Bisschoppen spreken met CDA
Godsdienst- en onderwijsvrijheid, Sila, transgenderwet, embryo-kweek, middenveld
Maandag 26 september vond na een lange Corona-onderbreking weer een gesprek plaats van bisschoppen met vertegenwoordigers van politieke partijen, dit keer het CDA. Zij ontmoetten elkaar op het Partijbureau van het CDA in Den Haag. Over welke onderwerpen spraken zij?
Anna Kruse, persvoorlichter van de Bisschoppenconferentie maakte het verslag dat U vindt onder deze link:
Deelnemers
Aan het gesprek namen van CDA-zijde deel: fractievoorzitter Pieter Heerma (gedeeltelijk), mw. Agnes Mulder, mw. Joba van den Berg, de hr. Raymond Knops, de hr. René Peters, mw. Hilde Palland en mw. Greet Prins (eerste kamer). René Peters leidde het gesprek.
Van de bisschoppen waren kardinaal Willem Eijk, mgr. Hans van den Hende, mgr. Gerard de Korte, mgr. Everard de Jong en ik aanwezig. Daarnaast waren vanuit de conferentie/SRKK de hr. John Bakker, mw. Anna Kruse aanwezig en de hr. Arthur Miedema die de bijeenkomst had voorbereid.
Middenveld
Bisschoppen en politici konden elkaar gemakkelijk vinden in een verlangen naar versterking van het maatschappelijk middenveld, de gemeenschapszin en de ervaring dat het doorgeslagen individualisme schadelijk is. Deze neo-liberale tendens is alleen goed voor de zelfredzame mens. Subsidiariteit is de basis van elke democratische samenleving, dat geldt voor de vrijheid die de overheid moet laten en de hulp die zij moet bieden.
SILA-stip
Dat komt in feite weer tot uiting in de roep om de zogenaamde SILA-stip af te schaffen: die stip wil zeggen dat als iemand zich eenmaal heeft aangemeld als lid van een kerk, een verhuizing van die persoon wordt doorgegeven aan de nieuwe parochie/gemeente (tenzij die persoon zich als kerklid afmeldt).
De sterke zelfredzame mens zal misschien geen moeite hebben om zich opnieuw aan te melden bij een nieuwe parochie (al wordt de noodzaak niet altijd zo gevoeld omdat je ook zonder ‘lidmaatschap’ van de parochie de kerk vrij en gratis binnen kunt lopen - want een kerk wil er zijn voor iedereen die dat wenst), maar voor de mens die niet zelfredzaam is en juist behoefte heeft aan een welkom, aan aandacht en bezoek of een attentie gaat dat niet op. Zij raken buiten het ‘systeem’ juist op het moment dat zij die zorg extra nodig hebben! Veel zwakkeren dreigen zo opnieuw buiten de kerkelijke boot de vallen.
Voor de parochies en gemeenten is het Sila-stip systeem natuurlijk heel belangrijk om contact te kunnen houden met de mensen die zich bij het betreffende kerkgenootschap hebben aangesloten.
Godsdienstvrijheid en vrijheid van onderwijs
Een belangrijk thema is en blijft de vrijheid van onderwijs. Afschaffing van het Grondwetsartikel dat die vrijheid beschermt (art. 23) wordt regelmatig als optie naar voren gebracht met de "framing" dat een neutrale, algemene school de integratie van alle groepen in de samenleving zou bevorderen en discriminatie van bepaalde groepen zou verhinderen.
Een "neutrale" school?
Afgezien van het feit dat dit voor katholieke scholen niet geldt, omdat die zeer pluriform van samenstelling zijn (niemand wordt geweigerd vanwege afkomst of godsdienst), is het niet zo dat een algemene staatsschool die dan in plaats van katholieke, christelijke, islamitische, Jenaplan-, Monessori- enzovoorts -scholen zou komen, "neutraal" zou zijn. In feite zijn juist de ervaringen met "staatsopvoeding" negatief. Het was niet voor niets dat paus Pius XI in de tijd van opkomend fascisme zich daartegen keerde in zijn Encycliek "Rappresentanti in terra", in het Latijn geheten: "Divini illius Magistri" (1929), zo bracht ik naar voren.
Het is van groot belang voor een werkelijk democratische samenleving dat er vrije schoolkeuze is voor de ouders, die het eerste en natuurlijk recht hebben op de opvoeding van hun kinderen. Subsidiariteit is ook hier een kernwoord.
Transgenderwet
Ook is langer gesproken over de transgenderwet en het maken van menselijke embryo's met als doel daar onderzoek op te verrichten. De CDA-vertegenwoordigers gaven aan dat zij niet akkoord zouden gaan met amendementen op een Transgenderwetsvoorstel die de verandering van geslacht tot een eenvoudige handeling maken, ook voor jongeren onder de zestien.
Menselijke embryo's maken
Helaas was met name op het punt van het maken van menselijke embryo's voor proeven, geen eenstemmigheid mogelijk, hoewel er een goed en verhelderend gesprek over was. Ik ben benieuwd welk standpunt de tweede kamerfractie hieromtrent gaat innemen, want het is een belangrijk thema. Het hellend vlak is helaas reeds eerder begonnen toen IVF behandelingen werden toegestaan waarbij meer embryo's ontstaan dan worden ingeplant in de baarmoeder; ook die embryo's worden voor onderzoek gebruikt.
Menselijk leven een middel tot een doel?
Natuurlijk hebben de bisschoppen hier ingebracht dat het gaat om menselijk leven en de beschermwaardigheid daarvan, zelfs als je zover wilt gaan dat aan een embryo geen volledige persoonrechten worden toegekend (wat de katholieke kerk wel doet); menselijk leven wordt een middel tot een doel als het mag worden 'gemaakt' voor proeven.
Bewustwording
Ik heb zelf verwezen naar een groeiende bewustwording in de samenleving van dit soort zaken; zo is er een groeiend verzet tegen dierproeven. De dag nadat in de kranten de artikelen verschenen waren over het rapport van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA dat de mogelijkheid voor het creëren van embryo's voor proeven opende, zag ik in de stad de posters hangen om te protesteren tegen dierproeven!
Verder spreken
De kardinaal wees op de filsofische achtergronden van de verschillende opvattingen die leiden tot de conclusies over het al dan niet aanvaardbaar zijn van het doen ontstaan van embryo's voor onderzoek. Afgesproken is hierover verder te praten