Een Ignatiaans trekje bij Benedictijnen
Op retraite in Flavigny sur Ozerain
De afgelopen week was ik op retraite in de abdij Saint Joseph de Clairval in Flavigny sur Ozerain (Frankrijk). Het doet goed in de stilte te zijn, terug te zien en vooruit te kijken. Flavigny is daarvoor een bijzondere plaats: daar zijn Benedictijnen die de geestelijke oefeningen van de H. Ignatius geven, volgens een aangepast programma.
De peridode kwam voor mij heel goed uit. Helaas kon ik dit keer niet deelnemen aan de retraite die voor priesters, diakens en catechisten in Thorn was georganiseerd, omdat die samenviel met de priestervakantie.
Eigen charisma
De abdij gaat terug op het initiatief van een weduwnaar die zelf Benedictijn geworden, de inspiratie kreeg om zoveel mogelijk mensen kennis te laten maken met de Geestelijke Oefeningen van de heilige Stichter van de Sociëteit van Jezus, de Jezuïeten. In een vijfdaagse retraite wordt de lijn van deze geestelijke oefeningen gevolgd. De stichter is intussen overleden, maar een zoon van hem maakt deel uit van de communiteit, terwijl een andere zoon is ingetreden bij de Carmelieten. Ook met die spiritualiteit heeft de abdij een verbinding, die zich uit in de mogelijkheid er het scapulier te ontvangen. De abdij geeft doorlopend retraites, ik telde er wel zo'n 26 in de Franse taal op jaarbasis, op verschillende plaatsen, maar daarnaast zijn er ook Engelstalige retraites. Op de website van de abdij www.clairval.com is daarover meer informatie te vinden. Het is dus een Bendedictijnerabdij met een heel eigen charisma.
Retraitanten
Er waren ruim twintig retraitanten die de inleidingen volgden, daarnaast waren er enkele die een retraite-tijd deden met persoonlijke begeleiding. De retraite in de abdij is alleen toegankelijk voor mannen, in verband met het feit dat het om een contemplatief mannenklooster gaat. Opvallend was het groot aantal jongeren dat de retraite volgde. Acht van de deelnemers waren zelker beneden de dertig, waarvan de helft eerder rond de twintig. Onder de andere deelnemers mensen uit het bedrijfsleven, ook zakenmensen, weinig ouderen. Ik vond het een mooie ervaring te zien dat mannen met een gezin en een druk zakenleven toch de tijd geven om deze dagen in stilte voor de Heer door te brengen.
Programma
De inleidingen werden gegeven door twee paters van de abdij, daarna was er vrijwel steeds een (tamelijk korte) meditatietijd. Het programma bood veel structuur, wat zeker voor jongere mensen die zo'n retaite week nog niet zo vaak hebben gedaan, een hulp kan zijn. Wandelend door het park van de abdij baden we gezamenlijk het rozenhoedje.
Solesmes
De abdij zelf ademt duidelijk de geest van Solesmes, welke abdij inderdaad bij de opzet van dit klooster betrokken is geweest. Liturgie en officie zijn in het Latijn, de Mis volgens de gewone vorm van de Romeinse ritus. Er is geen concelebratie, de priesters celebreren zelf met assistentie van een broeder. Dat heb ik ook gedaan maar de laatste twee dagen werd ik uitgenodigd de conventsmis te celebreren.
De maaltijd gebruikten we in de refter met de monniken samen, waarbij aan tafel werd voorgelezen zoals in een abdij gebruikelijk is. Het was mooi een goede gemeenschap van zo'n vijftig monniken te zien, waaronder ook veel jongeren.
Ontmoeting met de monniken
Na de retraite had ik nog een ontmoeting met de monniken op verzoek van de tijdelijk overste (de gemeenschap staat voor de verkiezing van een nieuwe abt). Ik heb hen op verzoek verteld over de ontwikkelingen in de kerk in Nederland en over ons eigen bisdom, met aan de ene kant de secularisatie van onze maatschappij en aan de andere kant migrantengemeenschappen, plaatsen waar mooie nieuwe initiatieven worden genomen, ook groei en bloei is waar te nemen en waar een mooi tienerkamp is, waar ik helaas niet bij kon zijn, doordat het samenviel met priestervakantie en retraite. Maar kardinaal Eijk is naar ons tienerkamp in Heiloo gekomen om daar de H. Mis te vieren en een inleiding te houden, die door de tieners goed werd gewaardeerd.