Een welkom-cultuur
Werelddag van Migranten en vluchtelingen (26e zondag B)
Zondag 26 september was de eerste dag dat er in onze kerken weer meer vrijheid is: de gelovigen zijn weer welkom, de pincet bij het communie-uitreiken is facultatief geworden en samenzang is ook weer mogelijk. Het was tegelijk de afsluiting van de Vredesweek en de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen waarvoor paus Franciscus de boodschap heeft gegeven, getiteld: "Naar een steeds groter wij". In de kathedraal stonden we er bij stil.
Schoolkoor
Het schoolkoor van het Muziekinstituut zong de viering. Voor de kinderen was het weer wennen na de lange corona-tijd om samen te zingen en ze hebben natuurlijk ook veel repetities moeten missen. Ook moest oud-magister cantus Fons Ziekman invallen, voor het koor en voor hemzelf onwennig. Toch ging het prima en was het een vreugde de kinderstemmen weer te horen.
Doopsel
Na de heilige Mis heb ik nog twee kinderen gedoopt. Ook dat komt gelukkig weer op gang. Ik hoop dat veel ouders nu spoedig contact opnemen met de parochies om hun kinderen te laten dopen. Het is uitzonderlijk dat ik een doopsel toedien, deze keer had dat te maken met de overleden pastoor Jan Granneman, wiens naaste familie dit was. Het was dus tevens een eerbewijs aan deze priester die veel voor de vorming van de priesterstudenten heeft betekend.
Homilie
Die hoort er niet bij...
ZESENTWINTIGSTE ZONDAG DOOR HET JAAR B
“Hij is niet één van ons”.
We kennen dat gevoel allemaal wel
wat door Johannes
in het evangelie wordt verwoord:
Hij is niet één van ons,
hij is geen volgeling,
dus hij heeft de rechten niet
van iemand die er wel bij hoort.
Eigen rechten
Dat gaat dus over het beschermen
van de eigen rechten,
wie geen lid is
mag bepaalde dingen niet,
wie er niet bij hoort,
moet worden geweerd.
Dit komt natuurlijk ook nu
in allerlei vormen voor.
Het klinkt ook heel begrijpelijk:
je moet lid zijn van de club
om bepaalde voorrechten te kunnen hebben,
als je je eigen terrein niet afschermt,
gaat iedereen daar gebruik van maken,
als je geen hek zet om je tuin
wordt het een openbaar speelterrein,
als iedereen maar alles mag,
wordt het een chaos,
enzovoorts.
Dit is een breed gedeeld gevoel,
zoals we bijvoorbeeld weten
uit de vluchtelingen discussie:
“Houd ze tegen
want die horen niet tot ons volk”,
zeggen velen daarover.
Als je ze leert kennen...
Maar het wordt allemaal heel anders
als een kind van een vluchtelingengezin
op school zit en vriendjes heeft
en dan toch niet mag blijven.
Dan worden petities getekend
en zetten vele mensen zich ervoor in
om het gezin een verblijfsvergunning te geven.
En als we mensen kennen
die als vluchteling zijn gekomen
en we hebben persoonlijk en goed contact met hen,
dan voelen we niet meer de noodzaak
dat ze zouden moeten vertrekken.
Het is dus vaak een oordeel op afstand,
een oordeel zonder kennis van de personen,
als mensen zeggen:
weg met die vluchtelingen.
Ik denk dat het ook al anders zou zijn
als mensen die tegen vluchtelingen zijn
iets zouden meemaken
van de situatie waarin die mensen moesten verkeren.
Verbinding zoeken
Jezus antwoordt Johannes
in het evangelie dat we hebben gehoord
met een eenvoudige zin:
“Wie niet tegen ons is, is voor ons”
en: Houd hem niet tegen
als hij een wonder doet in Jezus’ naam,
dan zal die persoon vast niet slecht
over Jezus spreken.
Jezus moedigt Johannes dus aan
om niet afhoudend te zijn,
geen muren op te trekken,
niet op zijn strepen te gaan staan,
maar in de relatie naar anderen
tegemoet komend en ontvankelijk te zijn,
verbinding te zoeken.
Dat doen we precies
door al het goede wat we doen,
door alles waarin we voor mensen open staan:
dan zoeken we verbinding,
zijn we uitnodigend,
dan werken we aan gemeenschap,
dan wordt misschien zelfs iemand
die niet van ons was,
er wél één van ons.
In ieder geval zal een open,
uitnodigende benadering
mensen eerder helpen om verbinding te leggen.
Welkom in de kathedraal
Hier in de kathedraal staan bijvoorbeeld
altijd mensen bij de deur
om iedereen welkom te heten.
Stel dat je helemaal vreemd bent
en hier voor het eerst binnen komt,
dan zal dit welkom
een mooie hulp zijn
om verbinding te kunnen maken
en je thuis te voelen.
Het voorbeeld van Jezus Christus
Het is trouwens ook
het voorbeeld van Jezus Christus zelf:
overal in het evangelie zien we Hem
contacten leggen, verbinding zoeken,
mensen genezen, praten met mensen.
God zelf is naar ons toe gekomen
en mens geworden,
Hij heeft zich met ons bestaan verbonden.
Dat is dus de houding
die Jezus ook van ons vraagt:
wees tegemoetkomend, begripvol,
probeer open te staan voor anderen
en trek geen hoge muren op
rond je eigen leven,
de wereld is al individualistisch genoeg!
Werelddag voor vluchtelingen
De dag van vandaag
sluit goed aan bij deze thematiek:
Vandaag is het namelijk
de wereld-dag voor vluchtelingen en migranten.
Gisteren hebben we daar in ons bisdom
al bij stil gestaan
met een speciale dag
in de Mozes en Aäronkerk
in het centrum van Amsterdam.
Een groter wij
De paus vraagt in zijn boodschap
dat we zullen werken aan een “groter wij”,
dat wil zeggen
dat we meer en meer ervaren
dat de wereldwijde gemeenschap van mensen
één geheel is, dat wij verbonden zijn.
Dat is niet alleen zo
in de Corona-crisis:
alle landen, alle mensen
hebben daarmee te maken
(en de arme landen heel veel meer dan wij!),
het is altijd zo:
wat wij doen,
heeft gevolgen voor arme landen.
Onze uitstoot, onze plastics,
onze overdreven consumptie,
ons gebruik van de hulpbronnen,
leidt tot armoede en gebrek,
tot extreme weersomstandigheden
in andere landen.
Dat is temeer een reden
om vluchtelingen
die uit benarde omstandigheden komen,
niet in de steek te laten,
zoals we zelf ook graag zouden zien
dat iemand ons helpt
als we in moeilijke omstandigheden zijn.
Geen muren,
maar structuren
van welkom
en steun.
Laat die mensen met ons meedoen...
Was het misbruik van de naam...?
Waar Johannes het moeilijk mee had, was
dat hij iemand een wonder zag doen
in Jezus’ naam.
Hij had moeite met het gebruik van de naam van Jezus,
maar door die moeite had hij niet meer in het oog
dat het een wonder was wat die man deed,
dus iets goeds en moois.
Dat is het ook voor ons:
Het is goed
in de geest van Jezus Christus
een hand uit te steken,
liever te redden
dan verloren te laten gaan,
naar het beeld van Zijn barmhartige liefde.