Druk bezochte bedevaart bij 450-jarig jubileum
Martelaren van Gorcum
Op 9 juli was in Brielle de drukbezochte nationale bedevaart bij gelegenheid van het feest van de martelaren van Gorcum. Nederland viert feest om de verovering van Brielle als eerste stap naar een overwinning op de Spanjaarden, maar aan die gebeurtenissen zaten de nodige schaduwzijden... Bij die "andere kant" stonden we in Brielle stil: we eerden het geloofsgetuigenis van deze negentien martelaren.
Watergeuzen
Voor de katholieken was de verovering van Brielle door de wrede watergeuzen eerder het begin van eeuwenlange onderdrukking en achterstelling. Negentien priesters en kloosterlingen werden er wreed gemarteld en vermoord door Lumey en zijn watergeuzen nadat zij tijdens de verhoren weigerden hun katholieke geloof en met name hun trouw aan de paus als plaatsbekleder van Christus niet wilden verloochenen evenmin als hun geloof in de verandering bij de consecratie van brood en wijn in het lichaam en bloed van Christus.
Alkmaar en Roermond
Ook op andere plaatsen zijn martelaren gestorven voor hun katholieke geloof, bijvoorbeeld in Alkmaar (waar een herdenking volgend jaar zal worden gehouden) en in Roermond waar de vermoorde monniken op 23 juli zullen worden herdacht. Alleen de martelaren van Gorcum die in Brielle zijn gemarteld, werden heilig verklaard.
Jubileum en gedenkpenning
Het was een bijzonder jubileum: 450 jaar geleden heeft dit plaats gevonden. Vijftig jaar geleden is koningin Juliana bij een herdenking aanwezig geweest, evenals minister Klompé. Dat was nu niet het geval, wel waren de burgemeesters van de omliggende gemeenten aanwezig.
Voor het jubileum was een speciale gedenkpenning vervaardigd (zie foto) die deze 450 jaar passend memoreerde. Ook waren er medailles beschikbaar voor deze gelegenheid.
Aanwezigen
En er waren veel gelovigen, de kerk was geheel gevuld, terwijl er bijzondere representaties waren van de Maltezer Orde en de Ridders van het heilig Graf. Er waren de nodige Franciscanen met provinciaal Theo van Adrichem ofm, want een belangrijk deel van de martelaren behoorde tot die orde; ook Abt Dennis Hendrickx, norbertijd, was aanwezig. Ook die orde schonk de kerk een martelaar.
Veel bisschoppen waren eveneens aanwezig: mgr. Hans van den Hende, de bisschop van het bisdom waarin Brielle ligt, was hoofdcelebrant en hield een mooie homilie die zeer aandachtig werd gevolgd. Kardinaal Willem Eijk (Utrecht) met hulpbisschop Ted Hoogenboom, mgr. Jan Liesen (Breda), mgr. Ron van den Hout (Groningen Leeuwarden), mgr. Rob Mutsaerts (hulpbisschop Den Bosch) en ik waren aanwezig. Verder waren mgr. Ad van Luyn sdB, emeritus van Rotterdam, de Nederlandse emeritus-missiebischop Hugo van Steekelenburg en de vertegenwoordiger van de Nuntiatuur mgr. Giancarlo Dellagiovanna aanwezig.
De Cantorij van de Sacramentskerk in Delft verzorgde de zang. Bijna dertig priesters concelebreerden, zuster Passie van Chrsitus was lector en de diakens Joachim Oude Vrielink ofm en Iwan Osseweijer assisteerden. Aan het begin van de feestelijke Eucharistieviering werden de gasten door de custos pastoor Jack Glas begroet.
Processie
Aan het einde van de Mis zijn de concelebranten in processie naar de kruisgang achter de kerk gegaan waar de omtrekken van de turfschuur zichtbaar zijn waar de martelaren zijn opgehangen. Samen hebben zij hier gebeden.
Er was daarna nog een mooi pelgrimsprogramma met rozenkransgebed en het bidden van de kruisweg, terwijl plechtige vespers het programma besloten.
Band met bisdom Haarlem-Amsterdam
Tot 1956 behoorde Brielle tot het bisdom Haarlem, dat zich toen uitstrekte tot in Zeeland. Vandaar ook dat de relieken die na de Reformatie naar Brussel in veiligheid waren gebracht, op een wat wondelrijke wijze zijn terug gekeerd: in Brussel was men dermate gehevcht geraakt aan de martelaren, dat zij een deel wilden behouden. Die relieken zijn nog steeds in Brussel te vereren; een ander deel ging dus naar Brielle, terwil een derde deel maar de huiskapel van de bisschop van Haarlem is gegaan. Dat deel is naar de Tiltenberg overgebracht toen het seminarie daar geopend werd. Ook zijn er in de loop van de tijd relieken naar parochies gegaan, zoals de Sint Josephkerk in Haarlem, die kathedraal was voordat de St. Bavo werd gebouwd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in ons bisdom verschillene kerken aan de martelaren van Gorcum zijn toegewijd.