doet vakantie ons vaak zo goed:
we breken er even uit.
Dus is het goed om op een bepaalde manier
niet-alleen te zijn, gevoed te wor­den van buiten-af,
niet alleen ónze gedachten, vragen, zorgen.
Trouwens: geen mens kan het allemaal in zijn eentje,
we hebben elkaar nodig.

Om jezelf cirkelen

Daar komt nog iets bij:
als een mens altijd om zich­zelf heen cirkelt
met zich­zelf bezig is
en voor zich­zelf leeft,
wordt hij een grote egoïst.
We vergeten verdriet en pijn
als we voor een ander in de weer zijn.
Geven maakt gelukkig.

Ge­meen­schap

Trouwens de liefde is het be­lang­rijk­ste in het leven:
en dat is altijd: liefde tot God en de liefde tot de naaste;
dus ook weer: je openen naar de ander;
Liefde is niet: op je eentje ver­der je eigen weg gaan,
maar de ander verdragen, reke­ning hou­den met elkaar
enzo­voorts.

God zelf is ge­meen­schap:
een drieëenheid
van Vader, Zoon en heilige Geest,

Als we dit over­we­gen,
kunnen we aanvoelen waarom Jezus
de kerk­ge­meen­schap heeft gewild:
wij mensen zijn vanuit ons diepste wezen
ge­roe­pen om niet alleen te zijn
om ge­meen­schap te vormen met anderen;
wij hebben anderen nodig
en anderen hebben ons nodig;
wij hebben een bijdrage te geven aan de ge­meen­schap.

Daarom geeft Jezus -
voorzover wij dit met ons men­se­lijk verstand kunnen begrijpen -
zijn genade aan ons
door de kerk­ge­meen­schap
en de Eucha­ris­tie en de andere sacra­menten
zijn ge­meen­schaps­vie­ringen.

De ge­meen­schap, de kerk­ge­meen­schap
is dus wezen­lijk.
Het is geen super­markt,
waar je kunt zeggen:
ik pak er gewoon een paar dingen tussenuit
die ik hebben wil.
Dat is zelf­bedie­ning,
dus weer voor ons­zelf,
nee: GEMEENSCHAP.
wij hebben de kerk nodig
en de Kerk heeft ons nodig.