Conflicten: over vrede en verdeeldheid
Op de twintigste zondag door het jaar was ik voor de Eucharistie in de kathedraal. Het evangelie ging over vuur en over strijd, over de verdeeldheid die Jezus is komen brengen.... Dat zijn niet de woorden die je gewoonlijk uit de mond van Jezus verwacht.
Homilie
Verdeeldheid en conflicten
Helaas moet bijna iedereen weleens ervaren
dat het moeilijk is
de vrede te bewaren.
In families, onder vrienden
kunnen conflicten ontstaan
en ook al proberen we dan
verzoeningsgezind te zijn,
te praten, uit te leggen,
soms wat water bij de wijn te doen,
dan lukt het toch nog niet altijd
om de problemen op te lossen.
De woorden van Jezus
in het evangelie van vandaag
gaan over verdeeldheid en conflicten,
met name de familiesfeer
wordt daarbij genoemd.
Oordelen langs de zijlijn
Mensen langs de kant
hebben dan vaak hun oordelen:
die zou dat moeten doen;
die zou soepeler moeten zijn,
of die zou toegeeflijker moeten zijn,
dan is het conflict zo op te lossen.
Zo gemakkelijk is dat echter niet altijd,
jammer genoeg,
zelfs al zijn we van goede wil.
Wat we als christen dan kunnen en moeten doen
is terughoudend zijn
en liefdevol in ons spreken,
geen kwaad door vertellen aan allerlei anderen,
de ander niet zwart gaan maken,
rustig blijven,
de zaak in Gods handen te leggen
en in die van Maria.
Beïnvloedbaar
Mensen zijn heel beïnvloedbaar,
gaan gauw mee in de emoties van een ander.
We zagen dat in de eerste lezing van vandaag:
iemand zegt iets lelijks voer de profeet jeremia
en die wordt ter dood veroordeeld;
een ander zegt iets positiefs
en dan wordt hij weer gered!
Bracht Hij geen vrede dan?
Maar misschien dat u toch wel even
de wenkbrauwen hebt gefronst
bij het horen van het evangelie:
“Denkt U dat ik vrede ben komen brengen,
nee, juist verdeeldheid!”
Want hebben we de engelen in de kerstnacht
niet horen zingen
dat met de geboorte van het Kind Jezus
vrede op aarde was gebracht?
En we herhalen in iedere Eucharistieviering toch
na het Onze Vader
de woorden van Jezus:
“Mijn vrede geef ik U,
mijn vrede laat ik U na”?
Brengt Jezus
nu wel of geen vrede?
De vrede van de Heer
Het klinkt inderdaad tegenstrijdig
en toch is het allebei waar.
De vrede die Jezus ons brengt,
komt door het kruis.
Jezus zinspeelt daar even op
in het evangelie van vandaag
als Hij het heeft
over een doopsel dat Hij moet ondergaan:
dat gaat over Zijn lijden.
Door Zijn dood op het kruis
en Zijn verrijzenis,
heeft Jezus Christus
verlossing en verzoening gebracht.
De vrede waar Jezus op doelt
heeft dáárop betrekking
en wij krijgen deel
aan die verzoening en vrede van de Heer
door de genade van de sacramenten
samen met ons verlangen
om als oprechte christen te leven.
Vandaar dat we elkaar
de vrede van de Heer wensen
vlak voordat we in de communie
het sacrament van de Eucharistie ontvangen.
Dat is een vrede waardoor we kunnen zeggen:
Mijn hart is in vrede,
al leef ik met strijd....
Geweten
De weg naar de vrede
die Jezus heeft gebracht,
liep dus over het kruis.
Hij had kunnen vluchten,
Hij had met mooie woorden kunnen proberen
de hogepriesters en Schriftgeleerden
te paaien,
Hij had veel kunnen voorkomen
door zaken niet op scherp te zetten,
maar dat heeft Hij niet gedaan.
Jezus had ook een geweten,
Hij leefde voor waarheid en gerechtigheid,
Hij wilde Zijn zending niet verloochenen.
Vele mensen zijn Hem daarin nagevolgd.
Romero en vele anderen
Denk bijvoorbeeld aan bisschop Oscar Romero,
die vorig jaar heilig is verklaard
en die de schendingen van mensenrechten
publiekelijk aanklaagde
ook al wist hij dat zijn eigen leven werd bedreigd.
Hij werd aan het altaar vermoord.
Zo zouden we tal van mensen kunnen noemen
die zich hebben ingezet
voor een rechtvaardige zaak,
voor de bescherming en het respect
voor het menselijk leven en mensenrechten.
Dat is de strijd
die Jezus is komen brengen.
De geschiedenis is gelukkig ook vol
van volgelingen van Jezus
die zich hebben ingezet voor gerechtigheid,
ook al moesten ze veel tegenstand verduren.
Ht waren mensen die de armen, slaven, onderdrukten
niet in de steek wilden laten.
De vrede van een goed geweten
De weg van Jezus
is dus niet een zoetsappige,
die alles doet voor de lieve vrede.
De vrede van de Heer is allereerst
de vrede die een goed geweten geeft,
dat we in vrede zijn met God
en oprecht weten te handelen,
zelfs niet bang zijn voor kritiek en afwijzing
- dat is die strijd waarover Jezus het heeft -
als het gaat om onze inzet
voor een goede zaak.
Als niemand zijn nek uitsteekt,
gebeurt er nooit wat.
Tegelijk moet naar het voorbeeld van Jezus
ons streven altijd
naar verzoening en een oplossing zijn,
ook al moeten we daarvoor lijden,
iets opgeven.
De strijd
We moeten dus een strijd aangaan.
Die strijd is allereerst tegen onszelf,
tegen emoties, bekoringen en verleidingen
waar wij zelf aan bloot staan.
En het is een strijd
voor de goede waarden van het evangelie.
Wat is het goede doel
en hoe kunnen we dat bereiken?
We moeten in ieder geval
zelf een voorbeeld geven,
anders hebben we niets te zeggen.
Vandaag zegt Jezus:
“Vuur ben ik op aarde komen brengen
en hoe verlang ik
dat het reeds oplaait”.
Laten we dus opkomen
voor gerechtigheid en waarheid,
vurig, zeker, maar ons hart moet in vrede zijn
en de vrede van de Heer is ons doel.