Allerheiligen: leven vanuit de zaligsprekingen

1 november

Op 1 no­vem­ber, daags voor Aller­zie­len, gedenken we alle heiligen; niet alleen degenen die heilig verklaard zijn, maar ook die mensen die mis­schien in het verborgene een leven hebben geleid naar Gods wil, voilgens de zalig­spre­kingen die we op deze dag in het evan­ge­lie horen.

De H. Mis in de ka­the­draal is via ka­the­draal TV nog te volgen.

Homilie

Een ander per­spec­tief

Zalig?

We hoor­den de acht zalig­he­den of zalig­spre­kingen
aan het begin van de bergrede van Jezus.
Het zijn er acht want de laatste en negende keer
dat Jezus het woord “zalig”in de mond neemt,
spreekt Hij direct de leer­lin­gen aan:
“Zalig zijt gij wanneer men U beschimpt,
 ver­volgt en laster­lijk van allerlei kwaad beticht
om Mijnentwil”.
Het is een soort con­clu­sie en toepas­sing
van die zalig­spre­kingen
op de leer­lin­gen van Jezus.
Ik denk dat je niet bij iedere zalig­spre­king
en bij deze con­clu­sie
staat te trappelen
dat die in je eigen leven wordt waargemaakt:
“Zalig de armen van geest,
zalig de treuren­den,
zalig die ver­volgd wor­den”,
zijn mis­schien nu niet direct
een heel aanlokke­lijk per­spec­tief.

Mens -zijn volgens de zalig­spre­kingen

Van andere zalig­spre­kingen voel je wel on­mid­del­lijk aan
dat het heel goed en mooi is
als je zo kunt zijn:
“Zalig de zacht­moe­di­gen,
zalig die hon­ge­ren en dorsten naar ge­rech­tig­heid,
zalig de barm­har­tigen,
zalig de zuiveren van hart,
zalig die vrede brengen”.
De gemeen­schap­pe­lijke noemer
in deze zalig­spre­kingen is
dat de verlangens van je hart
zuiver en goed zijn.
De mens die hier geschil­derd wordt,
die ons in deze zalig­spre­kingen wordt voorge­hou­den
is niet geweld­da­dig,
hij laat zich niet kwaad maken
en rekent het kwade niet aan,
zal de apostel Paulus
in zijn hoog­lied van de liefde zeggen.
De mens die hier geschil­derd wordt
is niet fel, geen ruzie­zoe­ker, niet haat­dra­gend.

Wat onmacht met ons doet

Wij mensen kunnen agressief en kwaad wor­den,
geweld­da­dig
vanuit een soort onmacht,
omdat we het gevoel hebben
dat wij het zelf voor elkaar moeten brengen;
of we zeggen iets heel stevig en hef­tig en sterk
in feite omdat we het zelf nog zo nodig hebben
om dit met kracht te beamen,
omdat we ons onzeker voelen;
maar als je kunt leven en han­de­len
vanuit geloof en ver­trouwen
mag je verliezen,
kun je prijs­ge­ven,
is het niet zo be­lang­rijk meer
je recht en gelijk te halen.

Leven in overgave

Hoe meer je je geborgen weet in Gods liefde
des te min­der geweld hoef je zelf
in te brengen,
je kunt je klein maken
omdat je leeft geborgen in de sterke hand van God,
je wilt zelfs graag klein zijn
omdat je juist daarin Zijn Kind bent.
In de mens van de bergrede
komt het “laten” en “over­ge­ven”
meer aan de orde.
Zoals ik zojuist al zei:
ver­schil­lende van de zalig­spre­kingen
schetsen niet zo’n aan­trek­ke­lijk beeld:
wie wil er graag treuren,
wie wil er graag ver­volgt wor­den en beschimpt?
Maar het is ook hier in feite weer die levens­hou­ding
van de mens die niet alles
uit dit aardse leven hoeft te halen.
Alles wordt bezien in een grootser en weidser per­spec­tief.
Als je calculeert
met alleen de aardse wer­ke­lijk­heid voor ogen,
dan kun je het je niet per­mit­te­ren
om hier op aarde bedroefd te zijn
en ver­volgd te wor­den,
want dit aardse is alles wat je hebt;
als je geloof en ver­trouwt
en als je je leven bewust beleeft
in dat groter per­spec­tief van een leven
dat ver­der gaat, voortgaat,
voller, mooier, rijker
naarmate je zelf hebt getracht
- met al je zwak­heid -
dat per­spec­tief in je leven in te bouwen,
dan, ja dan
hoeven niet al je wensen hier en nu vervuld te wor­den,
is het de moeite waard om hier
zelfs ten koste van je eigen aards geluk
te hon­ge­ren en dorsten naar ge­rech­tig­heid.

Propter nos, omwille van ons

Het is dit voor­beeld dat Jezus ons­zelf heeft gegeven:
mens gewor­den
was alles wat Hij deed “propter nos”
omwille van ons,
zacht­moe­dig, barm­har­tig,
de ware vrede brengend.
Hij maakte zich klein en zwak
en daar werd mis­bruik van gemaakt:
hij werd gemar­teld, gedood,
in feite dus omdat dit “propter nos”
voorop bleef staan.
Hij verde­digde zich niet:
“Steek dat zwaard in de schede”.

De leer­ling zal het niet anders ver­gaan;
het zal jou niet anders ver­gaan,
maar je moet je verheugen en juichen
omdat je dat alles mag zien
in dat weidse per­spec­tief
dat wij vandaag bij­zon­der vieren:
de ge­meen­schap van de heiligen,
de ver­bon­den­heid van ons mensen
hier op aarde
met al degenen die ons
in de hemel al zijn voor­ge­gaan.

Deel van die ge­meen­schap zijn...

Heer, help ons
tegen de trend van deze tijd en deze wereld in
- die groot en sterk wil zijn,
die voor rechten op wil komen -
om de geest van de zalig­spre­kingen te leven
in ons eigen leven,
door te beleven
dat wij deel uitmaken
van die grote hemel en aarde omvattende
ge­meen­schap, de ge­meen­schap mvan de heilige,
de "communio sanctorum".