Hoe donker ziet het eruit?

Paaswake in de kathedraal

De Paas­wake is een prach­tige li­tur­gische vie­ring die je helemaal meeneemt in de bete­ke­nis van het Paas­feest: dat de Heer verrezen is, dat Hij het licht is dat de duisternis verjaagt en dat heel het Oude testa­ment naar Hem uitziet. In de ka­the­drale basiliek van sint Bavo heb ik de Paas­wake gevierd, een drukbe­zochte en goedver­zorgde vie­ring.

Na het binnendragen van de paas­kaars werd het licht gelei­de­lijk aan­ge­daan waardoor de nieuwe indirecte ver­lich­ting van de ka­the­draal goed tot zijn recht kwam. Het ka­the­drale koor zong de Spatzenmesse van W.A. Mozart en dat alleen is al heel fees­te­lijk. Plebaan Hein Jan van Ogtrop con­ce­le­breerde en diaken Eric Fennis assis­teerde en zorgde ervoor dat alles goed verliep.

HOMILIE

Als alles duister is...

Toen alles duister was
aan het begin van deze Paas­wake,
werd het licht van de Paas­kaars ontstoken.
Hoe klein dat licht ook is,
het leek deze ka­the­draal te vervullen,
zeker toen daarna
het vuur werd doorge­ge­ven
en wij allen dra­gers wer­den van dat licht.
In deze wereld is veel duisternis:
het donker van kwaad en zonde,
oorlog, geweld en dis­cri­mi­na­tie
en ga zo maar door.

Één mens maakt het verschil

Maar één mens kan dan veel betekenen.
Zuster Emmanuelle bij­voor­beeld die
na haar pensioen als lerares ging wonen
in de sloppenwijken van Caïro
bij de vod­denraapsters.
Deze reli­gi­euze bouwde met hulp van veel wel­doe­ners
scholen, medische centra, zieken­hui­zen
en huizen voor de mensen daar.
Tien jaar gele­den overleed zij,
maar haar werk gaat door,
zij ontstak een vuur van hoop op een betere toe­komst.

Niet alleen die druppel...

Moeder Teresa en haar zusters in Calcutta
of die zuster Emmanuelle
of een zuster Jeanne Devos of zuster Hatune Dogan
en al die andere stille hel­den van de naasten­liefde,
kunnen of kon­den niet ie­der­een helpen,
velen zeggen: het is een druppel op een gloeiende plaat,
maar de uit­stra­ling is veel bre­der dan de pres­ta­ties:
hun leven ontsteekt een licht in deze wereld:
er is hoop, het is moge­lijk,
er is iemand die om arme mensen geeft,
niet alles is slecht en kwaad.

Verdrijf de duisternis!

Zo is ook al het goede dat wij doen
een licht,
dat we ontsteken en door­ge­ven
in een wereld die gebroken is door het kwaad.
Ieder lichtje dat we ontsteken
- al is het maar een goed woord, een gift of harte­lijk gebaar -
verdrijft de duisternis
in een donkere wereld van zoveel mensen
die voor zich­zelf kiezen
en voor rijkdom en macht, genot en plezier,
alsof dat alles is.

Zijn over­win­ning

Dat licht dat we doorge­ge­ven kregen
en hebben gedragen
kwam van de Paas­kaars
- “Licht van Christus” -,
het licht dat Jezus Christus sym­bo­li­seert,
de verrezen Heer..
In deze nacht vieren we Zijn over­win­ning
op de dood, op de zonde,
op al wat duister is in deze wereld,
wij vieren dat er toe­komst is door Hem,
dat leven niet hoeft te ein­digen
in dood en ondergang.

Een zachte kracht...

Geloof in het kleine goede dat je doet;
geloof meer in het goede
dan in de kracht van het kwaad.
Het kwaad legt zich altijd
met veel geweld op;
het kwaad is groot en mach­tig;
het goede schijnt als een klein licht
in de duisternis,
maar verwarmt en verhel­dert.
Maar niet mach­tig geweld
kan de harten van mensen bereiken,
wel warmte en die zachte kracht
van geloof, hoop en liefde.

Ongeloof en ver­war­ring

De vrouwen die naar het graf van Jezus gingen,
zagen een rotsgraf, open en leeg
en een jonge man die hen ver­telde
wat er was gebeurd
en die hun een vreug­de­volle bood­schap gaf.
Maar hoe is de reactie?
Ze vluchtten weg van het graf, angs­tig en ont­steld
en ze zeggen er niemand iets van.
Ze kon­den er zomaar niet in geloven
dat Jezus wer­ke­lijk verrezen was.
Dat wordt gelukkig later anders,
maar die eerste reactie
van ongeloof en ver­war­ring
is goed te begrijpen.

Het wordt toch niks?

Hoe vaak zijn wij­zelf
niet geneigd om te denken:
het mooie en hoop­volle
zal wel niet waar zijn,
het wordt toch nooit wat
(of: ik kan het niet),
het zal wel altijd duister blijven.
Twee­dui­zend jaar gele­den
stierf er een man op Golgotha;
dat was niet het einde:
Hij is verrezen uit de doden
en de bewe­ging die Hij be­gon­nen is
gaat door tot op heden
in de harten en levens van miljoenen mensen.
Nee, we moeten niet blijven hangen in negatieve gedachten,
dat het toch wel niks zal wor­den,
dat de dood en het kwaad
het laatste woord wel zullen hebben;
als we zo moedeloos zijn
kunnen we geen goede beslis­sing nemen;
koester de hoop en het ver­trouwen,
dat je het licht kunt door­ge­ven,
dat dit het duister overwint
dat dit licht gezegend wordt,
dat het kwaad geen toe­komst heeft.
Zalig Pasen!