De eerste week van paus Franciscus
De gebeurtenissen rond de pauskeuze waren voor mij dit keer wel bijzonder. Op een reis naar Rome die al maanden eerder gepland was, kwam ik woensdag 13 maart tegen 17.00 uur op de luchthaven van Rome aan. Na onze spullen te hebben neergezet op onze kamers van ons logeeradres in het centrum van Rome, liepen we meteen naar het Sint Pietersplein waar we tegen 19.00 uur aankwamen, net op tijd om vijf minuten later al de witte rook te zien die aankondigde dat een nieuwe paus gekozen was.
Daarna stroomde het plein vol mensen, de regen stopte, de kardinaal protodiaken verscheen op het balkon om de naam van de gekozene bekend te maken maar die zei me eigenlijk nauwelijks iets. Daarna kwam de nieuwe paus zelf het balkon op met de woorden “buona sera”, alsof hij je huiskamer binnenstapte.
Dat gevoel van verbondenheid in het geloof werd nog versterkt door het Onze Vader en het Wees gegroet dat op verzoek van de paus door de hele menigte werd gebeden en vooral door de stilte waarom de paus daarna vroeg om voor hem te bidden en Gods zegen te vragen. Een onafzienbare menigte van meer dan honderdduizend mensen was doodstil, één in gebed. De NOS probeerde telefonisch contact te zoeken, maar de lijn bleek uiteindelijk te slecht om te kunnen horen wat in Hilversum werd gezegd (andersomsd ging het wel, begreep ik).
Wat opvalt - nog steeds - is dat de paus in contact is met de mensen, hij zoekt contact, hij maakt contact en hij stelt zich heel eenvoudig naast mensen op. Dat viel zaterdag nog weer op toen de paus de kapel van Castel Gandolfo betrad en zijn voorganger hem de plaats van de paus wees. Paus Franciscus stond erop naast emeritus paus Benedictus neer te knielen, gewoon in de eerste bank van de kapel. Het zijn kleine dingen - zoals de keuze van zijn naam -, maar die geven een teken van hoe hij zijn zending en plaats ziet.
Tegelijk maakt hij bepaald niet de indruk iemand te zijn over wie men kan lopen: hij zet nu al duidelijk zijn eigen lijnen uit, dat is heel duidelijk in de liturgie, maar één van de belangrijkste beslissingen is natuurlijk dat de prefecten - de leiding - van de Romeinse Curie-organen slechts voorlopig bevestigd zijn, met de uitdrukkelijke vermelding dat hij er eerst nog goed naar wil kijken.
Te gast bij Pauw en Witteman
Op de dag van de installatie van de paus werd me bij Pauw en Witteman onder meer nog gevraagd naar de bewering dat Bergoglio - toen provinciaal overste van de Jezuïeten - een verkeerde rol zou hebben gespeeld bij het vastzetten van twee Jezuïeten door de dictatuur van Videla. Intussen komen er steeds meer berichten naar buiten die het uiterst onwaarschijnlijk maken dat hier iets van waar is.