Mis in de Santa Maria degli Angeli
Op bedevaart naar Assisi
Woensdag 2 mei vierden alle deelnemers aan de bedetvaart van het bisdom Haarlem-Amsterdam de heilige Mis in de Santa Maria degli Angeli, de grote basiliek die over het kerkje van Portiuncula is gebouwd. Dat is de plek van de bekende Franciscus-aflaat.
De heilige Eucharistie werd weer prachtig opgeluisterd door het kathedrale koor. De priesters die bij de bedevaart aanwezig zijn concelebreren en ook de diakens vervulden hun dienstwerk. De preek die ik bij deze Mis heb gehouden vimdt u hieronder. Na afloop werd een groepsfoto gemaakt voor de basiliek. In de Mis die op zich ter ere van de heilgie Clara was, hebben we ook bijzonder voor ons bisdom gebeden, want het is kerkwijdingsdag van onze kathedraal.
Vroeger had men het over "Pesjonkelen" als het erom ging de Portiuncula-aflaat te verkrijgen. Dat oude kapelletje dat Franciscus heeft hersteld, waar Clara haar geloften heeft afgelegd en in de buurt waarvan Franciscus is gestorven, is nog steeds een doel voor vele bedevaarten, sinds Franciscus van de paus gedaan kreeg dat daar een bijzondere en volledige aflaat aan verbonden werd.
De avond ervoor had ik heel gezellig met de tieners in een restaurantje in Assisi gegeten en daarna was het ook nog gezellig in het hotel. Een pelgrim vierde dat zij die dag zestig jaar getrouwd zou zijn geweest. Helaas heeft haar echtgenote deze dag niet meer op aarde mee kunnen beleven, maar we hebben er toch samen aan gedacht en een glaasje gedronken om de jubileum dag te vieren.
Op deze woensdag 2 mei ben ik overdag meegegaan met de groepen die pater Roland Putman ofm en diaken Rob Polet als reisleider hadden. We bezochten Fonte Colombo, waar Franciscus zich graag terug trok als kluizenaar en waar hij zijn regel schreef. Ook onderging hij daar een heftige middeleeuwse behandeling voor zijn oogkwaal, waarbij mij het middel erger leek dan de kwaal. Daarna trokken we naar Greccio, de plaats waar Franciscus zijn eerste kerststal heeft gemaakt. Het zijn beide plaatsen waar de geest van Franciscus voelbaar is, eenvoudig en midden in de natuur, mooi om te bezoeken. Ik waardeer verder bijzonder de comtacten met de mensen uit alle delen van ons bisdom gedurende de dag.
Het zijn dagen vol leuke ontmoetingen met mensen uit alle delen van het bisdom. Een van de kleinste gemeenschappen van ons bisdom met een eigen kerkje ligt in Oosthuizen. Ik denk dat de halve parochie mee op bedevaart is. De kerk is dan ook aan Franciscus toegewijd.
Op de website van het bisdom Haarlem-Amsterdam is een verslag te lezen van Lizette Romeijn en zijn de fraaie foto' s te bewonderen die Wim Koopman maakte.
HOMILIE
Die was fout...
Wij mensen moeten keer op keer opnieuw beginnen.
Als we problemen met iemand hebben,
is er natuurlijk de neiging
ons op te sluiten in ons eigen gelijk.
Die ander was fout, zeker niet ik.
Als iets mislukt is of we hebben iets niet gehaald,
zijn er natuurlijk allerlei omstandigheden buiten ons om,
waardoor het niet zo ging.
En soms hebben we natuurlijk gelijk
of althans een beetje gelijk,
maar heel vaak ook
is er meer over te zeggen of te bedenken,
want was het nu werkelijk wáár
dat jij helemaal gelijk had en die ander helemaal niet,
dat de fout compleet bij die ander lag?
We willen allemaal graag goed zijn
en goed gevonden worden
en we vertellen liever over onze prestaties en successen,
dan over wat er niet zo ging.
Hoe vaak vertellen mensen niet een leugentje
om een foutje te verbloemen of te verklaren
of om de schuld bij iemand anders
of bij de omstandigheden te kunnen leggen?
Zonder vergeving geen leven
Toch is het fundament van ons christelijk, katholiek geloof
dat we leven van vergeving.
Dat vraagt natuurlijk van ons
dat we onze fouten willen zien
en ervan willen leren,
dat we vergeving willen vragen
en willen vergeven.
