Tweemaal Heilig Vormsel in de Sint Agneskerk in Amsterdam
In de Tridentijnse ritus
Op zondag 29 augustus was ik in de St. Agneskerk, waar de parochie is gevestigd voor gelovigen die de oude vorm van de Romeinse ritus zijn toegedaan. Priesters van de St. Petrusbroederschap leiden de parochie en pater Martin Kromann Knudsen is er de pastoor. Er waren dit jaar twee vormplechtigheden: vorige week was mgr. Jan van Burgsteden sss er geweest.
Bloeiend
De parochie groeit en bloeit. Ik kan me nog herinneren dat ik er in de begintijd was toen de gelovigen voornamelijk bejaarde mensen waren. Ik zag nu twee Missen, corona-vol, met jonge mensen en gezinnen. Er zijn steeds weer jonge mensen die daar katholiek worden, de kerk trekt gelovigen uit vele plaatsen.
Vormelingen
Deze zondag waren er vijftien kinderen en jongeren/volwassenen die het heilig vormsel ontvingen. Zoals in de Tridentijnse ritus gebruikelijk is, vond het Vormsel plaats vóór de heilige Mis. Bij de Mis zelf heb ik pontficale assistentie verleend en heb ik de preek gehouden (zie onder). In de oude ritus krijgen de vormelingen na het toedienen van het sacrament een lichte kaakslag, daarop gaat de preek hieronder nog even in.
Kroon
De gelovigen hadden de afgelopen tijd gouden ringen en andere sieraden gegeven die zijn omgesmolten tot een fraaie kroon voor Maria van Fatima (zie foto), die haar vorige week was gegeven. Dit was uit dankbaarheid voor de ontvangen bescherming tot nu toe in de tijd van de pandemie.
Preek
“Accipietis donum Sancti Spiritus” (Hand. 2, 38)
Gij zult de gave van de heilige Geest ontvangen.
Een goddelijke gave
Broeders en zusters in Christus,
Het heilig Vormsel dat we vandaag mogen toedienen,
is voor ons allen een gelegenheid
om stil te staan bij de betekenis
van dit mooie sacrament.
Want al is het heilig vormsel
niet absoluut heilsnoodzakelijk
zoals het doopsel,
we mogen er zeker niet gemakkelijk aan voorbij gaan,
want het is de Heer zelf
die ons hierdoor goddelijke gaven schenkt,
Hijzelf is het die ons dit sacrament
voor onze heiliging heeft gegeven
en daarom moeten wij het
beslist in ere houden.
Ontvang het vormsel!
Dus als er onder u zijn
die het vormsel
nog niet hebben ontvangen,
dan zou ik u willen vragen
U aan te melden
en U erop voor te bereiden
om dit sacrament van de heilige Geest te ontvangen,
ook als U misschien al wat ouder bent.
Confirmatio
In het Latijn heet dit sacrament “confirmatio”
of “sacramentum confirmationis”,
dat wil zeggen:
sacrament van de bevestiging of sterking.
Bevestiging door de vormeling?
Soms wordt wel gezegd
dat dit sacrament zo wordt genoemd
omdat de vormeling
door het ontvangen van het vormsel
het geloof van zijn doopsel bevestigt,
nu hij of zij voldoende oud geworden is
om dat te kunnen doen.
Dat zal natuurlijk ook waar zijn,
anders zou de vormeling
niet gekomen zijn
om dit sacrament te ontvangen:
in die zin geeft de vormeling
een bevestiging van zijn geloof.
Maar daar gaat het vandaag niet direct om.
Sterking door God zelf
“Confirmatio”, sterking, wil zeggen
dat God zelf in ons aan het werk is,
dat Hij door de kracht van dit sacrament
bevestigt en versterkt
wat door het doopsel in ons begonnen is.
Het heilig vormsel geeft ons genade,
kracht en zegen van God,
het brengt ons met die genade hulp
om een volmaakter christelijk leven te leiden.
De Romeinse catechismus zegt erover:
bij het doopsel werden we christenen,
we werden als kinderen voor God herboren,
maar we waren nog teer en zwak.
Het vormsel maakt ons sterker en steviger
in de strijd die we moeten voeren
tegen de aanvallen van het vlees, de wereld en de duivel
(Catechismus Romanus, c. III, n. 20).
