Levensverhaal Edith Stein uitgegeven door docent kerkgeschiedenis

nieuw boek van mgr. dr. Paul Hamans

Mgr. dr. Paul Hamans doceert Kerkge­schie­de­nis in het semi­na­rie van Rolduc en het Wil­li­brord­semi­narie van ons bisdom. Hij heeft al vele kerk­his­to­ri­sche werken en artikelen ge­pu­bli­ceerd. Aan die lijst is nu toe­ge­voegd het levens­ver­haal van Edith Stein en haar lot­ge­no­ten. Die levens­be­schrij­ving is voortge­ko­men uit een bij­zon­dere opdracht die Hamans eer­der kreeg.

Getuigen voor Christus

De heilige paus Johannes Paulus II vroeg aan de bis­schop­pen van heel de wereld om het ge­tui­ge­nis van de bloed­ge­tui­gen van de twin­tigste eeuw niet in verge­tel­heid te laten geraken. Dit leidde tot de in­stel­ling van com­mis­sies in allerlei lan­den van de wereld die de feiten boven tafel moesten halen over de mar­te­la­ren die in de twin­tigste eeuw voor Christus zijn gestorven. Ook de Neder­landse bis­schop­pen gaven aan deze oproep gehoor. De Rolducse kerkhistoricus mgr. dr. P. Hamans kreeg de lei­ding van een redactie­com­mis­sie die de mar­te­la­ren van de twin­tigste eeuw inventa­riseerde. Niet min­der dan 32 schrijvers vervaar­dig­den bio­­gra­fieën van leken, zusters, broe­ders en pries­ters, werk­zaam in de missie of in Neder­land, die hun leven verloren in dienst van Jezus Christus en zijn kerk. Dit over­zicht verscheen in 2008 met de titel 'Getuigen voor Christus'.

Edith Stein

Een van de bijdragen van de Rolducse kerkhistoricus Hamans in dit boek ging over de katho­lie­ke Joden die samen met de in Echt levende karmelietes Edith Stein wer­den gearres­teerd en een week later in Ausch­witz wer­den vermoord.

Katho­lie­ke Joden onder vuur...

Het bij­zon­dere van deze groep katho­lie­ke joden is, dat zij allen wer­den opgepakt en vermoord uit wraak van de bezetter op de katho­lie­ke bis­schop­pen. De bis­schop­pen had­den met pro­tes­tantse ker­ke­lijke ge­meen­schappen in een her­der­lijke brief van 26 juli 1942 geprotes­teerd tegen de gevangenname en weg­voe­ring van joden die mid­den juli 1942 was be­gon­nen. Een week na het protest van de ker­ke­lijke lei­ders wer­den meer dan 400 katho­lie­ke joden gearres­teerd. Van dezen wer­den er waar­schijn­lijk 112 in Ausch­witz-Birkenau vermoord. Toen paus Pius XII van deze vergel­dings­maat­re­gel hoorde, zag hij af van een open­lijk, publiek protest tegen de Joden­ver­vol­ging, maar hij bleef de Joden wel helpen en liet hen onderduiken in Romeinse kloosters.

Wegge­voerd

Het boek bevat een lijst van 82 wegge­voerde katho­lie­ke joden van wie de naam bekend is. Van 28 werd een bio­­gra­fie opgeno­men. Behalve een levens­be­schrij­ving van Edith Stein en haar zus Rosa, leest men het verhaal van de 27-jarige zuster Maria Aloysia Löwenfels uit Geleen. Haar zalig­ver­kla­ring wordt voor­be­reid. Verder de familie Löb en de familie van de toen bekende schrijver van streek­ro­mans, Herman de Man. De jongste van de 112 vermoor­den was nog geen vijf maan­den oud en de oudste was bijna 61 jaar.

Apart ge­pu­bli­ceerd

Dit schokkende verhaal over de weg­voe­ring en moord op de katho­lie­ke joden werd later ook apart uitge­ge­ven. In 2010 verscheen een Ameri­kaanse editie bij Ignatius-Press in San Francisco. Afgelopen maan­dag zag in Aken een Duitse editie het licht.

Deze versie is aanzien­lijk uit­ge­breid aan de hand van bronnen en nieuwe literatuur. Kar­di­naal-aarts­bis­schop Reiner-Maria Woelki van Keulen schreef een aanbevelend voor­woord.

De Duitse titel luidt: 'Die heilige Edith Stein und ihre Leidensgenossen auf dem Weg nach Ausch­witz' (Bernardus-Verlag, ISBN-10: 3-8107-0346-X of ISBN-13: 978-3-8107-0346-0). De tekst werd ver­taald door dr. Pawel Nadzieja.