Bavo-feest in de kathedraal

Bavo en Franciscus werden geraakt; ervaringen die ons goed doen

In het eerste weekend van ok­to­ber wordt in de ka­the­draal het feest gevierd van de patroon­hei­lige sint Bavo. Ridder Bavo die monnik en kluize­naar werd heeft ook ons nog wel iets te zeggen, zeker in corona-tijd.

Op het Bavo feest zijn de eigen lezingen gebruikt van dit feest. Het evan­ge­lie was Mt. 19, 27-29.

Homilie

Je wordt niet als heilige geboren...

Dit is toch een bij­zon­dere en mooie dag
nu we het sint Bavo-feest mogen vieren.

Band met bisdom Gent

In normale omstan­dig­he­den
was het kapit­tel van het bisdom Gent
met de nieuwe bis­schop Lode van Hecke
hier aanwe­zig geweest.
Ons bisdom Haar­lem-Am­ster­dam
heeft met het bisdom Gent een band
omdat sint Bavo daar vandaan komt.
Bavo was een rid­der
met een woest leven
die zich na de dood van zijn vrouw bekeerde
door de predi­king van bis­schop Amandus.
Dat bezoek vanuit Gent kon nu niet door­gaan.
Helaas maakt het “nieuwe normaal”
zo’n bezoek van Bis­schop en kanun­niken
- zoals kapit­telle­den heten -
nu onwen­se­lijk.
We moeten allemaal “thuis werken”
en reizen naar Haar­lem wor­den afgera­den
en dat betekent voor hen
dat zij thuis moeten blijven!

We hopen maar en bid­den
dat het “nieuwe normaal”
gauw weer abnormaal
zal wor­den
en het virus zal wor­den ver­slagen!

In gebed verbon­den met velen

Maar ik ben blij dat U er bent
en we bid­den na­tuur­lijk
voor het bisdom Gent en zijn bis­schop,
voor de mensen die lij­den onder het virus
doordat ze ziek-zijn, zich beperkt voelen,
hun baan dreigen te verliezen,
zoals nu deze week weer naar buiten kwam
voor veel mensen die bij KLM werken.
Ook met hen leven we mee.

Corona-vol

In deze tijd mogen de kerken
min­der mensen ont­van­gen,
hoewel de grote kerk­ruim­tes
nog wat meer mensen mogen komen
dan in andere ruimtes.
Nu zitten veel kerken wel vol,
maar het is corona-vol.

Wat moeten we met terugloop?

We hebben kunnen zien
dat de geloofs­ge­meen­schappen
in de afgelopen tien­tal­len jaren kleiner
en de kerken leger zijn gewor­den,
vooral omdat min­der mensen gelovig zijn,
zich ver­die­pen in het geloof
en dat geloof door­ge­ven.

Volg mij

Dat is na­tuur­lijk jammer,
maar we zou­den ons daarbij mogen rea­li­se­ren
dat het bij kerk en geloof
niet zomaar gaat om de getallen,
niet om de populari­teit van kerk en geloof
bij “de mensen” in het alge­meen,
maar dat het gaat om iedere mens per­soon­lijk,
die geschapen is
met een onster­fe­lijke ziel
en met wie God
een ge­schie­de­nis wil schrijven.
Ieder mens wordt per­soon­lijk aan­ge­spro­ken,
tot ieder mens per­soon­lijk
richt Jezus de woor­den
die Hij tot Zijn eerste leer­lin­gen sprak:
“Volg mij”.
Het gaat om onze band met God.
Mis­schien zijn we ons dat
in deze corona-crisis-tijd
wel meer bewust gewor­den,
want we zijn wel met min­der mensen in de kerken,
ik hoor regel­ma­tig van mensen
dat ze de vie­rin­gen nu juist intenser beleven.

Verkeerde keuzes

Die ge­schie­de­nis die God met ons wil schrijven
is dus heel per­soon­lijk.
Ieder mens heeft een eigen weg met God.
Ieder mens maakt na­tuur­lijk
zijn eigen keuzes in het leven.
Vaak zullen we de keuzes van andere mensen
niet kunnen delen
of zullen we die afwijzen
als een keuze en een weg
die wij betreuren, niet als posi­tief zien.
Maar oor­de­len kunnen we uit­ein­delijk niet.
Ja, we kunnen soms wel zeggen of iets goed of fout is,
na­tuur­lijk hebben we daar een mening over.
Maar de intenties, de beweegre­denen
en de inner­lijke weg van die persoon,
kunnen we niet beoor­de­len.
Dat oor­deel is uit­ein­delijk aan God.
Vaak moeten we de ge­schie­de­nis
van een persoon kennen
om iets meer van hem of haar te kunnen begrijpen.
Bavo had bij­voor­beeld
eerst een niet zo goede weg moeten gaan
voordat hij een mooie en goede keuze
had kunnen maken.