Wat geeft het Vormsel ons?
Wat doet het heilig vormsel met ons
die het met een open hart willen ontvangen?
De apostelen voor Pinksteren
Om dat te begrijpen
hoeven we eigenlijk maar
naar de apostelen te kijken.
Hoe waren ze voordat zij
de heilige Geest ontvingen?
Hoe waren ze vóór het lijden
en tijdens het lijden van Jezus Christus?
Ze waren angstig en klein,
gericht op de beste plaatsen
en eervolle functies,
zwak in hun geloof.
Denk aan Petrus tijdens de storm op het meer,
wat was hij angstig;
denk aan de leerlingen die ruzie kregen
over wie de grootste was,
aan de leerlingen die in Jezus’ koninkrijk
aan zijn rechter- en linkerhand wilden zitten,
op de ereplaatsen;
denk aan diezelfde leerlingen
die een bezeten kind niet konden bevrijden
door hun gebrek aan geloof,
die wraak wilden nemen met vuur uit de hemel
toen de Samaritanen
niet naar hen wilden luisteren,
die wegvluchtten tijdens het lijden van Jezus;
of denk ook aan Petrus
die uit angst loog
over het feit dat hij Jezus had gekend:
tot driemaal toe loochende hij Hem te kennen!
En denk aan die leerlingen
die na de verrijzenis
de deuren van hun verblijfplaats
stijf gesloten hielden uit angst .
De apostelen na Pinksteren
Zo waren de apostelen vóór het Pinksterfeest.
Dat zijn dezelfde leerlingen
die na de nederdaling van de heilige Geest,
vervuld van die kracht,
de deuren openden
en niet alleen in hun eigen streek,
maar naar heel de wereld uitgingen
om onverschrokken
de boodschap van de verrezen Heer te brengen
en die zich verheugden
als ze waardig bevonden waren
voor Christus’ naam te lijden.
Bijna allen zouden ze voor hun Heer
uiteindelijk moedig de marteldood ondergaan.
Dat is de kracht van de heilige Geest.
Eenmalig, maar het vormsel kan herleven
Beste vormelingen, peters en meters,
u allen,
het ontvangen van het heilig vormsel
is een unieke gelegenheid.
Dit gebeurt maar één keer in je leven,
het vormsel kan niet worden herhaald,
maar het vormsel dat we hebben ontvangen,
kan wel - om zo te zeggen -
weer tot leven worden gewekt.
Want als we eens gevallen zijn,
wil God in Zijn goedheid
die genade in ons herstellen
in het sacrament van de biecht.
De goede geur
Jullie werden gevormd met het heilig chrisma;
het is de olie die de bisschop jaarlijks wijdt- consacreert -
en die met balsem wordt vermengd,
waardoor dat chrisma heerlijk geurt.
Laten we de goede geur van Christus verspreiden,
wil dat zeggen.
Wees een goed mens,
een goede christen.
Kaakslag
Na het heilig vormsel
heb ik jullie een lichte kaakslag gegeven,
alsof je tot ridder werd geslagen.
De betekenis daarvan is
dat je moet zijn als een ridder
of als een top-atleet.
Een top-atleet moet enorm veel verduren,
door pijngrenzen heen,
moet hij afzien en volhouden,
hij moet oefenen om zich te verbeteren,
tegenslagen weten te verdragen,
tegen zijn verlies kunnen;
Zo is ook jullie opdracht
een strijder voor Christus te zijn,
de goede strijd te strijden,
je niet te laten overwinnen door het kwade.
Je bron van kracht
God geeft ons kracht om te strijden
door dit heilig vormsel
en door de andere sacramenten.
Hij laat je niet alleen
en je kunt altijd naar Hem terug gaan.
En als er dan bekoringen komen,
bedenk dan dat Zijn Geest in je woont,
daar ligt je bron van kracht.
Vrede!
Op het einde van de vormselplechtigheid
heb ik jullie de vrede gewenst.
Dat is de vrede die God ons schenkt,
de volkomen harmonie
van onze ziel en ons mens-zijn
met de wil van God.
Die vrede wens ik ons allen toe.
