Wanneer ben je arm in bijbelse zin?
Bisdombedevaart naar de Maagd der Armen
Meestal ben ik eind augustus wel een keer in Banneux te vinden wanneer daar één van de bedevaarten vanuit ons bisdom is. Zondag 26 augustus was het zover. In Banneux wordt Maria als Maagd der armen vereerd. Het is een mooie plaats en je kunt heerlijk ronddwalen over het bedevaartterrein met de vele kapellen. Maar waarom is Maria er daar voor de armen? Wie zijn die armen?
Op zondagmorgen is er de internationale heilige Mis waar onze pelgrims aan deelnamen. De preek die ik daar heb gehouden (met een samenvatting in het Frans en het Duits) vindt U hieronder. Daarin wordt ingegaan op wat bijbelse armoede is.
Met de begeleiding erbij waren er zo’n 150 pelgrims uit ons bisdom naar Banneux gekomen, waaronder een ernstig zieke vrouw voor wie hiermee een laatste grote wens was vervuld. De vrouw was door de inzet van een stichting meteen ambulance naar Banneux vervoerd en was zichtbaar geëmotioneerd toen ik haar de heilige communie gaf.
Kapelaan Nico Kerssens en pastoor van der Plas begeleidden de bedevaart. Alles verliep in opperbeste stemming: het is mooi bij Maria, maagd der armen te zijn.
Homilie
Niet per se als je niets bezit
Broeders en zusters, medepelgrims,
We zijn hier in Banneux bij Maria,
die hier als Maagd der armen wordt vereerd.
Die armen zijn niet per se mensen
die niets bezitten
en misschien alleen maar schulden hebben,
maar dat zijn alle mensen
die weten
dat zij het uit zichzelf niet kunnen,
dat alles ons geschonken wordt,
dat wij maar kleine mensen zijn,
die leven in vertrouwen
op de zorg van God voor ons
en op de liefde
die Maria, onze moeder, voor ons heeft,
voor ieder van ons.
Vertrouwen op de vlucht
Want zo is Maria en zo was zij,
die in vertrouwen op God
de boodschap van de engel had aanvaard
en die dat vertrouwen niet heeft verloren
toen zij moeder moest worden in een stal,
tussen de beesten,
toen zij moest vluchten naar Egypte,
toen haar kind op 12 jarige leeftijd spoorloos was
of toen zij er onder het kruis getuige van was
dat haar jonge Zoon
als een crimineel gekruisigd was.
Zalig zij...
Als Maria haar nicht Elisabeth bezoekt
wordt zij door haar begroet met de woorden:
“Zalig die geloofd heeft,
dat tot vervulling zal komen,
wat haar vanwege de Heer gezegd is”.
Die woorden mogen wij
voor onszelf herhalen,
telkens weer opnieuw,
want die woorden gelden ook voor ons
als wij met geloof en vertrouwen
op weg gaan.
Gaat het niet zo lekker?
Staat u voor een onverwachte wending in uw leven,
die u niet had verwacht of gehoopt?
Krijgt u een slecht bericht van de dokter?
Gaat het niet zo lekker?
Gebeurt er in uw familie iets naars,
krijgt U een slecht bericht?
Dan klinken die woorden
“Zalig die geloofd heeft...”
voor ons
als een soort opdracht:
Blijf vertrouwen!
Verlies het vertrouwen niet!
Logisch?
Want als wij een slecht bericht krijgen,
als er iets gebeurt
dat we niet hadden gehoopt of gewild,
dan staan er voor ons
twee wegen open:
we kunnen opstandig worden,
ons afkeren,
onze eigen weg gaan.
Soms is dat heel logisch,
het is begrijpelijk als we denken:
dit is teveel wat nu van mij gevraagd wordt,
waarom laat God toe
dat mij dit gebeurt?
Waarom wordt mij dit aangedaan?
Wie kan dit nog verdragen?
De arme...
Toch is er dan ook een andere weg:
het is de weg van de “arme”
in de zin van het evangelie
en het Oude Testament,
van de mens die voor God
met lege handen staat,
die zijn eigen armzaligheid beseft
en toch zijn weg wil gaan in hoop en vertrouwen.
Omdat God door tegenslag en lijden heen
een weg met ons gaat.
Weg gaan?
In het evangelie dat we vandaag hebben gehoord
nemen veel mensen
aanstoot aan Jezus;
wat Jezus gezegd had
stuit hen tegen de borst
en velen vertrekken en verlaten Jezus.
Ze houden het voor gezien!
We zien het ook in onze tijd
overal om ons heen gebeuren:
mensen gaan weg,
ze verlaten de kerk,
die toch zoveel verkeerd doet
en zeggen niet te geloven.
Toch zijn er ook
wonderen om hen heen,
dingen en gebeurtenissen
die aan het denken zetten
Laten we bidden
voor de mensen die niet geloven,
dat zij in hun ziel
door de liefde van God
mogen worden geraakt!
Een God die iets voor je doet...