Dat is waarschijnlijk ook wel de diepste reden
waarom het sacramentele huwelijk onontbindbaar is:
die onontbindbaarheid betekent
dat je altijd weer opnieuw mag beginnen,
het is nooit uit en af,
zoals we bij God altijd weer opnieuw mogen beginnen
en er altijd weer vergeving mogelijk is,
voor wie werkelijk een nieuw begin wil maken.
Toen heel veel minder mensen
het sacrament van verzoening gingen ontvangen,
nam het aantal echtscheidingen toe.
Ergens zie ik hier een verband:
in elke relatie
- met God, met je vrouw of man of met wie dan ook -
is vergeving nodig;
opnieuw beginnen: de liefde vraagt erom.
Laten we het sacrament van het huwelijk hoog houden.
Als het niet lukt...
Dit is geen oordeel over mensen die gescheiden zijn!
Het is wel goed om dat erbij te vermelden.
Soms was een huwelijk geen huwelijk.
De kerk heeft ook daar wegen voor om dat te constateren.
En dan maken we allemaal mee
dat we zo graag toenadering, vergeving
en een nieuw begin willen,
maar het lukt maar niet,
we kunnen de ander niet bereiken,
de ander is daar niet toe bereid.
Dan is het al heel wat als we zelf in ons eigen hart
toch een openheid bewaren,
als we zelf die hand zouden willen uitsteken,
als verlangen naar een nieuw begin.
Bij God is dat nieuwe begin altijd mogelijk.
Hij staat klaar om te vergeven, Zijn liefde blijft altijd.
Als er niet gesproken wordt
In de relatie met een man of vrouw
of met een andere naaste
kan het gebeuren
dat mensen van elkaar vervreemden
omdat ze nergens over praten.
Mensen zijn soms geneigd om te denken
dat iets wat ze hebben gedaan of gezegd
niet zo belangrijk was.
Het is voorbij en het was niet belangrijk genoeg
om er waarde aan te hechten,
om erover te praten,
om erop terug te komen.
Maar of dat werkelijk zo was,
weten we eigenlijk pas
door het in gesprek te brengen,
door erover te praten.
Mensen kunnen innerlijk van elkaar vervreemden,
doordat er niet gesproken wordt,
niet onder woorden wordt gebracht,
wat voor gevoelens en geraaktheid er leven.
Zo kunnen we een gevoeligheid voor elkaar verliezen
en kunnen mensen uit elkaar groeien.
Bouwen aan een relatie
In onze relatie met God
is dat niet heel veel anders.
We zijn misschien geneigd te denken
dat de goede God in de hemel
niets van wat wij doen heel erg vindt
en dat we het over het geheel genomen
nog niet zo slecht doen,
zeker niet als we naar anderen kijken.
Dat mag allemaal zo zijn,
maar eigenlijk gaat het daar niet om.
Het gaat om de liefde tot God,
het gaat om het bouwen aan een relatie,
om niet te vervreemden van elkaar,
elkaar te blijven aanvoelen.
Portiuncula
We zijn hier samen op een bijzondere plek.
Op een nacht in juli van het jaar 1216
was Franciscus bij dit kapelletje neergeknield.
Terwijl hij aan het bidden was
kreeg hij een verschijning
van Jezus, Maria en een schare van engelen.
Jezus vroeg hem: wat zou je wensen?
Dat ieder die hier komt en spijt heeft van zijn zonden en biecht,
vergeving van alle zonden krijgt
en van alle straffen die daaraan verbonden zijn,
was het antwoord van Franciscus.
Dat was goed, zei de verschijning
maar hij moest daarvoor naar de paus gaan,
die gelukkig akkoord was
en een volledige aflaat verbond
aan het bezoeken van deze kleine kapel
met een gebed voor de intenties van de paus,
de geloofsbelijdenis en het Onze Vader
en natuurlijk met de biecht.
Het is de Portiuncula-aflaat
die we op 1-2 augustus
ook in andere kerken kunnen ontvangen.
Dit is hier in Assisi dus bij uitstek de plaats
van vergeving en verzoening.
De geest van Assisi
Hier mogen we ons dus die vraag even stellen:
Wie heeft ons geraakt?
Waar zit onze pijn?
Blijven we in de rol van slachtoffer zitten?
Of in het harnas van het eigen gelijk?
Of zullen we op weg gaan naar verzoening?
Ja, dat is de vraag van deze plaats:
waar heeft ons hart vergeving,
onze ziel verzoening nodig?
Met wie moeten we in ons hart nog vrede sluiten?
De geest van Assisi
is een geest van vrede en verzoening.
Hoe kan die geest van Franciscus en Clara
over ons vaardig worden?
Amen.