Niet als heilige geboren

De grootste heiligen
zijn een bepaalde weg gegaan
en soms waren dat allerlei kronkelwegen;
ze zijn niet als heilige geboren,
heilig wor­den gaat met vallen en opstaan.
En na­tuur­lijk blijven we mensen,
zwakke mensen.
Maar wel zien we vaak
dat grote heiligen een moment van beke­ring
hebben doorgemaakt,
iets waardoor ze geraakt wer­den
en waardoor hun leven werd veran­derd.
Zo was het met onze heilige Bavo,
die alles achter liet
na een woest leven
om God te dienen als kluize­naar en monnik.
Hij had alles prijs gegeven
om Jezus te volgen, zoals vandaag het evan­ge­lie zegt.

Zo zal het vermoe­de­lijk ook met ons wel zijn:
dat bepaalde erva­ringen gedurende ons leven
ons de aanzet hebben gegeven
tot een per­soon­lijke relatie met God.

Rijk en succes­vol, geen grote zorgen,
heb je God dan wel zo nodig?
Zo was het bij Bavo eerst.
Vaag had hij mis­schien wel een geloof,
maar feite­lijk leefde hij toch zon­der God.
Voor een rijke is het moei­lijk
om het rijk der hemelen binnen te gaan,
zei Jezus al.

Dieren­dag en Fran­cis­cus

Het is vandaag ook dieren­dag
en dat komt omdat het vandaag
ook de feest­dag is van Sint Fran­cis­cus.
Die was als jongeman gebiolo­geerd
door rijkdom, chique kle­ding, rid­deridealen,
indruk maken op de meisjes.
Totdat hij als rid­der gewond raakte in de strijd
en gevangen werd geno­men;
hij kreeg tijd voor be­zin­ning,
hij kwam in aanra­king met de nood van armen en zieken
en stap voor stap
verloor al dat uiter­lijke, het geld en indruk maken,
de mooie kleren en het rid­der-zijn
zijn bete­ke­nis.
Het werd leeg, zon­der inhoud, voor hem;
hij had nu andere erva­ringen opgedaan.
En Fran­cis­cus ging leven als een arme,
verbon­den met de natuur
en bovenal verbon­den met God
door vasten en gebed.

Je hart op een kiertje

Zo raakt God het hart van een mens,
want dat geldt niet alleen voor Fran­cis­cus,
maar voor ieder van ons.
We doen bepaalde erva­ringen op
die ons tot God kunnen brengen
als we zelf ons hart
tenminste op een kiertje
voor die ont­moe­ting open zetten.
Bij Bavo, Fran­cis­cus, Au­gus­ti­nus, Ignatius
en zoveel anderen
is het zo gegaan.
Langs een aparte erva­ring
werkte Gods genade
als een soort bliksemflits.

Uit­ein­de­lijk red­den we het zelf niet.
We zijn niet zo gewel­dig en zelfred­zaam,
we krijgen niet alles voor elkaar.
En we wor­den ouder, ziek en zwak,
het leven gaat snel voorbij,
niet alles wordt een succes,
soms ervaren we afwij­zing, pijn, verdriet;
en er zijn en er zullen zijn
zaken die we moeten ver­werken,
enzo­voorts, enzo­voorts.

Situatie van onzeker­heid

Dat ervaren we mis­schien ook wel
in deze corona-tijd.

Het virus is klein, onzicht­baar,
maar het regeert de wereld:
we kunnen niet doen wat we zou­den willen,
we weten niet hoe het morgen zal zijn,
er is nog geen concreet uit­zicht
op een leven zon­der dat virus.

Die situatie is heel vervelend
en erg voor mensen die ziek zijn
of er onder lij­den
doordat hun baan op de tocht staat,
hun bedrijf moge­lijk op de fles gaat,
ze niet kunnen werken
en veel andere dingen niet kunnen doen
enzo­voorts.

Die situatie van onzeker­heid
is heel naar en vervelend      
maar die kan ons ook helpen
meer met God verbon­den te leven
en reëler over het leven te gaan denken:
ons leven is kwets­baar
en wel­vaart en geluk
zijn niet van­zelf­spre­kend.
Er komt een andere waarde­schaal in beeld
waardoor een ander per­spec­tief naar voren komt,
som­mi­ge zaken niet zo be­lang­rijk meer zijn,
andere juist wel.

Nieuwe erva­ringen

Het overkwam de heilige Bavo,
patroon van onze ka­the­draal
en dus ook Fran­cis­cus, de heilige van deze dag.
De zeker­he­den waarop ze zelf had­den gebouwd,
bleken toch zo zeker niet.
Bavo verloor zijn vrouw en was verdrie­tig,
Fran­cis­cus werd gewond
en raakte in het gevang.
Het was moei­lijk,
maar voor beide mannen
ook vol genade,
want toen kreeg God een kans.

Ik hoop dat het leven ons
al onze dier­ba­ren,
ja, alle mensen,
kansen zal bie­den
en erva­ringen
die onze relatie met God
meer per­soon­lijk maken, ver­die­pen.