Die mensen die weglopen
in het evangelie vandaag
waren Jezus eigenlijk achterna gegaan
omdat Hij hun bij de broodvermenigvuldiging
zo goed te eten gaf
en omdat Hij hun zieken genas,
maar de band met Jezus was niet zo sterk
dat zij bleven en vertrouwden,
toen dat niet meer aan de orde was.
Zij hadden een God gezocht
die iets voor hen deed,
maar God zoekt ook mensen
die iets voor Hem willen doen,
die iets willen offeren, iets willen geven,
willen leven voor anderen,
voor het heil van de wereld.
Vlees en bloed
Wat had Jezus gezegd
dat zoveel mensen
aanstoot aan Hem nemen en weg gaan?
Jezus had gezegd
dat ze Zijn vlees en bloed moesten nuttigen,
dat Hij het Brood van eeuwig leven is,
dat Hijzelf het voedsel is
dat hun ziel absoluut nodig heeft.
Voor ons wordt dit allemaal heel concreet
als Jezus onder ons komt in de heilige Mis
met Zijn lichaam en bloed
en wanneer we Hem ontvangen
in de heilige communie.
We krijgen daar kracht
ook om te dragen en vrede te hebben.
Laten wij hier Maria om de genade vragen
om maar bij die “armen” te mogen horen,
dat we als kleine mensen mogen leven met vertrouwen,
als een kind aan de hand
van de hemelse Moeder.
Amen
Franse samenvatting
Cher frères et soeurs,
Nous sommes venues ici,
pèlerins de la Vierge des pauvres.
Nous sommes ces pauvres!
Cette pauvreté et la pauvreté de Marie,
n’ont rien à voir avec l’ indigence
ou le manque d’argent. Non!
Il y a va d’une attitude spirituelle,
de ne pas être auto-suffisant
de savoir que tout est don, grâce...
et d’en être totalement conscient.
La Vierge Marie a toujours été
pleinement convaincue que la Providence
s’exprimait dans tous les événements de sa vie:
dans la croix et dans la joie,
le Seigneur se faisait présent.
Dans l’évangile de ce dimanche
beaucoup de ses disciples
s’en retournèrent et cessèrent
d’accompagner Jésus.
Les foules étaient venues
pour la multiplication des pains
et pour la guérison de leurs maladies,
mais peu avant les paroles de l’évangile d’aujourd’hui
Jésus avait parlé de sa chair et son sang,
comme le vrai pain de la vie éternelle.
Il s’agissait d’une invitation à la confiance et à l’abandon,
une invitation à perdre sa propre vie
pour vivre de la vie de Jésus.
Beaucoup de gens s’en allèrent....
Pour nous non plus il n’est pas facile
de voir clairement
que nous ne pouvons pas être auto-suffisants,
et vivre sans avoir besoin du bon Dieu,
surtout dans les périodes de bonne fortune;
Et ce n’est pas facile de toujours croire
que Jésus est réellement
le vrai pain pour nôtre vie,
encore moins dans les épreuves....
Mais nous pouvons dire avec Saint Pierre:
“Seigneur, à qui irions-nous?
Tu as les paroles de la vie éternelle”.
Nous pouvons implorer l’intercession de la Vierge Marie,
la Vierge des pauvres,
pour vivre dans cette conviction:
que tout est grâce, tout nous est donné....
Heureuse elle qui a cru....
Duitse samenvatting
Liebe Brüder und Schwester,
wir ehren hier die Magd der Armen.
Diese Armen sind auch wir
aber das hat wenig oder nichts zu tun
mit Geld oder Bankkonto.
Es geht hier um eine innere Haltung.
Wir sind arm in Geist des Evangeliums
wenn wir nicht
selbstzufrieden und selbstgenügsam sind,
wenn wir ein klares Bewusstsein haben
das eigentlich alles Geschenk und Gabe ist.
Auf diese Weise konnte die Gottesmutter
in alles was geschah
die Hand des Herrn entdecken.
Viele Jünger
verlassen Jesus im heutigen Evangelium.
Sie waren gerne mit Ihm gegangen
als er Brot vermehrte
oder Heilungen vornahm.
Aber dann hatte Jesus gesprochen
von sein Leib und Blut
und das er das Brot des Lebens war.
Daran waren die Leute nicht so interessiert!
Auch für uns ist es nicht immer leicht
dem Herrn treu zu sein
und mit Ihm zu bleiben.
Wenn alles schön und richtig geht,
denken wir vielleicht mal
den Herrn nicht zu brauchen:
es geht doch sehr gut auch ohne Ihm!
Und wenn es schwierig ist,
wenn wir leiden müssen,
dann denken wir vielleicht:
Er kümmert sich nicht um mich,
Gott hat mich nicht geholfen,
es hat kein Zweck Ihm noch zu dienen.
Maria aber hat geglaubt
und ist dem Glauben treu geblieben
in Kummer und Freude, immer,
gerade weil Sie sah
dass alles Geschenk ist, Gabe Gottes!
Lasset uns also mit Petrus und Maria sagen:
“Herr, zu wem sollen wir gehen?
Du hast Worte des ewigen Lebens”
Du hast uns alles gegeben.